وبسایت BeInCrypto نگاهی به پنج مورد از محبوب‌ترین دسته بندی‌های دیفای که در این فصل آلتکوین خبرساز شده‌اند، می‌اندازد. به نظر می‌رسد بازارهای ارز دیجیتال کاملا در حال جابه‌جایی است. سال گذشته پروژه‌های جدیدی در فضای Defi شکل گرفت که منجر به تغییراتی شد. بررسی و آشنایی با دسته بندی دیفای می‌تواند ما را با تغییراتی که در بازار ارزهای دیجیتال در حال رخ دادن است آشنا کند.
دسته بندی دیفای
فضای امور مالی غیرمتمرکز به ۵ دسته کلی تقسیم می‌شود که پروژه‌ها و توکن‌های Defi در این دسته بندی‌ها جای می‌گیرند. این دسته بندی‌ها شامل صرافی‌های غیرمتمرکز، پلتفرم‌های وامدهی و وامگیری، مشتقات، استیکینگ لوریج شده و بیمه هستند. در ادامه به معرفی این موارد می‌پردازیم تا ببینیم کدام پروژه‌ها در کجا جای می‌گیرند.
۱- صرافی‌های غیرمتمرکز
صرافی غیرمتمرکز (DEX) نوعی صرافی ارز دیجیتال است که معاملات همتا به همتا را بدون نیاز به یک نهاد مرکزی ممکن می‌کند. آنها اساسا یک سری قرارداد هوشمند هستند که به صورت خودکار و بدون دفتر مدیریت سفارش‌ها، مبادله دو یا چند رمز ارز را به صورت خودکار انجام می‌دهند.
صرافی‌های غیرمتمرکز پایه‌های اصلی فضای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند که اخیرا رونق گرفته‌اند. محبوب‌ترین صرافی دکس یونی سواپ (Uniswap) است که در سال ۲۰۱۸ راه‌اندازی شد و خدمات مختلفی مثل مبادله یا سواپ (Swap) ارائه می‌دهد.
نمونه‌های مشهور دیگر شامل سوشی سواپ (SushiSwap) بر روی شبکه اتریوم، ونوس (Venus) و بایننس دکس (Binance DEX) بر روی زنجیره هوشمند بایننس (BSC) هستند.
۲- وامدهی/ وام گیری
دومین گروه از دسته بندی دیفای مبحث وامدهی و وام گیری است. سال گذشته، پروژه‌های جدیدی در فضای Defi ظهور کردند که به کاربران ارز دیجیتال اجازه می‌دهند دارایی‌های رمز ارز وام بگیرند یا دارایی‌های خود را به عنوان وام به دیگران ارائه کنند. این فرآیند که به عنوان Lending شناخته می‌شود، نیازمند این است که دارندگان رمز ارز، دارایی‌های خود را برای مدت زمانی معین به یک پلتفرم متعهد کنند؛ سپس این دارایی‌های ارز دیجیتال به وام‌گیرندگان وام داده می‌شود و آنها سود آن را پرداخت می‌کنند.
اکثر پلتفرم‌های وامدهی، وام‌گیرندگان را ملزم به ارائه دارایی‌های دیگر به عنوان وثیقه می‌کنند. بخشی از سود وام دریافتی خرج هزینه‌های عملیاتی پلتفرم می‌شود و باقی به وام‌دهنده باز می‌گردد. درصد سود سالانه (APY) بازده احتمالی لندینگ در یک پلتفرم را برای یک سال اندازه‌گیری می‌کند. صرافی‌های غیرمتمرکز همچنین از استیکینگ برای اطمینان از وجود نقدینگی برای Swapها استفاده می‌کنند. نمونه‌هایی از چنین پلتفرم‌هایی شامل آوه (Aave) و کامپوند (Compound) هستند.
پلتفرم وام دهی رمز ارز چیست و چه انواعی دارد؟
۳- مشتقات
مشتقات، بخش جدیدتری در دسته بندی دیفای است. این‌ها قراردادهایی هستند که ارزش آنها به یک دارایی خاص مرتبط است. قراردادهای آتی، یکی از انواع این مشتقات است که به طرفین اجازه می‌دهد تا در مورد قیمت خرید یک دارایی در یک زمان خاص در آینده توافق کنند.
قراردادهای آپشن، همانطور که از نام آن پیداست، امکان انجام این کار را بدون تعهد فراهم می‌کنند. در فضای Defi دارندگان ارز دیجیتال می‌توانند از مشتقات برای ردیابی مقادیر خاص مانند ارزش کل قفل شده (TVL)، تورم قیمت، یا حتی هزینه‌های تراکنش اتریوم استفاده کنند.
برای مثال، یک همکاری جالب اما تا حدودی پیچیده بین اوما (UMA) و یام (Yam) در حال انجام است که قرار است هزینه‌های تراکنش اتریوم را به عنوان وثیقه ارائه دهد.
۴- استیکینگ لوریج شده
بعضی پلتفرم‌های امور مالی غیرمتمرکز اکنون به کاربران اجازه می‌دهند تا برای استیک کردن وام بگیرند. این روشی برای به حداکثر رساندن درآمد تامین‌کنندگان نقدینگی است که دارایی‌های یک پلتفرم را تامین می‌کنند. با این حال، مانند هر موقعیت لوریج شده، کاربران باید سود وام را پرداخت کنند و خطرات مربوط به آن را – مانند ضرر ناگهانی – بپذیرند. این گروهی دیگر از دسته بندی دیفای این روزها است.
با این وجود پلتفرم‌هایی مانند نسخه دوم آلفا هومورا (Alpha Homora v2) که به تازگی راه‌اندازی شده‌اند بسیار محبوب هستند. در چهار روز بعد از راه‌اندازی آن رقم ۲۰۰ میلیون دلار در آن استیک شده است.
۵- بیمه
آخرین گروه از دسته بندی دیفای به بیمه اختصاص دارد. همانطور که در چهارم فوریه دیدیم، سوءاستفاده‌ها هنوز هم اتفاق می‌افتند و توسعه سریع می‌تواند کاربران را در معرض خطر قرار دهد. اگرچه فضای Defi نیز قابل بیمه کردن است. پروتکل کاور (Cover) احتمالا معروف‌ترین بیمه پلتفرم‌هاست. این پلتفرم به کاربران این امکان را می‌دهند که از طریق استیکینگ در بیمه سرمایه‌گذاری کنند.
با این حال حتی این موارد هم پتانسیل خطا دارند و این در حالی است که خود کاور مدت زیادی نیست که دچار یکی از همین مشکلات شده است. با این وجود، رقبای دیگری نیز وجود دارند؛ مانند Bridge Mutual و پروتکل بیمه دیفای (DeFi Insurance Protocol) – که به درستی نامگذاری شده است. قطعا این فضا نیز قابل توجه است و باید ببینیم در آینده چه اتفاقی برای بیمه امور مالی غیرمتمرکز رخ خواهد داد.
جمع بندی
دنیای دیفای با این که از چند سال قبل وجود داشته، اما از سال ۲۰۲۰ بسیار محبوب شده است. Defi مخفف Decentralized Finance به معنی امور مالی غیرمتمرکز است و شامل تمام کسب و کارها و پلتفرم‌هایی می‌شود که بدون نیاز به واسطه امور مالی را انجام می‌دهند. این فضا دارای ۵ دسته بندی است که در این مقاله به معرفی آنها پرداختیم. نظر شما چیست؟ آینده دیفای را چگونه می‌بینید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
