هاوینگ چیست؟ همه چیز درباره نصف شدن پاداش استخراج رمزارزها

هاوینگ بیت کوین هر چهار سال یکبار اتفاق می‌افتد و باعث ایجاد تغییراتی در مقدار پاداش استخراج در هر بلاک می‌شود. اما هاوینگ چیست؟ به‌صورت خلاصه هاوینگ یک مکانیسم کنترل عرضه و به‌دنبال آن کنترل قیمت است. این فرآیند اولین بار در بیت کوین اجرا شد و از آن زمان به یکی از مهم‌ترین فرایندها در سیستم اقتصادی برترین رمز ارز بازار تبدیل شده است. در ادامه به طور کامل توضیح می‌دهیم که هاوینگ چیست، چه تاثیری در قیمت بیت کوین دارد، چه زمانی اتفاق می‌افتد و آیا ارزهای دیجیتال دیگر نیز هاوینگ دارند یا خیر.

هاوینگ چیست؟

در فضای ارزهای دیجیتال، اصطلاح هاوینگ به فرایندی گفته می‌شود که میزان صدور کوین‌های جدید را کاهش و به نیمی از آنچه که قبلا بوده، می‌رساند. هاوینگ این اطمینان را می‌دهد که دارایی رمزنگاری شده تا زمانی که به حداکثر میزان عرضه خود نرسد، از نرخ صدور ثابت آن پیروی خواهد کرد.

در سال ۲۰۰۹، بیت‌کوین توسط ساتوشی ناکاموتو به دنیا معرفی شد. ناکاموتو برای توزیع بیت کوین روش جدیدی ابداع کرد. این روش که با نام ماینینگ یا استخراج بیت کوین شناخته می‌شود، به افراد برای تایید تراکنش‌های جدید در بلاک‌های جدید بلاک چین، بیت کوین پاداش می‌دهد. تایید این تراکنش‌ها بر اساس محاسبات کامپیوتری انجام می‌شود. زمانی که بیت کوین به دنیا معرفی شد، پاداش هر بلاک جدید که تقریبا در هر ۱۰ دقیقه ساخته می‌شود،۵۰ بیت کوین بود.

اما ساتوشی ناکاموتو، قانونی در پروتکل بیت کوین تعریف کرد که طبق این قانون، پس از ماینینگ هر ۲۱۰٬۰۰۰ بلاک که تقریبا ۴ سال طول می‌کشد، پاداش استخراج نصف می‌شود. این اتفاق، هاوینگ نام دارد. این رویداد همچنین نیمی از نرخ تورم بیت کوین و نرخ ورود بیت کوین‌های جدید به چرخه بازار را کاهش می‌دهد.

معنی کلمه هاوینگ چیست؟

هاوینگ از کلمه انگلیسی Halving گرفته شده است و به معنی تقسیم شدن یک چیز به دو قسمت مساوی یا همان نصف شدن است. پس زمانی از این اصطلاح استفاده می‌شود که طی یک فرایند، یک چیز خاص به دو نیم تقسیم شود؛ بنابراین در دنیای رمز ارزها از این اصطلاح برای نصف شدن پاداش استخراج ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود.

هاوینگ، هوینگ یا هالوینگ؟ کدام درست است؟

در تلفظ انگلیسی کلمه Halving حرف L خوانده نمی‌شود؛ بنابراین استفاده از کلمه هالوینگ کاملا غلط است. می‌توان گفت که تلفظ اصلی این کلمه هوینگ است، اما به خاطر استفاده بیشتر از کلمه هاوینگ در زبان فارسی، ما نیز در این مقاله از کلمه هاوینگ استفاده می‌کنیم.

هاوینگ بیت کوین چگونه انجام می‌شود؟

پروتکل بیت کوین به این صورت تعریف شده است که در ابتدای ایجاد بلاک چین آن، پاداش استخراج هر بلاک جدید برای ماینرها ۵۰ بیت کوین باشد و بعد از استخراج هر ۲۱۰٬۰۰۰ بلاک این پاداش نصف شود. همان‌طور که پیشتر اشاره کردیم، اگر مدت زمان استخراج هر بلاک را به‌طور متوسط ۱۰ دقیقه در نظر بگیریم، این تعداد بلاک بعد از ۴ سال استخراج می‌شود.

اگر هاوینگ به همین ترتیب (۴ سال یک بار) ادامه پیدا کند، حدودا تا سال ۲۱۴۰ پاداش استخراج بلاک جدید تقریبا به صفر خواهد رسید. اگر تعداد تمام بیت کوین‌های ماین شده در طول این ۱۳۰ سال را با هم جمع کنید، به عدد ۲۱ میلیون که تعداد نهایی بیت کوین‌هاست، خواهید رسید.

اولین هاوینگ در سال ۲۰۱۲ اتفاق افتاد، که تا بلاک شماره ۲۱۰٬۰۰۰ پاداش استخراج ۵۰ بیت‌کوین بود؛ اما این پاداش از بلاک شماره ۲۱۰٬۰۰۱ به ۲۵ بیت کوین کاهش یافت.

هاوینگ دوم در سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد، که به همین صورت تا بلاک شماره ۴۲۰٬۰۰۰ پاداش ۲۵ بیت‌کوین بود، و از بلاک شماره ۴۲۰٬۰۰۱ پاداش به ۱۲.۵ بیت‌کوین کاهش یافت.

و آخرین هاوینگ تا به امروز در سال ۲۰۲۰ اتفاق افتاد، که به همین صورت تا بلاک شماره ۶۳۰٬۰۰۰ پاداش ۱۲.۵ بیت‌کوین بود، و از بلاک شماره ۶۳۰٬۰۰۱ پاداش به ۶.۲۵ بیت‌کوین کاهش یافت.

هاوینگ بخش مهمی از پروتکل بیت کوین است و از آنجا که کد‌های آن منبع باز است، هر کسی قادر به دیدن آن است. در ادامه می‌توانید بخشی از کد هاوینگ و پاداش ماین هر بلاک را در کدهای بیت کوین مشاهده کنید.

CAmount GetBlockSubsidy(int nHeight, const Consensus::Params& consensusParams)
{
int halvings = nHeight / consensusParams.nSubsidyHalvingInterval;
// Force block reward to zero when right shift is undefined.
if (halvings >= 64)
return 0;
 
CAmount nSubsidy = 50 * COIN;
// Subsidy is cut in half every 210,000 blocks which will occur approximately every 4 years.
nSubsidy >>= halvings;
return nSubsidy;
}

دلیل به‌وجود آمدن هاوینگ چیست؟

سوالی که برای مردم پیش می‌آید این است که چرا پاداش استخراج در طول سالیان یکسان نمی‌ماند؟ پاسخ این سوال را باید در قانون عرضه و تقاضا جست‌وجو کرد؛ اگر کوین‌ها سریع ماین شوند و محدودیتی برای تعداد آنها وجود نداشته باشد، ما تعداد بیشماری بیت‌کوین در گردش خواهیم داشت که عملا قیمت بسیار پایینی دارند.

ویتالیک بوترین، خالق و توسعه دهنده ارشد اتریوم، در مجله بیت کوین نوشته:

علت اصلی هاوینگ، کنترل تورم است.

یکی از اشتباهات اساسی در ارزهای فیات این است که آنها توسط بانک‌های مرکزی کنترل می‌شوند. این بانک‌ها مجازند که هر تعداد ارز و اسکناسی که صلاح می‌بینند، چاپ کنند. مشکل در اینجاست که اگر ارز بیش از حد چاپ شود، بر اساس قانون عرضه و تقاضا، ارزش آن به سرعت کم می‌شود.

بیت کوین از طرف دیگر، مانند طلا است. از این منظر که فقط مقدار محدودی طلا در دنیا وجود دارد و با هر گرم طلایی که استخراج می‌شود، استخراج این کالا سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود.

همین محدود بودن، به ما ارزش طلا را نشان می‌دهد. طلا توانسته خودش را به عنوان یک وسیله مبادله بین‌المللی ثابت کند و ارزش خود را به مدت ۶۰۰۰ سال حفظ کند.

هاوینگ چه تاثیری روی قیمت بیت کوین دارد؟

بحث درباره این که آیا هاوینگ بیت کوین روی قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اثر می‌گذارد یا خیر، بحثی تمام‌نشدنی است. با توجه به قانون عرضه و تقاضا، کاهش عرضه بیت کوین با توجه به کاهش ورود کوین‌های جدید به چرخه بازار، منجربه افزایش قیمت آن می‌شود.

نظریات دیگری مانند مدل انباشت به جریان نیز وجود دارند که سعی می‌کنند قیمت بیت کوین را پیش بینی کنند. در این مدل عرضه فعلی بیت کوین نسبت به عرضه در گردش محاسبه می‌شود. هرچه این عدد بالاتر باشد، قیمت نیز بالاتر خواهد بود.

از نظر تاریخی، پس از هر هاوینگ قیمت بیت کوین با یک وقفه زمانی افزایش یافته است. البته باید عوامل دیگر را مانند شرایط بازار در هر دوره و میزان پذیرش ارزهای دیجیتال در نظر گرفت.

یک هفته پس از هاوینگ سال ۲۰۱۶، هیچ اتفاق خاصی برای قیمت بیت‌کوین نیافتاد. در زمان هاوینگ، قیمت بیت‌کوین ۶۵۰ دلار بود و یک هفته پس از آن، بیت کوین به قیمت ۶۷۵ دلار رسید که تغییر چشم‌گیری نیست.

افزایش قیمت بیت کوین در بازه زمانی بین سه ماه الی ۱ سال پس از هاوینگ اتفاق افتاد. قیمت بیت کوین در آخرین هاوینگ در محدوده ۸۰۰۰ دلاری بود اما در حاضر و بعد از گذشت نزدیک به ۱۰ ماه از آن قیمت بیت کوین به ۵۶۰۰۰ دلار رسیده است. این افزایش قیمت را می‌توان بعد از تمامی هاوینگ‌ها مشاهده کرد.

البته تمام این موارد به خیلی چیزها بستگی داشت؛ مثلا توجه رسانه‌ها به بیت کوین، افزایش اطلاعات و آگاهی مردم نسبت به این ارز دیجیتال، افزایش ورود کوین‌های جدید در بازار، قانون‌گذاری و ایجاد محدودیت‌ها توسط دولت‌ها، عرضه اوراق مشتقه و قراردادهای آتی، درها را به روی سرمایه‌گذاری‌های جدی و رسمی باز کرد.

نکته مهمی که باید مدنظر داشته باشیم این است:

اگر پدیده هاوینگ نبود چه اتفاقی برای بیت کوین می‌افتاد؟

اگر فرآیند هاوینگ وجود نداشت مدت زمان زیادی بود که تمام بیت کوین‌ها استخراج شده بودند. بنابراین، ماینرها فقط کارمزد تراکنش‌ها را به عنوان پاداش دریافت می‌کردند. کارمزدهایی که بسیار کم هستند؛ زیرا بیت کوین فرصتی ندشته بود تا ارزش خود را نشان دهد و برای خرید سودآور باشد.

بنابراین پس از ۸ سال تمامی بیت کوین‌ها استخراج می‌شد و چون ارزش آن به اندازه کافی نرسیده بود، تعداد کسانی که به عنوان ماینر کار می‌کردند، کم می‌شد و شبکه آن از حالت غیرمتمرکز خارج شده بود. احتمال این نیز وجود داشت که تا به امروز بیت کوین به‌کلی از بین رفته بود.

هاوینگ چه تاثیری بر شبکه و ماینرهای بیت کوین دارد؟

تا به الان متوجه شدیم که هاوینگ چیست و چقدر مهم است. هاوینگ نه‌تنها روی قیمت بلکه روی تمام اکوسیستم بیت کوین تاثیر می‌گذارد. توضیح درباره تاثیری که Halving روی اکوسیستم ماینینگ بیت کوین دارد، به‌علت نامعلوم بودن برخی المان‌ها کمی پیچیده است.

به احتمال زیاد قیمت بیت کوین با وقوع هاوینگ افزایش می‌یابد، اما از طرف دیگر میزان پاداش استخراج هر بلاک کم می‌شود. میزان درآمد ماینر با توجه به این موضوع که مشخص نیست قیمت بیت کوین تا چه اندازه افزایش می‌یابد، احتمالا کم می‌شود. این اتفاق سودآوری ماینرها را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ زیرا هزینه آن‌ها اگر افزایش نیابد، ثابت می‌ماند. در این حالت برای ماینرهایی که به‌صورت انفرادی اقدام به استخراج می‌کنند، ماینینگ صرفه اقتصادی نخواهد داشت و از چرخه ماینینگ خارج می‌شود. با کاهش تعداد ماینرها، هش ریت شبکه بیت کوین کم می‌شود. در این حالت شاید فرایند استخراج آسان‌تر شود، اما شبکه با ریسک‌هایی مانند حمله ۵۱ درصد روبه‌رو می‌شود.

تمام این موارد و گمانه‌زنی‌ها، احتمالاتی هستند که ممکن خلاف آن‌ها نیز رخ دهد. برای مثال این احتمال وجود دارد که قیمت بیت کوین در هاوینگ‌های بعدی جهش‌های بزرگی را تجربه کند و ماینرهای بیشتری به شبکه اضافه شوند. این گزینه نیز وجود دارد که بعد از استخراج آخرین بیت کوین و عرضه نشدن کوین جدیدی به چرخه بازار، ماینرهای تنها از راه کارمزد تراکنش‌ها کسب درآمد کنند؛ بنابراین با توجه به قیمت بالای بیت کوین، این کار نیز به‌صرفه باشد. باید صبر کرد و دید در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.

کدام ارزهای دیجیتال هاوینگ دارند؟

ارزهای دیجیتالی که در مدل اجماعشان از الگوریتم گواه اثبات کار (PoW) استفاده می‌کنند و یا اصطلاحا قابل استخراج هستند، به ماینرهای شبکه که از ظرفیت پردازش دستگاه‌های خود در راستای پردازش تراکنش‌ها و تامین امنیت شبکه استفاده می‌کنند، مقادیر مشخصی از آن کوین به عنوان پاداش استخراج می‌دهد. حال در برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین میزان این پاداش استخراج در بازه‌های زمانی مشخصی نصف می‌شود، به این پدیده نصف شدن پاداش استخراج یا هاوینگ گفته می‌شود.

اگر بخواهیم به جز بیت کوین، رمز ارزهای دیگری که از این فرایند استفاده می‌کنند را نام ببریم به ارزهای مانند بیت کوین کش و لایت کوین می‌رسیم. درست حدس زدید؛ تقریبا بیشتر رمزارزهایی که از طریق فورک بیت کوین به وجود آمده‌اند از این فرآیند استفاده می‌کنند.

اما در مورد اتریوم و دیگر ارزهایی که فرایند استخراج استفاده می‌کنند چطور؟ آیا هاوینگ اتریوم نیز وجود دارد؟ جواب این سوال خیر است. اگرچه هر دو بیت کوین و اتریوم مبتنی بر استخراج با گواه اثبات کار (در حال حاضر) هستند اما اتریوم دارای فرایند هاوینگ نیست. به عبارت دیگر، سیاست پولی اتر (ETH) ، رمز ارز بومی اتریوم، با سیاست BTC متفاوت است.

در مورد ارزهای دیجیتال دیگری مانند ترون که از الگوریتم اجماع POW استفاده نمی‌کنند هم مشخصا این فرایند وجود ندارد زیرا فرایند هاوینگ تنها برای کوین‌هایی که از طریق استخراج بدست می‌آیند طراحی شده است.

پرسش و پاسخ (FAQ)

• هاوینگ چیست؟ 

هاوینگ بیت کوین به فرایند نصف شدن پاداش استخراج هر بلاک می‌گویند. این رویداد در هر ۲۱۰٬۰۰۰ بلاک و به‌طور تقریبی هر چهار سال یک‌بار رخ می‌دهد.

• هاوینگ بعدی بیت کوین در چه تاریخی است؟

هاوینگ بعدی در بلاک ۸۴٬۰۰۰۰ اتفاق خواهد افتاد که به احتمال زیاد در ماه می سال ۲۰۲۴ است.

• آیا هاوینگ باعث افزایش قیمت رمز ارزها می‌شود؟

به دلیل کاهش پاداش استخراج و کمتر شدن عرضه پس از هاوینگ، معمولا قیمت افزایش می‌یابد.

• پدیده هاوینگ بیت کوین تا به حال چند بار اتفاق افتاده است؟

تا سال ۲۰۲۱ بیت کوین ۳ بار فرایند هاوینگ را انجام داده است.

نتیجه‌گیری

در این مقاله سعی کردیم به طور ساده تعریفی از اینکه هاوینگ چیست، بازگو کنیم. می‌توان به وضوح گفت که اگر هاوینگ نبود شاید در حال حاضر خبری از بیت کوین هم در دنیای واقعی نبود و رمزارزها آن طور که در حال حاضر در حال گسترش هستند نیز وجود نداشت. این ابداع ساتوشی ناکاموتو را می‌توان یکی از مهمترین ارکان بیت کوین امروزی دانست. در انتها شما نیز می‌توانید نظرات خود را درباره فرایند هاوینگ با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.