آموزش کار با کیف پول سخت‌افزاری لجر + ویدیو

در این سری از ویدیوهای آموزشی، با نحوه کار با کیف پول سخت‌افزاری لجر نانو اس (Ledger nano s) آشنا می‌شوید. همانطور که می‌دانید، کیف پول سخت افزاری لجر Nano S از رمزارزهای متعددی پشتیبانی می‌کند و روز به روز بر شمار آن‌ها افزوده می‌شود. از طرف دیگر لجر به دلیل امنیت و امکانات گزینه‌ای مناسب برای ذخیره ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. در این ویدیوی ۴ قسمتی اصول ساده کار با ولت لجر یعنی راه‌اندازی و بازیابی،کار با نرم‌افزار لجر لایو، ارسال و دریافت رمزارز، اتصال به کیف پول‌های نرم‌افزاری و برنامه‌های غیرمتمرکز را آموزش می‌دهیم. با میهن بلاکچین همراه باشید. 

آموزش کار با لجر؛ راه‌اندازی لجر و کار با برنامه لجر لایو

موضوعاتی که در این ویدیو مطرح شد:

• ساخت کیف پول جدید در لجر و دریافت عبارت بازیابی (۱:۰۹ تا ۳:۵۶)
• نصب، راه‌اندازی و کار با نرم‌افزار لجر لایو (۳:۵۷ تا ۶:۳۷)

همانطور که می‌دانید دارایی‌های شما در بلاکچین ذخیره می‌شود و کیف پول سخت افزاری لجر نانو اس، صرفا یک رابط کاربری بین شما و بلاکچین است. دارایی‌های ارسالی به آدرس عمومی (Public Address) شما واریز می‌شوند و برای خرج کردن کریپتو باید یک تراکنش را به‌وسیله کلید خصوصی (Private Key) امضا کنید. از طریق کلید خصوصی است که به دارایی‌های خود دسترسی خواهید داشت. بنابراین دسترسی به کلید خصوصی به منزله دسترسی به دارایی‌های شماست.

وقتی که برای اولین بار لجر آکبند را در دست می‌گیرید، برای آماده‌سازی آن چنین فرآیندی را باید طی کنید:

• روشن کردن دستگاه با اتصال آن به سیستم
• ساخت پین کد
• دریافت عبارت بازیابی ۲۴ کلمه‌ای

هنگام تنظیم کیف پول به شما یک عبارت بازیابی (۲۴ کلمه‌ای) به نام سید یا mnemonic داده می‌شود. باید آن را به دقت یادداشت کنید. این تنها بکاپ شما از کلیدهای خصوصی خواهد بود. عبارت بازیابی به شما امکان بازیابی کلیدهای خصوصی و دسترسی به کیف پول سخت‌افزاری را می‌دهد. 

• مهم است که عبارت بازیابی را صحیح و به ترتیب بنویسید. 
• هرگز عبارت بازیابی را در دستگاه دیگری وارد نکنید. 
• هر کسی که به عبارت بازیابی شما دسترسی پیدا کند به دارایی‌های شما هم دسترسی پیدا خواهد کرد. 

برای مشاهده رمزارز و انتقال آن‌ها به یک نرم‌افزار نیاز دارید. لجر لایو (Ledger Live) اپلیکیشن شرکت لجر است که می‌توانید نسخه ویندوز، مک و لینوکس آن را از این لینک دانلود کنید. 

لجر لایو برای اندروید و IOS هم موجود است. اما کاربران ساکن ایران به دلیل تحریم‌ها امکان نصب از بازارهای معتبر را ندارند. 

رابط کاربری لجر لایو ۴ بخش اصلی دارد:

• فرمان‌های اپلیکیشن (Application controls)
• فهرست (Menu)
• حساب‌های ستاره‌دار (Starred accounts)
• صفحه نمایش اصلی (Main viewer)

فرمان‌های اپلیکیشن در لجر لایو

توضیحات	آیکون	فرمان اپلیکیشن
وضعیت فعلی همگام‌سازی با شبکه‌های بلاکچین اضافه شد. برای همگام‌سازی اجباری روی آن کلیک کنید.		وضعیت شبکه
پیگیری آخرین اخبار و وضعیت خدمات لجر		مرکز اطلاعات
فعالسازی حالت احتیاط برای مخفی کردن موجودی		حالت احتیاط
درخواست کمک و راهنمایی از بخش Help Center لجر		راهنما و کمک
قفل کردن بخش		قفل
دسترسی به تنظیمات لجر لایو		تنظیمات

فهرست لجر لایو

منو یا فهرست شما را به بخش‌های مختلف هدایت می‌کند:

• پرتفولیو (Portfolio): خلاصه‌ حساب
• حساب‌ها (Accounts): مدیریت حساب‌ها
• اکتشاف (Discover): جستجوی اپلیکیشن‌های وب.۳ از طریق کاتالوگ لجر لایو
• ارسال‌ (Send): ارسال ارز دیجیتال
• دریافت (Receive): دریافت ارز دیجیتال
• خرید (Buy) و فروش (Sell) ارز دیجیتال  
• مبادله (Swap) رمزارز 
• وام‌دهی (Lend) کریپتو در پروتکل کامپوند (Compound protocol) و دریافت سود مستقیم در حساب لجر
• لجر من (My Ledger): مدیریت دستگاه لجر

حساب‌های ستاره‌دار در لجر لایو

در این بخش حساب‌های مورد علاقه‌تان برای دسترسی آسان‌تر نمایش داده می‌شوند. برای ستاره‌دار کردن حساب:

• در لجر لایو به بخش Accounts بروید و حسابی که می‌خواهید بیفزایید را انتخاب کرده و روی آیکون ستاره کلیک کنید. 

صفحه نمایش اصلی لجر لایو

صفحه اصلی مکانی است که با بخش‌های اصلی لجر لایو تعامل دارید. در پرتفولیو بخش‌های اصلی زیر نمایش داده می‌شوند:

• موجودی پرتفولیو (Portfolio balance): خلاصه‌ای از وضعیت حساب از جمله موجودی کل و تغییرات در دوره‌های مختلف
• تخصیص دارایی (Asset allocation): خلاصه ای از تخصیص دارایی شما، شامل درصد تخصیص یافته به هر دارایی، مبلغ و ارزش متقابل آن.
• آخرین عملیات‌ها (Latest operations): خلاصه‌ای از آخرین عملیات‌ها

آموزش کار با لجر؛ ارسال و دریافت توکن با کیف پول Ledger

پیش از ارسال و دریافت رمزارز مطمئن شوید که لجر از شبکه و توکن مورد نظر شما پیشتیبانی می‌کند. برای این کار کافی است به فهرست دارایی‌های تحت پوشش لجر مراجعه کرده و رمزارز یا شبکه مد نظر خود را سرچ کنید. 

می‌توانید رمزارزهای خود را از طریق اپلیکیشن لجر لایو ارسال کرده و از دستگاه لجر برای تایید تراکنش استفاده کنید. سایت لجر توصیه می‌کند ابتدا همیشه مبلغ کمی را بفرستید. سپس بررسی کنید که آیا تراکنش در آدرس گیرنده نشسته یا خیر. اگر شک دارید که تراکنش انجام شده یا نه، چند دقیقه بعد مجددا چک کنید. 

برای ارسال و دریافت رمزارز باید اپلیکیشن آن را روی دستگاه خود نصب کنید. نحوه نصب اپلیکیشن را در ویدیوی بالا توضیح دادم. 

بلاکچین‌های مبتنی بر بیت کوین شبکه‌های عمومی هستند. برای حفظ بهینه حریم خصوصی، آدرس‌‌های رمزارزهای این شبکه عموما پس از یک تراکنش قابل استفاده نیستند. لجر لایو در واقع برای رمزارزهای مبتنی بر بیت کوین آدرس‌های جدید تولید می‌کند. البته آدرس‌های قبلی هم معتبر هستند اما آن سطح حریم خصوصی را ارائه نمی‌دهند.  

ارسال و دریافت NFT با لجر

می‌توانید توکن‌های NFT خود را در کیف پول لجر نگهداری کنید. در صورتی که از لجر نانو اس استفاده می‌کنید، لازم است بدانید که قابلیت ارسال NFT در این نسخه وجود ندارد. اگر می‌خواهید توکن‌های بی‌همتا را از طریق Nano S ارسال کنید باید از اوپن سی یا متامسک استفاده کنید. 

آپدیت متادیتای (اطلاعات اثر) برخی از NFTها از API زمان‌بر است. بنابراین ممکن است فورا نمایش داده نشود. اگر تصویر توکن بی‌همتای شما لود نمی‌شود، متادیتا را در صرافی غیرمتمرکز Opensea یا رریبل (Rarible) به‌روزرسانی (Refresh) کنید. این به‌روزرسانی ممکن است ۲۴ ساعت طول بکشد. 

اگر استاندارد NFT شما ERC721 یا ERC1155 نیست (مثل مجموعه کریپتوپانک)، در لجرلایو نمایش داده نمی‌شود. برای مشاهده آن باید از اوپن سی و متامسک کمک بگیرید. 

برای مشاهده NFT در لجر لایو مراحل زیر را انجام دهید:

۱.به بخش Accounts بروید. 

۲. روی شبکه NFT کلیک کنید. 

۳. به بخش NFT (Non-Fungible Tokens) collections بروید. 

۴. روی توکن بی‌همتای مد نظر خود کلیک کنید تا یک پنجره باز شود.

۵. از این پنجره می‌توانید برای ارسال NFT به آدرس‌های دیگر یا مشاهده آن در اوپن سی، رریبل، اتراسکن و پالیگان اسکن استفاده کنید. 

ارسال NFT از لجر لایو

برای ارسال توکن بی‌همتا از طریق لجر لایو و با استفاده از لجر نانو اکس و نانو پلاس مراحل زیر را طی کنید:

۱. به بخش Accounts بروید.

۲. روی شبکه NFT کلیک کنید.

۳. به بخش NFT (Non-Fungible Tokens) collections بروید.

۴. روی توکن بی‌همتای مد نظر خود کلیک کنید تا یک پنجره باز شود.

۵. روی دکمه Send بزنید تا پنجره Send NFT ظاهر شود. 

۶. در بخش NFT to send، توکن مدنظر را انتخاب کنید. 

۷. در پنجره باز شده آدرس مقصد را وارد کرده و Continue را بزنید. 

۸. کارمزد را مشخص کرده و روی Continue کلیک کنید. 

۹. جزییات و صحت تراکنش را تایید کرده و روی Continue بزنید. 

۱۰. دستگاه لجر را باز کرده و اپلیکیشن شبکه NFT را انتخاب کنید. 

۱۱. عملیات را روی دستگاه تایید و نهایی کنید. 

دریافت NFT در لجر لایو

می‌توانید NFTهای اتریومی و پالیگان (استاندارد ERC721 و ERC1155) را در لجر لایو دریافت کنید. برای این کار کافی است NFT را به آدرس اتریوم یا پالیگان لجر ارسال کنید. 

همچنین می‌توانید از دکمه Receive NFT برای دریافت آدرس NFT استفاده کنید. این دکمه در صورتی که حداقل یک توکن بی‌همتا در حساب خود داشته باشید فعال می شود.

 برای دریافت NFT مراحل زیر را انجام دهید:

۱. به بخش Accounts بروید.

۲. روی حسابی که NFTهای شما در آن نگهداری می‌شود کلیک کنید. 

۳. به بخش NFT (Non-Fungible Tokens) collections بروید.

۴. روی دکمه Receive NFT کلیک کنید تا پنجره دریافت باز شود. 

۵. حساب اتریومی مدنظر برای دریافت NFT را انتخاب کرده و Continue را بزنید. 

۶. دستگاه لجر را باز کرده و اپلیکیشن پالیگان یا اتریوم را انتخاب کنید و Continue را بزنید. 

۷. آدرس لجر لایو و دستگاه را با یکدیگر تطبیق دهید. 

۸. در صورت تایید آدرس آن را کپی کرده و روی دستگاه تایید (Approve) کنید. 

۹. حال می‌توانید این آدرس را به اشتراک بگذارید. 

آموزش کار با لجر؛ اتصال لجر به کیف پول‌های نرم‌افزاری و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز

موضوعاتی که در این ویدیو مطرح شد:

• اتصال کیف پول لجر به متامسک (۰۰:۴۷ تا ۲:۰۴)
• اتصال لجر به برنامه‌های غیرمتمرکز (۲:۰۷ تا ۳:۲۳)

شما قادرید که لجر را به طیف گسترده‌ای از کیف پول‌های نرم‌افزاری متصل کنید. از جمله این کیف پول‌های نرم‌افزاری می‌توان به متامسک، MyEtherWallet، Guarda Wallet، MyEOSWallet، Stellar Account Viewer، Firefly، نئون ولت و غیره اشاره کرد. فهرست کامل‌تر را می‌توانید در این صفحه مشاهده کنید.  

همچنین امکان اتصال لجر به برنامه‌های غیرمتمرکز مختلف وجود دارد. یعنی به راحتی و مستقیما می‌توانید رمزارزهای خود را از لجر خرج، استیک یا فارم کنید. رمزارزهای زیر را می‌توانید در لجر استیک کنید.

• الگوراند (ALGO)
• تزوس (XTZ)
• کازمس (ATOM)
• ترون (TRX)
• اتریوم (ETH)
• پولکادات (DOT)
• سولانا (SOL)
• ازموسیس (OSMO)
• ایاس (EOS)
• کاردانو (ADA)
• نئو (NEO)
• کرونوس (Cronos)
• اینترنت کامپیوتر (ICP)
• ترا (LUNA)
• الروند (EGLD)
• آوالانچ (AVAX)
• کوساما (KSM)
• نیر (NEAR)
• استکس (STX)
• ویوز (WAVES)
• اواسیس (ROSE)

فهرست کامل استیکینگ لجر را می‌توانید در این صفحه مشاهده کنید. 

اما چه نکاتی را باید هنگام استفاده از کیف پول شخص ثالث (نرم‌افزارهایی به جز لجر لایو) و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز رعایت کنیم؟ 

هنگام اشتراک‌گذاری آدرس برای دریافت باید مراقب حمله شخص واسط (Man in the middle attack) باشید. در این حمله آدرس غلط شخصی دیگر برای شما نمایش داده می‌شود. شما باید آدرس دریافت نشان داده شده روی صفحه نمایش خود را با دستگاه مطابقت دهید. اگر از کیف پول شخص ثالث استفاده می‌کنید، ابتدا مقدار کمی از آن را به صورت امتحانی ارسال کنید.  

مورد بعدی اینکه از امضای کورکورانه پرهیز کنید. معمولا جزییات تراکنش را می‌توانید روی صفحه موبایل یا کامپیوتر ببینید. اما از آن‌جایی که به اینترنت متصل هستید، نمایشگر ممکن است توسط یک هکر دستکاری شده باشد. به طور خلاصه، نمی‌توانید صحت جزییات آن را تایید کنید. برای اینکه قربانی چنین حمله‌ای نشوید، همیشه قبل از تایید جزییات را در صفحه نمایش لجر هم بررسی کنید. نمایشگر لجر به اینترنت متصل نیست. بنابراین هکرها نمی‌توانند آن را دستکاری کنند. 

آموزش کار با لجر؛ تغییر رمز ورود، ریست کردن لجر و بازیابی کیف پول

موضوعاتی که در این ویدیو مطرح شد:

• تغییر رمز ورود یا پین کد (۱:۰۹ تا ۲:۳۱)
• ریست کردن لجر (۲:۳۲ تا ۳:۲۵)
• بازیابی کیف پول (۳:۲۶ تا ۴:۲۱)

کد پین (PIN code) کیف پول مانع از دسترسی غیرمجاز به دارایی‌ها می‌شود. این کد مانند رمز عبور است و هنگام راه‌اندازی اولیه انتخاب می‌شود. اما همیشه با کمک مراحل زیر می‌توانید آن را تغییر دهید:

۱. دستگاه را متصل و باز کنید. 

۲. دو دکمه بالا را برای ۳ ثانیه نگه دارید تا Control Center باز شود. 

۳. وارد Settings سپس Security و Change PIN شوید. 

۴. یک پین ۴ تا ۸ رقمی انتخاب کنید. 

۵. مجددا آن را وارد کنید تا تایید شود. 

۶. پین قدیمی را وارد کنید. 

ریست کردن کیف پول لجر

وقتی لجر را ریست فکتوری می‌کنید تمام کلیدهای خصوصی، تنظیمات و برنامه‌ها از دستگاه شما پاک می‌شود. سپس می‌توانید یک دستگاه جدید راه‌اندازی کرده (به اصطلاح کیف پول جدید بسازید) یا حساب قدیمی را بازیابی کنید یا اصلا آن را به شخص دیگری بدهید. برای بازیابی حساب قدیمی به عبارت بازیابی ۲۴ کلمه‌ای نیاز خواهید داشت. 

بازیابی کیف پول لجر

عبارت بازیابی ۲۴ کلمه‌ای تنها بکاپ شما برای دسترسی به کلیدهای خصوصی است. دسترسی به دارایی‌ها فقط و فقط با این عبارت ممکن است. هر شخصی با داشتن این عبارت می‌تواند به کریپتوهای شما دسترسی پیدا کند. حتی لازم نیست که لجر شما را داشته باشد.

اگر از درستی کلمات عبارت بازیابی خود مطمئن نیستید می‌توانید از Recovery Check app لجر لایو کمک بگیرید. این اپلیکیشن به شما کمک می‌کند تا املای درست کلمات بازیابی را بیابید. 

در صورتی که عبارت بازیابی را گم کرده‌اید اما پین کد را به یاد دارید، می‌توانید قفل لجر را باز کرده و از آن استفاده کنید. هر چند توصیه می‌شود که سریعا تمام دارایی‌های خود را به یک آدرس موقت و امن فرستاده و دستگاه را ریست کنید. سپس می‌توانید یک کیف پول جدید با عبارت بازیابی جدید بسازید و دارایی‌ها را به آن انتقال دهید. 

معرفی انواع کیف پول لجر 

لجر در حال حاضر ۳ مدل کیف پول سخت‌افزاری نانو اس، نانو اکس و نانو اس پلاس را عرضه کرده است. 

یک مشکلی که هنگام استفاده از لجر با آن بر می‌خورید حافظه دستگاه و پیام insufficient device storage در مواقع نصب اپلیکیشن و آپدیت نرم‌افزار است. برای خالی کردن حافظه می‌توانید برنامه‌های اضافه و غیر لازم را حذف کنید. پاک کردن برنامه‌ها تاثیری روی دارایی‌ها ندارید. این حافظه هیچ ربطی به مقدار رمزارزی که می‌توانید نگهداری کنید ندارد. رمزارزهای شما در لجر نگهداری نمی‌شوند، بلکه در بلاکچین هستند. لجر صرفا رابط کاربری شما با بلاکچین است. هر سه مدل لجر از ۵۵۰۰ کوین و توکن پشتیبانی می‌کنند. 

بررسی امنیت کیف پول لجر دست دوم

آیا کیف پول سخت افزاری دست دوم امنیت دارد؟ آیا لجر دست دوم یا کارکرده بخریم یا نه؟ پاسخ دادن به این سوالات کار ساده‌ای نیست. در وهله اول ممکن است خرید لجر دست دوم انتخاب بین چند صد هزار تومان اضافه یا کمتر به نظر برسد. اما گاهی انتخاب میان چند صد هزار تومان ارزان‌تر یا ریسک از دست دادن کریپتو است. 

واضح است که اگر از شخصی یا فروشگاهی لجر دست دوم می‌خرید باید آن را ریست فکتوری کرده و کیف پول جدید با عبارت بازیابی جدید بسازید. هرگز از کیف پولی که از قبل پین کد و عبارت بازیابی دارد استفاده نکنید. چون همانطور که قبلا هم اشاره کردم برای ورود به کیف پول نیازی به داشتن آن دستگاه نیست. عبارت بازیابی را که داشته باشید با هر لجری می‌توانید به دارایی‌ها دسترسی داشته باشید. 

موردی که باعث می‌شود شخصا به کیف پول‌های سخت‌افزاری دست دوم اعتماد نداشته باشم، احتمال تقلبی بودن دستگاه است. حال اگر شما تمایل به خرید لجر دست دوم دارید چه مواردی را باید رعایت کنید؟ 

اول از همه از اشخاصی که می‌شناسید یا فروشگاه‌های معتبر خرید کنید. اما این کافی نیست. باید دستگاه لجر را شخصا بررسی کنید. چطور؟ می‌توانید اصالت دستگاه را با لجر لایو بررسی کنید. برنامه لجر لایو را از سایت رسمی لجر دانلود کنید. سپس دستگاه را روشن کرده و به لجر لایو متصل شوید. دستگاه‌های اصل دارای یک کلید مخفی هستند که هنگام ساخت دستگاه تنظیم می‌شود. فقط یک دستگاه لجر واقعی می‌تواند از این کلید برای ارائه مدرک رمزنگاری مورد نیاز برای اتصال به سرور امن لجر استفاده کنند. اگر این کلید توسط لجر امضا نشده باشد، هنگام باز کردن هر برنامه‌ای یک پیغام غیر اصل (Non Genuine) مشاهده خواهید کرد. 

شرکت لجر ادعا می‌کند که دستگاه‌های اصل حاوی تراشه‌های امن (به نام Secure Element) و غیر قابل دستکاری هستند. این تراشه‌ها در برابر طیف مختلفی از حملات مقاوم هستند. اگر درباره امنیت تراشه‌های لجر کنجکاوید این مقاله اطلاعات جالبی دارد. 

راه‌های ارتباط با پشتیبانی کیف پول لجر

مسیرهای ارتباطی با پشتیبانی و شبکه‌های اجتماعی لجر را در جدول زیر آوردم. اما شرکت لجر یک بلاگ داکیومنت غنی و یک صفحه ساپورت دارد که به ۹۹ درصد سوالات شما پاسخ خواهد داد. علاوه‌بر این، وقتی وارد سایت می‌شوید پایین سمت راست یک آیکون Contact us وجود دارد که می‌توانید از آن هم کمک بگیرید. 

لازم به ذکر است که لجر پشتیبانی تلفنی ارائه نمی‌دهد. بنابراین از طریق شبکه‌های اجتماعی می‌توانید با تیم پشتیبانی در ارتباط باشید. 

پرسش و پاسخ (FAQ)

• اتصال مستقیم لجر به متامسک دارایی‌های ما را به خطر می‌اندازد؟

تا زمانی که عبارت بازیابی لجر را در کیف پول‌های نرم‌افزاری وارد نکنید، امنیت دستگاه لجر شما به خطر نمی‌افتد. 

• احتمال هک شدن لجر چقدر است؟

هک کردن کیف پول‌های سخت‌افزاری نسبت به کیف پول‌های نرم‌افزاری کار بسیار سخت‌تری است. قطعا راه‌های نفوذ وجود دارد. اما برای رعایت نکات امنیتی تا حد خوبی از بروز چنین اتفاقی جلوگیری خواهید کرد. 

• چطور لجر را خاموش کنیم؟

کیف پول لجر نانو اس دکمه روشن و خاموش ندارد. با اتصال به کامپیوتر یا موبایل روشن و با جداسازی خاموش می‌شود. 

• آیا لجر کلیدهای خصوصی من را ذخیره می‌کند؟

لجر از مکانیزم‌های ذخیره‌سازی (درایوهای USB) برای نگهداری کلید خصوصی استفاده می‌کند. با این کار دسترسی هکرها به کلید سخت می‌شود. 

• اگر پین کد لجر را ۳ بار اشتباه بزنیم چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر ۳ بار متوالی رمز عبور لجر را اشتباه بزنید، دستگاه ریست فکتوری شده و کلیدهای خصوصی از حافظه امن دستگاه پاک می‌شود. سپس باید از عبارت بازیابی برای ریکاوری کیف پول خود استفاده کنید. 

جمع‌بندی

لجر (Ledger) یکی از محبوب‌ترین کیف پول‌های سخت‌افزاری است که از رمزارزها و شبکه‌های متعددی پشتیبانی می‌کند. در این سری از ویدیوهای آموزش کار با لجر تلاش کردیم تا با زبانی ساده نحوه راه‌اندازی و ساخت کیف پول جدید، ارسال و دریافت رمزارز، اتصال به کیف پول‌های شخص ثالث و برنامه‌های دیفای، ریست کردن دستگاه و بازیابی حساب‌های قدیمی در لجر را آموزش دهیم. سعی ما بر این است که این مطلب را به مرور زمان و براساس چالش‌های شما تکمیل کنیم. بنابراین خوشحال می‌شویم اگر سوالی دارید (هر چند ساده) در کامنت‌ها بپرسید.