بلاک چین یک دفترکل (Ledger) غیرمتمرکز است و هیچ سروری بهتنهایی نمیتواند کنترل کامل اطلاعات آن را به دست بگیرد. به احتمال زیاد، شبکههای بلاکچینی زیرساخت و اساس اینترنت آینده را تشکیل خواهند داد. در نتیجه اکنون بلاکچینها سرویسهای نامگذاری مختلفی را ارائه میدهند تا کاربران با استفاده از آنها یک آدرس ساده و خوانا را برای کیف پولهای خود تهیه کنند. دامنههای بلاکچینی آدرسهایی مثل آدرس ایمیل هستند که برای ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال استفاده میشوند. این آدرسها در یک دفترکل عمومی ذخیره میشوند، برای همه در دسترس هستند و با قرارداد هوشمند خریداری میشوند. در این مقاله از میهن بلاکچین ۷ مورد از بهترین سرویسهای نام دامنه بلاکچینی را معرفی کنیم که سابقه درخشانی در حوزه دامنههای نسل سوم وب دارند.
روش خرید و نحوه کار نامهای دامنه وب ۳
دامنههای بلاکچینی از نظر فنی توکن بیهمتا (NFT) هستند و میتوان از آنها در متاورس استفاده کرد. این دامنهها پس از ساخته شدن، برای همیشه در کیف پول شما باقی میمانند و قابل حذف نیستند. البته برای تمدید برخی از آنها باید کارمزد پرداخت کنید.
فرآیند خرید دامنه بلاکچینی معمولا ساده است، اما بسته به نوع بلاک چین ممکن است گاهی پیچیده شود. مثلا برای دریافت نام دامنه از سرویس نام اتریوم (ENS) باید اتریوم داشته باشید، نام دلخواه خود را پیدا کنید و آن را از یک بازار بخرید. پس از تهیه دامنه، باید آن را مینت یا ضرب (Mint) کنید که احتمالا کارمزد بالایی خواهد داشت. تقاضا برای دامنههای بلاکچینی زیاد است و به همین دلیل قیمت آنها مدام در حال افزایش است.
معرفی ۷ سرویس نام دامنه بلاکچینی
در این بخش شما را با ۷ سرویس نام دامنه بلاکچینی آشنا میکنیم که میتوانید برای تهیه دامنههای بلاکچینی از آنها استفاده کنید.
۱- دامنههای ENS
سرویس نام اتریوم (Ethereum Name Service) یا به اختصار ENS، یک سازمان غیرمتمرکز و متنباز است که آدرسهای طولانی و پیچیده بلاک چین اتریوم را به آدرسهای کوتاهتر، راحتتر و خواناتر تبدیل میکند. ENS این امکان را برای کاربران فراهم میکند که به جای استفاده از ۴۲ حرف هگزادسیمال (ترکیب اعداد و حروف)، یک نام منحصربهفرد مانند مثل “DappRadar.eth” برای آدرس خود انتخاب کنند. انتخاب نام آسان برای آدرس، باعث تسهیل فرآیند ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال و سایر داراییها میشود.
با توجه به رشد چشمگیر حجم فروش NFTها از ابتدای سال ۲۰۲۱، میتوان گفت که دامنههای ENS معروفترین و پرفروشترین نامهای دامنه وب ۳ هستند. در ماه ژانویه سال ۲۰۲۱، حجم معامله دامنهها توسط کاربران ۵۵۸,۳۴۴ دلار بوده است. همچنین در ماه می ۲۰۲۲، تقریبا زمانی که معاملهگران به دنبال دامنههای ENS سه و چهار حرفی بودند، حجم معاملات این مجموعه به ۴۴.۳ میلیون دلار در یک ماه رسید؛ البته در دسامبر ۲۰۲۲ این حجم فروش به ۴.۹ میلیون دلار کاهش یافت.
۲- اسپیس آی دی (SPACE ID)
اسپیس آی دی یک شبکه سرویس نام جهانی است که بر بستر بایننس اسمارت چین ساخته شده است. هدف این شبکه برقراری ارتباط بین افراد، اطلاعات، داراییها و برنامههای کاربردی دنیای دیجیتال است. SPACE ID از قابلیت چین آگنوستیک (Chain-agnostic) برخوردار است، یعنی به یک بلاک چین خاص محدود نیست. این شبکه کاملا غیرمتمرکز است و به کمک تکنولوژی بلاک چین در شبکههای همتابههمتا اجرا میشود.
اسپیس آی دی ضدسانسور است و مقامات یا نهادهای مرکزی نمیتوانند آن را سانسور یا کنترل کنند. کد این شبکه منبع باز است و هرکسی میتواند از آن استفاده یا در آن مشارکت کند. دامنههای SPACE ID در جولای ۲۰۲۲ راهاندازی شدهاند. از زمان راهاندازی، فروش این دامنهها افزایش یافت و در سپتامبر ۲۰۲۲ به اوج خود رسید (۳۶,۷۴۴ دامنه توسط ۲۵,۱۱۴ معاملهگر مختلف خرید و فروش شد)؛ اما در دسامبر ۲۰۲۲، تنها ۱۰,۲۲۹ دامنه SPACE ID توسط ۶,۵۲۱ تریدر معامله شده است.
۳- دامنه Unstoppable Domains
Unstoppable Domains یا دامنههای غیرقابل توقف برای پر کردن شکاف بین وب ۲ و وب ۳ و ارتباط این دو حوزه ساخته شدهاند. این سرویس به کاربران امکان میدهد که یک نام دامنه بر بستر بلاک چین پالیگان (Polygon) داشته باشند. پسوند این دامنهها .crypto یا .zil است (مثل DappRadar.crypto). سرویس Unstoppable Domains آدرسهای پیچیده و طولانی کیف پول ارز دیجیتال را به اسمهای راحت و خوانا تبدیل میکند و در نتیجه، استفاده از برنامهها و صرافیهای غیرمتمرکز با آنها آسانتر میشود.
در آگوست ۲۰۲۲ قیمت دامنههای غیرقابل توقف به اوج خود، یعنی به میانگین ۱۲.۵۴ دلار در ماه رسید. در ماه دسامبر همان سال، با کاهش قیمت ارزهای دیجیتال و کاهش اعتماد کاربران به وب ۳، قیمت این دامنهها به ۵.۲۲ دلار کاهش یافت.
۴- دامنههای EDNS
EDNS یا سرویس نام دامنه اتر (Ether Domain Name Services)، در ۱۲ آوریل (۲۳ فروردین) راهاندازی شد. EDNS به کاربران امکان میدهد که برای آدرسهای عمومی و وبسایتهای غیرمتمرکز خود یک نام مستعار کوتاه و راحت انتخاب کنند و در نتیجه استفاده از دنیای ارزهای دیجیتال و دیفای (DeFi) را برای کاربران آسانتر میکند.
EDNS اولین پلتفرم در نوع خود بود که بر بستر بلاک چین پالیگان ساخته شد. هدف این پلتفرم بهبود تجربه کاربری در وب ۳ است و این کار را با استفاده از فناوری دامنه غیرمتمرکز آنچین انجام میدهد. در جولای ۲۰۲۲ فروش دامنههای EDNS به اوج خود رسید و ۸۵۰,۵۶۴ دامنه NFT توسط ۲,۶۱۵ معاملهگر خرید و فروش شد. در ماه دسامبر، تعداد معاملهگران این دامنهها به ۲,۸۱۱ نفر رسید؛ اما تعداد NFTهای معامله شده به ۳۸۵,۴۷۲ کاهش یافت.
۵- NEAR Names
نیر نیمز (NEAR Names) نامهای دامنه وب ۳ بلاک چین نیر (NEAR) هستند. مثل سایر نامهای دامنه بلاکچینی، این نامهای دامنه نیز نوعی آدرس وب شخصی هستند که بر بستر پروتکل NEAR ساخته شدهاند. این نامهای دامنه غیرمتمرکز هستند و به جای یک شرکت بزرگ مرکزی، توسط جامعه کاربری شبکه نییر کنترل میشوند. با استفاده از این سرویس میتوانید آدرس قرارداد هوشمند یا کلید عمومی خود در بلاک چین نییر را به اسمهای راحتتر و قابل خواندن برای انسان تبدیل کنید. از این نامها میتوانید در ساخت وب سایت و دسترسی به برنامههای غیرمتمرکز و وصل کردن کیف پول خود به این پلتفرمها استفاده کنید.
معاملات NEAR Names در جولای ۲۰۲۰ آغاز شد و در طول ماه مارس ۲۰۲۱، ۱۵,۴۷۸ نام دامنه معامله شد. در سپتامبر ۲۰۲۱، بیش از ۴۱۶,۲۳۱ دامنه نییر توسط ۱۲,۰۴۶ تریدر خرید و فروش شده است که نشاندهنده انباشت آنها توسط نهنگها است. در دسامبر ۲۰۲۲، ۶,۱۳۲ معاملهگر تنها ۱۳,۰۷۸ نام دامنه را معامله کردهاند که نشان میدهد معاملهگران دیگر این نامها را بهعنوان یک سرمایهگذاری در نظر نمیگیرند.
۶- Tezos Domains
Tezos Domains یک سیستم نامگذاری باز و توزیع شده است که از بلاک چین تزوس (Tezos) استفاده میکند. کاربرد اصلی سرویس دامنه تزوس این است که یک نام مستعار کاربر پسند را به آدرس تزوس مربوطه و برعکس ترجمه کند. نامهای دامنه در بلاک چین تزوس ذخیره میشوند. قراردادهای هوشمند متنباز و بازبینی شده تضمین میکنند که ارسال داراییها به یک نام دامنه تزوس با همان امنیتی انجام شود که به آدرسهای معمولی ارسال میشود.
نامهای تزوس درواقع NFTهای سازگار با قابلیت FA2 هستند، یعنی شما تنها مالک و کنترلکننده این توکنها هستید. این نامها بهطور امن در کیف پول شما ذخیره میشوند و شما فقط میتوانید آنها را جابجا و مدیریت کنید، تقریبا مثل ذخیرهسازی و مدیریت ارزهای دیجیتال.
معاملات دامنههای تزوس از ماه آوریل ۲۰۲۱ آغاز شد و حجم فروش آنها در سپتامبر ۲۰۲۲ به اوج خود رسید. در آن ماه ۴۶۵,۴۵۷ دلار از این NFTها معامله شد. جالب است بدانید که در ژانویه ۲۰۲۲، تعداد فروش دامنههای تزوس به بالاترین حد خود یعنی ۸۲,۷۶۸ عدد رسید.
۷- دامنه Yat
پلتفرم یات (Yat) به شما امکان میدهد که از ایموجیها به عنوان نام کاربری و هویت جهانی خود در اینترنت استفاده کنید. نام دامنه Yat ترکیبی از یک تا پنج ایموجی است که میتوان آن را به عنوان نام کاربری دیجیتال، URL وب سایت و آدرس کیف پول وب ۳ استفاده کرد.
Yat ترکیبی از یک NFT و یک آدرس دامنه است. کل Yatها توکنیزه شدهاند؛ اما باز هم مالکان میتوانند با پرداخت هزینه اضافی، توالی ایموجیهای خود را به یک NFT در بلاک چین اتریوم تبدیل کنند. شایان ذکر است که خرید یات مثل فرایند ساختن یک توکن بیهمتا نیست و این دو باهم تفاوت دارند.
جمعبندی
نامهای دامنه بلاکچینی قابلیت جدیدی در نسل سوم وب است که استفاده از پلتفرمهای ارز دیجیتال و برنامههای غیرمتمرکز دیفای را برای ما آسانتر میکند. نامهای دامنه وب ۳ در واقع نوعی آدرس کوتاه، ساده و قابل خواندن برای انسان هستند که میتوان آنها را با آدرسهای طولانی و پیچیده بلاک چین جایگزین کرد. به خاطر سپردن و استفاده از نامهای دامنه بلاکچینی، بسیار آسانتر از آدرسهای عادی کیف پول است. در طی سالهای اخیر، سرویسها و پلتفرمهای مختلفی ساخته شدهاند که به کاربران فضای ارز دیجیتال خدمات نام دامنه ارائه میدهند. در این مقاله، بهترین سرویسهای نام دامنه بلاکچینی