اگر تا به‌حال درباره نحوه مدیریت و پیشبرد پروژه‌های امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) کنجکاوی کرده باشید، دیده‌اید که این پروژه‌ها جوامعی دارند و نظر و تصمیمات آنها در نحوه عملکرد پروژه موثر است. به چنین جوامعی دائو (DAO) گفته می‌شود. هم‌اکنون مفهوم جدیدی به‌نام دائوی اجتماعی (Social DAO) در حال شکل‌گیری است که جذب و حفظ سرمایه اجتماعی را ارزشمندتر از تمرکز بر سرمایه مادی می‌داند. اما دائوی اجتماعی چیست و کدام پروژه‌های کریپتویی به سمت Social DAO کشیده شده‌اند؟ برای یافتن جواب این سوالات با میهن بلاکچین همراه باشید.
دائوی اجتماعی چیست؟
در حال حاضر، معیار روشنی برای اینکه بدانیم کدام DAOها را باید اجتماعی یا Social بنامیم وجود ندارد. دائوی اجتماعی (Social DAO) در تحقیقات Coopahtroopa به عنوان نوعی «قبیله بومی دیجیتال» و مکانی برای «دیدار با افرادی با علایق مشابه» ذکر شده است.
از آن جایی که امروزه متاورس کریپتو به سرعت در حال تغییر است، هر تعریفی که برای دائوی اجتماعی ایجاد کنیم احتمالا تکامل خواهد یافت. توسعه‌دهندگان، تاجران و خبرنگاران رسانه‌های کریپتویی، همگی پروژه‌ها، ابزارها و وسایل مختلف را که در حال حاضر ترند هستند تحلیل می‌کنند و ترکیب دیدگاه‌های مختلف آنها، تنها راه برای در جریان نبض رمزارزها قرار گرفتن است. می‌توانیم موارد مختلفی را که توسط Coopahtroopa ذکر شده است، تحلیل کنیم تا متوجه شویم دائوی اجتماعی چیست. Coopahtroopa با گروه‌بندی پروژه‌های زیر که نام توکن آنها در پرانتز آمده به دائوهای اجتماعی اشاره می‌کند:
- FWB (FWB)
- Seed Club (CLUB)
- Radicle (RAD)
- FiatLuxDAO
- Krause House (KRAUSE)
- ProsperDAO
- Bright Moments
- Meta Gamma Delta
- Song Camp
- Cabin DAO (CABIN)
- Proof of Humanity (UBI)
نحوه عملکرد Social DAOهای مختلف
- دائوی Friends with Benefits (به‌اختصار FWB DAO) روی نسل سوم وب (Web.3) و آینده فرهنگ متمرکز است. در حال حاضر ۲۰۰۰ عضو دارد. FWB DAO مبتنی بر Discord است، جایی که اعضای آن در اتاق‌های گفتگو مشارکت می‌کنند.
- سید کلاب (Seed Club) نوعی دائوی اجتماعی است که بر مبنای مکانیک شتاب‌دهنده است. به قول اعضای این DAO: «این دائو به سازندگان، جوامع و برندها کمک می‌کند تا سوشال توکن‌ها را راه‌اندازی کرده و رشد دهند و در ازای آن درصدی از توکن‌های آنها را کسب کنند». این پروژه توسط The LAO پشتیبانی می‌شود و متخصصان قدرتمندی از حوزه کریپتو در میان اعضای خود دارد که اسامی آنها را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید:
- رادیکال (Radicle) به ایجاد شبکه‌ای خودپایدار و تحت کنترل جامعه برای همکاری‌های مبتنی بر توسعه نرم‌افزار اختصاص دارد.
- دائوی FiatLux، توکن‌های بی‌همتا (NFT) مربوط به دانشگاه برکلی را توزیع می‌کند و همچنین بر پروژه‌های دانشگاهی متمرکز است.
- دائوی Song Camp پلتفرمی است که آهنگسازان را گرد هم می‌آورد و رویدادهایی به نام Song Camp برگزار می‌کند.
- Cabin DAO، سازمانی برای جلسات واقعی (IRL) مجموعه‌ای از افراد مرتبط با نسل سوم وب است. برای این کار، Cabin DAO از فضاهای ویژه‌ای در نیویورک، سانفرانسیسکو و سایر مناطق استفاده می‌کند.
- مورد جالب دیگر، دائوی متا گاما دلتا (Meta Gamma Delta) است. هدف از این پروژه حمایت از بنیان‌گذاران زن و کمک به آنها برای جذب سرمایه برای استارتاپ‌هایشان است. این دائو مشخصا بر روی گروه هدف خود متمرکز است؛ یعنی زنانی که به فناوری علاقه دارند و میخواهند استارتاپ خود را راه‌اندازی کنند. دائوی متا گاما دلتا به زنانی که میخواهند استارتاپ خود را در فضای برنامه غیرمتمرکز راه اندازی کنند، کمک هزینه می‌دهد. سازمان به عنوان انجمنی در Discord عمل می‌کند.
- دائوی Krause در حال حاضر یکی از محبو‌ب‌ترین دائوهای اجتماعی است. این موضوع تعجب‌آور نیست، زیرا هدف دائو این است که اعضای خود را صاحب یک تیم NBA کند. این دائو نوعی طرح اجتماعی است که طرفداران هر تیم ورزشی در جهان می‌توانند از آن حمایت کنند- به خصوص اگر پول و نفوذ کافی برای اداره تیم داشته باشند. بر اساس نمونه Krause House می‌توانیم خط سیر تکامل ورزش را ببینیم.
همه این پروژه‌ها متفاوتند، اما ویژگی‌های مشترکی هم دارند. این دائوها افرادی با ایده‌ها و اهداف مشترک مرتبط با فعالیت‌های اجتماعی یا سیاسی را در گروه‌هایی با جوامع فعال، چه در سطح محلی یا ملی، متحد می‌کنند.
دائوها می‌توانند سازمان‌های غیرانتفاعی باشند یا انواع مختلفی از درآمدزایی را داشته باشند که مستقیما به اعضای خود می‌دهند، یا اعضای دائو به تنهایی با اهداف کسب سود در گروه‌های دیسکورد همکاری می‌کنند. اما روشن‌ترین ویژگی این دائوها این است که هدف مشترک مشخصی دارند و افراد با موقعیت اجتماعی یا علایق مشابه را متحد می‌کنند.
دائوهای سیاسی و خیریه
اگر در حال حاضر تکامل آتی دائوهای اجتماعی را پیش‌بینی کنیم، ممکن است به طور منطقی انتظار داشته باشیم گروه‌بندی ایده محور به زیرگروه‌های جدید تقسیم شود:
- ایدئولوژی‌های سیاسی
- ریشه‌های قومی و ملی
- حرفه‌ها یا صنایع
- فعالیت‌های خیریه
- تشکل‌های مذهبی
- فعالیت‌های ورزشی
به عنوان نمونه‌ای از این تقسیم‌بندی به انواع فرعی، دائوی Proof of Humanity با مورد «ایدئولوژی‌های سیاسی» در این لیست مطابقت دارد. این انجمن (نقل قولی از اعضای دائو) «نخستین نظام حکومتی واقعا دموکراتیک هر نفر یک رای با مشارکت آزاد» است. این انجمن، توکن UBI را دارد و یک پروتکل هویتی ایجاد می‌کند که در آن هر عضو دارای قدرت رای برابر است. ایده ابتدایی این انجمن، ایجاد لیست غیرمتمرکزی از افراد بر اساس ویدیوهای ارسالی و اعتبارسنجی اجتماعی است.
دائوی قانون اساسی چیست؟
از زمانی که Coopathroopa مفهوم دائوی اجتماعی را معرفی کرد، سازمان‌های جدید بسیاری راه‌اندازی شده‌اند. یکی از این‌ها دائوی قانون اساسی (Constitution DAO) است که ویژگی‌های بارز نمونه اولیه احتمالی برای دائوهای سیاسی آتی را دارا است. این سازمان در نوامبر سال ۲۰۲۱ برای خرید یک اثر تاریخی- یعنی نسخه اصلی کمیابی از قانون اساسی ایالات متحده- راه‌اندازی شد. در مجموع، این دائو حدود ۴۷ میلیون دلار برای خرید سند در حراجی ساتبی (Sotheby) جمع‌آوری کرد.
در نهایت، این طرح شکست خورد و تیم پروژه، دائو را متوقف کرد. اما نمی‌توان گفت که این تلاش بی‌نتیجه بوده است. اول، بسیج اجتماعی قدرتمندی از افرادی با علاقه عمومی به تاریخ و سنت ایالات متحده وجود داشت. گروه اجتماعی و سیاسی متحد شده توسط این دائو، تعداد بی‌سابقه‌ای از اهداکنندگان و شرکت‌کنندگان را بسیج کرد.
به‌علاوه، علاقه زیادی به کوین دائوی قانون اساسی به نام PEOPLE وجود داشت. نرخ این سکه در معرض نوسانات شدید قرار گرفت و در نهایت، همه اهداکنندگان وجوه خود را پس گرفتند و یک بار دیگر قابل اعتماد بودن دائو به عنوان ابزار جمع‌آوری سرمایه تایید شد.
با این وجود، دائوی قانون اساسی نه تنها نقاط قوت و پتانسیل دائو، بلکه یکی از بزرگترین محدودیت‌ها را در ساخت سازمان‌های غیرمتمرکز نشان داده است. این ضعف که عبارت است از ضریب و درصد مشارکت پایین جامعه در مدیریت سازمان اکنون توسط همه دائوها در همه جا نشان داده شده است.
ایکس دائو (XDAO) راه‌حل احتمالی را در چنین مواردی این‌گونه شرح می‌دهد: تیم‌های دائو باید به اعضای رای‌دهنده پاداش دهند و به کسانی که این کار را نمی‌کنند، مجازات تعیین کند.
به هر حال، می‌توان دید که دائوی اجتماعی در حال تبدیل شدن به نوعی جامعه توانمند آنلاین است که در حال حاضر ده‌ها هزار نفر را متحد می‌کند و آینده‌ای را با همکاری اجتماعی برای میلیون‌ها نفر ارائه می‌دهد. شما نیز می‌توانید به این موج ملحق شوید و دائوی خود را همین الان با دیدگاه و رویکرد منحصر به فرد خود راه‌اندازی کنید. نگران نباشید زیرا ایکس دائو تمام کارهای فنی در مورد نوشتن و استقرار قراردادهای هوشمند دائو را انجام خواهد داد.
جمع‌بندی
در حال حاضر متر و معیار مشخصی برای فهم اینکه کدام سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز را می‌توان در دسته دائوهای اجتماعی یا Social DAO قرار داد، وجود ندارد. اما آنچه عیان است این است که دائوهای اجتماعی به جای سرمایه مالی بر سرمایه اجتماعی متمرکز هستند. سوشال دائوها را می‌توان به چشم سیر تکامل طبیعی گفتگوهای دوستانه و گروهی دید که در نهایت منجر به همکاری آدم‌هایی با علایق مشترک می‌شود.
نظر شما درباره دائوی اجتماعی چیست
