از زمانی که هیچ کسی در بازار رمزارزها مفهوم NFT را نمیشناخت تا به امروز که این توکنها به نامی پرآوازه تبدیل شدهاند، توکنهای غیرمثلی انواع بسیار متنوعی داشتهاند. هر یک از افراد علاقهمند به حوزه NFT به صورت مداوم در حال جستجوی رویدادهای داغ و پرسروصدای بعدی این حوزه هستند و کاربران جدید نیز به صورت مشابه بهدنبال فرصتهای جدیدی در زمینه فعالیت این حیطه هستند. در این مقاله قصد داریم تا نوع نوینی از NFT یعنی «NFTهای مبتنیبر PoW» را در سال ۲۰۲۱ معرفی کنیم.
در ادامه لیستی از سه NFT شناختهشده را که مبتنی بر گواه اثبات کار یا قدرت محاسباتی هستند، آماده کردهایم. هدف از این کار مقایسه آنها و یافتن نقطه عطف بعدی و فرصت پیش رو در بازار توکنهای غیرقابل تعویض است.
NFTهای مبتنیبر PoW و مفهوم توکنهای غیرقابل تعویض
NFT مخفف عبارت توکنهای غیرقابل تعویض (non-fungible token) است. این عبارت نمادی برای نشان دادن داراییهای «منحصربهفرد» است. در مقابل NFT عبارتی تحت عنوان FT وجود دارد که مخفف عبارت توکن قابل معاوضه است. هر واحد FT یا توکن قابل معاوضه دارای ارزشی معادل با توکن همسان خود بوده و قابل معاوضه با اقلامی مثل طلا، بیت کوین و غیره است.
توکنهای یکتا را میتوان به انواع مختلفی مثل آواتار، بازی، کارتهای معاملاتی (تریدینگ کارت)، متن، اثر هنری، گواهینامه و غیره تقسیم کرد. به عنوان مثال به CryptoPunk میتوان اشاره کرد که نوعی آواتار NFT یا تصویر مورد استفاده برای حسابهای کاربری رسانههای اجتماعی و CryptoKitty نوعی بازی NFT است.
NFTهای مبتنیبر PoW گربههای ماه (MoonCatRescue)
همه کلکسیونرهای توکنهای یکتا حتما در مورد NFTهای مبتنیبر PoW تحت عنوان MoonCatRescue شنیدهاند. اکثر افراد بر این باورند که این مجموعه آثار تنها یکی دیگر از مجموعههای کهنهای است که با ظهور CryptoPunks از چرخه بازار جا مانده است. با این وجود، این مجموعه از جمله قدیمیترین NFTهای مبتنیبر PoW ساخته شده روی اتریوم است. اولین NFT گربه ماه (MoonCat) در تاریخ ۱۰ آگوست ۲۰۱۷ (۱۹ مرداد ماه ۱۳۹۶) توسط دو سازنده که با نام Ponderware شناخته میشوند، تولید شده است.
پس از اینکه MoonCat مورد نظر را یافتید، سیستم شما را در جریان نجات (آزاد کردن) از ماه (پایگاه اصلی مجموعه) یا عدم آزادسازی آن قرار میدهد. اگر بخواهید گربه آزاد شده را ذخیرهسازی کنید، باید به میزان ۰.۰۲ اتر برای مینت (تولید) کردن آن هزینه کنید و مالک جدید آن شوید و جایگاهی را در زنجیره اصلی به آن اختصاص دهید. علاوه بر این میتوانید MoonCat خود را کنار گذاشته یا به شخص دیگری بدهید. در صورت تمایل میتوانید گربه خود را نامگذاری کنید. هر گربه ماه را تنها میتوان یکبار نامگذاری کرد و این نام به صورت دائمی و غیرقابل تغییر خواهد بود؛ حتی اگر مالکیت آن به شخص دیگری واگذار شود.
کمیاب بودن گربههای ماه به صورت عمده از این واقعیت که ۶۴ عدد از آنها مشکی یا سفید خالص هستند نشات میگیرد. این ۶۴ گربه تحت عنوان اجداد اصیل MoonCat شناخته میشوند. علاوه بر این، هرچقدر شماره گربه ماه مد نظرتان به عدد ۰# نزدیکتر باشد، که این عدد نشاندهنده نزدیکتر بودن به اولین MoonCat ساخته شده است، به صورت کلی ارزشمندتر خواهد بود.
توکنهای غیرقابل تعویض مبتنی بر قدرت محاسباتی Hacash Diamond
پروژه الماس هاکش (Hacash Diamond) روی شبکه اتریوم پیادهسازی نشده است. این توکن یکتا دارای زنجیره مختص به خود تحت عنوان هاکش چین است. این پروژه کار خود را با یک وایت پیپر و هویت مخفی آغاز کرد. این بدان معناست که این پروژه دارای هیچ بنیانگذار یا سرمایهگذار شناخته شدهای برای مدیریت و پیشرفت آن نیست.
توسعه Hacash Diamond و فعالیت آن به صورت کامل، زیر نظر اکوسیستم یا جامعه فعال و بازار مرتبط با آن قرار دارد. در تاریخ ۱۶ می ۲۰۱۹ (۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۹۵)، اولین الماس هاکش متولد شد. این در حقیقت اولین توکن غیرقابل معاوضه از مجوعه NFTهای مبتنیبر PoW است که روی زنجیره اتریوم فعالیت نمیکند و اولین NFT متنمحور است. متن تولید شده اولین الماس هاکش «NHMYYM» بود.
هر یک از الماسهای هاکش شامل شش حرف تصادفی (Random) میشد و به شکل الماس منحصربهفردی بودند. به صورت کلی، به تعداد ۱۶٬۷۷۷٬۲۱۶ الماس در ۹ شکل مختلف وجود دارد که توسط ۱۶ رنگ تزئین شدهاند. از نظر تئوری، امکان استخراج ۵۸ الماس در هر روز وجود دارد و ۸۰۰ سال طول میکشد تا تمامی آنها ماین (استخراج) شوند. با این حال، سختی استخراج Hacash Diamond در نهایت و به مرور زمان افزایش پیدا میکند و هیچگاه کاهش پیدا نخواهد کرد. پس از گذر مدت زمان مشخصی، سختی استخراج آن از بیت کوین نیز سبقت میگیرد. بر اساس گمانهزنیها، تخمین زده شده است که به تعداد ۱۰۰٬۰۰۰ الماس هاکش تا سال ۲۰۲۵ در چرخه بازار موجود خواهند بود.
برای ماین کردن Hacash Diamond به پردازندهها (CPUs) نیاز داریم. در تئوری، درست مانند بیت کوین، با افزایش میزان سختی ماینینگ و استقبال عمومی، میتوان ماینرهای ASIC را در راستای استخراج این الماسها توسعه داد. علاوهبر این، پس از ماین شدن یک الماس هاکش، توکن PoW (مبتنی بر قدرت محاسباتی) دیگری نیز در زنجیره Hacash تحت عنوان HAC برای مزایده مورد نیاز است. بنابراین الماس ماین شده به بالاترین پیشنهاد ارائه شده تعلق میگیرد. هنگامی که میزان تقاضای Hacash Diamond در بازار کاهش مییابد، میتوان آن را برای ماینینگ کنار گذاشت.
میزان نادر بودن این الماسها در اصل از ترکیب منحصر به فردی از ۸ شکل، ۱۶ رنگ و حروف تصادفی از مجموعه «WTYUIAHXVMEKBSZN» نشات میگیرد. علاوهبر این، این میزان کمیاب بودن به جامعه هدف و میزان خلاقیت بازار برای درک کامل این ترکیبها نیز بستگی دارد.
توکنهای غیرمثلی «PoW NFT»
یکی دیگر از NFTهای مبتنیبر PoW نامی همسو با این عنوان دارد: PoW NFT. این نوع از توکنهای غیرقابل تعویض در ۱۲ مارس ۲۰۲۱ (۲۲ اسفند ماه سال ۱۳۹۹) متولد شدند و بر اساس ادعاها، اولین NFT مبتنی بر قدرت محاسباتی در بلاک چین اتریوم و دارای تیم کاملی از توسعهدهندگان هستند.
هر اتم PoW NFT به میزان هش توکن مربوطه وابسته است که نشاندهنده عواملی مثل بار یونی، پالت رنگی، موقعیت آنی و شیوه جنبش هر الکترون و بسیاری از خصوصیتهای ظریف دیگر است. میزان ذخایر عرضه آن به صورت کلی تا میزان نامحدودی تخمین زده شده است. میزان کلی ذخایر آن به میزان تقاضای موجود در بازار بستگی داشته و سختی ماینینگ آن نیز بسته به تعداد اتمهای ماین شده، افزایش پیدا میکند. پس از اینکه بیش از ۴۰٬۰۰۰ اتم استخراج شود، میزان سختی تولید هر اتم تا حد زیادی بالا میرود.
در هر چرخه، سختی ماینینگ تا سه برابر افزایش پیدا میکند و این بدین معناست که میانگین زمان تولید نیز تا سه برابر افزایش مییابد. از آنجایی که حد سقفی برای تعداد اتمها وجود ندارد، سیستم پس از طی کردن چرخه ۱۴ به میزان سختی فوقالعاده زیادی میرسد (که از اتم شماره ۱۶۳۸۴# آغاز میشود). پس از این رویداد، استخراج اتم بعدی بسیار دشوار خواهد بود و این یعنی سقف محدوده NFT اتم، ۱۶۳۸۴ عدد است. هزینه ماینینگ آنها نیز پس از هر چرخه ۲ برابر میشود و هزینه فعلی ماینینگ هر اتم معادل با ۰.۱۸ اتریوم است.
بسته به config یا شاخصههای سخت افزاری هر کامپیوتر شخصی (PC)، زمان میانگین تولید هر PoW NFT متفاوت است. بر اساس نتایج به دست آمده از آزمایشهای صورت گرفته، به میزان یک دقیقه برای هر لپ تاپ طول میکشد تا PoW NFT شماره ۲۵۸ را استخراج کند و به میزان میانگین یک ساعت طول میکشد تا PoW NFT شماره ۲۰۴۸ توسط این دستگاه ماین شود. هنگامی که به اتم شماره ۸۱۹۲ میرسیم، زمان استخراج به صورت میانگین تا ۶ ساعت افزایش پیدا میکند.
میزان کمیاب بودن PoW NFT به تعداد اتمها وابسته است. هرچقدر تعداد اتمها بیشتر باشد، استخراج کردن آنها نیز سختتر خواهد بود و از طرف دیگر نادرتر و باارزشتر نیز به حساب میآیند.
سخن پایانی
NFTهای مبتنیبر PoW نیز از جمله آثار قابل استخراج هستند و شکل جدیدی در بازار توکنهای غیرقابل تعویض به حساب میآیند. از آنجا که PoW نیازمند انرژی است، این خصوصیت موجب افزایش میزان هزینه بخش ماینینگ این NFTها میشود جنبه بصری آنها موجب پدیدار شدن «هنر تولید شده توسط قدرت محاسباتی» شده است. این روند درست مشابه «هنر تولید شده به واسطه الگوریتمها» است.
با این حال، روند توسعه این توکنها به تازگی آغاز شده است و بسیاری از NFTهای مبتنیبر PoW مثل MoonCat تنها شکل اندکی از قدرت محاسباتی را به نمایش میگذارند. از طرف دیگر، الگوریتم ماینینگ و مکانیسم تولید PoW NFT هنوز منصفانه نیست. برخلاف PoW NFTهای دیگر، قدرت طراحی مورد نیاز برای تولید الماسهای هاکش بسیار شبیه به بیت کوین است. اما این توکنهای غیرقابل تعویض در بستر زنجیره اتریوم قرار ندارند.
بسیاری از کلکسیونرها با ساختار NFTهای مبتنیبر PoW آشنا نیستند و انتظار بر این است که به صورت روزافزون توجه افراد بیشتری به این زمینه جلب شود. به عنوان نمایندهای برای نمایش کوینهای مبتنیبر PoW میتوان به بیت کوین اشاره کرد که به صورت مستمر، بیشترین میزان ارزش بازار FT یا توکنهای قابل معاوضه را به خود اختصاص داده است. محبوبیت و میزان ترویج پروژه توکنهای یکتای مبتنیبر اثبات کار که در این مقاله مطرح شد، مهر تاییدی بر مسیر صحیح این روند جدید است. در هر صورت میتوان اثبات کار را به عنوان بهترین مکانیزم اجماع با بالاترین میزان استقبال عمومی به حساب آورد. در انتظار موج جدید NFTهای مبتنیبر PoW باشید.