تا این اواخر، بیت کوین و لایت کوین تنها قادر به انجام عملکرد ساده مبادله ارزش بودند. آنها به طرفین اجازه می دهند که به طور ایمن و بدون دخالت شخص ثالث به مبادله ارزش بپردازند؛ این در حالی است که خصوصی نگه داشتن اطلاعات حساس تضمین می شود و تراکنش در بلاک چین ثبت می شود.
بیت کوین و لایت کوین هیچکدام اجازه اعمال قرارداد های هوشمند را در ابتدا نداده بودند زیرا که اندازه بلاک ها و زبان کدگذاری که آنها مورد استفاده قرار می دهند مقدار اطلاعات و انتقال داده مورد نیاز برای قرارداد های هوشمند را پشتیبانی نمی کند.
قبل از اینکه ما به بررسی در مورد این بپردازیم که آیا بیت کوین و لایت کوین هرگز می توانند عملکرد قرارداد هوشمند داشته باشند یا نه، اجازه دهید ابتدا قرارداد هوشمند را درک کنیم و در مورد نوع کد مورد نیاز آن اطلاعاتی داشته باشیم.
عملکرد قرارداد هوشمند
یک قرارداد هوشمند یک قرارداد برنامه نویسی شده می باشد که قادر است به طور خودکار و به محض تکمیل شدن شرایط از پیش تعریف شده به اجرا درآید. این قرارداد ها قادر به اجرای توافق های چند طرفه پیچیده در فراسوی قابلیت هر سازمان خاصی هستند و با هزینه و زمان کمی انجام می گیرند. پیاده سازی نرم افزار قرارداد همچنین اجازه ثبت ایمن، قابل تایید و غیر قابل تغییر همه قرارداد ها، تراکنش ها و داده های درگیر در این فرآیند ها را می دهد.
مزایای قرارداد های هوشمند
قرارداد های هوشمند سه مزیت اصلی را به عملکرد مبادله ارزش بیت کوین و لایت کوین اضافه می کنند:
۱- تصفیه و زمان مذاکره سریعتر و کاراتر به دلیل حذف مداخله شخص ثالث
۲- توافق بدون نیاز به اعتماد بین طرفین ناشناس
۳- اتوماسیون و سهولت انطباق و گزارش داده ها هزینه های مدیریت و سرویس را کاهش می دهد.
مراحل موجود در یک معامله هوشمند
قرارداد های هوشمند به صورت اتوماتیک عمل می کنند و به گونه ای برنامه نویسی می شوند که ایمن، غیر قابل تغییر و الزام آور باشند. ۴ مرحله اصلی در یک معامله هوشمند موجود می باشد:
۱- طرفین تراکنش شرایط را ثبت می کنند
شرایط معامله بین دو طرف تعریف می شود (پرداختی، زمان، وظایف و غیره). سپس جزئیات قرارداد (بجز اطلاعات حریم خصوصی مانند اطلاعات بانکی) بر روی یک دفتر کل عمومی قرار می گیرد و توسط اعتبارسنجان اعتبار سنجی می شود.
۲- سرویس Oracle به سیستم های داخلی و خارجی متصل می شود
قرارداد هوشمند با اطلاعات بانکی و یا هر داده خارجی مورد نیاز برای تکمیل شرایط، داده ها، اکانت های همراه و غیره ارتباط برقرار می کند و محرک هایی را قرار می دهد که با کامل شدن وظایف فعال می شوند.
۳- دوره ارزیابی
قرارداد منتظر محرک های خارجی می شود (پست های رسانه های اجتماعی، مدت زمان ادامه داشتن کمپین، پرداخت) تا شرایط از پیش تعریف شده را ارزیابی نماید.
۴- خود اجرایی
قرارداد به محض کامل شدن شرایط از پیش تعریف شده از طریق محرک ها یا سنسور ها به اجرا درمی آید.
در اساس، یک قرارداد هوشمند به طرفین اجازه می دهد که وارد توافق شوند و در این میان نیازی به اعتماد یا یک چارچوب قانونی نباشد. و شرایط به صورت خودکار و به شیوه غیر متمرکز به اجرا درمی آیند.
اتریوم: بزرگترین پلتفرم قرارداد هوشمند
در حال حاضر، اتریوم قهرمان حیطه قرارداد های هوشمند می باشد. این پلتفرم از یک زبان کدگذاری بنام Solidity استفاده می کند که می تواند این توافق های پیچیده را به اجرا درآورد و با استفاده از سیستم گواه اثبات سهم آنها را تایید کند.
با اینکه اتریوم طوری ایجاد شده که پلتفرم آن می تواند به اجرای قرارداد های هوشمند در شرایطی که تقریبا هیچ استفاده کاربردی موجود نیست، بپردازد اما این پلتفرم هنوز تلاش می کند که مقیاس پذیری را به طور گسترده و آنچنان که لازمه چنین امری می باشد، پشتیبانی کند. قرارداد های هوشمند نیازمند یک زبان کدگذاری انعطاف پذیر، اندازه بلاک بزرگ و تنظیم بجای فرآیند های ماینینگ می باشد تا بتواند به طور کارآمد به تایید و پیوند دادن این قرارداد ها به بلاک چین بپردازد.
اتریوم در تلاش برای اضافه کردن استفاده کاربردی اولیه ای است که بیت کوین مطرح کرد و آن انتقال ارزش ناشناس و بدون نیاز به اعتماد می باشد که اتریوم آن را از طریق ایجاد قرارداد های هوشمند ناشناس، بدون نیاز به اعتماد و دارای قابلیت تکمیل شدن خودکار انجام می دهد. بیت کوین خودش اخیرا با موضوعاتی مانند اندازه بلاک و سرعت تراکنش دست و پنجه نرم کرده است، اما تعداد کمی از به روز رسانی های پروتکل جدید و پیشنهاد های سافت فورک آن حاکی از آن بوده اند که بیت کوین روزی قادر به پشتیبانی از عملکرد قرارداد هوشمند خواهد بود.
علاوه بر این، لایت کوین که بسیار شبیه بیت کوین است جز اینکه دارای بلاک های نسبتا بزرگتری می باشد، در صورتی که این پروژه های زنجیره جانبی جدید با موفقیت در مورد آن پیاده سازی شوند، قادر به قبول کردن قرارداد های هوشمند خواهد بود.
قرارداد های هوشمند بیت کوین و لایت کوین
همچنان که بحث شد، بیت کوین و لایت کوین اخیرا با مشکلات مقیاس پذیری روبرو بوده اند و سعی در مدیریت ترافیک عظیم و تراکنش هایی داشته اند که غول های مالی مانند Visa روزانه قادر به مدیریت آن هستند. لایت کوین ذاتا اندازه بلاک بزرگتر و زمان تراکنش بهتری از بیت کوین دارد اما هنوز با موانعی مشابه بیت کوین مواجه است.
سافت فورک پروتکل لایتنینگ که بیت کوین اخیرا پیاده سازی کرده موجب می شود که ترافیک به خارج زنجیره منحرف شود و این یعنی که هر بلاک مسئول پردازش داده کمتری می باشد. این پروتکل اعمال شده تا:
تا بار بلاک چین بیت کوین تقلیل داده شود.
تراکنش ها سریعتر انجام شوند.
هزینه تراکنش ها کمتر باشد.
اجازه بهبود کد به صورت دوره ای داده شود.
آنچه که پروتکل لایتنینگ به آرامی انجام داد این بود که پایه ای برای بیت کوین و لایت کوین ایجاد کرد تا قدرت پردازشی و انعطاف پذیری کد لازم برای استفاده از معماری اصلی قرارداد هوشمند را داشته باشند. برای اجرای قرارداد هوشمند از طریق بلاک چین های بیت کوین یا لایت کوین، پروتکل های زنجیره جانبی مانند RSK و Polkadot مورد نیاز می باشند.
علاوه بر قابلیت ایجاد قرارداد های هوشمند، این دو پلتفرم هنوز چیز های دیگری هست که باید انجام دهند تا بتوانند مانند اتریوم گزینه پایداری باشند.
Joey Krug یکی از بنیان گذاران Augur دو شیوه ایجاد قرارداد هوشمند در بیت کوین و اتریوم را تست کرد. او کلا سه ماه را به توسعه ابزار های مورد نیاز برای توسعه قرارداد هوشمند در بیت کوین گذراند و این در حالی بود که این کار با استفاده از پروتکل اتریوم و ابزار های توسعه متمرکز بر قرارداد هوشمند آن برای او تنها یک روز به طول انجامید.
قرارداد های هوشمند در داخل آنچه که برنامه های غیر متمرکز یا dApps نامیده می شوند، بسیار به راحتی مورد استفاده قرار می گیرند. این برنامه های غیر متمرکز از قرارداد های هوشمند در داخل پلتفرم خود استفاده می کنند تا هر نوع معاملاتی را که پلتفرم پشتیبانی می کند، تسهیل کنند. اتریوم با در نظر گرفتن همه این عملکرد ها ساخته شده است، در حالی که بیت کوین و لایت کوین چنین نبوده اند.
اجرای قرارداد های هوشمند در خارج از زنجیره در تئوری میسر است اما این فرآیند در حال حاضر برای توسعه دهندگان بسیار کند و دشوار است و پذیرش آن توسط توسعه دهندگان اصلی که تعداد آنها زیاد است، مشکل می باشد. اتریوم از قبل تعداد زیادی برنامه غیر متمرکز را برنامه ریزی کرده است و زبان کدگذاری قرارداد هوشمند بی نظیر آن به توسعه دهندگان ابزار های مورد نیاز برای استفاده از قرارداد های هوشمند را می دهد. این ابزار ها مناسب، کارا و دارای عملکرد آسان هستند. از طرف دیگر، بیت کوین و لایت کوین این پروتکل های متمرکز بر قرارداد هوشمند ذاتی را ندارند تا فرآیند توسعه را برای آنها ساده و موثر کند.
در نهایت، پروتکل لایتنینگ جدید و سافت فورکی که بیت کوین درگیر آن شده در واقع اجازه عملکرد قرارداد هوشمند در داخل آن پلتفرم را می دهد. اما هنوز به سطحی از عملکرد نرسیده که برای توسعه دهندگان عملی باشد.
اتریوم در حال حاضر پیشگام قرارداد های هوشمند می باشد و به منظور اینکه بیت کوین و لایت کوین بتوانند با آن رقابت کنند لازم است که توسعه دهندگان را در نظر بگیرند و گزینه بهتری برای توسعه قرارداد هوشمند در اختیار آنها قرار دهند.
