ولکادکس (Polkadex) یک صرافی غیرمتمرکز است که به تازگی به اکوسیستم پولکادات (Polkadot) اضافه شده است. پولکادکس پلتفرمی است که به نظر می‌رسد بهترین ویژگی‌های صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز را با هم ادغام کرده و آنها را در یک راه حل جامع که اختیار دارایی در دست خود کاربران است و در عین حفظ امنیت، تجربه معاملاتی روانی را فراهم می‌کند، ارائه داده است.
در ادامه با صرافی پولکادکس بیشتر آشنا می‌شویم و نحوه کار آن را بررسی خواهیم کرد. پس در ادامه با ما همراه باشید.
پولکادکس چیست؟
پولکادکس یک پلتفرم غیر متمرکز غیرحضانتی است که مبادله توکن‌های همتا به همتای مورد استفاده در اکوسیستم دیفای را ممکن می‌کند. این پلتفرم به دنبال ساختن آینده از طریق پل‌هایی است که عرصه‌های امور مالی سنتی و غیرمتمرکز را به هم متصل می‌کند. این پروژه از ویژگی‌های پلتفرم پولکادات بهره می‌برد.
پولکادکس یک پلتفرم غیر متمرکز غیرحضانتی است که مبادله توکن‌های همتا به همتای مورد استفاده در اکوسیستم دیفای را ممکن می‌کند. این پلتفرم به دنبال ساختن آینده از طریق پل‌هایی است که عرصه‌های امور مالی سنتی و غیرمتمرکز را به هم متصل می‌کند. این پروژه از ویژگی‌های پلتفرم پولکادات بهره می‌برد.
صرافی غیرمتمرکز برای حل معضلات نقدینگی طراحی می‌شود که گریبان‌گیر بسیاری از پلتفرم‌های امروزی در بازار است. ریشه این مشکل، استفاده از دفتر سفارش در یک پروتکل غیرمتمرکز است.
معرفی بازار ساز خودکار (AMM) به عنوان راهکار این مشکل، باعث تولد یونی‌سواپ و سایر پروتکل‌های دیفای شد که متأسفانه این رویکرد محدودیت‌های خاص خود را داشت. به عنوان مثال، بازارسازهای خودکار برای کشف قیمت به آربیتراژکننده‌ها که در صورت اختلاف قیمت با صرافی‌هایی که از دفتر سفارشات استفاده میکنند، بین این دو نوع صرافی معامله میکنند نیاز دارد. بنابراین AMMها به پلتفرم‌های مبتنی بر دفتر سفارش متکی هستند اما این پلتفرم‌ها برای اجرای آنها نیازی به AMMها ندارند.
برای حل این مساله، پولکادکس AMMها و دفتر سفارش را گرد هم آورد.
تاریخچه و تیم اصلی پروژه
پولکادکس توسط تیمی از متخصصان بسیار ماهر به رهبری ماتیاس هافنر (Matthias Hafner) مشاور اقتصاد کریپتویی، ویوک پراسانان (Vivek Prasannan) مدیر اجرایی، گاتام جی (Gautham J) مدیر ارشد اجرایی و سرپرست فنی و دیپانش سینگ (Deepansh Singh) مدیر عملیات، ساخته شده است. علاوه بر اینها این تیم مشاورانی در زمینه هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و بانکداری دارد.
این پروژه با شرکت‌های معروفی مانند Cluster ،Blocksync Ventures ،Existential Capital ،Web3 Foundation و CMS همکاری استراتژیک دارد.
اجزای اصلی پولکادکس
این پروژه بر چند مولفه اصلی متمرکز شده است که عبارتند از:
مبتنی بر دفتر سفارش
برخلاف اکثر صرافی‌های غیرمتمرکز رایج امروزی، پولکادکس یک بازارساز خودکار (AMM) نیست؛ این بدان معناست که برای تنظیم خودکار ارزش دارایی‌ها از نسبت دارایی‌های موجود در یک مجموعه نقدینگی استفاده نمی‌کند. درعوض، به آنچه شما از یک صرافی متمرکز انتظار دارید نزدیک‌تر است، زیرا یک اوردربوک (دفتر سفارش) کامل شامل سفارشات خرید و فروش را ارائه می‌دهد.
ربات‌های ترید
پولکادکس با استفاده از ربات‌های ترید، تریدهای با بسامد بالا را انجام می‌دهد. قابل ذکر است که هم مشتریان سازمانی و هم مشتریان خرد از این ربات‌ها استفاده میکنند. این ربات‌ها از معماری دقیقی استفاده میکنند که بسته به شرایط موجود بازار و با مدیریت ورود و خروج تریدرها از کارمزدهای لغو سفارش استفاده بهینه میکنند.
از این ربات‌ها برای بازار سازی روی زنجیره‌ای نیز استفاده می‌شود. این رویکرد AMMها را با یک دفتر سفارش ادغام می‌کند. چگونه؟
هنگامی که ربات‌ها در هنگام ترید تطابقتی پیدا نمی‌کنند، به صورت خودکار ترید را در یک دفتر سفارش قرار می‌دهند که نقدینگی را به شبکه اضافه می‌کند. وقتی یک ترید در دفتر سفارش تطابق پیدا نمی‌کند، ربات‌ها وظیفه دارند تا یک جفت مناسب پیدا کنند. توجه داشته باشید که تریدها در پولکادکس فقط با استفاده از بهترین قیمت انجام می‌شود.
بریج اتریوم
پولکادکس در ابتدا از ChainBridge برای پل زدن دارایی‌های شبکه اتریوم استفاده خواهد کرد. پس از برپایی پاراچین خود، از Snowfork، پروژه دیگری در اکوسیستم وب ۳، استفاده خواهد شد. این مورد برای پل زدن دارایی‌های مبتنی بر اتریوم (به عنوان مثال توکن‌های ETH و ERC-20) برای استفاده از سابستریت استفاده می‌شود که به آنها امکان می‌دهد در اوردربوک پولکادکس معامله شوند.
کارایی بالا
در حال حاضر پولکادکس در یک شبکه آزمایشی اجرا می‌شود که به سرعت ۳۰۰ تراکنش بر ثانیه رسیده است. اگرچه این سرعت در چشم انداز فعلی کافی است اما این پروژه انجام ۵۰۰ هزار تراکنش بر ثانیه با زمان انجام قطعی کمتر از ۲۰ میلی‌ثانیه را در نظر دارد.
پاراچین پولکادات
این صرافی از پاراچین پولکادات (Polkadot Parachain) را به عنوان یک روش اضافی برای هدایت نقدینگی به صرافی غیرمتمرکز استفاده می‌کند. با این حال از پاراچین تنها برای آوردن توکن‌هایی از اکوسیستم پولکادات به پولکادکس استفاده می‌شود.
امنیت توکن‌ها در حین جابجایی از طریق یک لایه قابلیت همکاری که پولکادات ارائه داده تأمین می‌شود. بعلاوه این لایه رویکردی غیر حضانتی در نظر گرفته است که به دارندگان توکن امکان می‌دهد کنترل کامل ثروت دیجیتال خود را کنترل کنند و ارائه دهندگان خدمات متمرکز را حذف می‌کند.
تراکنش‌های بدون کارمزد
اوردربوک پولکادکس از دو نوع سفارش پشتیبانی می‌کند: سفارشات محدود و سفارشات بازار. برای سفارشات بازار کارمزد کمی در نظر گرفته خواهد شد (۰.۲ درصد) در حالیکه سفارشات محدود (سفارشات بازارساز) کاملا رایگان خواهند بود. علاوه بر این، هیچ هزینه گس یا هزینه شبکه برای قرار دادن و حذف سفارشات وجود ندارد. این امر باعث می‌شود که ربات‌های معامله‌گر و سایر ربات‌های مبتنی بر API بتوانند معاملات فرکانس بالا انجام دهند. معاملات انجام شده در بلاکچین پولکادات، احتیاج به هزینه گس ندارد و همین انگیزه را برای استخراج MEV از بین می‌برد و خبری از فرانت رانینگ، حمله ساندویچی و لغزش (Slipage) در معاملات بومی این پلتفرم نخواهد بود.
پولکادکس فیات
اوردربوک پولکادکس قرار است به لطف قابلیت‌های KYC عیرمتمرکز، اولین صرافی غیرمتمرکز پشتیبانی‌کننده از ارزهای فیات باشد. پس از تایید هویت خود با استفاده از فرآیند احراز هویت رمزنگاری شده پولکادکس، کاربران مستقیما قادر به خرید توکن با استفاده از فیات (به عنوان مثال از طریق کارت اعتباری یا انتقال بانکی) بدون نیاز به اعتماد به متولی هستند. در واقع، بلاکچین و برنامه پولکادکس هرگز داده‌های کاربر را ذخیره نمی‌کند. این پلتفرم، مدرک رمزنگاری‌شده را از بلاکچین‌های دیگری دریافت می‌کند تا اعتبار کاربران را تایید کند.
بستر IDO پولکادکس
به نظر می‌رسد پولکادکس برای ایجاد پروژه‌های راه‌اندازی شده در سابستریت و اتریوم، یک پلتفرم IDO ایجاد می‌کند. این بستر به پروژه‌های آینده‌دار کمک می‌کند تا سرمایه جمع کنند و توزیع توکن خود را همزمان راه‌اندازی کنند. ویژگی‌های فعلی برنامه ریزی شده برای بستر IDO عبارتند از: هزینه صفر گس، هزینه‌های مقرون به صرفه (برای پروژه‌ها و سرمایه‌گذاران)، حاکمیت درون زنجیره‌ای و ویژگی‌های ایجاد سریع توکن‌ها.
انواع تریدهایی که پولکادکس پشتیبانی می‌کند
صرافی از سفارشات بازار (market) و سفارشات محدود (limit order) پشتیبانی می‌کند. سفارشات محدود هیچ کارمزدی ندارند در حالی که سفارشات بازار ۰.۲ درصد کارمزد ترید دارند.
دلیل اصلی تفاوت در کارمزدها این است که سفارشات محدود نقدینگی را به پلتفرم اضافه کرده در حالی که سفارشات بازار نقدینگی را حذف میکنند. ارائه دهندگان نقدینگی کارمزد معاملات را که از سفارش برداران بازار دریافت می‌شود، با نسبت ۵۰-۵۰ با تیم پولکادکس تقسیم میکنند.
از آنجا که تراکنش‌های مبتنی بر ربات در صرافی غیرمتمرکز با استفاده از قراردادهای هوشمند قابل اجرا نیست، پولکادکس با حذف کارمزدهای شبکه از این مانع عبور می‌کند.
این موضوع باعث بروز یک مشکل دیگر می‌شود که در آن بازیگران مخرب می‌توانند از طریق حمله DDoS (Distributed Denial of Service) به برنامه حمله کنند. پولکادکس برای محافظت در برابر چنین حوادثی، اجازه می‌دهد بلاک چین چنین حملاتی را پیش بینی کرده و به تریدهای خاص هزینه شبکه را تحمیل کند.
صرافی از چندین روش برای محدود کردن تهدید بالقوه DDoS استفاده می‌کند. به عنوان مثال اگر تریدی قیمت، جفت معاملاتی، نوع سفارش نامعتبر یا موجودی ناکافی باشد، آن را به عنوان حمله احتمالی DDoS دسته بندی می‌کند.
مقایسه صرافی پولکادکس با یونی سواپ
صرافی‌های غیرمتمرکز یکی از اولین برنامه‌هایی است که در یک بستر جدید بلاکچین راه‌اندازی شده‌اند. با این حال در بیشتر موارد، این صرافی‌ها کاملا در گروه AMMها قرار می‌گیرند و از مبادله توکن با نرخ ثابت و پویا پشتیبانی میکنند.
محبوب‌ترین این AMMها یونی سواپ است، یک صرافی غیرمتمرکز که در اتریوم اجرا می‌شود. یونی سواپ به احتمال زیاد رقیب اصلی پولکادکس خواهد بود. گرچه این دو شباهت زیادی با هم دارند، اما تفاوت‌های زیادی نیز با هم دارند.
برای اولین بار، پولکادکس از یک اوردربوک کامل پشتیبانی می‌کند که از یک محیط اجرای قابل اعتماد استفاده می‌کند تا اطمینان حاصل کند که معاملات با هم مطابقت دارند. از طرف دیگر، یونی سواپ از یک منحنی پیوند استفاده می‌کند و کاربران را مشاهده می‌کند که به طرزی مطمئن نقدینگی را از یک یا چند مجموعه نقدینگی می‌گیرند.
علاوه بر این، پولکادکس بر روی Substrate ساخته شده است؛ یک پلتفرم بلاکچینی با سرعت بالا که آن را قادر می‌سازد تعداد زیادی از تراکنش‌های همزمان را بدون مشکل انجام دهد. این ویژگی و سرویس تبادلات بدون کارمزد، با هدف رفع مشکلات ازدحام و هزینه‌های بالا که در گذشته یونی سواپ را فلج کرده بود، ایجاد شده است.
اما مسلما مهم‌ترین آنها پشتیبانی اجتماعی پولکادکس از KYC و فیات است. برخلاف یونی سواپ، پولکادات به کاربران امکان می‌دهد KYC اجتماعی (KYC از طریق رسانه‌های اجتماعی) را تکمیل کرده و با استفاده از ارزهای فیات سفارشات خود را ایجاد کنند.
با این وجود، هر دوی این برنامه‌ها به عنوان صرافی غیرمتمرکز در نظر گرفته می‌شوند و هر کسی از هر کجا بدون نیاز به ایجاد حساب می‌تواند به آنها دسترسی داشته باشد. آنها همچنین غیر حضوری هستند و به کاربران اطمینان می‌دهند که هنگام ترید کردن، کنترل کامل وجوه خود را در اختیار داشته باشند.
شرکای مهم پولکادکس
پولکادکس با KILT Protocol و Fractal همکاری کرد تا عملکردهای غیرمتمرکز احراز هویت مشتری (KYC) خود را به صرافی غیرمتمرکز وارد کند. در این همکاری شرکت شناسایی Fractal و پولکادکس از زیرساخت‌های KILT برای مدیریت احراز هویت مورد نیاز صرافی استفاده کردند.
این حرکت روند پردازشی را برای کاربران صرافی غیرمتمرکز آسان می‌کند. توجه داشته باشید که KILT اطلاعات مشتری را ذخیره می‌کند. اینگونه کاربران جدید صرافی به پلتفرم KILT هدایت می‌شوند و در آنجا کیف پولی تنظیم کرده که داده‌های آنها را به صورت غیرمتمرکز ذخیره می‌کند.
این همکاری باعث شد تا ماتیاس هافنر (Matthias Hafner) از Cryptecon به هیئت مشاور صرافی غیرمتمرکز وارد شود. تجربه هافنر در ایجاد مدل‌های اقتصادی به صرافی کمک می‌کند تا به طور موثر دفتر سفارش خود را با چندین AMM ادغام کند.
از دیگر شرکای پولکادکس می‌توان به کوین‌گکو، صرافی‌های کوکوین و gate.io اشاره کرد.
وضعیت فعلی پولکادکس
پولکادکس در حال حاضر در مرحله شبکه آزمایشی قرار دارد و اخیراً نسخه ۳.۰ را منتشر کرده است. از ویژگی‌های جدید این نسخه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. توانایی استفاده عموم از توکن‌های شبکه آزمایشی برای تریدها
۲. توانایی تماشای تریدهای زنده که توسط موتور پولکادکس انجام می‌شود.
برای شرکت در شبکه آزمایشی باید Polka Chrome را دانلود کرده و یک حساب کاربری بسازید. پس از آن می‌توانید در گروه تلگرامی رسمی آنها توکن‌های شبکه آزمایشی را درخواست کنید.
توکن PDEX
این پلتفرم IDO خود را در آوریل ۲۰۲۱ در پولکااستارتر انجام داد و اندکی بعد توکن PDEX برای معامله در دسترس قرار گرفت. در حال حاضر این سرویس برای خرید و فروش در صرافی‌های معروف از جمله KuCoin ،Uniswap و Gate.io در دسترس است. قیمت توکن پولکادکس (PDEX) در زمان نگارش این مطلب ۱۲.۶۷ دلار است و ارزش بازار آن کمی کمتر از ۲۵ میلیون دلار است. این توکن در رتبه ۵۷۴ با‌ارزش‌ترین توکن‌های بازار است.
در حال حاضر تعداد ۱۹۶۳۸۶۰ عدد از این توکن در حال گردش است و در نهایت تنها ۲۰ میلیون عدد از توکن PDEX ایجاد خواهد شد. البته پولکادکس اشاره کرده است که ممکن است تعداد توکن‌ها از ۲۰ میلیون فراتر رود اما با فرایند سوزاندن، تعداد نهایی در اکثر اوقات عددی نزدیک به ۲۰ میلیون خواهد بود.
نقشه راه: حرکت بعدی پولکادکس چیست؟
مرحله هیجان انگیز بعدی پولکادکس راه اندازی شبکه اصلی آن است. به نظر می‌رسد که آنها قصد دارند شبکه اصلی را در سپتامبر ۲۰۲۱ (شهریور ۱۴۰۰) راه اندازی کنند. ایجاد پاراچین اختصاصی و فراهم کردن ویژگی‌هایی همچون لندینگ و معاملات آتی و اختیار بخشی دیگر از برنامه‌های این تیم برای آینده نزدیک است.
سخن پایانی
پولکادکس با اضافه کردن ربات‌های بازارساز روی زنجیره‌ای، در ترکیب صرافی‌هت با دفتر سفارش دست بالا را دارد. قابل ذکر است که یک طراحی کاربر پسند، توان عملیاتی بالا و رویکرد غیر حضانتی به منحصر به فرد بودن این صرافی در میان سایر صرافی‌های غیرمتمرکز در بازار می‌افزاید.
صرافی‌های غیرمتمرکز، در ماه‌های اخیر به دلیل رشد بی‌سابقه امور مالی غیرمتمرکز و ارزهای دیجیتال، تا حدودی به یک پدیده تبدیل شده‌اند. در این مقاله با صرافی پولکادکس به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر سابستریت آشنا شدیم.
