کار با بلاکچین‌های عمومی از نظر فنی برای توسعه‌دهندگان چندان ساده نیست و زمانی که پای هوش مصنوعی (AI) به میان می‌آید، این مسئله پیچیده‌تر هم می‌شود. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های ترکیب بلاکچین و هوش مصنوعی این است که هم عملکرد باید بهینه باشد و هم حریم خصوصی کاربران حفظ شود. فالا نتورک (Phala Network) یک پلتفرم پردازش ابری غیرمتمرکز است که قصد دارد با یک طراحی هیبریدی این مشکل را برطرف کند.
این شبکه با ترکیب بلاکچین و محیط‌های اجرای بدون نیاز به اعتماد (TEE) اجرای ایمن و محرمانه برنامه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی را امکان‌پذیر می‌کند. به‌لطف ساختار فالا نتورک، ایجنت‌های هوش مصنوعی می‌توانند به‌صورت خارج از زنجیره اجرا شوند، اما همچنان تحت کنترل قراردادهای هوشمند درون زنجیره باقی بمانند. اگر علاقه‌مند هستید بدانید فالا نتورک چیست، چطور کار می‌کند و ارز دیجیتال PHA چه نقشی در اکوسیستم فالا دارد، با این مطلب از میهن بلاکچین همراه باشید.
نکات کلیدی 
فالا نتورک با استفاده از یک کمک پردازنده هوش مصنوعی، راه‌حل محاسباتی امن و قابل‌تاییدی را برای ادغام رمزنگاری و هوش مصنوعی در لایه برنامه ارائه می‌دهد. قراردادهای ایجنت‌های هوش مصنوعی فالا، قراردادهای هوشمندی هستند که ایجنت‌های AI را کنترل می‌کنند و وظایف مرتبط با هوش مصنوعی را از طریق منابع آنچین انجام می‌دهند. قراردادهای ایجنت‌های هوش مصنوعی فالا در سال ۲۰۲۳، ۸۴۹٬۰۰۰ درخواست پردازشی آفچین را مدیریت کردند. اتریوم در همین بازه زمانی ۱.۱ میلیون تراکنش آنچین را پردازش کرده است. فالا برای جلوگیری از دستکاری داده‌ها و حفظ امنیت محاسبات پردازنده کمکی از محیط اجرای قابلاعتماد استفاده می‌کند. قراردادهای ایجنت‌های هوش مصنوعی فالا از طریق پلتفرم تجمیع‌کننده RedPill به مدل‌های زبانی بزرگ برتر (مانند OpenAI ،Llama ،Claude و Hugging Face) دسترسی دارند. این دسترسی از طریق قراردادهای هوشمند آنچین انجام می‌شود.
فالا نتورک چیست؟
فالا نتورک (Phala Network) یک پلتفرم ابری نسل جدید است که محیط کاربر پسند و کم‌هزینه‌ای را برای محاسبات بدون نیاز به اعتماد در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد. این شبکه با ترکیب فناوری‌های مختلف مانند محیط اجرای قابلاعتماد (TEE)، بلاکچین، محاسبات امن چندجانبه (MPC) و اثبات دانش صفر (ZKP) یک راهکار انعطاف‌پذیر، متن‌باز و مقرون‌به‌صرفه را برای توسعه انواع برنامه‌ها فراهم کرده است. اجزای اصلی شبکه فالا شامل موارد زیر می‌شوند:
- شبکه محاسباتی ابری غیرمتمرکز: فالا به‌عنوان یک زیرساخت بلاکچینی مقیاس‌پذیر عمل می‌کند و برای تضمین امنیت و تایید‌پذیری اجرای محاسبات از محیط اجرای قابلاعتماد بهره می‌گیرد.
- فناوری SGX اینتل: فالا با استفاده از معماری نرم‌افزارهای افزودنی نگهبان (SGX) اینتل، اجرای امن و تاییدپذیر کدها را در بخش ایزوله و محافظت‌شده سخت‌افزاری پردازنده تضمین می‌کند.
- قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی: این شبکه با استفاده از برنامه‌های پردازشی هوش مصنوعی به قراردادهای هوشمند ماشین مجازی اتریوم (EVM) اجازه می‌دهد که قابلیت‌های خودشان را به خارج از زنجیره گسترش دهند.
- نودهای فالا: شبکه فالا از دو نوع نود کارگر (worker node) استفاده می‌کند؛ نودهای دروازه‌بان (Gatekeeper) که تعاملات در شبکه فالا و تعامل با سایر بلاکچین‌ها را سازماندهی می‌کنند. این نودها مسئول حفظ وضعیت و قوانین اجماع هستند. نودهای ماینر (Miner nodes) یک شبکه CPU را اجرا می‌کنند و با اجاره‌دادن توان پردازشی خود به شبکه، مسئولیت‌های محاسباتی مختلفی را انجام می‌دهند.
فالا نتورک در تامین مالی سال ۲۰۲۰ موفق شد ۱۰ میلیون دلار سرمایه جذب کند. شرکت‌هایی مانند Candaq Group ، InfiChain ،Blue Mountain Labs ،Incuba Alpha Group و Exoplanet Capital در این دور مشارکت داشتند. پروژه فالا با هدف ارائه قراردادهای هوشمند مجهز به هوش مصنوعی و توانمند از نظر تورینگ کامل (Turing-complete) توسعه یافته تا چالش‌های مربوط به هوش مصنوعی و پردازش ابری متمرکز را حل کند. فالا نتورک در مارس ۲۰۲۲ (اسفند ۱۴۰۰) با حمایت ۱۶۸۵ مشارکت‌کننده، برنده حراج اسلات پاراچین شبکه پولکادات (Polkadot) شد.
فناوری فالا نتورک
فالا نتورک با استفاده از یک کمک پردازنده هوش مصنوعی (AI coprocessor)، تعاملات خارج از زنجیره را بهبود می‌بخشد و به قراردادهای هوشمند اجازه می‌دهد با ایجنت‌های هوش مصنوعی ارتباط داشته باشند و آن‌ها را کنترل کنند. قراردادهای هوشمند ایجنت هوش مصنوعی، بلاکچین فالا و سختافزارهای مورد استفاده توسط نودهای شبکه همگی به‌صورت هماهنگ فعالیت می‌کنند تا امنیت، حریم خصوصی و عملکرد شبکه حفظ شود.
قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی (AI Agent Contracts)
توسعه‌دهندگان با استفاده از قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی فالا می‌توانند اسمارت کانترکت‌هایی را برای کنترل ایجنت‌های هوش مصنوعی بنویسند که به‌صورت آفچین یا آنچین اجرا می‌شوند. کد این ایجنت‌ها با زبان جاوا و تایپ اسکریپت نوشته می‌شود و توسط نودهای فالا اجرا می‌شوند. با توجه به اینکه ماشین‌های مجازی نود فالا در محیط اجرای قابلاعتماد کار می‌کنند، اجرای این قراردادها به‌صورت کاملا امن و محرمانه انجام می‌شود. درحال‌حاضر، بیش از ۴٬۰۰۰ قرارداد ایجنت هوش مصنوعی روی فالا نتورک فعال هستند که می‌توانند داده‌ها را از رابط‌های برنامه‌نویسی (API) خارجی دریافت کنند و به ایجنت‌های هوش مصنوعی سفارشی متصل شوند. این قراردادها دسترسی به انواع برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) از مارکت‌پلیس‌ها گرفته تا صرافی‌های غیرمتمرکز را آسان می‌کنند.
ساختار فنی قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی فالا
- قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی فالا برنامه‌های محرمانه و خارج از زنجیره‌ای هستند که از زیرساخت پردازش ابری بدون نیاز به اعتماد فالا استفاده می‌کنند.
- این قراردادها روی محیط اجرای قابلاعتماد داخل نودهای کارگر (Worker Nodes) که توسط بلاکچین فالا سازماندهی شده‌اند، اجرا می‌شوند.
- زیرمجموعه‌ای از این نودها به نام “Gatekeepers” مسئول مدیریت کلیدهای رمزنگاری هستند و از این طریق امنیت شبکه را حفظ می‌کنند.
- درحال حاضر بیش از ۳۰,۰۰۰ نود کارگر فعال در شبکه فالا وجود دارد که وظایف محاسباتی خارج از زنجیره درخواست شده توسط مشتری (کلاینت) را انجام می‌دهند.
بلاکچین فالا (Phala Blockchain)
بلاکچین فالا یک پاراچین (Parachain) پولکادات است که فعالیت بین نودهای شبکه، قراردادهای هوشمند و وضعیت قراردادهای رمزگذاری‌شده را هماهنگ می‌کند. فالا یک شبکه محاسباتی آفچین غیرمتمرکز ایجاد کرده که در آن ماینرها (اپراتورهای نود کارگر) به توسعه‌دهندگان (ایجادکنندگان قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی) متصل می‌شوند. بلاکچین فالا الگوریتم اجماع مستقلی ندارد و امنیت را از زنجیره رله پولکادات به ارث می‌برد.
نودهای کارگر (Worker Nodes)
نودهای کارگر مسئول تامین منابع محاسباتی شبکه هستند و در محیط‌های TEE خود برنامه‌های آفچین مانند قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی را اجرا می‌کنند. هر فردی در سراسر جهان می‌تواند کلاینت نرم‌افزار “Worker Node” را روی سختافزارهای سازگار با TEE اجرا کند و به شبکه فالا بپیوندد.
هسته نرم‌افزار نودهای کارگر، برنامه فالا ران‌تایم (pRuntime) است که داخل TEE اجرا می‌شود. این برنامه وظایف محاسباتی را از بلاکچین دریافت و اجرا می‌کند و تضمین می‌دهد محاسبات بدون دستکاری و ایمن انجام می‌شوند. مراحل انجام وظایف در فالا ران تایم به‌شرح زیر است:
- توسعه‌دهنده قرارداد ایجنت هوش مصنوعی را روی زنجیره منتشر می‌کند (این قرارداد هرگز به صورت آنچین اجرا نمی‌شود).
- فالا ران تایم کد قرارداد را دریافت و از طریق کلاینت سبک داخلی خود آن را تایید می‌کند.
- فالا ران تایم کد را داخل محیط اجرای قابلاعتماد (به صورت خارج از زنجیره) اجرا می‌کند و گواهی اجرای آن را از طریق گواهی‌دهنده راه‌دور محیط اجرای قابلاعتماد (TEE Remote Attestation) تولید می‌کند.
- در نهایت این گواهی روی زنجیره تایید می‌شود.
همان‌طور که قبلا گفتیم، فالا نتورک گروهی از نودهای کارگر ویژه به نام دروازه‌بان (Gatekeepers) دارد که مسئول تضمین امنیت محاسبات هستند. از آنجایی که نودهای کارگر بدون مجوز هستند و ممکن است در هر لحظه از شبکه خارج شوند، وظایف آن‌ها با همان کلید به نودهای کارگر دیگری اختصاص داده می‌شود تا بتوانند به ورودی‌ها، خروجی‌ها و وضعیت‌های رمزگذاری شده برنامه دسترسی پیدا کنند. دروازه‌بان‌ها مسئول مدیریت کلیدهای رمزگذاری هستند و به‌صورت پویا اطلاعات حساس را بین نودهای کارگر توزیع می‌کنند.
اثباتهای اجرا
شبکه فالا یک سیستم اثبات ماژولار دارد که با اثباتهای محیط اجرای قابلاعتماد آغاز می‌شود و در ادامه با پشتیبانی از ترکیبی از سیستم‌های اثبات رمزنگاری تکامل پیدا می‌کند.
محیط اجرای قابلاعتماد (TEE)
محیط اجرای قابلاعتماد (TEE) یک فناوری متمرکز روی حریم خصوصی است که اجرای کد و عملیات نود را از سیستم‌عامل اصلی پردازنده رایانه جدا می‌کند. شبکه فالا برای پردازش محیط اجرای قابلاعتماد از نرم‌افزارهای افزودنی نگهبان اینتل (Intel Software Guard Extensions) استفاده می‌کند. این سیستم تضمین می‌کند حتی افرادی که به سختافزارهای دسترسی فیزیکی دارند (مانند اپراتورهای شبکه فالا یا مهاجمان مخرب) نمی‌توانند وضعیت یا داده‌های پردازش‌شده توسط نودها را دستکاری کنند.
از محیط‌های اجرای قابلاعتماد اغلب به‌عنوان جایگزینی برای اثباتهای دانش صفر (ZKPs) استفاده می‌شود. اگرچه هدف TEEها و ZKPها هر دو تضمین یکپارچگی و تایید‌پذیری محاسباتی است؛ اما شبکه فالا به دلیل هزینه کمتر، اندازه کوچک‌تر اثبات و سادگی فرآیند تایید، استفاده از TEEs را ترجیح داده است. اولا ازآنجایی‌که اثباتهای TEE به‌عنوان نتیجه محاسبات درون محیط اجرای قابلعتماد تولید می‌شوند نسبت به اثباتهای ZKP هزینه کمتری دارند. به‌علاوه، گواهی‌های TEE پیش‌بینی‌پذیرتر هستند؛ زیرا معمولا اندازه ثابتی دارند و تحت تأثیر حجم محاسبات قرار نمی‌گیرند. همچنین، TEEها پیچیدگی کمتری دارند؛ چراکه اثباتهای آن‌ها به‌سادگی تولید می‌شود و مفروضات آن‌ها بر اساس یکپارچگی سخت‌افزار است، نه دشواری محاسبات رمزنگاری مانند احتمال ناچیز بازتولید همان اثبات دانش صفر.
اثبات ترکیبی: ترکیب TEE و اثباتهای رمزنگاری
درحالی‌که TEEها یکارچگی اجرا را تضمین می‌کنند؛ اما تکیه بر یک سیستم اثبات واحد چالش‌های امنیتی خاص خودش را دارد. شبکه فالا برای حل این مشکل از ترکیبی از اثبات TEE و سایر اثباتهای رمزنگاری مانند دانش صفر و رمزنگاری کاملا همومورفیک (Fully Homomorphic Encryption) استفاده می‌کند:
- zkDCAP Verifier: یک تاییدکننده آنچین برای اثباتهای TEE بر پایه دانش صفر است.
- jtee: یک سیستم ترکیبی است که با استفاده از RiscZero zkVM هم اثباتهای ZK و هم اثباتهای TEE را برای برنامه‌های کاربری تولید می‌کند.
سیاست‌های گواهی و کلیدهای رمزگذاری
نودهای کارگر شبکه فالا برای تایید پردازش‌ها از اصول گواهی مرکز داده اینتل (Intel’s DCAP) استفاده می‌کنند. این فناوری به نودهای کارگر اجازه می‌دهد گواهی‌های از راه دور (Remote Attestation) تولید کنند که نشان می‌دهد TEEها با کدهای سالم و غیرقابل‌نفوذ در حال اجرا هستند. پروتکل فالا با اجرای چندین گواهی از راه دور، اطمینان حاصل می‌کند که نودها صادقانه عمل می‌کنند.
چرخش چندلایه کلید برای Gatekeeperها در شبکه فالا
شبکه فالا برای تضمین حریم خصوصی قراردادهای خود و امنیت کل سیستم از یک مکانیسم جامع چرخش کلید استفاده می‌کند. این فرآیند به‌طور دوره‌ای کلید ریشه (Root Key) را مطابق با قوانین انتخاباتی به‌روزرسانی می‌کند. مراحل چرخش کلید به شرح زیر است:
- در هر دوره، Gatekeeperهای جدید با مجوز شورای فالا انتخاب می‌شوند.
- آن‌ها کلید اصلی جدید یا همان کلید ریشه را از طریق پروتکل تبادل کلید امن تولید می‌کنند.
- از این کلید جدید برای رمزنگاری مجدد وضعیت Gatekeeperها استفاده می‌شود و سپس بین دروازه‌بان‌های جدید توزیع و تایید می‌شود.
- برای حفظ ثبات و امنیت در طول این انتقال، ارتباط بین ماینرها و Gatekeeperها به‌طور موقت مسدود می‌شود.
- پس از تکمیل فرآیند چرخش کلید و انجام دو تاییدیه آنچین، ارتباط مجددا از سر گرفته می‌شود.
شبکه فالا برای افزایش امنیت علاوه بر چرخش کلید ریشه، کلیدهای خوشه (Cluster Keys) و کلیدهای قرارداد (Contract Keys) را نیز به‌روزرسانی می‌کند. از کلیدهای خوشه برای مدیریت و ایمن‌کردن ارتباطات در مجموعه نودهای کارگر و از کلیدهای قرارداد برای تعامل با قراردادهای هوشمند خاص استفاده می‌شود. فرآیند چرخش کلیدهای خوشه و قرارداد به شرح زیر است:
- ماینرها کلیدهای قرارداد جدید را تولید می‌کنند.
- وضعیت قراردادها دوباره رمزنگاری می‌شود.
- کلیدهای جدید به‌صورت ایمن به Gatekeeperها منتقل می‌شوند.
این رویکرد تضمین می‌کند که حتی اگر کلیدهای قدیمی افشا شوند، داده‌های رمزنگاری‌شده با کلیدهای جدید ایمن باقی می‌مانند.
سطوح اطمینان و عملکرد تابع SGX
فالا نتورک برای ایمن‌سازی شبکه، به واحد پردازش مرکزی (CPU) هر یک از نودهای کارگر یک سطح اطمینان اختصاص می‌دهد که از طریق گزارش گواهی از راه دور تعیین می‌شود. این سطح اطمینان، امنیت محیط اجرای “SGX Enclave” را ارزیابی می‌کند. پنج سطح اطمینان در شبکه فالا وجود دارد؛
- سطوح ۱، ۲ و ۳ به‌عنوان بالاترین سطوح امنیتی به‌شمار می‌آیند؛ زیرا سختافزارهای دارای آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده در این ردیف‌ها رد می‌شوند. Gatekeeperهای فالا در این سطوح حضور دارند. درواقع، نودهایی که شرایط لازم را داشته باشند و در این سطوح قرار بگیرند، میزبان برنامه‌های مالی و ابزارهای کاربردی (ازجمله برای مدیریت کلیدهای مخفی و خدمات مدیریت کلید نود) می‌شوند.
- سطوح ۴ و ۵ امنیت پایین‌تری دارند؛ زیرا سختافزارهای این گروه به تنظیمات پیکربندی نیاز دارند یا از نسخه‌های قدیمی BIOS استفاده می‌کنند. این سیستم لایه‌‌ای به توسعه‌دهندگان و کاربران اجازه می‌دهد تا متناسب با نیازهای خاص خود سطح امنیتی موردنظرشان را انتخاب کنند.
توکنومیکس ارز دیجیتال فالا
ارز دیجیتال فالا نتورک با نماد PHA در سپتامبر ۲۰۲۰ (شهریور ۱۳۹۹) با حداکثر عرضه ۱ میلیارد واحد راه‌اندازی شد. در حال‌حاضر، ۷۳۲ میلیون توکن PHA (معادل ۷۳٪ کل عرضه) در گردش است. از این توکن در فرآیند اعتبارسنجی بلاکچین فالا، مشوق‌های سمت عرضه (ماینرها)، قیمت‌گذاری برنامه‌ها و حاکمیت شبکه استفاده می‌شود.
تخصیص توکن‌های PHA
نحوه تخصیص و آزادسازی ارز دیجیتال فالا به شرح زیر است:
کمپین استیک (Stakedrop): ۲۱ میلیون توکن PHA (۲.۱٪)
- کاربرانی که ارز دیجیتال KSM را استیک کرده بودند، توکن‌های PHA را به‌عنوان ایردراپ دریافت کردند.
- توکن‌های این گروه در زمان رویداد تولید توکن (TGE) کاملا آزاد شدند.
تیم بنیان‌گذار: ۵۰ میلیون توکن PHA (۵٪)
- شامل تیم اصلی و توسعه‌دهندگان اولیه.
- ۲۰٪ از توکن‌ها همان ابتدا در رویداد TGE آزاد شد و ۵٪ از تخصیص هر ۱۶ ماه آزاد می‌شود.
سرمایه‌گذاران: ۱۵۰ میلیون توکن PHA (۱۵٪)
- سرمایه‌گذاران اولیه در سال ۲۰۲۰ شامل Candaq Group ،IOSG Ventures ،SNZ Holding ،Waterdrip Capital و Incuba Alpha Group بودند.
- وستینگ: ۶۰٪ در زمان TGE و ۲۰٪ از تخصیص هر ۶ ماه آزاد شد. (توکن‌های این گروه در سال ۲۰۲۲ به‌طور کامل آزاد شدند)
مزایده اسلات پاراچین: ۶۹ میلیون توکن PHA (۶.۹٪)
- شبکه فالا برای شرکت در مزایده اسلات پاراچین پولکادات ۳.۶ میلیون دلار سرمایه جذب کرد و بخشی از توزیع توکن‌های PHA را به‌طور اختصاصی برای شرکا درنظر گرفت.
- پولکادات: ۲.۲٪ از عرضه کل توکن PHA که ۱۵٪ آن در ژوئن ۲۰۲۲ آزاد شد و ۸۵٪ باقی‌مانده به‌صورت خطی طی ۹۶ هفته آزاد شد.
- کوساما : ۲.۵٪ از عرضه کل توکن PHA که ۳۴٪ آن در ژوئیه ۲۰۲۱ آزاد شد و ۶۶٪ مابقی طی ۱۱ ماه به‌صورت ماهانه آزاد شد.
- بخش ذخیره‌شده: ۲.۲٪ از عرضه کل توکن PHA قفل باقی می‌ماند.
پاداش تست‌نت: ۱۰ میلیون توکن PHA (۱٪)
- پاداش برای شرکت‌کنندگانی که نودهای Gatekeeper و نودهای کامل (Full Node) را در تست‌نت فالا اجرا می‌کنند.
- این توکن‌ها در زمان رویداد تولید توکن کاملا آزاد شدند.
پاداش پردازش محاسباتی: ۷۰۰ میلیون توکن PHA (۷۰٪)
- پاداش برای نودهایی که محاسبات شبکه را انجام می‌دهند.
- پاداش روزانه اولیه ۷۲۰,۰۰۰ توکن PHA که در ادامه هر ۱۸۰ روز ۲۵٪ کاهش می‌یابد.
ماینینگ در شبکه فالا
ماینرهای فالا برای مشارکت در شبکه باید توکن PHA را استیک کنند و یک تست عملکرد را برای سنجش ظرفیت محاسباتی خود انجام دهند. پس از این مرحله، آن‌ها یک امتیاز مجازی اولیه دریافت می‌کنند که ارزش آن‌ها را در شبکه نشان می‌دهد. مکانیزم پاداش و پارامترهای شبکه به گونه‌ای طراحی شده که ضمن حفظ عدالت و انصاف، بهره‌وری منابع را هم تضمین می‌کند.
استیکینگ محاسباتی (Compute Staking)
شبکه فالا از یک مکانیزم استیکینگ غیرتوافقی (Non-Consensus Staking) استفاده می‌کند که تا ۱ میلیون هسته CPU را در بیش از ۱۰۰,۰۰۰ نود مدیریت می‌کند. سیستم استیکینگ واگذاری (Stake Delegation) قابلیتی به نام استیک پول (StakePool) دارد که نودهای محاسباتی را به دارندگان ارز دیجیتال PHA متصل می‌کند. به این‌ترتیب، مالکین استخر می‌توانند با ایجاد استیک‌پول به گروه‌هایی از نودهای کارگر اجازه دهند که توکن‌های خودشان را به استخر واگذار کنند. هر استیک پول دو پارامتر کلیدی دارد؛ نرخ کمیسیون و ظرفیت استیکینگ. بنابراین، سپرده‌گذاران هنگام انتخاب استخر برای استیکینگ، باید دو فاکتور را بررسی می‌کنند:
- اختلاف ظرفیت: تفاوت بین سقف استخر و مقدار واقعی توکن‌های واگذارشده.
- تفاضل کارمزد: تفاوت بین مقدار توکن‌های واگذارشده و مقدار توکن‌های استیک‌شده.
محاسبات در فالا (Computing)
توسعه‌دهندگان به‌منظور دسترسی به منابع محاسباتی برای استقرار و اجرای قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی باید از توکن PHA استفاده کنند. فالا برای ارائه این دسترسی از مدلی به‌نام استیک به پردازش “Stake-to-Compute” کمک می‌گیرد؛ به این معنا که توسعه‌دهندگان می‌توانند توکن‌های فالا را سپرده‌گذاری کنند و متناسب با میزان سپرده خود به فضای ذخیره‌سازی قرارداد، زمان پردازش CPU و سایر منابع شبکه دسترسی پیدا کنند.
حاکمیت در فالا (Governance)
از توکن PHA برای حاکمیت در فالا دائو (PhalaDAO) استفاده می‌شود. دارندگان توکن فالا از طریق رای‌گیری و حاکمیت آنچین درمورد به‌روزرسانی‌های آتی شبکه تصمیم‌گیری می‌کنند. در این سازوکار، فالا از یک شورا برای مدیریت سیستم همه‌پرسی استفاده می‌کند. اجرای همه‌پرسی برای هریک از پروپزال‌های عمومی مستلزم سپرده‌گذاری مقدار مشخصی از توکن‌های فالا است که تا زمان رأی‌گیری مسدود می‌مانند.
اکوسیستم فالا (Phala)
اکوسیستم فالا را می‌توانیم در سمت تقاضا و عرضه به‌طور جداگانه بررسی کنیم:
اکوسیستم فالا در سمت تقاضا
برای درک بهتر موفقیت محصول ایجنت‌های هوش مصنوعی فالا می‌توانیم مقایسه‌ای با قراردادهای هوشمند اتریوم داشته باشیم. تا الان ۴,۷۷۷ قرارداد AI Agent روی شبکه فالا مستقر شده است، درحالی‌که اتریوم حدود ۶۱ میلیون قرارداد هوشمند دارد. از ابتدای سال ۲۰۲۴، قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی فالا بیش از ۱۴۲ میلیون کوئری آفچین را اجرا کرده‌اند، در حالی که اتریوم ۲۱۵ میلیون تراکنش آنچین را پردازش کرده است. قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی فالا تقریبا تقاضای پایداری داشته‌اند، به‌طوری‌که از ابتدای سال ۲۰۲۴، میزان اجرای روزانه این قراردادها تنها ۳۶٪ از تراکنش‌های آنچین اتریوم کمتر بوده است.
قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی با استفاده از محاسبات آفچین، ضمن افزایش مقیاس‌پذیری انواع جدیدی از تعاملات غیرممکن در بلاکچین‌های معمولی را امکان‌پذیر می‌کنند. انجام وظایف مبتنی بر هوش مصنوعی، پردازش داده‌های حجیم و کاربردهای مرتبط با بازی‌های بلاکچینی از جمله این موارد هستند. به‌علاوه، کمک پردازنده فالا در بخش‌های مختلف از دیفای گرفته تا هوش مصنوعی و سوشال‌فای قابل‌استفاده است.
هوش مصنوعی و NFTها (Agent Wars)
جنگ ایجنت‌ها (Agent Wars) یک بازی در فضای وب ۳ است که به کاربران اجازه می‌دهد ایجنت‌های هوش مصنوعی خود را با مدل‌های توکنومیک منحصربهفرد راه‌اندازی کنند. این ایجنت‌ها به صورت NFTهای ERC-721 با یک آواتار منحصربهفرد به اکانت X پیوند داده می‌شوند. ساخت هر ایجنت از طریق یک مزایده سه‌روزه درون‌زنجیره‌ای انجام می‌شود و مقدار پیشنهاد در مزایده بر اساس تعداد فالوورهای حساب X تعیین می‌شود. از وجوه جمع‌آوری‌شده در مزایده نیز برای پوشش هزینه‌های میزبانی و آموزش ایجنت هوش مصنوعی استفاده می‌شود.
هوش مصنوعی (RedPill)
رِد‌پیل (RedPill) یک پلتفرم تجمیع‌کننده است که چندین سرویس هوش مصنوعی مانند OpenAI ،Llama ،Claude و Hugging Face را در یک API واحد جمع‌آوری می‌کند. کاربران می‌توانند به طیف گسترده‌ای از مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) در یک مکان واحد دسترسی داشته باشند. قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی فالا نیز می‌توانند به برترین مدل‌های هوش مصنوعی دسترسی داشته باشند؛ اما کنترل این فرایند از طریق قراردادهای هوشمند آنچین انجام می‌شود.
سوشال‌فای (Lens Protocol)
پروتکل لنز (Lens) مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند روی شبکه پالیگان است که برای مدیریت پروفایل کاربران، پست‌ها، کامنت‌ها و تعاملات اجتماعی طراحی شده است. لنز یک پلتفرم اجتماعی غیرمتمرکز است که به سازندگان محتوا اجازه می‌دهد مالکیت جوامع‌شان را در اختیار داشته باشند و خودشان تصمیم بگیرند که کدام اطلاعات را خصوصی یا عمومی نگه دارند. فالا در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۳ با همکاری لنز پروتکل، اوراکل اختصاصی “LensAPI Oracle” را راه‌اندازی کرد. این اوراکل روی زیرساخت قراردادهای ایجنت هوش مصنوعی فالا ساخته شده و به توسعه‌دهندگان برنامه‌های غیرمتمرکز لنز اجازه می‌دهد اوراکل‌های بدون نیاز به کدنویسی را برای برنامه‌های اجتماعی لنزورس (Lensverse) پیاده‌سازی کنند.
دیفای (SubBridge و inDEX SDK)
ساب‌بریج (SubBridge) یک روتر میان‌زنجیره‌ای است که امکان پردازش داده‌های آفچین و تعاملات برون‌زنجیره‌ای را به قراردادهای هوشمند اضافه می‌کند. به‌طور مثال، هنگام انتقال دارایی از شبکه اتریوم به فالا نتورک، دارایی در یک قرارداد هوشمند اتریوم قفل و معادل آن در فالا آزاد می‌شود. این روش، عرضه و ارزش کل دارایی را در هر دو شبکه ثابت نگه می‌دارد. ساب‌بریج در مواردی همچون وثیقه‌گذاری میان‌زنجیره‌ای در پروتکل‌های وام‌دهی و وام‌گیری، ییلد فارمینگ چندزنجیره‌ای و ترید غیرمتمرکز کاربرد دارد.
پروژه دیگر فالا در بخش دیفای، پلتفرم inDEX SDK است که یک موتور اجرای دستورات میان‌زنجیره‌ای است و عملکردی شبیه به موتور جستجوی گوگل در وب ۲ دارد. این پلتفرم به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد ابزارهای کاربردی، سیستم‌های معاملات میان‌زنجیره‌ای و سایر راه‌حل‌های تک کلیکی را به‌راحتی بسازند.
اکوسیستم فالا در سمت عرضه
در سال ۲۰۲۴، تعداد نودهای کارگر فالا ۳۲ درصد افزایش یافتند. این رشد نشان می‌دهد مشوق‌های فالا برای جذب بیشتر ماینرها در سمت عرضه کارساز بوده و به پردازش بهتر قراردادهای ایجنت‌های هوش مصنوعی کمک کرده است. هرچه تعداد نودهای کارگر بیشتر شود، عملکرد شبکه در مدیریت تقاضا بهبود پیدا می‌کند و در عین حال لتنسی اجرای درخواست‌های قرارداد را کاهش می‌دهد.
نقشه راه فالا نتورک
شبکه فالا در سال ۲۰۲۴، ارتقا پنج بخش اصلی را هدف قرار داده بود:
- سیستم چند اثباتی: بهبود شبکه کمک پردازنده بدون نیاز به اعتماد فالا از طریق ترکیب اثباتهای رمزنگاری مانند ZKP، MPC و FHE، به‌روزرسانی SGX DCAP برای همه نودهای کارگر و انتشار نسخه دوم توکنومیکس.
- پشتیبانی از محیط اجرای قابلاعتماد GPU تاییدپذیر: گسترش شبکه محاسباتی غیرمتمرکز برای پشتیبانی از GPUهای تجاری TEE مانند Nvidia H100، ارائه قابلیت پردازش مدل هوش مصنوعی بدون نیاز به اعتماد و تاییدپذیر.
- بهبود عملکرد و تجربه توسعه‌دهندگان: راه‌اندازی pRuntime V3 با کارایی ۵ تا ۱۰ برابر بهتر و حافظه بیشتر. پشتیبانی از محیط‌های TEE جدید مانند ماشین‌های مجازی محرمانه.
- گسترش پذیرش کمک پردازنده هوش مصنوعی: یکپارچه‌سازی با مدل‌های LLMs ،LangChain ،AutoGPT و همکاری با سایر پروژه‌های هوش مصنوعی و زیرساخت‌های فیزیکی غیرمتمرکز.
- توسعه DAO و جامعه: تمرکز روی برنامه‌های توسعه ازجمله Hashforest Development Plan و Phala Growth Program 3.0.
استراتژی رشد فالا نتورک
شبکه فالا برای پشتیبانی از توسعه‌دهندگان، برنامه‌هایی مانند “Phala Builders Program” را طراحی کرده است که شامل راهنمایی فنی، کمک مالی و پشتیبانی بازاریابی می‌شود. این برنامه در دو سطح مختلف به تامین مالی پروژه‌ها کمک می‌کند:
- سطح ۱: پرداخت حداکثر ۲۰٬۰۰۰ دلار توکن PHA
- سطح ۲: پرداخت حداکثر ۵۰٬۰۰۰ دلار توکن PHA
برنامه سفیران (Ambassador Program) فالا این امکان را به اعضای جامعه می‌دهد که در چهار بخش اصلی شامل بازاریابی، جامعه، محاسبات و تولید محتوا فعالیت کنند. سفیران در ازای مشارکت خود در رشد و آموزش جامعه وب ۳، ماهانه توکن PHA دریافت می‌کنند و از پاداش‌های ویژه، جوایز تبلیغاتی و فرصت‌های شبکه‌سازی بهره‌مند می‌شوند.
ابتکارات هکاتون و کمک‌های مالی فالا
هکاتون Phala dAGI در تابستان ۲۰۲۴ با همکاری پروژه‌های مهم هوش مصنوعی یک هکاتون در بروکسل برگزار کرد که مجموع جوایز آن ۱۰۰ هزار دلار بود.
سیستم انعام‌دهی فالا جدا از پروژه‌های پروپزال عمل می‌کند و به کاربران شبکه اجازه می‌دهد برای مشارکت در پروتکل‌های منتشر شده، انعام پیشنهاد دهند. ارزش نهایی انعام براساس میانگین پیشنهادات تعیین می‌شود. فالا دو نوع انعام اصلی دارد:
- انعام عمومی: هر کسی می‌تواند با ارائه وثیقه، پیشنهادش را مطرح کند. ۲۰٪ از مبلغ نهایی به عنوان پاداش به پیشنهاددهنده پرداخت می‌شود.
- انعام پیشنهادی اعضای شورا: این نوع انعام که توسط اعضای شورا پیشنهاد می‌شود نیازی به وثیقه ندارد و شامل پاداش اضافی هم نمی‌شود.
برنامه باگ بانتی فالا
برنامه باگ‌بانتی فالا فرصتی برای مشارکت در کمپین‌های پیداکردن باگ و آسیب‌پذیری‌های احتمالی است. کاربران در ازای فعالیت‌های خود از شبکه پاداش دریافت می‌کنند.
- سطح پایه: شامل رفع باگ‌های جزئی، بهینه‌سازی کد یا به‌روزرسانی مستندات است که در کمتر از ۲ ساعت انجام می‌شود. پاداش این کار بین ۱ تا ۵ دلار توکن PHA است.
- سطح پیشرفته: شامل بهینه‌سازی کد یا تکمیل توابع کوچکی از یک پروژه است که حداکثر ۱۰ ساعت زمان می‌برد. پاداش این وظایف حدود ۱۰۰ دلار توکن PHA است.
- سطح حرفه‌ای و مرتبط با ماینینگ: این وظایف توسط تیم فنی فالا و از طریق فرایند حاکمیتی تعیین می‌شوند. میزان پاداش بسته به سختی کار و ارزیابی تیم فنی متغیر است.
جمع‌بندی
فالا نتورک (Phala Network) یک پلتفرم پردازش ابری غیرمتمرکز است که با معماری هیبریدی بلاکچین و محیط اجرای بدون نیاز به اعتماد
