صرافی ریدیوم (Raydium) صرافی غیرمتمرکز نوینی بر بستر شبکه سولانا است. صرافی‌های غیرمتمرکز یکی از منابع اصلی تامین نقدینگی در عین حفظ عدم تمرکز در فضای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند. صرافی غیرمتمرکز ریدیوم با بهرهگیری از امکانات و خصوصیات شبکه سولانا و افزودن امکاناتی جذاب برای استفاده کاربران، توانسته است به سرعت جای پای محکمی در بازار رقابتی صرافی‌ها برای خود دست و پا کند.
اما صرافی ریدیوم چیست؟ در ادامه این مطلب به این پرسش پاسخ خواهیم داد و نحوه کار با این پلتفرم را توضیح می‌دهیم. با ما همراه باشید.
صرافی ریدیوم چیست؟
صرافی Raydium همانند بسیاری از صرافی‌های غیرمتمرکز نام‌آشنا (همچون یونی سواپ، سوشی سواپ و پنکیک سواپ) از مدل بازارساز خودکار (AMM) یا به شکل دقیق‌تر «بازارساز مبتنی بر مدل تابع ثابت» استفاده می‌کند.
این سرویس با استفاده از ویژگی‌های شبکه سولانا امکان انجام مبادله به شکل بسیار سریع و با هزینه کارمزد کم را مهیا می‌سازد. توجه داشته باشید که در این دکس تنها می‌توانید توکن‌های SPL را با یکدیگر مبادله کنید. اگرچه این شبکه و به خصوص اکوسیستم دیفای در آن به شدت نوپاست، اما توانسته است در مدت زمان اندکی توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کند. به نحوی که در زمان نگارش این مطلب (۱۲ شهریور ۱۴۰۰)، حجم معاملات ۲۴ ساعته این صرافی به بیش از ۳۰۰ میلیون دلار در روز رسیده است. این حجم این صرافی را در بین ده صرافی غیرمتمرکز برتر (در بین تمامی بلاکچین‌ها) از نظر حجم معامله قرار می‌دهد. همچنین مقدار سرمایه قفل شده در این صرافی بیش از ۱.۵ میلیارد دلار است. اما راز این موفقیت چیست؟
این صرافی همکاری تنگاتنگی با پروژه سرم (Serum) دارد. پلتفرم سرم، امکان معامله و بهره بردن از دفتر سفارش (Order Book) را به شکل غیرمتمرکز در بلاکچین سولانا مهیا کرده است. اکسچنج غیرمتمرکز ریدیوم، به شکل مشترک از نقدینگی استخرهای خود و دفتر سفارش سرم استفاده می‌کند. این مساله سبب کاهش قیمت تمام شده برای کاربران می‌شود. همچنین، علاوه بر بخش مبادله که محیطی مشابه دکس‌های رایج دارد، کاربران می‌توانند در بخش معامله (Trade)، جفت ارزهای مدنظر خود را با بهرهگیری از امکانات یک صرافی متمرکز مبتنی بر دفتر سفارش معامله کنند.
تاریخچه صرافی ریدیوم
پلتفرم Raydium در اواخر اسفند ۱۳۹۹ (فوریه ۲۰۲۱) شروع به فعالیت کرد. تیم توسعه‌دهنده این صرافی سال‌ها در حوزه معاملات الگوریتمی فرکانس بالا، بازارسازی، آربیتراژ و دیگر انواع معاملات مالی تجربه اندوخته‌اند. آنها فعالیت خود برای ساخت این سرویس را از شهریور ۱۳۹۹ (سپتامبر ۲۰۲۰) آغاز کردند. تیم توسعه‌دهنده این صرافی با اسامی مستعار شناخته می‌شوند. این اسامی با درون‌مایه امواج الکترومغناطیس انتخاب شده است؛ برای مثال مغز متفکر اصلی پروژه با نام اشعه آلفا (Alpha Ray) شناخته می‌شود و یا اشعه ایکس (X Ray) مسئول فنی و سرپرست تیم برنامه‌نویسی است.
توکن ری (RAY) چیست؟
توکن ری، توکن کاربردی این پلتفرم است. این توکن که از استاندارد SPL تبعیت می‌کند، پایه پرداخت اکثر پاداشها و سیستم‌های کسب درآمد این صرافی است. سقف عرضه توکن RAY پانصد و پنجاه و پنج (۵۵۵) میلیون عدد است. پیش‌بینی می‌شود مینت این تعداد تا ۳۶ ماه به طول انجامد. هر شش ماه، میزان انتشار این رمزارز نصف خواهد شد.
هم‌اکنون قیمت توکن ریدیوم (RAY) ۱۳.۳ دلار است. ارزش بازار فعلی RAY بیش از ۸۶۰ میلیون دلار است و از این حیث، در رتبه ۱۲۶ ام پرارزش‌ترین کوین‌ها و توکن‌های بازار است. هم‌اکنون کمی بیش از ۶۵ میلیون عدد از این توکن در حال گردش در بازار است. بیشترین ارزش تاریخی این توکن در شش روز پیش (۶ شهریور ۱۴۰۰) محقق شد. قیمت ری در آن روز به ۱۶.۳۶ دلار رسید. کمترین قیمت تاریخی آن نیز در ۱۴ ژوئن ۲۰۲۱ (۲۴ خرداد ۱۴۰۰) رخ داد؛ ری در آن زمان با قیمت ۱.۵۷ دلار معامله می‌شد.
صرافی ریدیوم چه امکاناتی در اختیار کاربران قرار می‌دهد؟
ریدیوم با بهرهگیری از زمان تولید بلوک (کمتر از نیم ثانیه)، نرخ تراکنش بالا در هر ثانیه (۵۰ هزار بر ثانیه)، کارمزد اندک شبکه (حدود یک دهم سنت به ازای هر تراکنش) سولانا و استفاده از نقدینگی مشترک اکوسیستم سرم، توانسته است تا با جلوگیری از محبوس شدن نقدینگی، امکانات گسترده‌ای برای کاربران خود فراهم کند. برخی از لین امکانات به شرح زیر است:
- مبادله: کاربران می‌توانند به راحتی توکن‌های SPL خود را مبادله کنند.
- معامله: بخش ترید این صرافی به عنوان نسخه‌ای پیاده شده از رابط گرافیکی کاربر صرافی سرم، به کاربران اجازه معامله و افزودن سفارشات محدود می‌دهد.
- تامین نقدینگی: مطابق روال بازارسازهای خودکار غیرمتمرکز، بقای این پلتفرم در گرو تامین نقدینگی توسط کاربران است. در این بخش کاربران با در اختیار قرار دادن نقدینگی (به شکل جفت ارز) از محل هزینه تراکنش استخر پاداش دریافت می‌کنند.
- مزارع کشت سود: در فارم‌های این پلتفرم، کاربران با کشت توکن‌های نقدینگی خود، از پاداش‌هایی به شکل توکن ری، یا توکن‌های دیگر پروژه‌ها بهره‌مند می شوند.
- استیکینگ: در این بحش کاربران با سپرده‌گذاری توکن ری، توکن ری مضاعف به دست می‌آورند. نرخ بهره فعلی سالیانه، حدود ۲۱ درصد است.
- شتاب‌دهنده: پروژه‌ها برای تامین مالی و عرضه اولیه صرافی (IDO) می‌توانند از این بخش استفاده کنند. با طی مراحل لیست شدن، پروژه‌ها می‌توانند استخر ویژه‌ای تشکیل داده و در ازای توکن پروژه جدید خود، تامین مالی نمایند.
کارمزدهای صرافی Raydium چقدر است؟
از هر مبادله در بخش swap، مقداری به عنوان کارمزد اخذ می‌شود. این مقدار در صرافی ریدیوم ۰.۲۵ درصد است. از این مقدار، ۰.۲۲ درصد سهم تامین‌کنندگان نقدینگی و مابقی (۰.۰۳) به عنوان جایزه به بخش استیکینگ تعلق می‌گیرد.
محاسبه کارمزد بخش معامله کمی پیچیده‌تر است. همچنین داشتن توکن سرم (SRM) می‌تواند سبب کاهش هزینه پرداختی شود. کارمزد این بخش مطابق تصویر زیر محاسبه می‌شود:
هر bps (Basis Points) به معنی ۰.۰۱ درصد است. برای آشنایی با مفهوم میکر و تیکر در صرافی‌های مبتنی بر دفتر سفارش، مقاله زیر را مطالعه بفرمایید:
از مقادیر مشخص شده بالا، ۲۰ درصد به رابط کاربری گرافیکی میزبان (در اینجا مراد ریدیوم است) می‌رسد و باقی به اشکال مختلف به اکوسیستم سرم تعلق دارد.
صرافی ریدیوم از چه شبکه‌هایی پشتیبانی می‌کند؟
این صرافی تنها بر بستر شبکه سولانا فعال است و تنها از توکن‌های SPL این شبکه پشتیبانی می‌کند.
کدام رمزارزها در این صرافی قابل معامله هستند؟
بنا بر اطلاعات سایت کوین گکو در این صرافی ۶۴ کوین/توکن در ۱۴۴ بازار قابل معامله است. از مهم‌ترین توکن‌های قابل معامله در این صرافی می‌توان به سولانا (SOL)، سرم (SRM)، مانگو مارکتز (MNGO) و اتر رپد شده (ETH) اشاره کرد.
آموزش کامل کار با صرافی ریدیوم (Raydium)
پیش از هر چیز باید والت خود را به این پلتفرم متصل کنید. لیست کیف پول‌های پشتیبانی شده این صرافی به شرح تصویر زیر است. کیف پول‌های موبایلی سیف پال و کوین ۹۸ مولتی کوین بوده و محیط کاربری ساده‌ای دارند همچنین کیف پول فانتوم، یکی از بهترین کیف پول‌های پشتیبانی کننده از SPL در اکوسیستم سولاناست.
دقت داشته باشید که در صورت استفاده از کیف پول‌های موبایلی ذکر شده در تصویر بالا (همانند سیف پال) در رایانه شخصی، باید حتما افزونه مرورگر آن را نصب کنید و نمی‌توانید از طریق پروتکل والت کانکت به آن متصل شوید مگر آن که از طریق مرورگر dApp درون والت‌ها، به این صرافی مراجعه کنید.
آموزش مبادله در صرافی ریدیوم
در بخش سواپ، پس از اتصال کیف پول، از منویی مشابه منوی استاندارد اکثر صرافی‌های غیرمتمرکز، ارز دیجیتال مبدا و مقصد را مشخص کنید:
پس از انتخاب و وارد کردن مقدار مبدا، قیمت لحظه‌ای ارزی که مایل به دریافت آن هستید برای شما به نمایش در می‌آید. بدترین قیمت (با توجه به میزان اسلیپیج لغزشی که مشخص کردید) در پایین تصویر مشخص است. با انتخاب گزینه سواپ و تایید آن از کیف پول، تراکنش انجام می‌شود.
در پنجره بعدی، اطلاعات نهایی پیش از انجام تراکنش بار دیگر به نمایش در می‌آیند.
در این تصویر مشاهده می‌کنید که سفارش ما چگونه به سفارش دیگری مچ شده است. با تایید (Approve) این پیغام، سفارش ما انجام خواهد شد.
نکته بسیار قابل توجه در این صرافی این است که بر خلاف بسیاری از صرافی‌های غیرمتمرکز دیگر که در صورت تغییر قیمت و خروج از محدوده لغزش تعیین شده، سفارش به کلی انجام نمی‌شود در ریدیوم، ممکن است به رسم صرافی‌هایی که از دفتر سفارش استفاده می‌کنند، بخشی از سفارش شما انجام (پر) شود. تمام یا بخشی از سفارش شما مادامی که درمحدوده بدترین قیمت تعیین شده (Worst Price) باشد، انجام خواهد شد.
در صورت موفقیت، با پیغام زیر مواجه خواهید شد.
آموزش تامین نقدینگی در صرافی غیرمتمرکز ریدیوم
برای تامین نقدینگی به تب نقدینگی (Liquidity) رفته و پس از انتخاب استخر نقدینگی مدنظرمان، با اضافه کردن دو ارز به نسبت ۱:۱، این عمل را تایید (گزینه Supply) می‌کنیم.
پس از تایید تراکنش‌ها در کیف پول، با پیغام موفقیت آمیز زیر روبرو خواهید شد:
پس از تامین نقدینگی در استخر، اطلاعات صفحه آن استخر برای شما به شکل زیر به روز خواهد شد. شما امکان افزودن نقدینگی بیشتر به استخر (Add Liquidity) و یا برداشت نقدینگی (Remove) را خواهید داشت. همچنین تعداد توکن‌های نقدینگی که در ازای تامین نقدینگی به شما داده شده است در قسمت pool tokens و میزان سهم شما از حجم نقدینگی استخر در قسمت pool share به نمایش در می‌آید.
آموزش شرکت در مزارع کشت سود در Raydium
با رفتن به تب Farms در صفحه این صرافی، می‌توانید لیستی از مزارع کشت سود فعال در این صرافی را مشاهده کنید. دقت داشته باشید که برای شرکت در این مزارع، باید پیش‌تر در استخر نقدینگی جفت ارز مربوطه تامین نقدینگی کرده باشید و مالک توکن نقدینگی (LP token) ذکر شده در نام مزرعه باشید. اطلاعاتی همچون بهره مرکب سالیانه مزرعه، مقدار دارایی قفل شده و نوع پاداش (به شکل توکن ری یا دیگر توکنها) در جلوی نام مزرعه قابل مشاهده است.
پس از انتخاب مزرعه و با کلیک بر روی آن، گزینه Stake LP را برمی‌گزینیم.
در پنجره متعاقب، تعداد توکن‌های نقدینگی که مایل به سرمایه‌گذاری هستیم را مشخص می‌نماییم و سپس فرایند را تایید می‌کنیم.
دقت داشته باشید که مرحله قبل همانند یک تراکنش عادی است و نیاز به تایید تراکنش در کیف پول دارد.
پس از انجام موفقیت آمیز اعمال قبل، با کلیک بر روی نام استخر، در جلوی قسمت Pending Rewards می‌توانید پاداشی که به شما تاکنون تعلق گرفته است را مشاهده کنید. در صورت تمایل به واریز پاداش به کیف پول خود، بر روی گزینه Harvest کلیک کنید.
آموزش استیکینگ در ریدیوم
استیکینگ در ریدیوم در حال حاضر تنها با استیک توکن ری انجام می‌شود. برای شرکت در این سیستم کسب درآمد، به تب Staking رفته و بر روی این استخر کلیک کنید. پس از کلیک بر روی آن، مقدار توکنی که قصد سرمایه‌گذاری آن را دارید، انتخاب کرده و تایید نمایید.
پس از فشردن دکمه Stake و تایید در کیف پول، در صورت انجام صحیح، با پیغام زیر مواجه خواهید شد:
پشتیبانی صرافی ریدیوم
از طریق سرویس های دیسکورد، تلگرام و ویبو می‌توانید با ادمین‌ها و نیروهای پشتیبانی این صرافی در ارتباط باشید. به صورت کلی سرویسهای غیرمتمرکز در سطح سرویسهای تجاری متمرکز قادر به ارائه خدمات پشتیبانی نیستند. همچنین توجه فرمایید که عبارات بازیابی خود را به هیچ عنوان در اختیار هیچ‌کس، حتی نیروی پشتیبانی رسمی سرویس‌ها قرار ندهید.
آیا صرافی ریدیوم برای ایرانیان مناسب است؟
این صرافی غیرمتمرکز با مهیا کردن امکان ترید (هر چند محدود در قیاس با گزینه‌های بیشتر سرویسهای متمرکز) بدل به گزینه جذابی برای ایرانیان شده است. با توجه به غیرمتمرکز بودن این پلتفرم، خبری از احراز هویت در میان نیست. همچنین هزینه اندک کارمزد تراکنش در کنار بریج‌های بسیاری که برای انتقال به این شبکه وجود دارد، آن را ارزشمند ساخته است.
پرسش و پاسخ
- صرافی ریدیوم (Raydium) چیست؟
صرافی ریدیوم، صرافی غیرمتمرکزی بر بستر شبکه سولانا است. وجه تمایز این صرافی، پشتیبانی از سفارشهای محدود (limit order) و دفتر سفارش با بهرهگیری از نقدینگی مشترک اکوسیستم سرم (Serum) است.
جمع‌بندی
صرافی غیر متمرکز ریدیوم، یکی از بهترین سرویسهای دیفای حال حاضر در اکوسیستم سولانا است. این صرافی به خوبی توانسته است مزیت‌های این شبکه را با امکانات خود ترکیب کند. این AMM از نقدینگی استخرهای خود برای گذاشتن سفارش در صرافی سرم استفاده می‌کند و از طرف مقابل از مزیت‌های آن بهره می‌برد. سرعت، امنیت، راحتی استفاده و هزینه اندک این صرافی در کنار نبود قوانین محدودکننده دولت‌ها، این صرافی را به گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاران ایرانی تبدیل کرده است. پیشرفت خیره‌کننده این صرافی تنها در عرض چند ماه، نوید آینده‌ای هیجان انگیز را می‌دهد.
تجربه شما در استفاده از صرافی غیرمتمرکز ریدیوم چیست؟ آیا استفاده از آن را به دیگران توصیه می‌کنید؟ نظر خود را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.
