مارکت کپ ۴ پروژه برتر فضای متاورس (سندباکس، اکسی اینفینیتی، انجین کوین و دسنترالند) از اوج ۱۶ میلیارد دلاری خود در نوامبر ۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰) ۹۲٪ سقوط کرده است. علاوه بر این، با وجود تلاش‌های مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg) و همچنین راه‌اندازی هدست «Vision Pro launch» توسط شرکت اپل (Apple)، صنعت متاورس در حفظ روند صعودی ماه جولای ۲۰۲۳ (تیر) خود ناتوان بوده است. علاوه بر این، ظاهرا اقدامات اجرایی اخیر کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا نیز در رکود صنعت متاورس تاثیر به‌سزایی داشته است.
به نقل از بی‌این‌کریپتو، با رشد بازار ارزهای دیجیتال در نوامبر ۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰) مارکت کپ ۴ پروژه برتر متاورسی به اوج ۱۶ میلیون دلاری رسید. حال داده‌های آنچین موجود نشان می‌دهد که هولدرهای توکن‌های این حوزه در سال ۲۰۲۳ به طور کلی بیشتر از ۹۰٪ ضرر کرده‌اند.
همزمان با رشد بازار کریپتو در نوامبر ۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰)، واژه‌هایی مثل متاورس، گیم‌فای و بازی برای کسب درآمد به شدت گسترش پیدا کرد و به تیتر نخست رسانه‌ها تبدیل شد. با این وجود، با گذشت کمتر از ۲ سال از آن زمان، سرمایه‌گذاران پروژه‌های متاورسی با ضرر زیادی مواجه شده‌اند.
سقوط ۹۲ درصدی مارکت کپ ۴ توکن برتر بخش متاورس
در روند صعودی بازار کریپتو در سال ۲۰۲۱ توکن‌های سندباکس (SAND)، اکسی اینفینیتی (AXS)، انجین کوین (ENJ) و دسنترالند (MANA) بزرگ‌ترین پروژه‌های بخش متاورس و گیم‌فای محسوب می‌شدند.
وقتی بازار کریپتو در نوامبر ۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰) به اوج تاریخی خود رسید، مارکت کپ این ۴ توکن روی هم به اوج ۱۶ میلیارد دلاری افزایش یافت. در آن زمان توکن‌های مذکور ۰.۵٪ از مارکت کپ ۳ تریلیون دلاری بازار کریپتو را تشکیل می‌دادند.
با این وجود، وقتی زمستان بازار کریپتو آغاز شد، پروژه‌های متاورسی با انتقادات زیادی مواجه شدند و چالش‌های مختلفی مثل مشکلات امنیتی، حریم خصوصی، مسائل حاکمیتی و نبود مشوق‌های بلندمدت برای هولدرها را تجربه کردند.
به همین خاطر، مارکت کپ توکن‌های مذکور در حال حاضر به ۱.۲۴ میلیارد دلار رسیده و در مقایسه با اوج ۱۶ میلیارد دلاری خود ۹۲٪ سقوط کرده است. علاوه بر این، نرخ تسلط این توکن‌ها نسبت به کل بازار کریپتو هم به ۰.۱۲٪ رسیده است.
ارزش بازار یا مارکت کپ یک شاخص مالی است که ارزش کل عرضه یک رمزارز را اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص می‌تواند ارزش کلی یک بلاکچین را در زمان خاصی به طور تخمینی ارائه کند. اگر مارکت کپ ۴ توکن متاورسی برتر بازار را جمع ببندیم، سرمایه‌گذارها می‌توانند دید بهتری نسبت به اهمیت سیستماتیک این بخش در کل بازار کریپتو به دست بیاورند.
شایان ذکر است که سقوط این شاخص نشان می‌دهد علاقه سرمایه‌گذاران به بخش متاورس به شدت در دو سال گذشته کاهش یافته است و آن‌ها تلاش کرده‌اند سرمایه خود را به بخش‌های پایدار‌تر و جدیدتر وارد کنند.
اکثر سرمایه‌گذاران متاورس در ضرر هستند
شاید بخش متاورس هنوز نابود نشده باشد، اما کسانی که در سال ۲۰۲۱ روی آن سرمایه‌گذاری کردند در حال حاضر در ضرر هستند.
تحلیلگران با استفاده از شاخص «حجم آدرس‌های در سود و در ضرر حوالی قیمت فعلی (In/Out of the Money Around Price یا به اختصار IOMAP)» ضرر یا سود تمام آدرس‌های حاوی یک توکن خاص را بررسی می‌کنند. این شاخص توسط وب سایت این‌تودبلاک (IntoTheBlock) ارائه شده و با مقایسه قیمت‌های فعلی با میانگین خرید توکن‌های مذکور به دست می‌آید.
IOMAP نشان می‌دهد که بخش زیادی از هولدرهای فعلی انجین کوین، دسنترالند، اکسی اینفینیتی و سندباکس در ضرر هستند. از بین توکن‌های مذکور، وضعیت هولدرهای اکسی اینفینیتی و سندباکس بدتر از بقیه است.
اکسی اینفینیتی یک بازی آنلاین مبتنی بر توکن‌های بی‌همتا (NFT) است که توسط یک شرکت مستقر در کشور ویتنام به اسم «Sky Mavis» راه‌اندازی شده و قبلا به خاطر اقتصاد پرهیجان بازی خود معروف شده بود. با این وجود، داده‌های وب سایت این‌تو دبلاک نشان می‌دهد که ۹۹.۵۴٪ از تمام آدرس‌های حاوی AXS در حال حاضر در ضرر هستند.
پروژه سندباکس هم تفاوت چندانی با اکسی اینیفینتی ندارد. سندباکس یک دنیای مجازی است که به بازیکنانش اجازه می‌دهد تجربه‌های خاص خودشان را بسازند، مالکیتش را به دست بگیرند و آن‌ها را توکنیزه کنند. با این حال ۹۸.۳۴٪ از افرادی که توکن SAND را خریده‌اند در حال حاضر در ضرر هستند.
علاوه بر این، سرمایه‌گذاران دسنترالند و انجین کوین هم به شدت ضرر کرده‌اند. پروژه دسنترالند بیشتر به بازار و جامعه پرجنب‌وجوش خود معروف شده و به کاربرانش اجازه می‌دهد که املاک و مستغلات دیجیتالی را ایجاد و خرید و فروش کنند. با این وجود، تا ۱ سپتامبر ۲۰۲۳ (۱۰ شهریور) ۸۹.۴٪ از سرمایه‌گذاران توکن MANA در ضرر بوده‌اند.
گفتنی است که ۷۵.۵٪ از هولدرهای توکن ENJ هم ضرر کرده‌اند. اکوسیستم انجین کوین هم نرم‌افزار منحصربه‌فردی را به توسعه‌دهندگان ارائه کرده است تا آن‌ها بتوانند کالاهای مجازی خود را روی بلاکچین اتریوم ایجاد و مدیریت کنند.
شانس زیادی برای برگشت به گذشته وجود ندارد
همان طور که گفتیم، مارکت کپ انجین کوین، دسنترالند، اکسی اینفینیتی و سندباکس از ۱۶ میلیارد دلار در نوامبر ۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰) به اندازه ۹۲٪ سقوط کرده و تا سپتامبر ۲۰۲۳ (شهریور) به ۱.۲۳ میلیارد دلار رسیده است. اما نکته مهم‌تر این است که نرخ تسلط توکن‌های مذکور در بازار کریپتو هم ۷۶٪ کاهش یافته است.
راه‌اندازی هدست Vision Pro launch توسط شرکت اپل و صحبت‌های مثبت مارک زاکربرگ، مدیرعامل شرکت متا (Meta)، در جولای ۲۰۲۳ (تیر) باعث شد بخش متاورس کمی رشد کند. با این وجود، در حال حاضر به نظر می‌رسد که هیجان موجود در این بخش به چند دلیل کاهش یافته است.
اولین دلیل انتقادهایی است که کاربران نسبت به مشکلات امنیتی، کاربرد بلندمدت و حفظ بازیکنان این پروژه‌ها دارند. علاوه بر این، SEC هم مشکلات بخش متاورس را افزایش داده و در ژوئن ۲۰۲۳ (خرداد) در پرونده خود علیه بایننس و کوین بیس اعلام کرده که سندباکس، اکسی اینفینیتی و دسنترالند نوعی اوراق بهادار ثبت نشده هستند. گفتنی است که بعد از انتشار این خبر قیمت توکن‌های مذکور به ترتیب ۴۴٪، ۳۳٪ و ۴۰٪ درصد سقوط کرد.
به طور کلی هم می‌توان گفت که در حال حاضر احساسات عمومی فعالان بازار کریپتو نسبت به توکن‌های متاورسی به شدت نزولی است. با وجود این، همین مسئله می‌تواند باعث جذب سرمایه‌گذاران استراتژیک شود که می‌خواهند به امید رشد این توکن‌ها در آینده، آن‌ها را در کف بخرند.
