اخیرا یکی از بازیگران معروف در شبکه اجتماعی خود فردی را تبلیغ کرده است که پروژههای کلاهبرداری را ترویج میکند. استفاده از شهرت بازیگران، هنرمندان و سلبریتیها در عرصه تبلیغات موضوع جدیدی نیست. اما استفاده از این شهرت برای تبلیغات در حوزه رمزارزها چه مناسبتی دارد؟
به گزارش میهن بلاکچین، چندی پیش یکی از بازیگران شناخته شده در اینستاگرام خود اقدام به تبلیغ فردی کرد که او را متقاعد به فعالیت در حوزه رمزارزها کرده است. ملیکا شریفی نیا در مورد این فعال بازار کریپتو گفت:
«BitBod» نام مستعار یک فعال ایرانی بازار رمزارزها به نام «باربد معصومی» است. تبلیغ این فرد توسط بازیگر معروف واکنشهای منفی بسیاری را برانگیخت. یکی از کاربران ایرانی توییتر با نام مستعار «Gole Nahan» نوشت:
کاربر دیگری به نام «4lireza» بیان کرد:
باید توجه داشت که اقدام به تبلیغات گمراهکننده (False Advertisement) در بسیاری کشورهای جهان از جمله کشور ما جرم محسوب میشود. اما چرا پروژه Wojak کلاهبرداری است؟ در ادامه به این موضوع میپردازیم.
پروژه WOJ
در پاسخ به این سوال که «آیا پروژه Wojak اسکم است یا نه؟»، میتوان پاسخ داد که بله، قرارداد هوشمند پروژه Wojak امکان راگ پول کردن عموم سرمایهگذاران را در اختیار صاحبان پروژه قرار میدهد. اگر به آدرس قرارداد هوشمند این پروژه در bscscan سری بزنیم، در خط ۴۰۸ از فایل اول به کد زیر برمیخوریم:
هرکسی که مختصر آشنایی با قراردادهای هوشمند داشته باشد با دیدن این تابع متوجه میشود که آدرس فرستنده قرارداد هوشمند (توسعهدهنده پروژه) هر زمان که تمایل داشته باشد امکان آن را دارد که تبادل WOJ با سایر رمزارزها را قفل کند.
تابع setMaxTxAmount در خط ۴۱۷ هم در نگاه اول به نظر میرسد که برای مقابله با Botها باشد اما اگر کمی در ادامه دقیقتر شویم میبینیم که در تابع transfer_ به آن ارجاع شده است و توسعه دهنده پروژه امکان آن را دارد که مقدار توکن قابل انتقال برای تمام آدرسها را به صفر برساند:
همچنین صاحبان پروژه امکان آن را دارند که هر آدرسی را تمایل داشته باشند تحت عنوان «بازیگر بد» در لیست سیاه قرار دهند و آن آدرس را از انتقال دادن توکنها منع کنند:
موارد هشدار دهنده دیگر هم به وفور در این قرارداد هوشمند مشاهده میشود.
هر فرد صادقی که با فضای رمزارزها آشنا باشد، با دیدن این موارد از دعوت به هرگونه سرمایهگذاری در چنین پروژهای امتناع میکند؛ اما در کانال تلگرام Bitbod مخاطبان به سرمایهگذاری در این پروژه دعوت شدهاند:
با نگاه به نمودار رمزارز WOJ میتوان متوجه شد که این رمزارز رفتار قیمتی توکنهای پامپ و دامپی را دارد که در یک بازه زمانی توسط برخی افراد سودجو ترویج و تبلیغ میشوند و پس از مدتی با شکست مواجه شده و به کل از رده خارج میشوند:
مساله مهمی که بارها به آن اشاره کردهایم این است که به دنبال سیگنال نباشید. در این حوزه نمیتوان با استناد به حرف هیچ فردی اقدام به خرید و فروش کرد چراکه این بازار ریسک و خطرات بالایی دارد. افراد کلاهبردار زیادی در قالب سیگنال رایگان از مخاطبان سواستفاده میکنند و به مقاصد خود میرسند.
کانال تلگرام وب آموز جرجندی نیز پستی را منتشر کرده است که در آن «رضا نورمحمدی» دانشجوی پژوهشگر بلاکچین در اینستاگرام در مورد شت کوین WOJ و کلاهبرداری باربد معصومی هشدار داده است.
سلبریتیها و کلاهبرداری در دنیای رمزارزها
متاسفانه استفاده از سلبریتیها، هنرمندها و بلاگرها با تعداد فالوورهای بالا در شبکههای اجتماعی، در همه جای دنیا جریان دارد و با افزایش فعالیتهای مجرمانه در این فضا، امکان دارد که تایید این افراد جامعه عموم مردم را به سمت سرمایهگذاری در پروژههای کلاهبرداری سوق دهد.
در ژانویه ۲۰۲۲ (دی ۱۴۰۰) علیه چند سلبریتی آمریکایی (از جمله کیم کارداشیان، فلوید میودر و یکی از بازیکنان سابق NBA) در کالیفرنیا به اتهام استفاده از شهرت خود برای «پامپ کردن» یک ارز دیجیتال کمتر شناخته شده به نام «اتریوممکس (EthereumMax)» طرح شکایت شد. آنها متهم هستند که بخشی از یک طرح بزرگتر برای کسب سود و کلاهبرداری از سرمایهگذاران بودهاند.
متاسفانه این اولین بار نیست که همچین تبلیغاتی در شبکههای اجتماعی رخ میدهد و به نظر آخرین بار هم نخواهد بود. اما مسالهای که اینجا مطرح هست این است که اگر فردی با این تبلیغات متضرر شود آیا سلبریتیها پاسخگوی ضرر مردم هستند؟
عموم کاربران باید توجه داشته باشند که اولا سرمایهگذاری یک تخصص است ثانیا سرمایهگذاری در رمزارزها یک تخصص ویژه است که نیاز به مجموعهای از معلومات دارد و هرگز نباید بنابر شنیدههای صرف و اعتماد به این و آن انجام شود. افرادی که اندکی آشنایی با فضای رمزارزها دارند احتمالا شعار DYOR را شنیدهاند که مخفف جمله «Do Your Own Research»، به معنای «تحقیقاتت رو خودت انجام بده» است. برای پایبندی به این شعار اولا باید کنجکاوی و پشتکار کافی داشت و ثانیا باید مهارت تحقیق در این فضا را با مطالعه و صبر بدست آورد.
اطمینان به توصیههای سلبریتیها و افرادی که ادعا میکنند اطلاعات مفیدی را به رایگان در اختیار شما قرار میدهند، مطمئنترین راه برای از دست دادن سرمایه در بازار رمزارزها است. ما بارها در میهن بلاکچین در مورد کلاهبرداری افراد سودجو گوشزد کرده و هشدار دادهایم، اخیرا پلیس فتا گزارشی تهیه کرده است که به انواع روش کلاهبرداری در این حوزه اشاره میکند.
همچنین برای آشنایی با انواع روشهای کلاهبرداری و نحوه انجام آن میتوانید مقاله «کلاهبرداری در حوزه ارز دیجیتال چیست، چه انواعی دارد و چطور از آن دوری کنیم؟» را مطالعه کنید.
- آیا توکن WOJ پروژه ووجک فایننس کلاهبرداری است؟
بله. پروژه ووجک فایننس (wojak finance) یک پروژه کلاهبرداری است به طوری که کدهای قرارداد هوشمند آن به گونهای طراحی شده است که صاحب آن کانترکت میتواند آدرسهای کاربران را به دلخواه مسدود کند.
- آیا میتوان به صحبت افراد معروفی که به خرید یک توکن تبلیغ میکنند استناد کرد؟
خیر. علاوه بر اینکه ممکن است این افراد دانش کافی در زمینه رمزارزها و بلاکچین نداشته باشند، این احتمال نیز وجود دارد که خود آنها قربانی یکی از پروژههای کلاهبرداری باشند. حتی صحبتها، تحلیلها و پیشنهادهای افراد فعال و متخصصین حوزه بلاکچین نیز را باید خودتان بررسی کرده و صحت سنجی کنید.