در طی عمر ۱۴ ساله رمزارزها، تجربه نشان داده است که وضعیت بازار و قیمت بیت کوین طبق چرخههای تقریبا مشابه و تکرارشونده عمل میکند. حال سوال این است که یک سرمایهگذار آگاه، چگونه میتواند پایان بازار صعودی یا نزولی را پیشبینی کند و به موقع از بازار خارج یا به آن وارد شود. در این مقاله از میهن بلاکچین، با چرخههای بازار و نحوه تشخیص آن به کمک چند ابزار رایگان آنچین آشنا خواهیم شد.
اتفاقات گذشته، چراغ راه آینده
در سال ۲۰۱۸ و پیش از پایان یافتن بازار صعودی، چارلی لی موسس لایت کوین تمامی ارزهای دیجیتال LTC خود را در اوج قیمت خود و در قیمت ۳۵۰ دلار به فروش رساند. به عقیده بسیاری از افراد این اقدام چارلی لی باعث سقوط قیمت بیت کوین در آن سال بود.
اما چارلی لی دلیل اصلی پایان روند صعودی بازار نبود، بلکه این اقدام او زمانبندی بسیار دقیقی بود که باعث شد لایت کوینهای خود را تقریبا در بالاترین قیمت بفروشد. این موضوع یک اتفاق ناگهانی و شانسی نبود، زیرا چارلی در اوایل ماه دسامبر همان سال پیشبینی کرده بود که بازار نزولی چندساله با سقوط ۹۰ درصدی قیمتها در پیش است.
در سال ۲۰۲۱ و همزمان با ایجاد تب و تاب در بازار رمزارزها، ایلان ماسک مالک کمپانی تسلا نیز به صف خریداران بیت کوین پیوست. ایلان ماسک در ابتدای سال ۲۰۲۱ حدود ۱.۵ میلیارد دلار در بیت کوین در رنج قیمت ۲۳ تا ۲۷ هزار دلار سرمایهگذاری کرد. او در توییتر خود بارها نام بیت کوین را آورد و بارها اعلام کرد که قصد فروش داراییهای خود را ندارد؛ اما در نهایت با کاهش قیمت بیت کوین او در ۳ ماهه دوم سال ۲۰۲۲ بیت کوینهای خود را در قیمت ۲۸,۰۰۰ دلار به فروش رساند که این مساله نشاندهنده مدیریت ریسک این میلیاردر آمریکایی بود.
سوالی که مطرح میشود این است که آیا معاملهگران و هودلرهای معمولی بازار نیز میتوانند از اقدام چارلی لی و یا ایلان ماسک پیروی کنند و در اوج بازار به فروش داراییهای خود بپردازند و در کف بازار مجددا به انباشت رمزارز اقدام کنند یا خیر؟ آیا افراد معمولی نیز میتوانند با مدیریت ریسک از ضرر در بازارهای مالی جلوگیری کنند؟
بسیاری از افراد زمانی که بازار صعودی آغاز میشود و قیمتها چندین برابر میشوند، نمیتوانند تصمیم درستی در زمانبندی خود برای خروج از بازار داشته باشند. بسیاری از سرمایهگذاران در شرایط بولران بازار رمزارزها، داراییهای خود را به امید اینکه قیمت آنها بالاتر میرود نگه میدارند؛ اما پس از هر بازار صعودی قطعا بازاری نزولی در پیش خواهد بود. در این شرایط با استفاده از تحلیل دادههای درون زنجیرهای (On-Chain)، معیارها و اندیکاتورهایی که براساس الگوهای گذشته ساخته شدهاند، میتوان اوج و کف قیمت را شناسایی کرد.
تمام روندهای صعودی بازار رمزارزها با روند نزولی همراه بوده است. بازار به زمان کافی نیاز دارد تا به آرامش برسد. اینکه روند نزولی تا چه قیمتی ادامه مییابد و چه مدت طول میکشد مشخص نیست. مردم باید از این موضوع آگاه باشند و با دانستن آن، سرمایهگذاری کنند.
دیدگاههای مختلفی در خصوص این موضوع وجود دارد که آیا زمانبندی در بازار کریپتو امکانپذیر است یا خیر. یکی از مهمترین ابزارهایی که میتوان از آن استفاده کرد، بررسی چرخههای هاوینگ بیت کوین است. همچنین باید مدنظر داشته باشید که بازار رمزارزها غیرقابل پیشبینی است و اخباری مانند ممنوعیت استخراج بیت کوین در چین و یا نظرات افراد تاثیرگذار در توییتر میتواند تاثیر بسزایی بر روند بازار داشته باشد. نکته مهم این است که در روند صعودی باید سعی کنید که از جریان کسب سود عقب نمانید.
درسهای تاریخی: چرخه ۴ ساله
از زمان عرضه بیت کوین تاکنون زمان زیادی نمیگذرد تا بتوانیم از سابقههای قدیمی آن نتیجهگیری مطمئنی دریافت کنیم، اما این باور وجود دارد که با نزدیک شدن هاوینگ، میتوان نوسانهای قیمت بیت کوین را پیشبینی کرد.
به نصف شدن پاداش بلاک بیت کوین، هاوینگ گفته میشود که هر چهار سال یکبار رخ داده و مقدار تولید و صدور بیت کوینهای جدید را کاهش میدهد. نظریه موجود در هاوینگ این است که هرچه تعداد بیت کوین کمتر باشد، قیمت آن افزایش مییابد. تاکنون قیمت بیت کوین با نزدیک شدن به هر هاوینگ کاهش یافته و پس از آن به رکورد جدیدی دست یافته است.
همواره و در چرخههای مختلف قیمتی بیت کوین، افزایش قیمت با کمی تاخیر نسبت به هاوینگ رخ میدهد. با توجه به سابقه قیمتی بیت کویت به نظر میرسد که این نظریه تاکنون درست بوده است؛ اما در این نظریه فقط عرضه مدنظر قرار میگیرد و نه تقاضا. بنابراین نمیتوان از آن برای شناسایی اوج بازار استفاده کرد. کف قیمت در هاوینگ اول، یک سال قبل از وقوع هاوینگ به دست آمد و اوج قیمت نیز یک سال پس از هاوینگ ثبت شد. فاصله کف و اوج قیمت نسبت به هاوینگهای دوم و سوم نیز بیش از ۵۰۰ روز بود.
با توجه به دادههای تاریخی که از هاوینگ بیت کوین بدست میآید، میتوان گفت بازارهای صعودی تا پیش از ۳ برابر شدن قیمتها نسبت به دورههای قبلی پایان نمییابند و همچنین به راحتی به ۱۰، ۲۰ و حتی ۳۰ برابر اوج قیمت قبلی دست خواهند یافت.
طبق این نظریه قیمت بیت کوین در هاوینگ قبلی که در سال ۲۰۲۰ اتفاق افتاد، باید دست کم به ۱۵ یا ۱۶ برابر اوج قیمت قبلی خود و به محدوده ۳۰۰,۰۰۰ دلار میرسید؛ اما این نظریه در بولران سال ۲۰۲۱ به واقعیت تبدیل نشد؛ بلکه قیمت بیت کوین در این سال نتوانست به مرز بیش از ۶۴,۰۰۰ دلار دست پیدا کند. بنابراین میتوان گفت افزایش قیمتها در بازار کریپتو ارتباط مستقیمی با حجم بازار آن دارد. به عبارت سادهتر زمانی که حجم بازار رمزارارزها افزایش پیدا میکند، قیمت ارزهای دیجیتال با نسبت کمتری نسبت به دورههای گذشته افزایش پیدا میکنند.
با استفاده از دادههای تاریخی هاوینگ بیت کوین میتوان از دو رویکرد مختلف استفاده کرد:
- قبل یا هنگام رسیدن قیمت BTC به اوج خود آن را به فروش رساند.
- سرمایهگذاری در بازار رمزارزها را با دید بلندمدت انجام داد و تا چرخه بعدی صعودی صبر کرد.
با توجه به دادههای موجود درمییابیم که در بازارهای صعودی این احساس در بین اکثر افراد وجود دارد که روند صعودی به این زودی به پایان نمیرسد. خرده سرمایهگذاران در این شرایط به انباشت بیت کوین میپردازند و باوردارند که قیمت بیت کوین سطوح بالاتری را تجربه میکند. به همین دلیل اکثر مردم نمیتوانند سود کسب کنند و کل بازار به سمت زمستان کریپتو سقوط میکند.
معرفی ۳ ابزار برتر برای پیشبینی قیمت در بازار ارزهای دیجیتال
تقریبا یک میلیون ابزار مختلف برای پیشبینی آینده بازار رمزارزها در دسترس است، اما با استفاده از ۳ شاخص Puell Multiple، شاخص MVRV-Z و 1yr HODL wave میتوان اوج و کف قیمتها را در بازار رمزارزها پیشبینی کرد.
شاخص MVRV-Z به بررسی قیمت کنونی نسبت به قیمت خریداریشده هر بیت کوین میپردازد، شاخص Puell Multiple میزان سودآوری ماینرها را بررسی میکند و شاخص 1yr HODL wave نشان میدهد که چه زمانی سرمایهگذاران بلندمدت شروع به فروش بیت کوینهای خود میکنند. در ادامه نحوه استفاده از این شاخصها را بررسی میکنیم.
شاخص MVRV-Z
این شاخص ابزار بسیار خوبی برای نشان دادن میزان سود تمامی سرمایهگذاران بیت کوین است. این ابزار نشان میدهد احتمال فروش بیت کوین توسط سرمایهگذاران در حالتی که قیمت بیت کوین از ۱۰۰۰ دلار به ۲۰,۰۰۰ دلار برسد، بیشتر از حالتی است که قیمت BTC از ۱۵,۰۰۰ دلار به ۲۰,۰۰۰ دلار برسد. اگر شاخص MVRV-Z به سطح بالایی برسد، بدان معنا است که تمام دارندگان بیت کوین نسبت به قیمت خرید خود در سود بسیار زیادی قرار دارند. بنابراین این شرایط باعث میشود که سرمایهگذارن تصمیم به فروش داراییها خود بگیرند.
نمودار بالا شاخص MVRV-Z را با رنگ قرمز در کنار قیمت بیت کوین با رنگ سبز نشان میدهد. همانطور که در نمودار مشخص است هر زمان که شاخص MVRV-Z رشد چشمگیری داشته، قیمت بیت کوین با کاهش زیادی مواجه شده است. در حال حاضر و در زمان نگارش این مقاله (۱ بهمن ۱۴۰۱) شاخص MVRV-Z عدد ۰.۳۲ را نشان میدهد. این بدان معناست که اکثر افرادی که بیت کوین خریداری کردند، در سود هستند؛ اما با توجه به نمودار میتوان متوجه شد که شاخص MVRV-Z، در حال حاضر در کف خود قرار دارد. بنابراین میتوان انتظار داشت که دوران صعودی بازار از حوالی همین قیمتها آغاز گردد.
شاخص Peull Multiple
شاخص Peull Multiple ابزاری است که سودآوری ماینرها در مقابل سودآوری آنها طی ۳۶۵ رو گذشته را نشان میدهد. این معیار نشاندهنده نسبت میزان درآمد ماینرها از استخراج بیت کوین است. ماینرهای بیت کوین یکی از تاثیرگذارترین افراد در بازار رمزارزها هستند. بیش از ۱.۸ میلیون بیت کوین در کیف پول ماینرها نگهداری میشود و آنها گاهی اوقات به دلیل نیاز به پوشش هزینههایشان مجبور به فروش بیت کوینهای خود میشوند. شاخص Puell Multiple با تقسیم ارزش دلاری انتشار روزانه بیت کوین بر میانگین متحرک ۳۶۵ روزه ارزش انتشار روزانه محاسبه می شود.
نمودار بالا دورههایی را نشان میدهد که ارزش بیتکوینهای ایجادشده به صورت روزانه از لحاظ تاریخی بسیار پایین بوده است. در این حالت شاخص Puell Multiple وارد کادر سبز میشود. همچنین دورههایی را نشان میدهد که ارزش انتشار روزانه بسیار بالا بوده است که در این حال شاخص Puell Multiple وارد کادر قرمز میشود.
با توجه به این نمودار میتوان متوجه شد که در دورههایی که ارزش روزانه بیت کوین کاهش چشمگیری یافته و شاخص پوئل وارد جعبه سبز رنگ شده (زیر عدد ۰.۵ قرار گرفته) است، در دورههای بعدی بیشترین سود را نصیب سرمایهگذاران کرده است. به عبارت سادهتر سرمایهگذارانی که بیت کوینهای خود را هنگامی خریداری کردهاند که شاخص Puell Multiple در محدوده سبز رنگ بوده است، در دورههای بعدی بیشترین سود را کسب کردهاند.
همچنین در دورههایی ارزش روزانه بیت کوین افزایش چشمگیری داشته است و شاخص Puell وارد جعبه قرمز رنگ شده (بالای عدد ۸ قرار گرفته) است. بیشترین سود را نصیب سرمایهگذارانی کرده که در این محدوده بیت کوینهای خود را به فروش رساندهاند. همانطور که در نمودار بالا مشاهده میکنید شاخص Puell Multiple اکنون در کادر سبز رنگ قرار دارد. بنابراین خرید بیت کوین در این محدوده قیمتی میتواند بیشترین سود را نصیب سرمایهگذارانی کند که در این محدوده بیت کوین خریداری میکنند.
شاخص 1yr HODL wave
شاخص موج هودل بیش از یک سال (HODL wave 1yr) یکی دیگر از اندیکاتورهای سودمندی است که بر اساس روانشناسی هودلرها عمل میکند. نمودار موج هودل یکی از ابزارهای دورن زنجیرهای است که مقدار بیت کوین هودل شده به مدت حداقل یک سال را نشان میدهد. الگوی چرخهای مشخصی وجود دارد که طی آن، خط موج هودل بیش از یک سال روندی مخالف با قیمت دارد. این موضوع به دلیل آن است که در بازارهای نزولی، هودلکنندگان به انباشت میپردازند و بیت کوین خود را ارزان نمیفروشند. بنابراین نرخ هودل بیش از یک سال رشد پیدا میکند. با پیشروی در بازارهای صعودی، از آنجایی که قیمت افزایش مییابد، هودلرها نیز در صدد کسب سود برمیآیند. این افراد فروش بیت کوین خود را شروع میکنند. این موضوع، سطح هودل یک ساله را کاهش میدهد.
شاخص 1yr HODL wave رابطه معکوس با قیمت بیت کوین دارد. این شاخص نشان میدهد که چه زمانی سرمایهگذاران بلندمدت به دلیل کسب سود، شروع به فروش بیت کوینهای خود میکنند. در این شاخص هولدرهای یک ساله بیت کوین در زمان افزایش قیمت شروع به فروش داراییهای خود میکنند. با توجه به این نمودار میتوان دریافت هرزمان تعداد هولدرهایی که اقدام به فروش کردهاند، تا مرز ۴۰ درصد میرسد، معمولا با پایان بازار صعودی مواجه میشویم.
با توجه به تنوع زیاد شاخصهایی که میتوان از آنها برای پیشبینی قیمت استفاده کرد، اکثر سرمایهگذاران احتمالا وقت کافی برای آشنایی و یادگیری تمام ابزارهای مختلف را ندارند. نمودارهای تحلیل تکنیکال شامل میانگین متحرک دو ساله، میانگین متحرک ۲۰۰ هفته، مدل انباشت به جریان، اندیکاتور چرخه پای (Pi Cycle)، ضریب نسبت طلایی، روزهای سودآور بیت کوین و منحنیهای رشد لگاریتمی بیت کوین هستند.
اندیکاتورهای آنچین نیز شامل اندیکاتور RHODL، نسبت RHODL، سیگنال پیشرفته NVT، سود و ضرر نسبی، نوسان شبکه بیت کوین، ریسک معکوس، آدرسهای فعال، احساس حاکم بر بازار و نسبت سود خروجی خرج شده است.
در این بین، Decentrader فراابزاری به اسم KPI بیت کوین توسعه داده است که امتیازهایی از صفر تا ۱۰۰ به هر نمودار اختصاص میدهد. Filbfilb در این خصوص گفته است:
بررسی ۵۰ نمودار مختلف بسیار دشوار است. بنابراین کاری که ما میخواهیم انجام دهیم ایجاد یک دید کلی و از سطح بالا است. تمام این ابزارها در یک ابزار خلاصه شدهاند که از آن یک امتیاز به دست میآید. از این امتیاز میتوانید متوجه شوید که تا چه حد در روند کنونی پیش رفتهاید و بازار در چه شرایطی قرار دارد. در نمودار زیر میتوانید امتیاز هر یک از ابزارهایی که میتوان بوسیله آنها روند بازار را پیشبینی کرد، مشاهده میکنید.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- چگونه پایان روند صعودی بازار را تشخیص دهیم؟
صعود و نزول قیمتها در بازار رمزارزها طبق چرخههای تقریبا مشابه و تکرارشونده صورت میپذیرد. این چرخهها معمولا ارتباط مستقیمی با هاوینگ بیت کوین دارند. تاکنون قیمت بیت کوین با نزدیک شدن به هر هاوینگ کاهش یافته و پس از آن به رکورد جدیدی دست یافته است.
- با استفاده از چه ابزارهایی میتوان پایان بازار صعودی را پیشبینی کرد؟
ابزارها و شاخصهای متنوعی برای پیشبینی قیمتها در بازار رمزارزها وجود دارد. شاخصهای On Chain یا درون زنجیرهای از بهترین ابزارهایی هستند که بوسیله آنها میتوان روند بازار را تشخیص داد. از جمله بهترین شاخصهای آنچین برای تشخیص روند بازار میتوان به شاخصهایی مانند MVRV-Z، Peull Multiple و 1yr HODL wave اشاره کرد. در این مقاله نحوه استفاده از این شاخصها را مورد بررسی قرار دادهایم.
جمعبندی
در این مقاله با چرخههای سنتی بازار و برخی از ابزارهای کارگشای تحلیلگران مطرح بازار برای تشخیص زمانبندی پایان بازار صعودی آشنا شدیم. از نقش هاوینگ در چرخه بیت کوین و از نقش انتظارات سرمایهگذاران در بازار گفتیم. راهکار شما برای تشخیص پایان چرخه بازار چیست؟ چه ابزارهایی به شما در این امر کمک میکنند؟ لطفا نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید.
