متاورس یا همان جهان دیجیتال از یک ایده آیندهنگرانه به حوزهای تاثیرگذار تبدیل شده و فرصتی کمنظیر را برای بازتعریف شرکتها فراهم کرده است. این فناوری نه تنها نویدبخش تغییرات گسترده در نحوه تعامل افراد و کسبوکارها است، بلکه میتواند زمینهساز خلق مدلهای جدید اقتصادی و تجاری باشد. با این حال، موفقیت شرکتهای متاوررسی در این عرصه مستلزم استراتژیهای هوشمندانه، پیشبینی روندهای آینده، آشنایی با چالشهای بالقوه و ایجاد ارزش پایدار است.
در این مطلب از میهن بلاکچین قصد داریم ببینیم شرکتهای متاورسی چه ویژگیهایی دارند، استراتژیهای کلیدی برای موفقیت بلندمدت آنها را بررسی کنیم و ضمن مرور چالشهای پیشرو، راهحلهای عملی برای غلبه بر موانع را ارائه دهیم. با ما همراه باشید.
آشنایی با شرکتهای متاورسی
درحالحاضر، طیف وسیعی از شرکتها از برندهای سنتی مانند نایکی و آدیداس گرفته تا استارتآپهای نوظهور و غولهای فناوری به دنبال سرمایهگذاری و بهرهبرداری از فرصتهای منحصربهفرد متاورس هستند. شرکتهای متاورسی (Metaverse Enterprises) آندسته از شرکتهایی هستند که با ترکیب واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، فناوری بلاکچین و زیرساختهای اینترنتی پیشرفته، محیطهای دیجیتالی تعاملی را ارائه میدهند.
فعالیت این شرکتها معمولا منحصر به ارائه یک محصول یا سرویس ساده نیست، بلکه با ایجاد تجربهای همهجانبه (Immersive) کاربر را کاملا در دنیای دیجیتال غرق میکنند و این حس «غرقشدگی» مرز بین دنیای واقعی و دیجیتال را از بین میبرد. این ویژگی از طریق فناوریهای پیشرفتهای مانند واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، صداهای سهبعدی، گرافیکهای باکیفیت و تعاملات پویا ایجاد میشود. بنابراین، کاربر حس میکند که بخشی از این جهان است و میتواند بهصورت واقعی و طبیعی با محیطهای دیجیتال تعامل داشته باشد.
خرید در یک فروشگاه مجازی، تعامل با دیگر کاربران در یک جلسه کاری یا حتی انجام بازیهایی که به حرکات بدنی نیاز دارند، نمونههایی از فعالیتهایی متاورسی هستند. همچنین، در این جهان مجازی کاربر میتواند مالک داراییهای دیجیتال باشد و خودش جوامعی را تشکیل دهد.
ویژگی شرکتهای متاورسی
در این بخش بهطور مفصل با خصوصیات و ویژگیهای شرکتهای متاورسی آشنا میشویم:
۱. فضاهای مجازی همهجانبه
شرکتهای متاورسی از طریق ساخت فضاهای همهجانبه، روی «تعامل کاربر» تمرکز دارند. همانطور که اشاره شد، فضاهای همهجانبه (Immersive Spaces) محیطهای دیجیتالی هستند که با استفاده از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده «حس حضور واقعی» را به کاربر القا میکنند و امکان تعامل لحظهای با محیط، اشیای مجازی و دیگر کاربران را فراهم میسازند. این تجربه میتواند حضور در یک کنسرت مجازی، راه رفتن در یک گالری هنری دیجیتال یا خرید در یک فروشگاه سهبعدی باشد. کاربران میتواند در زمان واقعی در این محیطها حضور داشته باشند، در بخشهای مختلف پیمایش کنند و با سایر کاربران یا اشیای مجازی تعامل داشته باشند.
۲. مالکیت غیرمتمرکز و داراییهای دیجیتال
پایه اصلی شرکتهای متاورسی، بلاکچین است؛ چراکه امکان ایجاد و انتقال داراییهای دیجیتالی مانند NFTها و ارزهای مجازی را فراهم میکند. در این اکوسیستم کاربران میتوانند بهصورت واقعی مالک آیتمهایی مثل آواتارها، زمینهای مجازی و آثار هنری شوند. بهلطف غیرمتمرکز بودن این فناوری، کاربران میتوانند در بازارهای ثانویه، بدون نیاز به نظارت نهادهای متمرکز، داراییهای خود را خریدوفروش کنند. این مدل مالکیت با اصول وب ۳ هماهنگ است؛ چراکه کاربران کنترل بیشتری بر دادهها و داراییهای دیجیتال خود دارند.
۳. اقتصاد دیجیتال و تجارت مجازی
اقتصاد دیجیتالی که توسط شرکتهای متاورسی ساخته میشود هم بازتابی از اقتصاد دنیای واقعی است و هم آنها را تکمیل میکند. در این فضا کاربران میتوانند با استفاده از ارزهای دیجیتال و بازارهای مجازی، کالا، خدمات یا تجربههای مختلفی را خریداری کنند. اقتصاد درون دنیاهای مجازی معمولا توسط رمزارزها تغذیه میشود و کاربران میتوانند داراییهای دیجیتال مختلف مانند زمینهای مجازی یا کلکسیونهای منحصربهفرد را معامله کرده یا روی آنها سرمایهگذاری کنند. از آنجایی که کاربران حاضر هستند برای تجربههای ویژه، محتوای انحصاری یا آیتمهای دیجیتال سفارشی هزینه پرداخت کنند، شرکتهای متاورسی میتوانند از این فرصت برای راهاندازی جریانهای درآمدی جدید استفاده کنند.
۴. اکوسیستمهای جامعهمحور
موفقیت کسبوکارهای متاورسی به شدت به تعامل فعال با کاربر وابسته است. محتوای تولید شده توسط کاربران و تعاملات اجتماعی آنها، رکن اصلی حفظ جذابیت و پویایی فضاهای دیجیتال است. شرکتهایی که به کاربران اجازه میدهند با ایجاد، اصلاح یا افزایش تجربیات به پلتفرم کمک کنند، درواقع حس تعلق و وفاداری را در آنها تقویت میکنند. رویدادهای مجازی، بازیهای چندنفره و فضاهای مشارکتی از جمله ابزارهایی هستند که فرصت تعامل بیشتری را برای کاربران بهوجود میآورند. شرکتهای متاورسی با ساخت اکوسیستمهای جامعهمحور نه تنها کاربران را حفظ میکنند، بلکه رشد پایدار و بلندمدت خود را تضمین میکنند.
۵. هویت کاربر و شخصیسازی
در متاورس، هویت کاربران انعطافپذیر و قابلتنظیم است. افراد میتوانند از طریق آواتارهایی که متناسب با شخصیت، ترجیحات و سبک آنها طراحی شده، هویت خود را نشان دهند. شرکتهای متاورسی معمولا با ارائه گزینههای شخصیسازی مختلف، کاربران را به ابراز شخصیتشان تشویق میکنند.
برخی پلتفرمها فراتر رفتهاند و از هویت پایدار پشتیبانی میکنند؛ به این معنا که کاربر میتواند آواتار، شهرت و داراییهای خود را به فضاهای دیجیتال مختلف منتقل کند. این یکپارچگی نه تنها تجربه کاربری را بهبود میبخشد؛ بلکه شرایطی را فراهم میکند تا شرکتها بتوانند خدمات و محصولات کاملا شخصیسازیشده را ارائه دهند.
۶. همکاری مجازی و دورکاری
در روزگاری که محبوبیت دورکاری و همکاریهای دیجیتالی روزبهروز بیشتر میشود، شرکتهای فعال در حوزه متاورس نیز به مرکز مهمی برای دفاتر و فضاهای کاری مجازی تبدیل خواهند شد. در آیندهای نزدیک، اکثر شرکتها برای میزبانی جلسات، برگزاری رویدادهای طوفان فکری و کارگاههای آموزشی در محیطهای سهبعدی از متاورس استفاده میکنند تا تعامل و مشارکت بین شرکتکنندگان بیشتر شود. بهعلاوه، سازمانها از این طریق میتوانند شکافهای جغرافیایی را پر کرده و فضاهای کاری دیجیتال و منسجمی را بسازند.
۷. مدلهای نوآورانه تعامل با مشتری
روشهای تعامل با مشتری در متاورس فراتر از تعاملات آنلاین سنتی است. در این فضای جدید برای ایجاد ارتباط عمیقتر با کاربر از گیمیفیکیشن، رویدادهای مجازی و داستانسرایی استفاده میشود. بهطور مثال، در یک رویداد رونمایی از محصول که بهطور مجازی برگزار میشود، مشتریان میتوانند محصول را بهصورت سهبعدی بررسی کنند، با نمایندگان برند تعامل داشته باشند یا از طریق شرکت در یک بازی آیتمهای انحصاری را بهدست بیاورند. این مدلهای تعاملی منحصربهفرد، علاوهبر بازتعریف مفهوم وفاداری مشتری، راههای خلاقانهای را برای بازاریابی و برندسازی ارائه میدهد.
۸. تعاملپذیری بین پلتفرمها
تعاملپذیری یا قابلیت همکاری (Cross-Platform Interoperability) به این معنا است که کاربران میتوانند داراییها و هویتهای دیجیتال خود را بین چندین پلتفرم مختلف جابهجا کنند. بهطور مثال، کاربری که یک لباس را برای آواتار خود روی پلتفرم A خریداری کرده است، میتواند همان لباس را در پلتفرم B و C نیز استفاده کند. این ویژگی، تجربه کاربری را بهبود میبخشد و باعث میشود داراییهای دیجیتال ارزش واقعی پیدا کنند. بهعلاوه، بهواسطه قابلیت همکاری، مشارکت بین پلتفرمها بیشتر میشود و کاربرد هر پلتفرم گسترش پیدا میکند.
استراتژیهای بلندمدت برای شرکتهای متاورسی
موفقیت در هر زمینهای یک راه صد ساله است که یکشبه بهدست نمیآید. شرکتهای متاورسی هم از این قاعده مستثنی نیستند و برای موفقیت در بلندمدت باید استراتژیهای جامع و پایداری را بهکار بگیرند. برخی از این استراتژیها عبارتند از:
۱. ساخت اقتصاد مجازی پایدار
یک شرکت متاورسی برای ایجاد اقتصاد پایدار و رشد بلندمدت به تعامل کاربر نیاز دارد. این اقتصاد میتواند در اشکال مختلف از جمله ارزهای دیجیتال، NFTها و املاک مجازی شکل بگیرد. شرکتها برای ایجاد یک اقتصاد پررونق، مشارکتی و پایدار میتوانند از استراتژیهای زیر کمک بگیرند:
- طراحی داراییهای دیجیتال ارزشمند: طراحی داراییهایی مثل زمین مجازی، اسکینها یا اکسسوریهایی که برای کاربران جذاب و معنادار باشند. ارائه محصولات انحصاری اغلب از طریق همکاری با هنرمندان، برندها یا خالقان محتوای دیجیتال انجام میشود.
- راهاندازی مبادلات همتا به همتا: ایجاد بازارهایی که کاربران بتوانند داراییهای خود را بهصورت همتا به همتا (P2P) بخرند، بفروشند یا مبادله کنند، نهتنها انگیزه فعالیت اقتصادی را بیشتر میکند؛ بلکه ارزش ارگانیک را برای پلتفرم به ارمغان میآورد.
- استفاده از پاداشهای درون متاورسی: استفاده از سیستمهای تشویقی، پاداشها و گیمیفیکیشن باعث افزایش مشارکت کاربران میشود و آنها را به بازگشت به پلتفرم ترغیب میکند.
۲. اولویت بخشیدن به قابلیت همکاری
همانطور که اشاره شد، کاربران بهواسطه قابلیت تعاملپذیری میتوانند داراییهای دیجیتال و هویت خود را در بین پلتفرمهای متاورسی مختلف انتقال دهند. از آنجایی که کاربر به یک پلتفرم خاص محدود نیست، تجربه بهتری دارد و داراییهای او ارزش واقعی پیدا میکنند. استراتژیهایی که شرکتها میتوانند برای ایجاد قابلیت همکاری استفاده کنند، عبارتند از:
- یکپارچهسازی بلاکچین: شرکتها از طریق یکپارچهسازی بلاکچین خود با سایر بلاکچینها شرایطی را فراهم میکنند تا در عین حال که کاربر مالک واقعی دارایی است، بتواند از آنها در فضاهای متاورسی مختلف استفاده کند.
- همکاری با سایر پلتفرمها: مشارکت با سایر محیطهای متاورسی، تجربه یکپارچه کاربر را تضمین میکند.
- سیستمهای آواتار جهانی: حفظ هویت یک آواتار واحد در پلتفرمهای مختلف بهمعنای حفظ هویت کاربر و تقویت شخصیسازی در محیطهای متاورسی مختلف است.
۳. اهمیت دادن به تعامل و تجربه کاربر
در فضای متاورس، تجربه کاربر بسیار مهم است. ایجاد یک فضای همهجانبه، در دسترس و جذاب موجب بازگشت مداوم کاربر و تشکیل یک جامعه وفادار میشود.
- طراحی انسانمحور: سهولت استفاده از فضای متاورسی، بهویژه برای افرادی که با واقعیت مجازی و بلاکچین آشنایی ندارند باید در اولویت قرار بگیرد. شرکتها میتوانند از طریق ایجاد رابطهای بصری ساده و ارائه راهنما برای کاربران جدید، نحوه استفاده از پلتفرمهای خود را ساده کنند.
- فعالکردن تعاملات اجتماعی و ساخت کامیونیتی: ایجاد فضاهایی برای برقراری ارتباط کاربران با یکدیگر باعث بهبود تجربه کاربری آنها میشود. فعالیتهای گروهی، برگزاری رویدادها و محتوای مبتنی بر جامعه حس تعلق کاربر را تقویت میکند.
- بهروزرسانی محتوا و شخصیسازی: بهروزرسانی منظم محتوا، برگزاری رویدادهای مجازی و ارائه گزینههای شخصیسازی، متاورس را تازه و جذاب نگه میدارد.
۴. استفاده از زیرساخت مقیاسپذیر
شرکتهای متاورسی برای مدیریت حجم بالای کاربر و تقاضای داده، بدون بهخطر انداختن عملکرد پلتفرم، باید از زیرساختهای مقیاسپذیر استفاده کنند.
- رایانش ابری: استفاده از رایانش ابری و محاسبات لبهای (Edge Computing) باعث بهینهسازی ذخیرهسازی و پردازش دادهها میشود و تجربه کاربری را روان میکند.
- راهحلهای مقیاسپذیری بلاکچین: از آنجایی که بلاکچین زیربنای بسیاری از تراکنشهای متاورس است، پیادهسازی راهحلهای مقیاسپذیری مانند پروتکلهای لایه ۲ منجر به کاهش هزینه و سرعت بالای تراکنشها میشود.
- اعمال فنآوریهای نوین: شرکتها با استفاده از جدیدترین فناوریهای واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و هوش مصنوعی میتوانند تجربههای واقعگرایانهتر و همهجانبهتری را در متاورس ارائه دهند.
۵. تعهد به حفظ حریم خصوصی و امنیت دادهها
حریم خصوصی در هر محیط دیجیتالی حیاتی است؛ اما در فضای غیرمتمرکز و کاربرمحور متاورس اهمیت ویژهای دارد.
- مدیریت هویت غیرمتمرکز: استفاده از بلاکچین برای مدیریت هویت باعث میشود که کاربران کنترل بیشتری بر دادههای خود داشته باشند و حریم خصوصی آنها حفظ میشود.
- اجرای اقدامات قوی در امنیت سایبری:برای مقابله با تهدیداتی مثل هک، کلاهبرداری، و حملات سایبری، زیرساختهای امنیتی باید همراستا با پیشرفت پلتفرم ارتقا پیدا کنند.
- شفافیت در جمعآوری دادهها: شرکتها باید بهصورت شفاف مشخص کنند چه دادههایی را جمعآوری میکنند، از این دادهها چطور استفاده میشود و در نهایت برای جلب اعتماد کاربران به آنها اجازه دهند که کنترل اطلاعاتشان را بهدست بگیرند.
چالشهای مرتبط با شرکتهای متاورس و راهحلهای آنها
در حالیکه متاورس یک فرصت هیجانانگیز برای شرکتها است؛ اما با چالشهای خاصی مواجه است. از این رو، موفقیت شرکتهای متاورسی مستلزم شناخت چالشها و راهحلهای عبور از آنها است:
۱. عدم قطعیتهای قانونی و نظارتی
متاورس یک حوزه نسبتا جدید است که چشمانداز قانونی و نظارتی آن هنوز قوام لازم را ندارد و همین مسئله باعث عدم اطمینان شرکتها میشود. بهعلاوه، از آنجاییکه متاورس ترکیبی از جنبههای مختلف مانند امور مالی، حریم خصوصی دادهها، مالکیت معنوی و کالاهای مجازی است، قوانین موجود در حوزههای مختلف اغلب با هم تداخل دارند یا ناسازگار هستند.
شرکتها باید با مسائلی مانند مالکیت داراییهای دیجیتال، حفاظت از دادهها و قوانین مالی مربوط به ارزهای دیجیتال و NFTها که هنوز به طور کامل توسط قانونگذاران تعریف نشدهاند، دستوپنجه نرم کنند. این عدم شفافیت در قوانین، تصمیمگیری و فعالیت شرکتها را پیچیده میکند.
راهحل: شرکتها برای مدیریت عدم قطعیتهای قانونی و نظارتی در متاورس باید دائما با کارشناسان حقوقی و نهادهای نظارتی در حوزههای قضایی مختلف در ارتباط باشند و فعالیتهای خود را با قوانین هماهنگ کنند. همچنین، تعهد به اصول اخلاقی و شفافیت در مدیریت دادهها بهنوبه خود باعث کاهش خطرات و جلب اعتماد کاربران و قانونگذاران میشود. بهعلاوه، شرکتها میتوانند با طراحی پلتفرمها و مدلهای کسبوکار منعطف، همواره با تغییرات قانونی سازگار شوند. مشارکت در ائتلافهای صنعتی و حضور در بحثهای سیاستگذاری نیز منجر به شکلگیری قوانین معقول و ایجاد محیطهای حمایتی میشود.
۲. محدودیتهای فناوری
باوجود پیشرفتهای فراوان، فناوریهای فعلی متاورس هنوز محدودیتهای خاصی دارد. بسیاری از کاربران به دلیل هزینه بالای سختافزارهای VR/AR و محدودیت دسترسی، برای ورود به متاورس با موانع زیادی مواجه هستند. علاوهبر این، عواملی مانند وضوح پایین گرافیک، سرعت پایین اینترنت و لگ (Lag) باعث تضعیف تجربه کاربری میشود. ایجاد یک تجربه روان و همهجانبه به زیرساختهای قوی، اینترنت پرسرعت و سختافزارهای پیشرفته نیاز دارد که هنوز در سطح جهانی در دسترس نیستند.
راهحل: شرکتهای فعال در متاورس برای غلبه بر این محدودیتها باید رویکردی مقیاسپذیر اتخاذ کنند که تنها به فناوریهای پیشرفته VR/AR وابسته نباشد. توسعه مدلهای ترکیبی، شامل ارائه برنامه در دستگاههای موبایل و دسکتاپ باعث افزایش دسترسی کاربر میشود. سرمایهگذاری روی محاسبات ابری و پردازش لبهای نیز باعث کاهش تأخیر میشود و عملکرد و تجربه کاربری را ارتقا میدهد. همچنین، این شرکتها باید پیشرفتهای فناوری را زیر نظر داشته باشند و ابزارهای جدید مانند هدستهای VR سبکتر و اینترنت 5G را بهصورت مقرونبهصرفهتر به خدمات خود اضافه کنند.
۳. جذب و حفظ کاربر
با افزایش تعداد پلتفرمهای فعال در این حوزه، رقابت شدیدتر و نگهداشتن کاربران در طولانیمدت دشوارتر میشود. عواملی مانند اشباع محتوا، تغییر سریع سلیقه کاربر و کاهش جذابیت محیطهای مجازی به مرور زمان باعث کاهش تعامل کاربر میشود. حفظ کاربران برای ایجاد یک متاورس پویا و موفق ضروری است؛ اما غلبه بر این چالش نیازمند رویکردهای خلاقانه است.
راهحل: شرکتها برای مقابله با این مشکلات باید با ارائه بهروزرسانیهای منظم محتوا، برگزاری رویدادها و خلق تجربیات منحصربهفرد تعامل کاربران را تقویت کنند. استفاده از مکانیزمهای گیمیفیکیشن، پاداشهای وفاداری و محتوای تولیدشده توسط کاربر، حس جامعهپذیری را تقویت و کاربران را به بازگشت ترغیب میکند. همچنین، ایجاد فضاهای اجتماعی یا محیطهایی برای همکاری، تعاملات اجتماعی را افزایش میدهد و باعث میشود کاربران حس کنند که بخشی از یک جامعه بزرگتر هستند. گوش دادن به بازخورد کاربران و اعمال درخواستهای محبوب آنها در بهروزرسانیهای پلتفرم نیز میتواند محتوای پلتفرم را تازه نگه دارد.
۴. حریم خصوصی و امنیت دادهها
در یک محیط متاورسی، حجم زیادی از دادهها از تحلیلهای رفتاری گرفته تا اطلاعات شخصی حساس جمعآوری میشوند. بهعلاوه، ماهیت متاورس خطر ردیابی دادههای بیومتریک کاربران، مانند حرکات چشم یا حالات چهره را افزایش میدهد. نکته دیگر این است که ساختار غیرمتمرکز متاورس میتواند پلتفرمها را در معرض حملات سایبری، کلاهبرداری و سرقت هویت قرار دهد.
راهحل: شرکتهای متاورسی برای مقابله با این خطرات، میتوانند با استفاده از راهکارهایی مانند رمزگذاری قوی، راهحلهای هویت غیرمتمرکز و سیاستهای مدیریت داده مبتنی بر رضایت کاربر، حریم خصوصی را در اولویت برنامههای خود قرار دهند. یک سیستم هویت غیرمتمرکز به کاربران اجازه میدهد دسترسی به دادههای شخصی خود را مدیریت و محدود کنند. همچنین، شفافیت در سیاستهای استفاده از دادهها و اجرای پروتکلهای سختگیرانه امنیت سایبری باعث افزایش اعتماد کاربران میشود و از دادههای حساس محافظت کند. انجام ممیزیهای امنیتی بهطور مداوم، استفاده از احراز هویت دو مرحلهای و سیستمهای تشخیص کلاهبرداری برای محافظت از دادههای پلتفرم و کاربران نیز ضروری است.
۵. نوسانات اقتصادی داراییهای دیجیتال
داراییهایی مانند NFTها و ارزهای دیجیتال بخش اصلی اقتصاد متاورس را تشکیل میدهند؛ اما این داراییها معمولا نوسان قیمتی شدیدی دارند. این بیثباتی محیط اقتصادی را ناپایدار میکند و باعث کاهش اعتماد کاربران به پلتفرم میشود، بهویژه اگر ارزش سرمایهگذاریها به سرعت افت کند. همچنین، سفتهبازی در حوزه NFTها و املاک مجازی ممکن است باعث ایجاد یک حباب اقتصادی شود که در صورت ترکیدن، اقتصاد پلتفرم را تحت تأثیر قرار میدهد و باعث از دست رفتن اعتماد و مشارکت کاربران میشود.
راهحل: شرکتهای متاورسی برای کاهش ریسکهای ناشی از نوسان قیمت داراییهای دیجیتال باید رویکردی متعادل و مبتنی بر کاربرد را ترویج کنند. بهعبارت دیگر، بهتر است بهجای سرمایهگذاریهای سوداگرانه، روی آیتمهایی که تجربه کاربر را بهبود میبخشند یا اهدافی کاربردی دارند، تمرکز کنند. همچنین، استفاده از رمزارزها یا توکنهای منحصربه پلتفرم که نوسان کمتری دارند به ثبات اقتصاد درون پلتفرم کمک میکند. شرکتها با تمرکز بر ارزش کاربردی بهجای سفتهبازی، میتوانند مدل اقتصادی مقاومتری ایجاد کنند و اعتماد کاربران را نسبت به دوام طولانیمدت پلتفرم خود جلب کنند.
۶. مقیاسپذیری
هرچه تعداد کاربران و حجم تقاضا بیشتر شود، حفظ یک تجربه روان و بدون وقفه دشوارتر میشود. ترافیک بالا ممکن است مشکلاتی مانند افزایش زمان بارگذاری، تأخیر در پاسخدهی یا حتی اختلال در سیستم را ایجاد کند. از طرف دیگر، ارائه یک فضای مقیاسپذیر که بتواند همزمان از هزاران کاربر پشتیبانی کند، بهویژه برای ارائه قابلیتهای VR و AR، به زیرساختهای پیچیده و قدرتمند نیاز دارد.
راهحل: شرکتهای متاورسی برای حل این مشکل باید روی زیرساختهای مقیاسپذیر سرمایهگذاری کنند. استفاده از راهکارهای مبتنی بر فضای ابری و سرورهای غیرمتمرکز میتواند بار ترافیکی را در چندین مکان توزیع کند و تأخیر را کاهش دهد. استفاده از فناوری پردازش لبهای که دادهها را در نقاط نزدیکتر به کاربر پردازش میکند، زمان پاسخدهی را بهبود میبخشد و فشار روی سرورهای مرکزی را کاهش میدهد.
علاوهبراین، شرکتهای متاورسی میتوانند از طریق گرافیکهای سبکتر و کدنویسیهای کارآمدتر، پلتفرم را بهینهسازی کنند تا در عین میزبانی از حجم بالاتری از کاربران، عملکرد سیستم را نیز حفظ کنند.
۷. نظارت بر محتوا و امنیت کاربر
ماهیت تعاملی و آزاد متاورس مشکلات خاصی را در خصوص مدیریت محتوای نامناسب، آزار و اذیت یا حتی جرائم مجازی ایجاد میکند. حفظ امنیت و راحتی کاربران در این فضا، در حالیکه آزادی و حریم خصوصی آنها محترم شمرده شود، نیازمند یک رویکرد مؤثر برای نظارت بر محتوا است.
راهحل: شرکتها برای مقابله با این دست از نگرانیها میتوانند با استفاده از ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، بهطور بلادرنگ محتوای نامناسب یا رفتارهای غلط را شناسایی و فیلترکنند. همچنین شرکتها میتوانند با تدوین دستورالعملهای روشن برای جامعه و ارائه ابزارهای گزارش تخلفات یا مسدودسازی مجرمان، کاربران را در نظارت بر این فضا سهیم کنند.
بهعلاوه، ارائه قابلیتهای حریم خصوصی قابلتنظیم به کاربران این امکان را میدهد که کنترل بیشتری بر تعاملات خود داشته باشند. آموزشهای منظم برای مدیران انسانی، توانایی آنها را در برخورد با موارد پیچیده و حساس تقویت میکند. مجموع این عوامل یعنی نظارت هوش مصنوعی، گزارشدهی کاربران و نظارت انسانی باعث ایجاد محیطی امنتر میشود.
۸. قابلیت همکاری
یکی از جنبههای حیاتی چشمانداز متاورس این است که کاربران بتوانند دارایی، هویت و تجربیات خود را بین پلتفرمهای مختلف منتقل کنند. اما دستیابی به قابلیت همکاری واقعی چالشبرانگیز است؛ زیرا پلتفرمها معمولا بر اساس تکنولوژیها و استانداردهای مختلفی ساخته میشوند و همین امر انتقال داراییهای دیجیتال یا آواتارها از یک پلتفرم به پلتفرم دیگر را دشوار میکند.
راهحل: دستیابی به قابلیت همکاری مستلزم تلاشهای مشترک در این صنعت است. شرکتها میتوانند با همکاری سایر پلتفرمها استانداردهای مشترکی را برای سازگاری داراییها، تأیید هویت و پروتکلهای امنیتی ایجاد کنند.
پذیرفتن چارچوبهای متنباز و حمایت از پروژههایی مانند انجمن استانداردهای متاورس (Metaverse Standards Forum) به تسریع قابلیت همکاری کمک میکند. پلتفرمها با اولویت دادن به قابلیت همکاری، میتوانند تجربهای یکپارچهتر را برای کاربران فراهم کنند. این کار باعث افزایش ارزش داراییهای دیجیتال میشود و وفاداری کاربران را تقویت میکند.
۹. حقوق مالکیت معنوی و مسائل حق نشر
متاورس در عین حال که فرصتهای زیادی را برای خلاقیت بهوجود میآورد با چالشهای مهمی در زمینه مالکیت معنوی (Intellectual Property) مواجه است. درحال حاضر، در مورد مالکیت و حقوق کپی رایت محتوای تولیدشده توسط کاربران، املاک مجازی و داراییهای دیجیتال مسائل پیچیدهای وجود دارد. کپیبرداری یا دزدی محتوای دیجیتال در متاورس یک خطر بزرگ است؛ زیرا داراییهای دیجیتال به راحتی قابلتکثیر هستند.
راهحل: شرکتهای متاورسی برای حفاظت از حقوق مالکیت معنوی باید تدابیری مانند امضای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین و تأیید و ردیابی داراییهای دیجیتال توسط قراردادهای هوشمند را پیادهسازی کنند. همچنین اتخاذ سیاستهای روشن در محافظت از خالقان اصلی و نقض حقوق مالکیت معنوی بسیار موثر است. آموزش کاربران در زمینه کپیرایت و حقوق مالکیت فکری میتواند به کاهش مشکلات مربوط به کپیبرداری یا استفاده غیرمجاز از محتوا کمک کند. در نهایت، همکاری با هنرمندان و خالقان برای طراحی اقلام دیجیتال مطابق با قوانین مالکیت معنوی باعث افزایش اعتماد در متاورس میشود.
جمعبندی
متاورس یک چشمانداز جدید و جذاب است که پتانسیلهای زیادی برای صنایع مختلف دارد و میتواند نحوه تعامل، کار و تجارت را به طور اساسی تغییر دهد. بااینحال، شرکتهایی که قصد ورود به این عرصه را دارند، باید استراتژیهای جامع و دقیقی را به کار بگیرند و از چالشهای مرتبط با آن آگاه باشند. موفقیت شرکتهای متاورسی مستلزم تمرکز روی تجربه کاربری، ایجاد اقتصادهای مجازی پایدار، رعایت مسائل امنیتی، حریم خصوصی کاربر و توجه ویژه به قابلیت همکاری با سایر پلتفرمها است. متاورس در ابتدای راه است و شرکتهایی که بتوانند با رویکردی نوآورانه چالشها را پشتسر بگذارند، نهتنها جایگاه خودشان را در این دنیای دیجیتال تثبیت میکنند؛ بلکه میتوانند به پیشرفت مستمر دست یابند.