بیت کوین همواره با ارزش ترین و اصلی ترین ارز دیجیتال جهان بوده است و بعید است که این موضوع به زودی تغییر کند. در عین حال بسیاری از افراد معتقدند که بیت کوین چند وقتی است که در بحران قرار دارد. نه تنها اخیرا کاربران بسیار زیادی شکایت کرده اند که چندین ساعت باید صبر کنند تا تراکنش آنها تایید شود، بلکه در این فرآیند، کارمزد هنگفتی را نیز پرداخت میکنند.
مشکل این است که بلاک چین بیت کوین فقط میتواند تا ۷ تراکنش در ثانیه را پردازش کند. این امر باعث تاخیر و افزایش کارمزد تراکنش میشود. اگر بیت کوین در صدد این است که به سیستم پرداخت گسترده و مورد پذیرش عمومی تبدیل شود، در این ارقام باید تغییری اساسی ایجاد شود.
راهکارهای بالقوه بسیاری برای این مشکل وجود داشته است اما به نظر میرسد بهترین راهکار، شبکه لایتنینگ است. شبکه لایتنینگ لایه ای اضافی بر روی بلاک چین بیت کوین ایجاد میکند و تراکنش های سریع و ارزان را امکان پذیر میسازد که لازم نیست بلافاصله به جامعه ارسال شوند.
به طور خلاصه میتوان گفت این لایه اضافی شامل کانال های دو طرفهای است که توسط کاربران ایجاد میشود و به آنها امکان میدهد تا هر وقت که بخواهند به طور آنی و با کارمزد اندک به یکدیگر پول ارسال کنند. شبکه لایتنینگ جزییات بسیار بیشتری دارد بنابراین با این مقاله همراه ما باشید تا بدانیم که شبکه لایتنینگ دقیقا چه چیزی به جامعه بیت کوین ارائه میدهد.
شبکه لایتنینگ در ابتدا برای حل مشکلات بیت کوین طراحی شده بود اما به نظر میرسد که چندین آلتکوین نیز مشابه چنین شبکه ای را برای بلاک چین های خود ایجاد کردند.
شاید فناوری هایی نظیر شبکه لایتنینگ قدم منطقی بعدی در توسعه ارزهای دیجیتال باشد. در ادامه به معرفی شبکه لایتنینگ و شبکه های مختلف مشابه با شبکه لایتنینگ برای بلاکچین های متفاوت میپردازیم.
بیت کوین و شبکه لایتنینگ
در مقاله های گذشته به طور مفصل به توضیح شبکه لایتنینگ پرداخته ایم اما مجددا به طور خلاصه میگوییم که در شبکه لایتنینگ چه میگذرد:
این شبکه هم چنان در مراحل اولیه رشد خود قرار دارد و هنوز به طور کامل فعال و آنلاین نشده است. با اینحال، شبکه آزمایشی آن که از محیطی جایگزین برای آزمایش (تراکنش های غیرواقعی) استفاده میکند از دسامبر ۲۰۱۷ فعال شده است.
نسخه آزمایشی بتا این شبکه در تاریخ ۱۵ مارس بر بستر شبکه اصلی بیت کوین عرضه شد. یک ماه پس از عرضه، تعداد نودهای شبکه لایتنینگ به حدود ۲۰۰۰ نود رسیده است که بیش از نودهای بیت کوین کش میباشد.
به این نسخه آزمایشی، Lightning Daemon میگویند و توسط لایتنینگ لبز توسعه یافته است. نزدیک زمان عرضه این نسخه، پایان دوره سرمایه گذاری اعلام شد. لایتنینگ لبز توانست ۲.۵ میلیون دلار سرمایه جذب کند که در بین سرمایه گذاران میتوان اسامی بزرگ حاضر در صنعت ارز دیجیتال را مشاهده کرد.
لایتنینگ لبز تنها استارت آپی نیست که بر روی شبکه لایتنینگ کار میکند. برنامه های مختلفی از جانب بلاک استریم، ACINQ و سایر اعضای جامعه در حال توسعه میباشد.
اگرچه هنوز نسخه کاربرپسند و ساده ای از شبکه لایتنینگ بیت کوین عرضه نشده است اما بیت کوین های واقعی از طریق این نسخه ارسال و دریافت شده است که ثابت میکند این سه نسخه قابلیت همکاری و مشارکت با یکدیگر دارند.
مشخصات فنی لایتنینگ نیز منتشر شده است و این امر به توسعه دهندگان امکان میدهد تا کار بر روی برنامه ها و نسخه های مختلف این شبکه را آغاز کنند. نکته مهم این است که میتوانید کیف پول های شبکه لایتنینگ را دانلود کنید، هرچند تقریبا تمام این کیف پول ها در مرحله آزمایشی بتا قرار دارند.
در ادامه به معرفی چند کیف پول شبکه لایتنینگ میپردازیم که هم اکنون در دسترس می باشند:
- کیف پول HTLC: کیف پول مبتنی بر وب که توسط الکس بوسورث ایجاد شده است و به شما امکان پرداخت آنی و بدون اعمال تنظیمات را میدهد.
- کیف پول لایتنینگ اپ (Lightning-app): کیف پول رایانه ای که که توسط لایتنینگ لبز توسعه یافته است و برای سیستم عامل های مک و ویندوز در دسترس میباشد.
- کیف پول زپ (Zap): کیف پول رایانه ای با رابط کاربری کاربرپسند که توسط جک مالرز توسعه یافته است.
- کیف پول اکلیر (Eclair): کیف پول موبایلی برای سیستم عامل اندروید که توسط ACINQ توسعه یافته است.
لایت کوین و شبکه لایتنینگ
مقیاس پذیری مسأله مهمی برای اکثر ارزهای دیجیتال موجود میباشد و لایت کوین نیز از این قاعده مستثنی نیست. لایت کوین همیشه یکی از رقبای اصلی بیت کوین بوده است و علیرغم سایر ویژگی هایی که دارد، با کارمزد تراکنش ۰.۴ دلاری خود کاربران زیادی را به خود جلب کرده است.
مشخصا پس از عرضه شبکه لایتنینگ، کارمزد تراکنش های لایت کوین یک شبه از مزیت به یکی از معایب تبدیل میشود. بنابراین شاید جای تعجبی نباشد از میان تمام آلتکوین هایی که ایده شبکه لایتنینگ را دنبال میکنند، لایت کوین بیشترین پیشرفت را داشته است.
در واقع نسخه لایتنینگ لبز از شبکه لایتنینگ که در تاریخ ۱۵ متری عرضه شد، در هر دو بلاک چین بیت کوین و لایت کوین فعال شد.
به علاوه، در نوامبر ۲۰۱۷ لایتنینگ لبز اعلام کرد که آزمایش اولیه آنها از تبادل اتمی بین بلاک چینی توکن ها موفقیت آمیز بود. به طور ساده تر میتوان گفت تبادل اتمی روشی برای تبادل آنی یک توکن با توکن دیگر بیت بلاک چین های خود و دور زدن صرافی های ارز دیجیتال میباشد. اما کدام بلاک چین ها در ابتدا مورد آزمایش قرار گرفتند؟ بیت کوین و لایت کوین.
بدون شک عرضه شبکه لایتنینگ لایت کوین قدم مهمی برای این ارز دیجیتال برای پذیرش گسترده بود. چارلی لی موسس لایت کوین بیان کرد که حتی با وجود شبکه لایتنینگ، تراکنش های بیت کوین برای کاربران بیشتر هزینه خواهد داشت.
اتریوم و رایدن
شبکه اتریوم از لحاظ تعداد تراکنش در ثانیه عملکرد بسیار بهتری نسبت به بیت کوین دارد. حداکثر ظرفیت اتریوم حدود ۲۰ تراکنش در ثانیه است که تقریبا ۳ برابر بیت کوین میباشد.
با این حال بلاک چین اتریوم پرکارتر از بیت کوین است زیرا فقط به عنوان یک سیستم پرداخت عمل نمیکند بلکه اجرای ICO ها و برنامه های غیرمتمرکز را نیز امکان پذیر میسازد. بخش عمده ای از ICO ها بر بستر بلاک چین اتریوم انجام میشود که این امر ترافیک بسیار زیادی را به این شبکه تحمیل میکند و هنگام فروش توکن ها، سرعت کل شبکه کاهش مییابد.
بنابراین کاملا طبیعی است که اتریوم به راهکار مقیاس پذیری مطابق با شرایط خود نیاز داشته باشد. اتریوم در واقع چندین راهکار مختلف برای حل مسأله مقیاس پذیری دارد اما یکی از این راهکارها که بیش از سایرین قابل ذکر است رایدن میباشد.
مفهوم و ماهیت رایدن بسیار مشابه با شبکه لایتنینگ است. رایدن نیز لایه ای اضافی خارج از بلاک چین اصلی ایجاد میکند که کاربران در این لایه میتوانند کانال های دو طرفه برای انجام تراکنش ها آنی، تقریبا رایگان و ایمن ایجاد کنند.
یکی از تفاوت های مهم بین رایدن و شبکه لایتنینگ این است که رایدن از توکن های ERC-20 یعنی تمام توکن های صادر شده در بلاک چین اتریوم پشتیبانی میکند.
در حال حاضر تاریخ دقیقی برای عرضه رایدن وجود ندارد. رایدن در سپتامبر ۲۰۱۷ بر روی شبکه آزمایشی اتریوم عرضه شد و پس از آن، تیم توسعه دهنده ICO ای برگزار کرد و توانست حدود ۵۰ میلیون دلار برای توسعه های آتی سرمایه جذب کند.
اما در دسامبر ۲۰۱۷ نسخه سبک تری از این پروتکل به اسم µRaiden بر روی شبکه آزمایشی اتریوم اجرا شد. این نسخه نیز عملکردی مشابه با نسخه قبل دارد و تراکنش های آنی، رایگان و بدون نیاز به اعتماد (یعنی آنکه برای انجام تراکنش نیازی به اعتماد یا شناخت فرد مقابل ندارید) را تسهیل میبخشد.
تفاوت این دو نسخه در آن است که پروتکل رایدن اصلی بر شبکه ای از کانال های دو طرفه نظارت میکند اما µRaiden به افراد امکان میدهد تا کانال پرداختی ایجاد کنند که قادر به انتقال یک طرفه توکن ها میباشد. این کانال ها برای ریزپرداخت ها نظیر خرید یک فنجان قهوه بسیار مفید است.
زی کش و بولت
شبکه لایتنینگ تراکنش ها در بلاک چین ها را مقداری خصوصی تر میکند زیرا نیازی نیست که تمام ریزپرداخت های انجام شده از طریق کانال های دو طرفه به کل شبکه ارسال شود. در عین حال، شروع و پایان کانال سابقه ای از افراد شرکت کننده در آن و هم چنین میزان سرمایه اولیه و آخر را به جا میگذارد.
زی کش یک شبکه ارز دیجیتال است که هدف آن، بهبود حریم خصوصی و ناشناس بودن مشتریان است. بنابراین زیکش برای مقیاس پذیری شبکه، راهکار خود را توسعه داده است. زیکش لایه ای اضافی به نام بولت (BOLT) معرفی کرده که کاملا از شبکه لایتنینگ الهام گرفته است.
تفاوتی که بولت با شبکه لایتنینگ دارد این است که انتقال های انجام شده در کانال ها قابل جداسازی باشد. این امر با استفاده از دو روش رمزنگاری قدیمی امکان پذیر است. این دو روش عبارتند از:
۱. تعهدات که مقدار پرداخت ها را پنهان میکند.
۲. امضاها که به کاربران امکان میدهد تا تراکنش ها را امضا کنند بدون آنکه مشخص کنند چه چیزی را امضا کرده اند.
یان مایرز و متیو گرین دو محقق مسئول بولت مدعی اند که پروژه آنها بر بستر هر ارز دیجیتال دیگری کار خواهد کرد. هم اکنون نیز با کمی انجام تنظیمات بر بستر بیت کوین کار میکند. اما مایرز اذعان داشت که این پروژه بر بستر ارز دیجیتال زیکش عملکرد بهتری خواهد داشت.
مایرز و گرین در حال برنامه ریزی برای عرضه نمونه اولیه بولت در آینده ای نزدیک میباشند اما ورود آن به عرصه ارز دیجیتال مقداری طول خواهد کشید.
ریپل و شبکه لایتنینگ
نکته ای که در خصوص ریپل وجود دارد این است که برای مقیاس پذیری نیازی به لایه اضافه ندارد زیرا از همان اول طوری طراحی شده است که تراکنش های بسیار زیادی را مدیریت کند. طبق مطالب بیان شده در وبسایت این پروژه، ریپل میتواند ۱۵۰۰ تراکنش در ثانیه را مدیریت کند و تا عملکرد ویزا کارت نیز میتواند مقیاس پذیر شود.
با این حال، در آگوست ۲۰۱۷، ریپل به همراه بیت فیوری، شرکت مختص به فناوری بلاک چین، کدی عرضه کرد که شبکه لایتنینگ را به اینترلجر وارد میکرد. اینترلجر یکی از پروتکل های ریپل است که برای امکان پذیر ساختن تراکنش ها بین بلاک چین های مختلف توسعه یافته است.
گویا ریپل برای گسترش قابلیت های شبکه خود علاقه ای به لایتنینگ ندارد. در عوض، پروژه آنها از فناوری تبادل اتمی استفاده میکند و قدمی در جهت پشتیبانی ارزهای دیجیتال از یکدیگر برمیدارد.
اینترلجر پروژه ای هیجان انگیز است زیرا هم اکنون قادر به انجام تراکنش ها نه تنها بین بلاک چین های عمومی بلکه بلاک چین های خصوصی و از همه مهمتر سیستم های پرداخت سنتی نظیر پیپال نیز میباشد.
طبق گفته های استفان تامپسون مدیر ارشد فنی ریپل، هدف بلند مدت از ترکیب این دو فناوری این است که جامعه کریپتو بتواند به طور یکپارچه به معامله بین ارزهای دیجیتال مختلف و هم چنین ارسال سرمایه از پیپال و حساب های بانکی به بلاک چین های مورد نظر و برعکس بپردازد.
مونرو و شبکه لایتنینگ
مونرو یکی دیگر از ارزهای دیجیتال مبتنی بر حریم خصوصی است، از اینرو پیاده سازی شبکه لایتنینگ بر روی مونرو احتمالا عملکرد خوبی نخواهد داشت. با این حال برنامه هایی برای افزودن لایه اضافی به این شبکه وجود دارد و انتخاب اول تیم توسعه دهندگان آن، لایتنینگ میباشد.
تمام زیرساخت ها نظیر کیف پول های چندامضایی که در سپتامبر ۲۰۱۷ به مونرو اضافه شده است، برای عملکرد مناسب شبکه لایتنینگ آماده میباشد. هرچند قبل از پیاده سازی شبکه لایتنینگ بر روی مونرو، تیم توسعه دهنده باید بهبودهای کلیدی بر روی لایه اضافی انجام دهد تا حریم خصوصی تا حد ممکن حفظ شود.
با این حال به نظر میرسد که تمرکز اصلی مونرو بر فناوری تبادل اتمی شبکه لایتنینگ خواهد بود، و نه قابلیت های مقیاس پذیری آن. یکی از مدیران بخش مونرو سایت ردیت اشاره کرده بود که این شبکه دارای حجم بلاک دینامیک است و مقیاس پذیری شبکه لایتنینگ تمرکز اصلی مونرو نمیباشد.
در این خصوص، ریکاردو اسپاینی یکی از موسسان این پروژه اخیرا گفته است که با لایت کوین همکاری میکند تا شبکه لایتنینگ را به مونرو وارد کند و تبادل اتمی بین این دو بلاک چین را امکان پذیر سازد.
بدون شک این امر در آینده نزدیک منجر به این خواهد شد که کاربران مونرو بتوانند با استفاده از شبکه لایتنینگ، توکن های خود را با سایر ارزهای دیجیتال تبادل کنند.
بلاک چین NEO و ترینیتی
بلاک چین NEO از لحاظ ارائه پلتفرم بلاک چین به عنوان سرویس که در آن، کاربران میتوانند برنامه های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند اجرا کنند و ICO برگزار کنند بسیار مشابه با اتریوم میباشد. بنابراین همانند اتریوم، این پلتفرم نیز به راهکار تخصصی مقیاس پذیری خارج از زنجیره نیاز دارد. راهکار بلاک چین NEO، ترینیتی نام دارد.
توسعه دهندگان هم چنان بر روی ترینیتی کار میکنند و در واقع فعلا نیازی به عرضه آن احساس نمیشود. زیرا NEO هم اکنون میتواند حدود ۱۰۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش کند که این مقدار بسیار بیشتر از سایر ارزهای دیجیتال است. اما تیم توسعه دهنده هم چنان به فکر بهبود آن میباشند.
ترینیتی، رایدن و شبکه لایتنینگ شباهت بسیار زیادی به یکدیگر دارند. این شباهت ها را میتوان اینطور بیان کرد که هر سه در صدد خارج کردن پرداخت ها از بلاک چین اصلی و ورود آن به کانال های ایجاد شده توسط کاربران است.
تفاوت این سه راهکار در فناوری استفاده شده در آنها میباشد، زیرا باید بر روی سه بلاک چین با معماری های کاملا متفاوتی اجرا شوند.
استلار و شبکه لایتنینگ
استلار یکی دیگر از شبکه هایی است که میتواند حدود ۱۰۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش کند و طبق سخنان جد مک کیلب موسس این پروژه، استلار میتواند به آسانی بیش از این نیز مقیاس پذیر شود.
چند روز پس از آنکه لایتنینگ لبز از نسخه آزمایشی بتای شبکه لایتنینگ رونمایی کرد، استلار اعلام کرد که از آن استفاده میکنند و به یکی از اولین پلتفرم هایی تبدیل شدند که استفاده از آن را اعلام کردند.
اگرچه استلار در حال حاضر نیازی به گسترش قابلیت های خود ندارد، اما مک کیلب به سه مزیت استفاده از شبکه لایتنینگ اشاره کرد که عبارتند از مقیاس پذیری، حفظ حریم خصوصی و قابلیت مشارکت و همکاری. او هم چنین اشاره کرد که اگرچه استلار به آسانی مقیاس پذیر میشود، اما لایتنینگ میتواند باعث بهبود بسیار زیاد آن شود.
به علاوه، توسعه دهندگان اصلی شبکه لایتنینگ استلار بیان کردند که در حال حاضر لایتنینگ مهم ترین پروتکلی است که در حوزه ارز دیجیتال در حال انجام است و هر پلتفرمی که خود را برای راهکارهای مقیاس پذیری خارج از زنجیره آماده نکند از گردونه سیستم های پرداختی خارج خواهد شد.