بیت کوین (bitcoin) اولین ارز دیجیتالی است که نمی توان آن را کپی و جعل کرد. بیت کوین از لحاظ دیجیتال کمیاب است و دارای نوعی معماری محاسباتی است که باعث بالا رفتن ارزش آن در طول زمان می شود. هر بیت کوین از بلاک ها (block) استخراج می شود. هر بلاک دارای یک مگابایت اطلاعات است که همه تراکنش های صورت گرفته در یک دوره خاص را در خود دارد. اولین بلاک که جنسیس بلاک (Genesis Block) نام دارد در سوم ژانویه ۲۰۰۹ استخراج شده است. در آن زمان پاداش استخراج ۵۰ بیت کوین بود که این پاداش بعد از ایجاد هر ۲۱۰۰۰۰ بلاک نصف می شود و به این فرآیند نصف شدن اصطلاحا هاوینگ (halving) می گویند.
هر ده دقیقه یک بلاک ایجاد می شود و بنابراین باید گفت که هر ۳۵۰۰۰ ساعت یک فرآیند هاوینگ صورت می گیرد. این زمان حدودا برابر با ۴ سال است. هاوینگ بعدی بیت کوین قرار است در حول و حوش می ماه سال ۲۰۲۰ صورت گیرد. این ویژگی ها باعث شده که این ارز دیجیتال تبدیل به دارایی منحصر به فردی شود.
چرا هاوینگ اهمیت دارد؟
فرآیند هاوینگ تا زمانی که استخراج بیت کوین ها به صفر برسد ادامه پیدا می کند. برای این کار باید ۳۳ هاوینگ صورت بگیرد و با توجه به اینکه هر فرآیند هاوینگ حدودا ۴ سال طول می کشد، باید گفت که استخراج این ارز دیجیتال تا سال ۲۱۴۰ ادامه پیدا می کند و در آن زمان، آخرین کوین (coin) استخراج خواهد شد.
این ارز دیجیتال از آن به بعد کاملا خاصیت ضد تورمی پیدا خواهد کرد و دیگر کوین جدید استخراج نخواهد شد. با توجه به اینکه سالانه افرادی نیز کلید های خصوصی خود را در اثر اشتباهات از دست می دهند، این خاصیت ضد تورمی به مرور زمان بیشتر و بیشتر می شود.
انباشت بیت کوین به جریان چیست؟
مدل انباشت به جریان عددی است که نشان می دهد با توجه به نرخ تولید فعلی، چند سال طول می کشد تا به موجودی حال حاضر برسیم. هر چه عدد بالاتر باشد، قیمت هم بیشتر خواهد بود.
چگونه این مدل قیمت بیت کوین را تحت تاثیر قرار می دهند؟
همچنان که قبلا بیان شد، این ارز دیجیتال را نمی توان کپی یا جعل کرد و عرضه کل آن نیز کاملا محدود است. همه تراکنش ها در داخل بلاک ها ثبت می شوند و هیچ کس نمی تواند کوین هایی را مربوط به آدرس فرد دیگری است، خرج کند. یک آدرس مانند یک اکانت بانکی است که می توانید به آن واریزی داشته باشید، البته کلید های خصوصی در اختیار کسی قرار نمی گیرد.
نوعی کمیابی برای این ارز دیجیتال مطرح است. کمیابی یعنی چیزی در طبیعت و یا در آزمایشگاه به دشواری پیدا شود، فرضا فلزات گران بها کمیاب هستند. وقتی که چیزی به اندازه کافی کمیاب باشد، می توان از آن به عنوان پول استفاده کرد. انباشت به جریان به عنوان رابطه بین تولید و موجودی حال حاضر تعریف می شود:
انباشت به جریان= انباشت/ جریان
انباشت به جریان را با تقسیم موجودی کل به تولید سالانه می توان بدست آورد. این رقم به ما می گوید که چند سال طول می کشد تا مقدار حال حاضر تولید شود. به عنوان مثال، طلا دارای نرخ تولید حدودا ۳۰۰۰ تن استاندارد می باشد و موجودی حال حاضر در کل جهان، تخمین زده می شود که حدود ۱۸۵۰۰۰ تن استاندارد باشد. اگر از فرمول بالا استفاده کنیم، نتیجه به شرح زیر می شود:
۱۸۵۰۰۰/۳۰۰۰=۶۲ (تقریبا)
با نرخ تولید حال حاضر، تقریبا ۶۲ سال طول می کشد که همه طلای موجود حال حاضر استخراج شود. هر چه این عدد بالاتر باشد، کمیابی نیز بیشتر می باشد. حال اجازه دهید این مدل را در ارتباط با بیت کوین انجام دهیم. حدودا ۱۸ میلیون کوین در حال حاضر در گردش است و ۶۵۷۰۰۰ کوین نیز در سال ایجاد می شود. پس اگر اعداد را در فرمول انباشت به جریان قرار دهیم، نتیجه زیر حاصل می شود:
۱۸۰۰۰۰۰۰/۶۵۷۰۰۰=۲۷
این یعنی که با نرخ تولید حال حاضر ۲۷ سال طول می کشد تا موجودی فعلی تولید شود. این عدد از رقم مربوط به طلا کوچکتر است اما این ارز دیجیتال چیزی دارد که طلا ندارد و آن هاوینگ است. هاوینگ بعدی باعث می شود که تولید کوین ها در روز به ۹۰۰ برسد. بنابراین محاسبه انباشت به جریان به ۵۲ می رسد و به طلا نزدیک تر می شود. هاوینگ ۲۰۲۴ این عدد را به ۱۱۳ می رساند و می بینیم که این عدد از رقم بدست آمده برای طلا نیز بالاتر خواهد رفت. تصور کنید که اگر هاوینگ برای طلا هم مطرح بود، قیمت آن چقدر افزایش پیدا کرد؟
مدل
در اوایل سال ۲۰۱۹، مقاله ای در مورد مدل انباشت به جریان بیت کوین نوشته شد که از مدل محاسباتی برای محاسبه مدل قیمت در خلال آن زمان استفاده شد:
Model price (USD) = exp(-۱,۸۴) * SF ^ ۳,۳۶
اگر انباشت به جریان حال حاضر بیت کوین (۲۷) را در این فرمول وارد کنیم، عدد ۱۰۷۵۰ دلار بدست می آید. این قیمتی است که مدل قیمت نشان می دهد. اما یک مولفه دیگر هم موجود است که ما در این محاسبه قرار می دهیم. تخمین زده می شود که در سال ۲۰۰۹ ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) حدودا یک میلیون کوین را استخراج کرده و تا به امروز آنها را انتقال نداده است. می توان گفت که این کوین ها ممکن است گم شده باشند یا ساتوشی در انتظار فرصتی برای فروش آنها باشد، اما حقیقت این است که آن کوین ها تا به حال انتقال داده نشده اند. به همین خاطر، محاسبه مدل انباشت به جریان را اصلاح می کنیم. ما موجودی را به مقدار یک میلیون کم می کنیم و بنابراین عدد زیر بدست خواهد آمد:
۱۷۰۰۰۰۰۰/۶۵۷۰۰۰=۲۵.۸
و با اعمال این فرمول، مدل قیمت به دلار به صورت زیر خواهد بود:
exp(-۱,۸۴) * SF ^ ۳,۳۶ = ۸.۸۷۵ USD
با استفاده از نمودار موجود در این نوشتار، می توانید این فرمول را به صورت عملکردی مشاهده نمایید. قیمت مدل از ۲۰۱۰ تا ۲۰۳۰ محاسبه شده است. در بالای نمودار می توانید واحد پول را انتخاب کنید. چهار توالی در این نمودار موجود است:
قیمت نهایی روز: نقطه های رنگی نشان دهنده قیمت واقعی در انتهای روز هستند. رنگ های مختلفی برای نشان دادن اینکه چند روز تا هاوینگ بعدی باقی مانده است، موجود می باشد. می توانید ببینید که مقیاس رنگ به طور عمود در گوشه سمت راست نمودار نشان داده شده است.
انباشت به جریان ۱۰ روز: این خط بنفشی است که نشان می دهد قیمت مدل با ارز انتخاب شده چقدر است. همچنان که قبلا گفته شد، انباشت به جریان رابطه بین موجودی کل در برابر تولید سالانه است. در این خط ۱۰ روزه، تولید در یک روز را در نظر می گیریم و آن را ضرب ۳۶۵ می کنیم تا تولید سالانه را تخمین بزنیم و سپس بتوانیم انباشت به جریان را محاسبه کنیم. ممکن است از خودتان بپرسید که چرا این خط مسطح تر نیست. جواب این است که زمان بین بلاک ها تنها در حالت ایده آل ۱۰ دقیقه است. گاهی اوقات این زمان کمتر و گاهی بیشتر است. در حالت ایده آل، در یک روز ۱۴۴ بلاک استخراج می شود اما در واقعیت چنین چیزی روی نمی دهد. قدرت پردازش سخت افزار های جهان همیشه ثابت نیست. سخت افزار های استخراج مختلف خاموش و روشن می شوند و بنابراین هر روز این نرخ ثابت استخراج نمی شود. شبکه برای مقابله با تولید سریع تر بلاک ها، مکانیسم (mechanism) سختی را اعمال می کند. این خط بر روی نمودار مسطح تر است زیرا ما نمی دانیم که در آینده چه تعداد بلاک استخراج می شود.
انباشت به جریان ۳۶۵ روز: این همان خط آبی است و بسیار مسطح تر از خط یک روز می باشد زیرا ۳۶۵ روز قبل از روز مشاهده شده در نمودار، موجود می باشد و حساب کنید که چه تعداد بیت کوین در کل ایجاد شده است. سپس ارزش انباشت به جریان محاسبه خواهد شد.
قیمت مدل سختی: بها با خط قرمز ارائه داده شده است و قیمت مدل با استفاده از سختی نشان داده می شود. فرمول مورد استفاده برای محاسبه به صورت زیر می باشد:
۰.۰۰۲ ضربدر سختی ^۰.۵۱
متوسط سختی روزانه در این فرمول مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین چهار کارت در زیر نمودار موجود است:
انباشت به جریان فعلی: این یکی نشان دهنده جدید ترین انباشت به جریان محاسبه شده است. این مدل نشان دهنده دو عدد می باشد. اولی نشان دهنده بهایی است که بر اساس تولید یک روز ضربدر ۳۶۵ محاسبه شده است تا بدین ترتیب، تولید سالیانه تخمین زده شود. دومی تولید واقعی در ۳۶۵ روز گذشته را در نظر می گیرد و با آن محاسبه می کند. می توانید زمان محاسبه آن را در کارت چهارم ببینید که آخرین به روز رسانی نامیده شده است.
مدل قیمت فعلی: در اینجا قیمت مدل را بر اساس جدید ترین داده ها محاسبه می کنیم. این مدل دو ارزش را به نمایش می گذارد. یکی از آنها بر اساس تولید یک روز محاسبه می شود و دومی بر اساس تولید ۳۶۵ روز گذشته محاسبه می شود.
تخمین هاوینگ بعدی: نشان دهنده تخمین تاریخ هاوینگ بعدی است. این تخمین بر اساس این است که بلاک ها در حالت ایده آل هر ۱۰ دقیقه ایجاد می شوند. همچنان که گفته شد، در واقع چنین نیست و بنابراین این تاریخ به مرور زمان تغییر خواهد کرد. عدد کوچک داخل کروشه نشان دهنده تعداد روز هایی است که باید بگذرد.
آخرین به روز رسانی: داده های بلاک هر ۱۵ دقیقه به روز می شوند و اطلاعات قیمت حال حاضر نیز هر یک ساعت به روز می شود. بعد از هر به روز رسانی، همه ارزش های روی نمودار دوباره محاسبه خواهند شد. تاریخ به شکل روز، ماه و سال قرار می گیرد و منطقه زمانی نیز اروپای مرکزی است. اگر بر روی لینک CET کلیک کنید به وبسایت می روید و زمان حال حاضر را در این منطقه زمانی و چند منطقه زمانی برجسته دیگر مشاهده خواهید کرد.
سلب مسئولیت: اطلاعات مطرح شده در این نوشتار نباید به عنوان توصیه مالی تلقی شود. همواره قبل از هر تصمیمی باید تحقیق خود را انجام دهید.
نظر شما چیست؟ این نمودار ها و مدل ها چه حقایقی را در مورد بیت کوین بازگو می کنند؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
