کارمزد تراکنش‌های شبکه اصلی اتریوم به پایین‌ترین سطح تاریخ خود رسید. روز یکشنبه میانگین کارمزد گس تنها معادل ۰.۰۶۷ Gwei بود که از زمان سقوط گسترده بازار در اکتبر تاکنون بی‌سابقه است. این افت شدید در حالی رخ می‌دهد که بازار کریپتو در رکود عمیقی فرو رفته و حجم تراکنش‌های آنچین به‌شکلی محسوس کاهش یافته است.
به گزارش میهن بلاکچین، در حال حاضر اجرای عملیات سواپ (Swap) در شبکه اصلی اتریوم تنها ۰.۱۱ دلار هزینه دارد و همچنین معاملات NFT حدود ۰.۱۹ دلار، انتقال دارایی به شبکه‌های دیگر ۰.۰۴ دلار و وام‌گیری در حوزه دیفای ۰.۰۹ دلار خرج برمی‌دارد.
برای مقایسه، درست در روز سقوط تاریخی بازار در تاریخ ۱۰ اکتبر (۱۸ مهر)، کارمزد شبکه به ۱۵.۹ Gwei رسیده بود. دو روز بعد، یعنی در ۱۲ اکتبر (۲۰ مهر)، این عدد دوباره سقوط کرد و در سطحی کمتر از ۱ Gwei تثبیت شد؛ این سطح، تا امروز همچنان حفظ شده است.
سقوط کارمزدها؛ فرصتی برای کاربران یا چالشی برای اکوسیستم؟
در نگاه نخست، پایین بودن کارمزدها شاید به‌منزله فرصتی طلایی برای کاربران باشد تا تراکنش‌های خود را با هزینه‌ای ناچیز انجام بدهند.
اما تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که این وضعیت می‌تواند نشان‌دهنده مشکلی ساختاری در اقتصاد شبکه اتریوم باشد؛ زیرا کاهش بیش‌ازحد درآمد ناشی از کارمزدها، انگیزه ولیدیتورها برای حفظ امنیت شبکه را تضعیف می‌کند و از سوی دیگر، نشانه‌ای از کاهش تقاضا و فعالیت کاربران در لایه اصلی است.
در دوران اوج بازار صعودی سال ۲۰۲۱، هزینه هر تراکنش در شبکه اصلی اتریوم گاهی به ۱۵۰ دلار نیز می‌رسید. اما پس از ارتقای دنکن (Dencun) در مارس ۲۰۲۴ که هدف آن کاهش هزینه تراکنش‌ها در شبکه‌های لایه ۲ بود، درآمد اتریوم با ۹۹٪ افت مواجه شد و این افت تاریخی، بحث‌هایی را درباره پایداری مالی این شبکه به‌وجود آورده است.
استراتژی مقیاس‌پذیری اتریوم؛ شمشیری دولبه
یکی از نکات کلیدی در تحلیل وضعیت کنونی، استراتژی مقیاس‌پذیری اتریوم است که به توسعه اکوسیستمی از شبکه‌های لایه ۲ مانند آربیتروم (Arbitrum) و آپتیمیزم (Optimism) متکی است.
این رویکرد، از یک‌سو باعث شده است ظرفیت پردازش تراکنش‌ها به‌شدت افزایش یابد و رقابت اتریوم با بلاکچین‌های جدیدتر ممکن شود، اما از سوی دیگر، باعث نوعی «خود‌رقابتی» نیز شده است؛ زیرا فعالیت کاربران به لایههای جانبی منتقل شده است و در نتیجه درآمد اصلی از شبکه پایه جدا می‌شود.
تحقیقات صرافی بایننس نیز این وضعیت را «شمشیری دولبه» توصیف کرده‌اند: لایههای ۲ با بهبود تجربه کاربری و کاهش هزینه‌ها، اتریوم را از فشار ازدحام نجات داده‌اند، اما در عین حال، بخشی از جریان درآمدی آن را بلعیده‌اند.
اگرچه این تحول در بلندمدت می‌تواند مسیر رشد پایدارتری برای کل اکوسیستم فراهم کند، اما در کوتاه‌مدت نگرانی‌هایی درباره امنیت، تمرکززدایی و پایداری مالی شبکه ایجاد کرده است.
