این مقاله توسط جیمسون لوپ (Jameson Lopp) نوشته شده است. او از بنیانگذاران استارتاپ کریپتویی Casa است و همچنین، سازنده وبسایتهایی مانند satoshi.info، bitcoin.page و lightning.how است. لوپ در این مقاله به توضیح ویژگی‌های مهم بیت کوین می‌پردازد.
بیت کوین چیست؟ این سوالی است که بسیاری در صدد پاسخ دادن آن بوده‌اند و ما نیز به نحوی می‌خواهیم به آن پاسخ دهیم. تلاش برای کشف چیستی بیت کوین همیشگی خواهد بود؛ زیرا پروتکل آن مدام توسعه می‌یابد و از مدرن‌ترین تحقیقات روز در آن استفاده می‌شود. پیشنهادهای زیادی برای تغییر پروتکل بیت کوین موجود است. برخی از این پیشنهادها ابعاد فلسفی را نشانه گرفته‌اند و برخی نیز ابعاد مهندسی و امنیتی را مورد هدف قرار داده‌اند. برخی از پیشنهادها هم ترکیبی از این دو هستند. فناوری پشت بیت کوین، بلاک چین نام دارد که بسیار حائز اهمیت است.
بیت کوین از طریق اجماع کار می‌کند، نه از طریق کنترل و دستور
هیچ مقام متمرکزی برای بیت کوین موجود نیست و اصولی نیز که در اینجا برای بیت کوین بیان می‌شوند، اصلا دستوری نیستند و تنها مشاهدات خودم هستند.
بیت کوین سیستمی است که حصول پیوسته اجماع را در میان مشارکت کنندگان، خودکار می‌کند. آن نوعی اجماع ماشینی است که موجب اجماع بشری می‌شود.
شکست اجماع می‌تواند کل این سیستم را ویران کند و سبب از دست رفتن اعتماد آن شود.
کد اجماع باید ضمانت و محافظت شود و به ندرت با آن کار داشت.
تغییرات پروتکل را نمی‌توان بدون اجازه کاربران تحمیل کرد.
در نتیجه، کلاینت های (Clients) نرم افزاری را نمی‌توان به طور خودکار به روزرسانی کرد؛ زیرا این کار قدرت را از کاربران می‌گیرد و در دستهای توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد.
به دلیل ماهیت توزیع شده این شبکه، نباید چنین فرض کرد که هر کاربری به تغییرات پروتکل توجه می‌کند.
به منظور تغییر کد اجماع باید اجماع بشری انجام شود و به این ترتیب، می‌توان قوانین سیستم را تغییر داد. ایجاد اجماع، فرآیندی پیچیده است. تغییراتی که تا به حال در این زمینه انجام شده‌اند، از لحاظ ترتیب تاریخی به صورت زیر هستند:
- اولی به حکم ساتوشی ناکاموتو صورت گرفت
- رای گیری ماینرها روی زنجیره (BIP 16)
- ارتقای Flag Day
- مکانیسم IsSuperMajority
- Version Bits
برای پذیرش این تغییرات، در سطح توسعه دهنده باید اجماعی قوی ظاهر شود و اعتراضی منطقی در زمینه پیاده‌سازی تغییرات باقی نماند. توسعه‌دهندگان در میان خودشان و دیگر مشارکت کنندگان در اکوسیستم، به بحث و تبادل نظر می‌پردازند که این تبادل نظر در جاهایی مانند شبکه‌های اجتماعی و غیره انجام می‌شود و همه افراد علاقه‌مند می‌توانند در آن شرکت کنند. در این حالت، مدیریت پروتکل مانند روش‌های سنتی از بالا به پایین نیست، بلکه برعکس از پایین به بالا است.
بیت کوین یک پول نقد الکترونیک همتا به همتا است که بر سیستم‌های سنتی برتری دارد. بیت کوین غیرمتمرکز است و نیاز به اعتماد را از بین می‌برد. هر چند که نیاز به اعتماد چیز بدی نیست، اما هزینه دارد و سیستم را آسیب پذیر می‌کند. بیت کوین از طریق رمزنگاری و عدم تمرکز، این هزینه‌ها را به حداقل می‌رساند. اگر بیت کوین پرهزینه باشد، مردم مجبور خواهند شد که مجددا به اعتماد به اشخاص ثالث روی آورند. اگر ظرفیت شبکه بیت کوین خیلی پایین باشد و روش‌های تراکنش نیز ناکارآمد باشند، دسترسی به زنجیره بسیار پر هزینه خواهد بود و دوباره نیاز به اعتماد به سیستم برمی‌گردد.
جالب ترین ویژگی بیت کوین همین عدم نیاز به اعتماد آن است. در این حالت، فردی که از بیت کوین استفاده می‌کند، تنها با یک نرم افزار متن باز روبرو است و نیازی به اعتماد به اشخاص ثالث ندارد. این ویژگی بسیار حائز اهمیت است و موجب محبوبیت بیت کوین می‌شود. در همه ارتقا ها و به روز رسانی ها باید به این ویژگی توجه شود.
این ویژگی در واقع زیربنای بسیاری از ویژگی های دیگر است. نمی توانیم بگوییم که عدم نیاز به اعتماد ۱۰۰ درصد در بیت کوین موجود است زیرا نمی توان همه نرم افزار ها و سخت افزار های متعامل با شبکه را مورد بازرسی قرار داد. اما می توانیم بگوییم که تا حد زیادی در این مدل به عدم نیاز به اعتماد نزدیک شده ایم و مشارکت کنندگان ذینفع نیز اقدام به تباهی این اکوسیستم و ویران کردن کسب و کار خود نمی کنند.
عدم تمرکز
سیستم بازی مانند بیت کوین که ویژگی های ذکر شده را دارد، اصلا نمی تواند متمرکز باشد. طبیعتا این ویژگی ها در یک سیستم غیر متمرکز پیاده می شوند و این عدم تمرکز نیز با توزیع قدرت ایجاد می شود. قبل از بیت کوین، بسیاری موفقیت پول دیجیتال الکترونیک را محال می دانستند و دلیل این امر، شکست این نوع پول ها در فضا های متمرکزی بود که تا آن زمان موجود بودند.
ابعاد احتمالی زیادی برای تمرکز وجود دارد که در اینجا به تعدادی از آنها اشاره می کنیم:
- صرافی ها
- توسعه دهنده ها
- کلاینت های نرم افزار
- استخر های استخراج
- سخت افزار های استخراج
- نود های (nodes) فعال از لحاظ اقتصادی
- توزیع مالکیت ارزش عمومی
- درصد کاربرانی که کلید های خصوصی خود را کنترل می کنند
- درصد کاربرانی که دفتر کل را با نود خود بازرسی می کنند
البته تمرکز همیشه و در همه جا بد نیست. اما در مورد بیت کوین باید همواره توجه داشته باشیم که در تغییرات اعمال شده، در هیچ محوری، تمرکز قدرت صورت نگیرد.
مقاومت در برابر سانسور
هیچ کس قدرت این را ندارد که دیگران را از تعامل با شبکه بیت کوین باز دارد. و هیچ کس نمی تواند به صورت نامحدود، تایید تراکنش های معتبر را بلوکه کند. ماینر ها می توانند از تایید یک تراکنش خودداری کنند، اما اگر تراکنشی معتبر باشد و دارای کارمزد کافی باشد، سرانجام توسط یک ماینر منطقی تایید خواهد شد.
ناشناسی
هیچ گونه تایید هویت رسمی برای استفاده از بیت کوین و یا مالک شدن آن موجود نیست. این مقاومت در برابر سانسور و قابلیت تعویض پذیری سیستم را تقویت می کند. در این حالت، سیستم به ردیابی کاربران نمی پردازد و این سیستم حتی نیاز ندارد که کاربران آن انسان باشند.
متن باز
کد منبع کلاینت بیت کوین باز است و همه می توانند به خواندن، تغییر، کپی و یا اشتراک آن بپردازند. ارزش بیت کوین بر پایه شفافیت و قابلیت بازرسی این سیستم بنا شده است. افراد در این اکوسیستم مجبورند که صادقانه عمل کنند، وگرنه با مجازات روبرو خواهند شد. اگر کدی که برای تعامل با سیستم به کار می رود را نتوان مورد بازرسی قرار داد، هر عملکردی که توسط این کد فعال شود، بی ارزش خواهد بود.
همکاری آزاد
در حالی که هر کس می تواند به تحقیق و توسعه خصوصی در این فضا بپردازد اما تغییراتی مهم که با نسخه قابل سازگار نیستند، به هیچ وجه در پشت در های بسته انجام نمی شود. بیت کوین متعلق به بشریت است و چنین تغییراتی باید با نظر عموم انجام شود. تغییرات برای بهبود در این اکوسیستم پیشنهاد داده می شود و هیچ مقامی نمی تواند این تغییرات را تحمیل کند. مسئله سازمان های داوطلب و پویایی های قدرت ممکن است این ذهنیت را به وجود آورد که گرو ها یا افراد خاصی جزو مقامات در این فضا می باشند، اما این تصور درست نیست.
عدم نیاز به اجازه
هیچ فردی نمی تواند از مشارکت افراد در شبکه بیت کوین جلوگیری کند. این مشارکت می تواند به عنوان یک نود، ماینر و غیره باشد. این نتیجه به حداقل رساندن اعتماد، مقاومت در برابر سانسور و ناشناسی می باشد.
بی تفاوتی حقوقی
بیت کوین مانند پروتکل های دیگر اینترنت، به نسبت قوانین حکومت ها بی تفاوت است. قانون گذاران مجبورند که نحوه رفتار با عملکرد هایی که بیت کوین ایجاد کرده است را مشخص کنند و در این زمینه تمهیداتی بیاندیشند.
قابلیت تعویض
قابلیت تعویض یکی از ویژگی های مهم پول سالم است. اگر کاربر برای وجوهی که دریافت می کند، مجبور به تحلیل در مورد عیب و اشکال در وجوه دریافتی شود، این به مقدار زیادی از کاربرد این سیستم می کاهد. همه UTXO ها (خروجی های خرج نشده تراکنش های بیت کوین) باید به یک اندازه قابلیت خرج کردن داشته باشند که متاسفانه امروزه این طور نیست و UTXO های مرتبط با فعالیت های مجرمانه خرج نمی شوند. این گاهی باعث ضربه وارد شدن به افراد بی گناه می شود و این افراد که نادانسته در سلسله تراکنش هایی قرار گرفته اند که دارای UTXO عیب دار است، قادر به خرج کردن کوین های خود نیستند.
قابلیت تعویض نیازمند حریم خصوصی است و حریم خصوصی هم با وجود کاربران زیاد محقق می شود. متاسفانه امروزه تهدید های زیادی به نسبت حریم خصوصی موجود است و در نتیجه، بیت کوین در حال حاضر کاملا تعویض پذیر نیست.
سازگاری به نسبت نسخه های آینده
بیت کوین از تایید تراکنش ها بدون انتشار آنها پشتیبانی می کند و این گونه تراکنش ها معتبر و قابل انتشار خواهند بود. این قضیه مخصوصا در مورد تراکنش های مربوط به وصیت نامه و یا تراکنش های زمانی خاص اهمیت دارد. تغییر این قانون، پیامد های خطرناکی را به دنبال دارد و باعث از دست رفتن ثروت افراد خواهد شد.
بیت کوین شدیدا به این اصول پایبند است و همین باعث اعتماد به پروتکل آن شده است. هر کسی می تواند از امنیت وجوه خود مطمئن باشد و در این زمینه نگرانی و بدبینی به خود راه ندهد. در بدترین حالت نیز باز از قوانین پروتکل تبعیت خواهد شد.
کمینه سازی منابع
به منظور پایین نگه داشتن هزینه تایید تراکنش ها، فضای بلاک نادر است. بنابراین، مصرف فضای بلاک زیاد برای افراد گران تمام خواهد شد. یک اصل مهم در اینجا، تشویق به خرج کردن UTXO ها و خودداری از ایجاد آنها است. اعتبار سنجی باید ارزان باشد زیرا هدف بیت کوین، کمینه سازی نیاز به اعتماد است. این اعتبار سنجی ارزان باعث کم کردن حملات می شود. بیت کوین مکانیسم هایی را برای رد کردن بلاک های غیر معتبر ارزان ایجاد شده به کار می گیرد و این بلاک ها را سریعا رد خواهد کرد. مهاجمان در این حالت، لازم است پول زیادی را برای حملات خود خرج کنند.
باید از فضای بلاک به طور موثر استفاده کرد و در این میان، اقدام به اولویت بندی کرد و تنها داده های مورد نیاز برای اعتبار سنجی فعالیت ها را ذخیره کرد.
تایید> محاسبه
زیرمجموعه ای از اصل کمینه سازی منابع است. لازم است که وقتی یک لوجیک (logic) پیچیده توسط افراد کمی در شبکه انجام می شود، نود های دیگر نگرانی نداشته باشند و همه چیز درست انجام شود. در این فضا، صحت از تکمیل مهمتر می باشد. عالی ترین بهینه سازی ممکن برای هر سیستمی، خودداری از اجرای محاسبات در وهله اول می باشد. بلاک چین ها برای ذخیره داده های دارای برچسب زمانی برای مقاصد بازبینی بسیار خوب هستند و ذخیره یک گواه اثبات محاسبه که قابل استفاده همگان باشد، کفایت می کند.
همگرایی
هر دو کلاینت بیت کوین، در صورت متصل شدن به یک همتای صادق، باید بر روی راس همان زنجیره تلاقی پیدا کنند. به عنوان مثال، Bitcoin ABC از این اصل تبعیت نکرد و یک قانون سازماندهی مجدد زنجیره بیشینه ده بلاکی را ایجاد کرد.
همه فعالیت های تراکنشی باید قطعی باشند و عوامل خارجی در این میان نباید تاثیر گذار باشند. نباید اسکریپت هایی (Script) داشت که به دو شیوه مختلف در دو ابزار عمل کنند. تنها راه حل برای این کار، جداسازی می باشد. قرارداد های هوشمند و تراکنش ها باید مستقل از مولفه های غیر قطعی باشند.
تغییرات پروتکل نباید باعث شود که تراکنش ها در سازماندهی مجدد بلاک چین بی اعتبار شوند. افراد زیادی کد هایی عملکردی را پیشنهاد می دهند که بعد از سازماندهی مجدد بلاک چین ممکن است باعث بی اعتبار شدن تراکنش ها شود. به این افراد همواره توصیه می شود که به طراحی مجدد کد مورد نظر بپردازند.
تغییر ناپذیری تراکنش
هر بلاک جدیدی که به بلاک موجود اضافه می شود، احتمال اینکه بلاک موجود در سازماندهی مجدد زنجیره تنها بماند را کاهش می دهد. در حالی که پروتکل ها اجازه سازماندهی مجدد زنجیره را می دهند اما توجه داشته باشید که سازماندهی های مجدد طولانی می توانند مخرب باشند و بعضی از نرم افزار ها و نود ها قادر به مدیریت خوب آنها نباشند. در حالی که از لحاظ فنی هیچ ضمانتی برای تغییر ناپذیری وجود ندارد، اما می توانیم بگوییم که برگرداندن یک تراکنش بسیار گران می باشد و در عمل، کسی آن را انجام نمی دهد.
مقاومت در برابر امتناع از سرویس (Denial of Service)
تقاضا از یک نود بیت کوینی که مقادیر زیادی از منابع را مصرف می کند، برای یک همتای دوردست نباید ممکن باشد. شما می توانید قوانین محافظت در برابر حملات امتناع از سرویس را مطالعه کنید و در این قوانین به اعمال مضر نمرات مختلفی داده شده است که اگر عمل یکی از همتا ها از اعمالی باشد که نمره ای بالا به آن تعلق گرفته است، باید ارتباط خود را با او قطع کنید و مانع سوء استفاده احتمالی شوید.
اجتناب از وضعیت مسابقه
این وضعیت وقتی پیش می آید که رفتار سیستم وابسته به توالی و یا زمان رویداد هایی کنترل نشده باشد. در سیستم توزیع شده ای مانند بیت کوین، رویداد ها عموما پیش بینی نشده هستند. مدل UTXO از ایجاد این وضعیت جلوگیری می کند زیرا خروجی ها به صورت همزمان خرج می شوند. این هم دلیل دیگری برای این قضیه است که تراکنش ها نباید به وضعیت سیستم وابستگی داشته باشند.
محافظه کاری
پول باید در دراز مدت ایمن باشد.
ما باید در مورد تغییرات محافظه کار باشیم، هم برای اینکه ریسک سیستم را کاهش دهیم و هم برای اینکه به افراد اجازه دهیم که به استفاده از سیستم ادامه دهند.
نباید انتظار داشت که کاربران نسبت به مسائل سیستم خیلی پاسخگو باشند، بنابراین باید احتیاط های لازم را در این زمینه انجام دهیم.
محافظه کاری در مورد بیت کوین، در واقع برمی گردد به نحوه تضمین مقیاس پذیری اجتماعی. مشکل اکثر سیستم های بشری این است که قوانین سیستم ممکن است به طور دلخواه اعمال شود و یا مطابق میل افرادی تغییر یابد. تغییر این سیستم انسانی به یک سیستم کامپیوتری، به قول نیک سزابو (Nick Szabo)، خودکار، جهانی و بسیار ایمن تر خواهد بود.
ایجاد انگیزه
قوانین سیستم بیت کوین طوری طراحی شده که انگیزه برای مشارکت صادقانه را فراهم می کند. ماینر ها می توانند بار ها و بار ها اقدام به خرج کردن پول خود کنند اما طبیعتا این کار را نمی کنند زیرا به ضرر خودشان تمام خواهد شد و سرمایه خود را از دست خواهند داد. در کل باید گفت که برای آنها بهتر است که از منابع خود برای تامین امنیت بلاک چین استفاده کنند.
انطباق
این نظریه وجود دارد که به مرور زمان و با رشد اکوسیستم، امکان تغییر در پروتکل مبنا بسیار سخت خواهد شد. با رشد اکوسیستم، انجام بسیاری از تغییرات مناقشه برانگیز خواهد بود. در نتیجه، به احتمال زیاد بهبود ها در آینده در لایه های دیگری صورت خواهد گرفت که بر بالای بیت کوین ساخته شده اند.
تغییرات اجماع غیر محتمل
افزایش تعداد بیت کوین های صادر شده به بیش از مرز ۲۱ میلیون. در حالی که دقت یا تقسیم پذیری ممکن است افزایش پیدا کند اما مالکیت متناسب باید بدون تغییر باقی بماند.
هر قانونی که آشکارا باعث اعمال تمرکز شود. به عنوان مثال، تغییری که نیازمند این باشد که همه بلاک ها توسط سازمانی متمرکز تایید شوند.
حذف یا تخصیص دوباره کوین های گم شده و یا بدون استفاده مانده. نمی توان گفت که کلید خصوصی یک UTXO به دلیل اینکه بعد از مدتی خرج نشده است، گم شده باشد. تنها حدود ۵۰۰۰ بیت کوین ثابت شده که گم شده اند و یا از بین رفته اند.
اصول متناقض
بهبود تعویض پذیری به گونه ای که منجر به غیر ممکن کردن بازرسی موجودی پول شود، تقریبا نامحتمل است و کم کردن بازرسی نیز برای بهبود تعویض پذیری مناقشه برانگیز است.
ممکن است به جایی برسیم که لازم باشد تعدادی از UTXO ها خرج نشده باقی بمانند تا از شبکه محافظت شود. چنین پیشنهادی مناقشه برانگیز است اما در صورتی که منافع چنین طرحی بیشتر از مضرات آن باشد، ممکن است در نهایت با پذیرش کاربران روبرو شود.
تضمین اعتبار برای آینده امکان پذیر نیست زیرا زنجیره می تواند قبل از تراکنش کوین بیس (coinbase) سازماندهی مجدد شود. البته قوانینی در این زمینه وجود دارند که تا حدودی از این سناریو جلوگیری خواهند کرد.
در نهایت نتیجه می گیریم که تناقضاتی در اکوسیستم بیت کوین وجود دارد و این می تواند از معایب بیت کوین باشد. مبادلات اساسی بین اولویت های مختلف در اینجا مطرح می شود که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهینه سازی برای هزینه پایین اعتبار سنجی کل سیستم در برابر هزینه پایین تراکنش
- بهینه سازی برای یک زبان برنامه نویسی غنی در برابر سطح حمله کوچک
در نهایت باید گفت که برای حفظ اعتماد مردم به بیت کوین، باید هر تغییری از طریق اجماع صورت گیرد و تغییرات باید به نفع کاربران باشند. این تغییرات نباید به استفاده از بیت کوین لطمه بزند و در این راستا نیاز به همکاری و تعاون در جامعه بیت کوین می باشد. نظر شما چیست؟ چگونه می توانیم استفاده از بیت کوین را وارد توده های جامعه کنیم؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
