شبکه ترا ۲.۰ چیست؟ همه چیز درباره ترا و لونا ۲.۰
مدتی از مشکلات و اتفاقاتی که برای پروژه ترا کلاسیک و رمزارز لونا کلاسیک افتاد میگذرد و در این مدت، شاهد عواقب گستردهای از جمله از دست رفتن دارایی کاربران و کمرنگ شدن اعتماد به اکوسیستم رمزارزها بودیم. طی این اتفاقات که در خبرها و مقالات دیگری بهطور گسترده به آنها پرداختهایم، شبکه ترا با اختلالات وسیعی مواجه شد و رمزارزهای این شبکه یعنی لونا و UST تقریبا ارزش خود را از دست دادند.
کاربران، هواداران و توسعهدهندگان شبکه ترا پیشنهادهای مختلفی برای بازیابی این پروژه و رمزارزهای آن داشتند و از میان تمام آنها، تصمیم بر این شد که شبکه و کوین بومی جدیدی راهاندازی شود و دارایی کاربران در شبکه قبلی با نسبت مشخص، بین آنها تقسیم شود.
به دلیل سوالات و ابهامات گسترده کاربران درباره شبکه ترا ۲ و رمزارز لونا ۲، تصمیم گرفتیم در این مقاله اطلاعات موجود درباره این شبکه و رمزارز بومی آن را با شما به اشتراک بگذاریم. برای آشنایی کامل با ترا و لونا ۲، با میهن بلاکچین همراه باشید.
پیش درآمدی بر ترا ۲؛ چه اتفاقی برای شبکه ترا و کوینهای لونا و UST افتاد؟
اگر اخبار سه هفته اخیر دنیای ارزهای دیجیتال را دنبال کرده باشید، حتما نام ترا (Terra)، لونا (LUNA) و UST را زیاد شنیدهاید. شبکه ترا که با استیبل کوین الگوریتمی خود، TerraUSD (UST)، شناخته میشد از ۱۷ اردیبهشت با مشکلاتی مواجه شد و نرخ برابری خود (معادل با یک دلار آمریکا) را از دست داد. این ماجرا – که بنیاد حافظ لونا (LFG) نام آن را حمله میگذارد – طی هفت روز آتی سبب شد تا این شبکه در مرز فروپاشی قرار گیرد. به دلیل مکانیزم Mint/Burn به کار رفته و منطق الگوریتمی دوگانه آن با ارز لونا، عرضه کوین LUNA به شکل ابرتورمی افزایش یافت؛ به نحوی که طی تنها چند روز از چند صد میلیون توکن به ۶.۵ تریلیون عدد رسید. به تبع آن، ارزش آن به سمت صفر میل کرد. این امر بزرگترین ورشکستگی تاریخ کریپتو را رقم زد. چند ده میلیارد دلار سرمایه از بین رفت و بیش از ۱۱ میلیارد توکن UST بیپشتوانه به جا ماند. برای خواندن گزارشی از اتفاقات این چند روز حادثهساز، میتوانید گزارش نانسن و میهن بلاکچین را از لینکهای زیر مطالعه کنید:
وسعت خرابیها به حدی بود که امنیت شبکه (که مبتنی بر الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام و مستعد حمله ۶۶ درصد بود) به خطر افتاد. پس از یک توقف کوتاه، شبکه برای چند روز متوقف شد. در پی این ورشکستگی، تنها راه پیش رو، شروعی مجدد بود. دو کوان (Do Kwon) مدیر ارشد اجرایی شبکه ترا و ترافرم لبز (Terraform Labs)، پیشنهادی مبنی بر احیای شبکه ترا در فروم تحقیق و توسعه ترا (که به نام آگورا – Agora – شناخته میشود) ارائه کرد. با توجه به کثرت ذینفعان، راهحل سادهای برای برونرفت از این باتلاق ممکن نبود. طرح اولیه دو کوان، بارها مورد مخالفت قرار گرفت و جرح و تعدیل شد.
در نهایت بنا بر این شد که شبکهای جدید (و نه فورک شبکه پیشین) تشکیل شود و به کوین بومی آن به دارندگان توکنهای شبکه ترا کلاسیک اهدا شود. این پروپوزال که با شماره ۱۶۲۳ و با عنوان «طرح احیای اکوسیستم ترا – شماره ۲» شناخته میشد، در نهایت در تاریخ ۲۵ ماه می ۲۰۲۲ (۴ خرداد ۱۴۰۱) این طرح با آرای اکثریت شرکتکنندگان (۶۵.۵ درصد از آرا) به تصویب رسید.
شبکه ترا ۲.۰ و ترا کلاسیک چیست؟
در پی پیشنهاد مذکور، شبکه جدیدی با نام ترا (Terra) و با ارز دیجیتال بومی لونا (LUNA) ایجاد شد. نام فنی این زنجیره Phoenix-1 و نام شبکه آزمایشی آن pisco-1 است. شبکه پیشین با نام جدیدی به کار خود ادامه خواهد داد؛ این شبکه ترا کلاسیک (Terra Classic chain) نامیده خواهد شد و تمامی توکنهای آن پسوند کلاسیک خواهند گرفت. بنابراین لونا، لونا کلاسیک یا LUNC نامیده خواهد شد و دلار ترا و دیگر استیبل کوینهای این شبکه پسوند C به نشان آنها اضافه خواهد شد (USTC، KRTC، EUTC و غیره). برخی از صرافیهای متمرکزی که اقدام به لیست کردن شبکه جدید و توکنهای آن کردهاند، از نام LUNA 2 برای توکن شبکه جدید و از LUNA برای ارز شبکه قدیمیتر استفاده کردهاند، بنابراین هنگام مبادلات خود، به این نکته توجه ویژهای داشته باشید.
شبکه جدید ترا همچون شبکه پیشین عضوی از اکوسیستم کازموس و مبتنی بر کیت توسعه کازموس (Cosmos-SDK) و اجماع تندرمینت است. این شبکه دیگر همانند قبل استیبل کوین بومی نخواهد داشت و ماژولهای خزانه، اوراکل و بازار (هر سه مربوط به کنترل فرایند مینت و سوزاندن استیبل کوینهای الگوریتمی) از آن حذف شده است.
اولین بلوک شبکه جدید در ساعت ۱۰:۳۰ صبح روز شنبه ۷ خرداد ۱۴۰۱ (۲۸ می ۲۰۲۲) ایجاد شد. این شبکه از جهتی بسیار خاص است؛ با توجه به نحوه توزیع توکنها، میتوان این شبکه را یکی از معدود شبکههای لایه یک با حداکثر مالکیت جامعه کاربری دانست.
ویژگیهای شبکه ترا ۲.۰ چیست؟
فارغ از پروتکل انکر (Anchor) و سود ۱۹.۵ درصدی جذاب آن که عامل جذب سرمایه و کاربر فراوانی به شبکه Terra کلاسیک بود، این بلاک چین با عملکرد کمنقص و سریع و رابط کاربری ساده و کاربرپسند خود موفق به جلب نظر کاربران شده بود. از این رو، مجموعهای از توسعهدهندگان دپهای این شبکه با نام «اتحاد سازندگان ترا» تعهد خود را به تلاش دوباره برای ایجاد فضایی پویا در شبکه جدید اعلام کردند. دپهای موفقی همچون آستروپورت (Astroport)، تراسواپ (Terraswap) و غیره در طی روزهای آینده به تدریج در شبکه جدید شروع به فعالیت خواهند کرد.
لازم به ذکر است که فروپاشی اکوسیستم ترا کلاسیک بدون تلفات نیز نبود؛ برخی از برترین پروتکلهای این شبکه همچون لوپ مارکت و مارس پروتکل در پی این ماجرا به شبکههای دیگری همچون ازموسیس (Osmosis) و جونو (Juno) مهاجرت کردند. در توزیع توکنهای شبکه جدید، ده درصد از توکنها به توسعهدهندگان پروتکلها اختصاص یافته است.
ارز دیجیتال لونا چیست؟ ایردراپ LUNA چگونه تخصیص و توزیع خواهد شد؟
بر خلاف شبکه ترا کلاسیک، بلاکچین جدید ترا تنها شامل یک رمزارز بومی به نام LUNA خواهد بود. عرضه اولیه این توکن یک میلیارد عدد است. لونا توسط ولیدیتورهای شبکه استیک خواهد شد و تورم فعلی (نرخ سود استیکینگ) شبکه در حدود ۱۳ درصد است. در زمان نگارش این مطلب قیمت ارز دیجیتال لونا ۱.۹۸ دلار است. ارزش بازار این کوین ۱.۲۳ میلیارد دلار است و ۲۱۰ میلیون عدد از توکنهای آن در گردش است. قیمت لونا کلاسیک نیز در حال حاضر، ۰.۰۰۰۰۵ دلار است.
نحوه تخصیص کلی ارز لونا و ایردراپ آن را در شکل زیر مشاهده میکنید. برای اطلاع از جزییات چگونگی توزیع و تخصیص لونا به دارندگان توکنهای مختلف شبکه ترا کلاسیک، مطلب زیر را مطالعه کنید:
در صورتی که کمتر از میزان مشخص شده (۱۰۰۰۰ توکن لونا کلاسیک و UST)، در زمان اسنپ شات موجودی داشته باشید، ۳۰٪ از میزان اختصاص یافته به شما در زمان آغاز شبکه (جنسیس) آزاد خواهد بود و ۷۰٪ مابقی طی برنامهای مشخص و به تدریج در طول زمان آزاد خواهد شد. توکنهای قفل شده به طور پیشفرض و به شکل تصادفی نزد ولیدیتورهای مختلف استیک شده است. اما میتوانید با استفاده از والت خود، میزان سرمایه استیک شده خود را Redelegate کنید. با توجه به ذات تصادفی تخصیص توکنهای شما به اعتبارسنجها، توصیه میکنیم که حتما ولیدیتور خود را بررسی کنید و در صورت عدم رضایت، آن را به ولیدیتوری دیگر بسپارید. چرا که در صورت رفتار غیرمسئولانه اعتبارسنج، سرمایه شما در خطر اسلشینگ (Slashing) قرار میگیرد.
ایردراپ لونا ۲.۰ را چگونه کلیم کنیم؟
با توجه به سقفی که برای محدود کردن نهنگها (Whale Cap) برای دریافت ایردراپ کوین شبکه جدید گذاشته شده است، دستاندرکاران TFL کاربران را تشویق کرده بودند که پیش از پایان زمان اسنپشات موجودی خود را صرافیهای متمرکز به کیف پول شخصی منتقل کنند. برای مشاهده و دریافت لونای ایردراپ شده، تنها کافی است که نسخهای بروز از والت ترا استیشن (Terra Station) را نصب کنید. تا زمان نگارش این مطلب، والتهای زیادی از این شبکه پشتیبانی نمیکنند.
پس از نصب ترا استیشن، با کلیک بر روی آیکن انتخاب شبکه، لیستی از شبکهها را مشاهده خواهید کرد:
همانطور که در تصویر مشاهده میکنید، تغییر نام شبکهها در این کیف پول اعمال شده است؛ شبکه ترا کلاسیک با نام classic و شبکه ترا ۲.۰ با نام mainnet مشخص شده است. برای دریافت ایردراپ، نیاز به کار خاصی نیست، تنها شبکه را به mainnet تغییر دهید. پس از انجام این کار، با چیزی مشابه تصویر زیر روبرو خواهید شد:
در قسمت شماره (۱)، تعداد توکنهایی که هماکنون آزاد هستند و میتوانید آنها را منتقل کرده، به فروش رسانده و یا استیک کنید مشخص شده است. در قسمت (۲)، توکنهایی که هماکنون قفل بوده و طی زمانی مشخص آزاد خواهند شد، به نمایش درآمده است. در جدول زیرین، مشخصات زمان آزادسازی و مقدار آزاد شده در هر دوره به تفصیل آمده است. کل توکنهای قسمت (۲)، به شکل تصادفی به ولیدیتورهای مختلف شبکه سپرده شده و استیک شدهاند. با وجود قفل بودن این توکنها، مختارید که آنها را به ولیدیتور دیگری بسپارید (re-delegate) و یا از استیک در بیاورید (un-delegate). توجه داشته باشید که با undelegate کردن، توکنهای شما آزاد نخواهند شد، بلکه تنها دیگر در فرایند اجماع و ایمنسازی شبکه دخیل نخواهند بود. استیک کردن در شبکه ترا، در حال حاضر سود سالیانه ۱۳ درصدی به همراه دارد. نکته آخری که باید به آن توجه کنید این است که از زمان undelegate کردن، ۲۱ روز طول خواهد کشید که سرمایه شما آزاد شود. به این دوره Unbonding گفته میشود و طی این مدت پاداش استیکینگ به شما تعلق نخواهد گرفت.
ارز دیجیتال لونا را از کجا تهیه کنیم؟
با توجه به این که تنها کمی بیش از یک روز از آغاز فعالیت شبکه جدید ترا میگذرد، گزینه درون زنجیرهای برای مبادله آن وجود ندارد و هنوز هیچ دکسی در آن شروع به فعالیت نکرده است. بخش سواپ والت ترا استیشن (Terra Station) نیز برای این شبکه هنوز غیرفعال است. اوضاع در صرافیهای متمرکز متفاوت است؛ هماکنون می توانید لونا ۲.۰ را در صرافیهای کوکوین، گیت، بایبیت (Bybit)، هیوبی، اوکی اکسچنج و کراکن خریداری نمایید. همچنین صرافی بایننس اعلام کرده است که این توکن را از روز سهشنبه لیست خواهد کرد.
توجه کنید که هنوز نسخه رپ شدهای از توکن لونای جدید در شبکههای دیگر (بایننس اسمارت چین، اتریوم و غیره) موجود نیست بنابراین نسبت به کلاهبرداریهای احتمالی حساس باشید.
رمزارز لونا ۲.۰ را در کدام والت نگهداری کنیم؟
بهترین انتخاب شما، والت رسمی شبکه، با نام ترا استیشن (Terra Station) است. در بین والتهای مطرح دیگر، تاکنون تنها اتمیک والت رسما اعلام کرده است که از این شبکه پشتیبانی خواهد کرد و البته هنوز این امر محقق نشده است.
در تاریخ ۳۰ می (۹ خرداد ۱۴۰۱)، کیف پول کوین ۹۸ (Coin98 Super App) به وسیله توییتی از پشتیبانی این کیف پول از شبکه جدید ترا خبر داد. کاربران میتوانند با آپدیت این اپ به آخرین نسخه، از این امکان برخوردار شوند. جزییات بیشتری در خصوص اقدامات بعدی لازم توسط کاربران منتشر نشده است.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- ارز دیجیتال لونا ۲.۰ و لونا کلاسیک چیست و چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
در پی ایجاد شبکه جدید ترا، ارز دیجیتال بومی شبکه جدید لونا (LUNA) یا لونا ۲.۰ نام گرفت. شبکه پیشین ترا همچنان به کار خود ادامه خواهد داد. نام این شبکه به ترا کلاسیک (Terra Classic) و رمزارز آن به لونا کلاسیک (LUNC) تغییر یافت. همچنین پسوند کلاسیک به استیبل کوینهای شبکه ترا کلاسیک افزوده شد. بنابراین توکن UST از این به بعد USTC نامیده میشود. - آیا توکنهای لونای ایردراپ شده قابل انتقال و فروش است؟
اگر در زمره دارندگان خرد محسوب شده باشید، ۳۰ درصد از میزان اختصاص یافته به شما، در زمان شروع به فعالیت شبکه آزاد و قابل انتقال است. در حال حاضر تنها راه فروش این توکنها، استفاده از صرافیهای متمرکزی همچون کوکوین است.
جمعبندی
پس از ماجراهای تلخی که بر سر اکوسیستم ترا و توکنهای لونا و UST آمد، این شبکه به دنبال رستاخیزی دوباره است. این بار خبری از VCها و صندوقهای سرمایهگذاری نیست و اکثر توکنها متعلق به جامعه کاربری شبکه پیشین ترا است. آیا اکوسیستم پویای شبکه ترا کلاسیک موفق به احیای خود خواهد شد؟ آیا اعتماد از دست رفته کاربران دوباره جلب خواهد شد؟ آیا اکوسیستم ترا بدون استیبل کوین بومی و سود نجومی آن، چیزی برای جلب و حفظ کاربر در چنته خواهد داشت؟ تنها زمان میتواند پاسخ این سوالات را بدهد.
نظر شما در خصوص احتمال موفقیت شبکه ترا ۲.۰ چیست؟ آیا ارز دیجیتال لونا دوباره قلههای قیمتی پیشین را به خود خواهد دید؟ چه بر سر لونا کلاسیک (LUNC) خواهد آمد؟ دیدگاههای ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید.