مباحثه در مورد این که کدام الگوریتم اجماع برای بلاک چین (blockchain) بهتر است، مدت‌هاست که ادامه دارد. در حالی که گواه اثبات کار (PoW) به واسطه بیت کوین محبوب شده و طرفداران خاص خود را دارد، گواه اثبات سهام نیز روز به روز در حال افزایش محبوبیت است و حرکت اتریوم نسل دوم به سوی آن، بیش از پیش این الگوریتم را مطرح کرده است.
گواه اثبات کار چیست؟
مباحثه در مورد این که کدام یک از این دو الگوریتم بلاک چین بهتر هستند، همچنان ادامه دارد. طرفداران گواه اثبات سهام (PoS) بر این باورند که این الگوریتم انرژی و هزینه کمتری را مصرف کرده و اجماع را سریع‌تر و آسان‌تر می‌کند. آنها معتقدند که این الگوریتم به دلیل حذف نیاز به محاسبات، مقیاس‌پذیری را بسیار ارتقا می‌دهد.
از طرف دیگر طرفداران گواه اثبات کار بر این باورند که این الگوریتم برای همیشه برتر باقی خواهد ماند. آنها بر این باورند که این الگوریتم مشکل مدیریت را حل کرده و عدم تمرکز را به معنی واقعی کلمه تحقق بخشیده است.
البته همان طور که گفته شد، علاقه به گواه اثبات سهام و استیکینگ افزایش یافته است. در ادامه به تعدادی از پلتفرم‌های برجسته که از گواه اثبات سهام استفاده می‌کنند، اشاره خواهیم کرد.
بلاک چین ایاس (EOS)
بلاک چین ایاس (EOS) توسط توسعه‌دهنده‌ها طوری طراحی شده که مبتنی بر جامعه باشد و یکی از ویژگی‌های برجسته این بلاک چین ، مقیاس‌پذیری آن است. این ارز دیجیتال از گواه اثبات سهام خصوصی شده (DPos) استفاده می‌کند و در فرآیندی کاملا دموکراتیک، کاربران این شبکه اقدام به رای‌گیری می‌کنند و نمایندگانی را تعیین می‌کنند که به جای آنها تصمیم‌گیری کنند.
این پلتفرم از مکانیزم چند‌رشته‌ای برای بهبود مقیاس‌پذیری استفاده می‌کند. به عنوان مثال، اگر لازم باشد که قرارداد هوشمند اجرا شود، نیازی به انتظار برای تایید در صورت مسدودی شبکه نیست.
این مکانیزم باعث می‌شود که یک قرارداد هوشمند توسط چندین پردازش‌کننده در مراحل مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. این باعث می‌شود که تعدادی از کامپیوتر‌ها بتوانند در قدرت پردازش کلی شبکه مشارکت کنند.
برنامه‌های غیرمتمرکز موجود در بلاک چین ایاس می‌توانند بیش از ۱۰۰۰ تراکنش را در ثانیه مدیریت کنند که این رقم در مقایسه با اتریوم بسیار بالا‌تر است. وجود استیکینگ و این الگوریتم منحصر به فرد، ایاس را برای بسیاری جذاب کرده است.
قرارداد هوشمند چیست؟
تزوس (Tezos)
این پروژه در عرضه اولیه خود توانست سرمایه عظیمی را جذب کند. توکن بومی این پلتفرم XTZ نام دارد و در ایجاد قرارداد‌های هوشمند بر روی این پلتفرم مورد استفاده قرار می‌گیرد. بلاک چین تزوس از دیگر بلاک چین‌های گواه اثبات سهام فراتر رفته و کاربران را تشویق می‌کند که در فرآیند توسعه پلتفرم مشارکت کنند.
به عنوان مثال، اگر یک توسعه‌دهنده پیشنهاد نوعی ارتقا را در بلاک چین تزوس دهد، کاربران به رای‌گیری می‌پردازند و در صورت تصویب آن پیشنهاد، به توسعه‌دهنده توکن پرداخت خواهد شد.
این پلتفرم دارای نوعی فرآیند پاداش‌دهی به نام Baking است و کاربرانی که به استیکینگ توکن‌های خود برای اعتبار‌بخشی به تراکنش‌ها می‌پردازند، نه تنها واجد شرایط برای انتخاب به عنوان نماینده خواهند بود، بلکه برای هر بلاکی که اعتبار‌سنجی می‌کنند، ۱۶ توکن XTZ دریافت می‌کنند.
ترون (Tron)
بلاک چین ترون نیز مانند ایاس و تزوس دارای پروتکل گواه اثبات سهام خصوصی شده است. این ارز دیجیتال ابتدا به صورت توکن ERC20 و بر روی بلاک چین اتریوم راه‌اندازی شد؛ اما در سال ۲۰۱۸، این ارز به منظور افزایش سرعت تراکنش و استیکینگ آزاد برای همه، بلاک چین اختصاصی خود را راه‌اندازی کرد.
دارندگان توکن TRX می‌توانند از نمایندگان برای اعتبار‌سنجی بلاک‌ها پشتیبانی کنند. البته ترون سیستم متفاوتی دارد و دارای ۲۷ نماینده برتر است که بلاک‌ها را ایجاد می‌کنند. بنابراین دارندگان توکن TRX می‌توانند نماینده خود را از میان این ۲۷ اعتبار‌سنج تعیین کنند.
این اعتبار‌سنج‌های برتر، هر ۶ ساعت یکبار انتخاب می‌شوند و کاندید‌هایی که بیشترین رای را کسب می‌کنند، این پست را می‌گیرند. بعد از اعتبار‌سنجی بلاک، این اعتبار‌سنجان پاداش بلاک را با افرادی که به آنها رای داده‌اند، تسهیم می‌کنند.
نئو (Neo)
بلاک چین نئو سریعا در فضای ارز دیجیتال در حال گسترش است و طرفداران زیادی دارد. این ارز دیجیتال به اتریوم چینی شهرت دارد و یک بلاک چین متن باز یا Open Source است که در کشور چین واقع است.
نئو نیز مانند اتریوم یک پلتفرم قرارداد هوشمند است که از اکوسیستمی از برنامه‌های غیرمتمرکز پشتیبانی می‌کند. الگوریتم گواه اثبات سهام نئو متفاوت از دیگر ارز‌هاست و به دارندگان نئو حق مدیریت داده می‌شود و می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های مربوط به اعمال تغییرات در شبکه شرکت کنند.
افرادی که به استیکینگ نئو می‌پردازند، پاداش خود را به صورت گس (gas) دریافت می‌کنند؛ گس، ارز دیجیتال خواهر نئو در این شبکه است و برای پرداخت کارمزد و پاداش مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دش (dash)
ادعا می‌شود که دش (Dash) ارز دیجیتالی برای بهبود بیت کوین است. بلاک چین این ارز دارای شبکه‌ای با انگیزه دولایه‌ای است که شبکه مسترنود نامیده می‌شود. این شبکه دارای یک الگوریتم گواه اثبات سهام خصوصی شده با یک سیستم ایجاد شده از مسترنود‌هاست که فرآیند اعتبار‌سنجی بلاک را تسهیل می‌کند.
مسترنود‌ها در بلاک چین دش باید به استیکینگ ۱۰۰۰ دش به عنوان وثیقه بپردازند. این باعث می‌شود که مسترنود‌ها در ضمن بهبود مقیاس‌پذیری شبکه به کسب پاداش هم بپردازند.
در حالی که در شبکه بیت کوین لازم است که همه نود‌ها به اعتبار‌سنجی تراکنش‌ها بپردازند، در شبکه دش، این مسترنود‌ها هستند که این کار را انجام می‌دهند و این فرآیند تعداد نود‌های مورد نیاز برای تایید تراکنش‌ها را کاهش داده و سرعت شبکه را بهبود می‌بخشد.
ویوز (Waves)
ایجاد کنندگان توکنی که مایل به استفاده از جایگزینی برای پلتفرم‌های اتریوم و نئو هستند، این فرصت را دارند که از ویوز استفاده کرده و توکن سفارشی خود را ایجاد کنند.
ویوز در سال ۲۰۱۶ راه‌اندازی شد و در عرضه اولیه خود موفق به جمع‌آوری سرمایه خوبی شد. این ارز دیجیتال دارای الگوریتم گواه اثبات سهام است و دارای مجموعه ابزاری برای توسعه اینترنت نسل سوم و همچنین یک صرافی غیرمتمرکز است.
خالق ویوز ادعا می‌کند که شبکه این ارز می‌تواند بیش از ۵۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش کند.
کاسموس (ATOM)
وایت پیپر کاسموس در ۲۰۱۶ بیرون داده شد و هدف این پروژه ایجاد یک بلاک چین مقیاس‌پذیر و متعامل بود که به توسعه‌دهنده‌ها اجازه دهد که برنامه‌های غیرمتمرکز را به آسانی میزبانی کنند.
کاسموس دارای نوعی طراحی ماژولار و قابل اتصال است و پروتکل گواه اثبات سهام آن متشکل از اعتبار‌سنجان و نمایندگان است. نمایندگان می‌توانند از میان ۱۰۰ اعتبار‌سنج به انتخاب بپردازند و استیکینگ خود را به آنها محول کنند.
از مکانیزم‌های برجسته‌ای که در این شبکه وجود دارد توازن قدرت است و از تمرکز قدرت در دستان عده‌ای خاص جلوگیری می‌شود. در این بلاک چین نیز مانند بسیاری از بلاک چین‌های گواه اثبات سهام دیگر، دارندگان توکن استیکینگ خود را به اعتبار‌سنجان محول می‌کنند و بر اساس اقدامات آنها پاداش دریافت می‌کنند. سود سالیانه بلاک چین کاسموس در دامنه ۷ تا ۲۰ درصد به نوسان می‌پردازد.
کوانتوم (Qtum)
یکی دیگر از بلاک چین های عمومی متن باز است که مانند اتریوم کار می‌کند و دارای الگوریتم گواه اثبات سهام است.
این بلاک چین به دلیل پروتکل مدیریتی تغییر‌یافته‌ای که دارد، برای افزایش اندازه بلاک نیازی به هارد فورک ندارد. این بلاک چین با استفاده از مدل UTXO به مقابله با تلاش‌های بدکارانه می‌پردازد.
ترکیب مدل UTXO با پروتکل اجماع poSv3، ساختاری را ایجاد می‌کند که نفوذ به آن برای عاملان بدکار بسیار پرهزینه خواهد بود.
وی چین (VeChain)
وی چین می‌خواهد از فناوری بلاک چین در صنعت زنجیره تامین بهره ببرد. این بلاک چین عمومی می‌خواهد اکوسیستمی برای حل مشکلات جهان واقع ایجاد کند و در تلاش است که پذیرش بلاک چین را در میان صنایع بالا ببرد. این پروژه که واقع در سنگاپور است، مشارکت‌های مهمی را تا به حال با شرکت‌های بزرگ ایجاد کرده است.
اگرچه این پلتفرم در گذشته با مشکلات و مباحثاتی روبرو بوده است اما تیم پشت این پروژه تا حدود زیادی این مسائل را حل کرده است.
این بلاک چین دارای مدل مختلفی از گواه اثبات سهام است. این مدل پروتکل‌های سنتی گواه اثبات سهام را تغییر داده است و ۱۰۱ نود مسئول باید به اعتبار‌سنجی تراکنش‌ها و تولید بلاک بپردازند. این نود‌ها می‌توانند سازمان‌ها و یا افراد باشند؛ اما لازم است که برای استیکینگ در هر زمانی حداقل ۲۵ میلیون توکن VET در کیف پول خود داشته باشند.
بنیاد وی چین به تایید هر نود مسئول می‌پردازد. وی چین ادعا می‌کند که این مدل باعث شده که بلاک چین آنها تراکنش‌هایی سریع و کم هزینه را امکان‌پذیر کند. در این مدل، ۳۰ درصد از کارمزد تراکنش‌ها به مدیران نود داده می‌شود و این پاداش به صورت توکن VTHO دریافت می‌شود.
اتریوم نسل دوم
مدت‌هاست که علاقه‌مندان فضای بلاک چین و ارز دیجیتال منتظر ورود و راه‌اندازی اتریوم نسل دوم هستند. ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) تایید کرده که امسال اتریوم نسل دوم راه‌اندازی خواهد شد.
بوترین ابراز داشته که اتریوم نسل دوم بر روی یک شبکه گواه اثبات سهام مستقل راه‌اندازی خواهد شد و شاردینگ (sharding) نیز در مرحله اول اعمال خواهد شد. اتریوم نسل دوم به دارندگان اتر اجازه می‌دهد که به استیکینگ دارایی‌های خود بپردازند و از این طریق به محافظت و اعتبار‌سنجی شبکه اقدام کنند.
انتظار می‌رود که کارایی و مقیاس‌پذیری بلاک چین اتریوم نسل دوم بالا رود؛ زیرا دیگری نیازی به کارت گرافیک برای استخراج بلاک نخواهد بود و افراد می‌توانند با استیکینگ ۳۲ اتریوم به سودآوری بپردازند.
آینده بلاک چین های گواه اثبات سهام
با تغییر اتریوم از گواه اثبات کار به گواه اثبات سهام، بسیاری بر این باورند که محبوبیت اتریوم و گواه اثبات سهام افزایش خواهد یافت.
اگرچه بسیاری به بلاک چین گواه اثبات سهام و فرآیند استیکینگ خوشبین هستند، اما این الگوریتم با نگرانی‌هایی جدی نیز مواجه است؛ این الگوریتم ممکن است باعث تجمع قدرت در دستان نهنگ ها شود و نوعی تمرکز ایجاد کند. تصاحب پلتفرم استیمیت (Steemit) توسط جاستین سان (Justin Sun) نمونه‌ای از این قضیه بود.
از طرف دیگر، عده‌ای نیز بر این باورند که این نگرانی‌ها اغراق‌آمیز هستند و ما هنوز عملکرد الگوریتم گواه اثبات سهام را به خوبی مشاهده نکرده‌ایم و تجربه زیادی برای قضاوت در مورد آنها نداریم.
واضح است که محبوبیت این نوع بلاک چین‌ها روز به روز در حال افزایش است. نظر شما چیست؟ آیا بلاک چین دارای الگوریتم گواه اثبات سهام جواب می‌دهد؟ آیا به استیکینگ علاقه دارید؟ نظرات خود را حتما با ما در میان بگذارید.
