در دنیای امروز بسیاری از افراد با فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و به‌کار‌گیری مهارت‌ها و توانایی‌های خود در این شبکه‌ها به کسب درآمد می‌پردازند. سوشال توکن‌ها یا توکنهای اجتماعی نوعی از رمرز‌ارزها هستند که یک برند، جامعه، اینفلوئنسر، افراد معروف، باشگاه‌های ورزشی، رسانه‌ها و غیره، می‌توانند از طریق آن‌ها محصولات خود را عرضه و کسب درآمد کنند. به نظر می‌رسد توکنهای اجتماعی یکی از بحث‌های داغ و موضوعاتی باشند که در آینده ارزهای دیجیتال در کانون توجه قرار می‌گیرند؛ اما سوشال توکن چیست و چه چیزی این توکن‌ها را ارزشمند می‌کند؟ در این مقاله به تعریف Social Tokenها، چرایی نیاز به این توکن‌ها، انواع مختلف آن‌ها، نحوه ارزش‌گذاری، پتانسیل آن‌ها برای تبدیل شدن به یکی از ترندهای بازار کریپتو و تحلیل بازار این توکن‌ها می‌پردازیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.
سوشال توکن چیست؟
توکنهای اجتماعی نوعی از ارزهای دیجیتال هستند، که می توانند پیرامون یک فرد، گروه، اجتماع یا حتی یک برند ایجاد شود. هر سوشال توکن بسته به اینکه توسط چه افرادی ساخته شده است، موارد استفاده متفاوتی دارد. همانطور که از نام این توکن ها پیداست، هرچه جامعه آن‌ها بزرگ‌تر باشد و محبوبیت بیشتری داشته باشند، ارزشمندتر خواهند بود. سوشال توکن‌ها را می‌توان با عناوینی همچون توکنهای شخصی و کوین‌های یک جامعه نیز نام‌گذاری کرد.
تصور کنید هر فرد عادی یا مشهور، هر برند، هر بخش در صنعت سرگرمی و غیره که در حال حاضر در حال فعالیت هستند، توکنهای خود را ایجاد کنند؛ به طور مثال برند گوچی (GUCCI) توکن خود را با نام GU بسازد و منتشر کند یا تیلور سوییفت (Taylor Swift) خواننده آمریکایی، توکن خود را با نام TAYLOR ایجاد و روانه بازار ارزهای دیجیتال کند. به نظر شما این توکن‌ها چه ارزشی دارند و ارزش بازار آن‌ها چقدر است؟
توکنهای اجتماعی چه کاربرد‌هایی دارند؟
توکنهای اجتماعی به‌نسبت مفهوم و ایده‌ای جدید در بازار ارزهای دیجیتال هستند. این توکن‌ها می‌توانند در آینده به یکی از بزرگ‌ترین دارایی‌ها در بازار کریپتو تبدیل شوند. در ادامه برخی از کاربردهای سوشال توکن‌ها را تشریح می‌کنیم:
کسب درآمد
حتما با مفهوم بازی‌های Play To Earn آشنایی دارید. این بازی‌ها در سال ۲۰۲۱ رشد بسیار خیره کننده‌ای داشتند و توانستند درواز‌ه‌های جدیدی از کسب درآمد را برای کاربران و توسعه‌دهندگان این مدل از بازی‌ها باز کنند. Social Tokenها نیز به مصداق بازی‌های کریپتویی، مسیر جدیدی از کسب درآمد برای افراد و برندها ایجاد می‌کنند. از جمله راه‌های کسب درآمد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
روش پرداخت
طرفداران برندها، افراد معروف، اینفلوئنسرها و غیره می‌توانند از این توکن‌ها برای خرید لوازم جانبی مثل کلاه، پیراهن، محصولات آرایشی، سی‌دی‌های آهنگ و غیره استفاده کنند. این توکن‌ها همچنین می‌توانند به عنوان کوپن تخفیف در فرآیند پرداخت نیز استفاده شوند.
استفاده از محتواهای انحصاری
طرفداران تیم‌ها، افراد معروف، خواننده‌ها و غیره می‌توانند تعداد مشخصی از این توکن‌ها را برای باز کردن قفل خدمات یا امکانات مختلف نگهداری کنند؛ به طور مثال تعداد کاربران باید ۵۰ عدد سوشال توکن تیلور را برای شرکت در کنسرت او قفل کنند.
انعطاف‌پذیری
سوشال توکن‌ها به افراد یا احزابی که قصد جمع‌آوری سرمایه دارند، اجازه می‌دهد به جای اینکه منتظر بمانند تا محصولاتشان فروخته شود، تعدادی از توکنهای اجتماعی خود را به فروش برسانند.
حذف اشخاص ثالث
افراد یا گروه‌ها می‌توانند با استفاده از توکنهای اجتماعی، مستقیما از جامعه‌ای که به آن‌ها اعتماد دارند، سرمایه جمع‌آوری کنند. این جذب سرمایه بدون نیاز به اشخاص ثالث و واسطه‌ها انجام می‌گیرد.
افزایش اثر شبکه
اثر شبکه (Network Effect) یک مفهوم اقتصادی است و هنگامی رخ می‌دهد که یک محصول با استفاده بیشتر مردم، ارزشمندتر می‌شود. دوج کوین (Dogecoin) یک توکن بی‌ارزش از نظر کاربرد و جذب ارزش است؛ با این وجود، توکن DOGE به لطف یک جامعه قوی توانسته است در دسته‌بندی ارزهای دیجیتال از نظر ارزش بازار در رتبه بسیار بالایی قرار بگیرد، که نشان‌دهنده تاثیر شبکه بر ارزش‌مندی و استفاده از یک میم کوین را نشان می‌دهد؛ اما آنچه که توکنهای اجتماعی می‌توانند برای ارتقای اثر شبکه انجام دهند، عبارتند از:
مقیاس‌پذیری
داشتن یک توکن به معنی آن است که شما مالک سهمی در آن پروژه هستید. وقتی که یک توکن را می‌خریم، دوست داریم به رشد و توسعه آن کمک کنیم؛ چون همه ما می‌دانیم که هر چه جامعه یک توکن بزرگ‌تر باشد، ارزش توکنهای ما نیز بیشتر خواهد بود.
نمادگرایی
توکنهای سوشال از لحاظ روانی بسیار نمادین هستند. به جای استفاده از پول به عنوان پاداش‌دهی، می‌توان از سوشال توکن‌ها برای برای پاداش‌دهی و هدیه دادن استفاده کرد، که از لحاظ ذهنی تاثیر بسیار مثبتی بر افراد دارد و باعث رشد و توسعه کلی شبکه می‌شود.
انگیزه دادن رایگان
بسیاری از افراد روی شبکه‌های مختلف کار می‌کنند تا توکنهای آن شبکه‌ها را به طور رایگان دریافت کنند؛ توکن‌هایی که مشخص نیست آیا روزی ارزشمند می‌شوند یا خیر. به طور مثال، افراد با انجام کارهای مختلف در راستای اهداف شبکه‌ها توکن‌هایی را به صورت ایردراپ دریافت می‌کنند که مشخص نیست ارزشی دارد یا نه.
در مورد Social Tokenها نیز دقیقا همین اتفاق می‌افتد و سازندگان این توکن‌ها، بدون اینکه مجبور باشند تلاشی برای جذب افراد انجام دهند، از این رمزارزها به عنوان انگیزه بخشیدن به کاربران استفاده می‌کنند؛ این موضوع باعث می‌شود بسیاری از افراد جذب این پروژه‌ها شوند و به گسترش جامعه آن‌ها کمک کنند.
Social Tokenها به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
توکنهای اجتماعی در ۳ بخش دسته‌بندی می‌شوند؛ توکنهای پلتفرم اجتماعی، توکنهای شخصی و توکنهای کامیونیتی. در ادامه مقاله، به معرفی این دسته‌بندی‌ها و پلتفرم‌هایی که در هر کدام از این دسته‌ها فعالیت می‌کنند، می‌پردازیم.
توکنهای پلتفرم‌های اجتماعی
این‌ها پلتفرم‌هایی هستند که امکان ایجاد و معامله سوشال توکن‌ها را فراهم می‌کنند. برخی از پلتفرم‌هایی که این خدمات را ارائه می‌دهند، عبارتند از:
توکنهای شخصی
این مدل از توکنهای اجتماعی مختص به یک فرد هستند. طرفداران این فرد می‌توانند این توکن‌ها را خریداری کنند و از امکاناتی که فرد سازنده در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد، استفاده کنند.
توکنهای کامیونیتی
این توکن‌ها نشان‌دهنده تعلق به یک گروه یا انجمن خاص است و کاربران برای شرکت در این گروه‌ها یا کامیونیتی‌ها و کسب مزایای انحصاری آن‌ها باید این توکن‌ها را در اختیار داشته باشند. از جمله این مدل از توکنهای اجتماعی می‌توان به پلتفرم‌های زیر اشاره کرد:
- پلتفرم وال (Whale) و توکن WHALE
- پلتفرم Friends With Benefits Pro و توکن FWB
پتانسیل رشد سوشال توکن‌ها و اولین نشانه‌های محبوبیت آن‌ها
تصور کنید که هر فرد عادی یا معروف، هر سازمان، برند، بخش و غیره که دارای یک جامعه است، توکنهای اجتماعی خود را ایجاد کند؛ در این صورت ارزش بازار این توکن‌ها چقدر است؟
طبق گزارش سایت Selectusa که در زمینه تسهیل سرمایه‌گذاری تجاری و ایجاد مشاغل در ایالات متحده فعالیت می‌کند، ارزش بازار خدمات حرفه‌ای در کشور آمریکا در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۲ تریلیون دلار و بر اساس گزارش سایت hollywoodreporter درآمد صنعت رسانه و سرگرمی در سال ۲۰۲۰، بیش از ۶۸۵ میلیارد بوده است.
همچنین بسیاری از افراد معروف و اینفلوئنسرهایی که دارای جامعه بزرگی هستند نیز سالانه میلیون‌ها دلار از همین طریق کسب درآمد می‌کنند. بنابراین روند گسترش و ارزشمندتر شدن بازار سوشال توکن‌ها، مادامی که افراد و صنایع مختلف به آن می‌پیوندند، روبه گسترش خواهد بود و این بازار پتانسیل بسیار بالایی برای جذب میلیاردها دلار سرمایه را داراست. در تصویر زیر، افرادی را در پلتفرم Rally می‌بینید، که بیشترین حمایت را از جانب کامیونیتی دارند. همچنین مقدار پولی که به آن‌ها اهدا شده را نیز می‌توانید مشاهده کنید.
تاکنون افراد معروفی مثل رپر معروف لیل پامپ (Lil Pump) اقدام به ایجاد سوشال توکنهای خود کرده‌اند. این رپر معروف حدود ۱۶ میلیون فالوور در پلتفرم اینستاگرام دارد. نام توکن او PUMPCOIN است و طرفداران او با خرید این توکن می‌توانند با او به صورت مستقیم در یک بازی شرکت کنند.
یا می‌توان به لیل یاچتی (Lil Yachty) اشاره کرد، که توانست بیش از ۲۷۶,۰۰۰ دلار از طریق فروش توکن اجتماعی YACHTYCOIN جمع‌آوری کند. طرفداران این رپر می‌توانند با خرید این توکن، هدایایی را در زمینه کاری لیل دریافت کنند و او را به صورت آنلاین ملاقات کنند.
سوشال توکن‌ها چه میزان جذب سرمایه داشته‌اند؟
به تازگی پروژه‌هایی که روی سوشال توکن‌ها کار می‌کنند، مورد توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران خطرپذیر (Venture Capital) نیز قرار گرفته‌اند. از جمله پلتفرم‌هایی که توانسته‌اند مبلغ قابل توجهی از این سرمایه‌گذاران جذب سرمایه داشته باشند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- Rally یکی از پلتفرم‌های پیشرو در ایجاد و استفاده از سوشال توکن‌ها است که توانسته بیش از ۲۲ میلیون دلار سرمایه جذب کند.
- Showtime پلتفرمی برای خلق آثار NFT و سوشال توکن‌ها است، که کاربران می‌توانند توکن‌ها یا توکنهای بی‌همتای خود را در آن ایجاد کنند و به فروش برسانند. این پلتفرم توانست بیش از ۷.۵ میلیون دلار در سال ۲۰۲۱ سرمایه جذب کند.
- Coinvise یک پلتفرم اجتماعی است و حدود ۲.۵ میلیون دلار در تاریخ ۲۹ ژوئن ۲۰۲۱ (۸ تیر ۱۴۰۰) جذب سرمایه داشته است.
- Galaxy این پلتفرم به افراد مشهور اجازه می‌دهد تا از طریق بستر آن و فروش توکنهای اجتماعی خود، سرمایه جمع‌آوری کنند و به طرفداران آن‌ها نیز اجازه می‌دهد تا از طریق این پلتفرم با شخصیت‌های محبوب خود ارتباط داشته باشند. این پلتفرم بیش ۷.۵ میلیون دلار کسب سرمایه داشته است.
- Lazio Fan TOKEN این توکن توکن هواداری باشگاه لاتزیو است که به‌تازگی و از طریق لانچ‌پد بایننس عرضه شد. در این لانچ‌پد بیش از ۲۲۵,۰۰۰ شرکت کننده حضور داشتند. این فن توکن توانست ۴ میلیون دلار یعنی به میزان سقف خود، سرمایه جذب کند.
بررسی معروف‌ترین سوشال توکنهای حال حاضر
همانطور که در بالا ذکر شد، ۳ نوع Social Token وجود دارد که آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
توکنهای اجتماعی پلتفرم‌ها
پلتفرم Rally
این پلتفرم به کاربران اجازه می‌دهد تا توکنهای اجتماعی خود را ایجاد کنند و در عین حال خریداران نیز می‌توانند از حقوق انحصاری خود که با خرید این توکن‌ها بدست می‌آورند، بهره‌مند شوند.
نقاط قوت
- استفاده آسان برای تمامی کاربران متخصص و غیر متخصص در حوزه کریپتو.
- هزینه پایین خدمات و کارمزدها.
نقاط ضعف
- استفاده از سوشال توکنهای ساخته شده توسط پلتفرم رالی فقط در خود این پلتفرم امکان‌پذیر است.
- برای ایجاد توکن اجتماعی در آن، باید فرم‌های مربوط به این کار را تکمیل کنند و این مدارک تایید شود.
پلتفرم Bitclout
این پلتفرم یک شبکه اجتماعی شبیه به توییتر، فیسبوک و غیره است؛ اما با مکانیسم غیرمتمرکز کار می‌کند و به کاربران اجازه می‌دهد تا سوشال توکنهای خود را ایجاد کنند.
نقاط قوت
- هر کسی می‌تواند در این پلتفرم اکانت خود را به راحتی ایجاد کند و توکن خود را داشته باشد.
- افراد مختلف می‌توانند روی توکنهای ساخته شده در این پلتفرم سرمایه‌گذاری کنند.
- سازندگان سوشال توکن‌ها می‌توانند توکن‌هایشان را ارسال کنند، کارمزد معاملات بگیرند و تراکنش‌های مختلفی را انجام دهند.
- کارمزد معاملات در این پلتفرم بسیار پایین است.
نقاط ضعف
- این پروژه در مراحل اولیه ساخت و توسعه است از این رو نسبت به سایر شبکه‌های اجتماعی زیرساخت مناسبی ندارد.
- توکنهای ساخته شده در آن فقط قابل معامله در این پلتفرم هستند.
توکنهای اجتماعی شخصی
در حال حاضر بسیاری از افراد اقدام به ایجاد و فروش توکنهای شخصی خودشان می‌کنند. هر کدام از این توکن‌ها قابلیت‌هایی دارند و خریداران آن‌ها می‌توانند از این قابلیت‌ها استفاده کنند. برای یافتن انواع این توکن‌ها، می‌توانید به پلتفرم Rally مراجعه کنید و موارد استفاده هر کدام از توکنهای اجتماعی شخصی را مورد بررسی قرار دهید.
از موارد جالب سوشال توکنهای شخصی می‌توان به رمزارز های ALEX و KERMAN اشاره کرد. دارندگان این توکن‌ها می‌توانند به تصمیمات زندگی الکس و کرمان رای دهند و در زندگی آن‌ها تاثیر‌گذار باشند. الکس و کرمان نیز بخشی از درآمد خود از طریق فروش این توکن‌ها را صرف بازخرید آن‌ها می‌کنند.
توکنهای کامیونیتی
در حال حاضر بزرگ‌ترین توکن انجمنی WHALE نام دارد. این توکن در پلتفرم TryRoll ساخته شده است. نکته جالب در مورد این توکن، این است که توسط خزانه‌ای متشکل از NFTها پشتیبانی می‌شود. کاربران برای خرید و فروش توکنهای بی‌همتا باید از توکنهای WHALE استفاده کنند، که این موضوع باعث می‌شود قیمت این توکن افزایش یابد.
کاربران برای پیوستن به کانال انجمن وال در پلتفرم دیسکورد، باید تعداد مشخصی توکن WHALE داشته باشند، که نقش آن‌ها در این انجمن بر اساس تعداد توکنهای آن‌ها مشخص می‌شود.
در حال حاضر انجمن وال دارای با‌ارزش‌ترین NFTها در این بازار است. کامیونیتی وال یکی از فعال‌ترین جوامع حوزه سوشال توکن‌هاست و افراد می‌توانند از طرق مختلف در آن به کسب درآمد بپردازند؛ به طور مثال می‌توانند با اجاره یا نمایش NFTهای خود کسب درآمد کنند.
کاربران انجمن وال باید در نظر داشته باشند که خزانه NFTهای این انجمن برای پشتیبانی از توکنهای WHALE استفاده می‌شوند و تمام آن‌ها در واقع در یک آدرس در کیف پول Opensea قرار دارند. بنابراین دارندگان توکن وال مالک خزانه توکنهای یکتای این انجمن نیستند و هیچ تضمینی وجود ندارد که این جامعه ایمن باشد. به عبارت ساده‌تر اگر روزی خالق وال تصمیم بگیرد، می‌تواند این کامیونیتی را به طور کلی منحل کند.
بررسی روند رشد توکنهای سوشال
همانطور که در تصویر زیر مشخص است، به جز توکن FWB تقریبا تمام توکنهای اجتماعی معروف مدل قیمتی یکسانی دارند. احتمال دارد رشد قبلی آن‌ها فقط یک روند کوتاه‌مدت بوده باشد و روند اصلی رشد قیمتی آن‌ها در راه باشد.
برای بررسی پتانسیل رشد سوشال توکن‌ها می‌توان آن‌ها به طور جداگانه و در ۳ دسته‌بندی توکنهای اجتماعی پلتفرم‌ها، توکنهای اجتماعی شخصی و توکنهای انجمنی بررسی کرد. در ادامه هر کدام از این دسته‌بندی‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
توکنهای اجتماعی پلتفرم‌ها
این توکن‌ها دسترسی تمام افراد به خدمات سوشال توکن‌ها را آسان می‌کنند و به برندها و جوامع مختلف برای ساخت توکنهای خودشان کمک می‌کنند. در حال حاضر این سرویس‌ها در مراحل ابتدایی هستند؛ از این رو پتانسیل بسیار بالایی برای سرمایه‌گذاری در آن‌ها وجود دارد.
توکنهای اجتماعی شخصی
روند پذیرش این توکن‌ها را می‌توان از زمان ورود افراد معروف به بازار NFTها قلمداد کرد. این نوع توکن‌ها با توجه به جامعه بسیار بزرگ و بازدهی بالایی که در توکنهای بی همت از خود ثبت کرده‌اند، در آینده می‌توانند رشد چشمگیری را تجربه کنند.
توکنهای انجمنی
با توجه به رشد و توسعه شبکه‌ها و پلتفرم‌های سازمان‌های خودمختار غیرمستقل (DAO) و با توجه به مدل تقریبا یکسان آن‌ها با کامیونیتی، می‌توان نتیجه گرفت با رشد این انجمن‌ها پتانسیل بسیار زیادی برای رشد بازار آن‌ها نیز وجود خواهد داشت.
جمع‌بندی
سوشال توکن‌ها تعریف نسبتا جدیدی در بازار ارزهای دیجیتال هستند. این توکن‌ها به تمامی افراد، برندها، جوامع و غیره اجازه می‌دهند تا رمزارزهای شخصی خودشان را بسازند و از آن‌ها کسب درآمد کنند. توکنهای اجتماعی این امکان را فراهم می‌کنند تا افراد مختلف بدون داشتن دانش تخصصی در زمینه رمزارزها، بتوانند با استفاده از توانایی‌های خود و بدون نیاز به یک نهاد واسطه کسب درآمد داشته باشند. افراد معروف و یا برندهای مختلف نیز با استفاده از این توکن‌ها کسب و کار خود را رونق می‌بخشند و می‌توانند بدون واسطه با طرفداران خود در ارتباط باشند. در این مقاله به پاسخ این سوال که سوشال توکن چیست پرداختیم و سپس به چرایی نیاز به این توکن‌ها، انواع مختلف آن‌ها، پتانسیل آن‌ها برای تبدیل شدن به یکی از ترندهای بازار کریپتو و تحلیل بازار این توکن‌ها پرداختیم. نظر شما در مورد این توکن‌ها چیست؟ به نظر شما بازار این توکن‌ها می‌تواند به یکی از ترندهای آینده در بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شود و حجم زیادی از ارزش بازار را در دست بگیرد؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
