پایت پرو (Pyth Pro) چیست؟ گام بزرگ پایت نتورک برای بازآفرینی زنجیره تامین داده

در همه بازارهای مالی، چه متمرکز یا غیرمتمرکز، همه چیز به داده بستگی دارد؛ از قیمت نفت و طلا گرفته تا نرخ ارزهای دیجیتال. بازارهای مالی بدون داده مثل یک شهر بدون نقشه هستند؛ یک معامله‌گر یا نهاد مالی برای تصمیم‌گیری درست به تصویر دقیق و جامع قیمت‌ها نیاز دارد. اما واقعیت این است که زیرساخت‌های سنتی تامین داده سال‌هاست که با سیستم ناکارآمد، هزینه‌های سرسام‌آور و دسترسی محدود دست‌وپنجه نرم می‌کند. پایت پرو (Pyth Pro) یک راه‌حل نوآورانه مبتنی بر پایت نتورک (Pyth Network) است که داده‌های قیمتی را به‌طور مستقیم از معتبرترین شرکت‌های معاملاتی و مؤسسات جهانی جمع‌آوری می‌کند و در اختیار همه قرار می‌دهد. شبکه پایت که در سال ۲۰۲۱ با هدف تبدیل شدن به یک «منبع واحد برای داده‌های بازار» پا به این عرصه گذاشت، حالا با معرفی محصول پایت پرو گام مهمی برای بازآفرینی زنجیره تامین داده برداشته است تا دسترسی به اطلاعات قیمت را برای همگان مستقیم، شفاف و مقرون‌به‌صرفه کند. در این مطلب از میهن بلاکچین ابتدا مروری بر شبکه پایت نتورک و اهداف آن خواهیم داشت، سپس به مشکلات موجود در حوزه تامین داده می‌پردازیم و در پایان می‌بینیم که پایت پرو چطور چالش‌های موجود را برطرف می‌کند.

بازآفرینی زنجیره تامین داده بازارهای مالی

پایت نتورک (Pyth Network) در سال ۲۰۲۱ به‌عنوان یک اوراکل غیرمتمرکز برای انتقال داده‌های مالی لحظه‌ای از دنیای واقعی به بلاکچین ایجاد شد. اگرچه این شبکه در ابتدا با همکاری جمع کوچکی از صرافی‌ها و شرکت‌های معاملاتی آغاز به‌کار کرد؛ اما خیلی زود به یکی از بزرگ‌ترین منابع داده سازمانی در جهان تبدیل شد.

پایت با جذب بیش از ۱۲۵ نهاد فعال موفق شد شبکه‌ای از داده‌های اختصاصی بسازد و بیش از ۱.۷ تریلیون دلار حجم تراکنش را در بیش از ۶۰۰ اپلیکیشن پشتیبانی کند. همکاری با سازمان‌های دولتی و بازیگران بزرگی چون جین استریت (Jane Street)، ریولوت (Revolut)، بورس آپشن شیکاگو (Cboe) و حتی وزارت بازرگانی ایالات متحده نشان می‌دهد که پایت نه‌تنها موفق شده است اعتماد غول‌های بازار را جلب کند؛ بلکه توانسته معماری جدیدی را برای شفافیت، دسترس‌پذیری و دقت داده‌های مالی بنا کند.

ماموریت اصلی شبکه پایت همیشه این بوده که یک منبع واحد و قابل اعتماد برای داده‌های بازار ایجاد کند. یک ایده ساده، اما بسیار مهم که در صورت تحقق، سیستم‌های مالی قدیمی را متحول می‌کند و دسترسی به داده‌های بازارهای جهانی را برای همه گسترش می‌دهد. پایت تاکنون با پذیرش گسترده در حوزه دیفای و گسترش سریع در دنیای مالی سنتی، نشان داده که می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در آینده داده‌های مالی ایفا کند.

بررسی چالش‌های زنجیره‌ تامین داده بازارهای مالی

داده‌ ستون اصلی امور مالی مدرن است؛ همه چیز از معاملات و مدیریت ریسک گرفته تا تسویه و گزارش‌دهی، همگی به داده‌ها وابسته هستند. با رشد سریع بازارهای مالی و دسترسی گسترده‌ای که اینترنت ایجاد کرده، اهمیت داده‌ حتی بیشتر از قبل شده است. اما مسئله این است زیرساختی که امروز داده‌های بازار را تأمین می‌کند، همچنان در تاریکی پیش از عصر اینترنت به‌سر می‌برد و هیچ جایگزین مناسبی هم برای آن وجود ندارد.

در وضع موجود، مؤسسات مالی مجبور هستند سالانه بیش از ۵۰ میلیارد دلار را صرف خرید داده‌های بازار ‌کنند؛ اما سیستمی که به آن تکیه کرده‌اند اصلا برای دنیای پیچیده و جهانی امروز طراحی نشده است. فقدان رقابت واقعی بین مناطق جغرافیایی یا کلاس‌های مختلف دارایی نیز باعث شده است هزینه‌ تامین داده به شدت بالا برود؛ تاجایی‌که تنها در سه سال گذشته بیش از ۵۰٪ افزایش داشته است. مشتری‌ها اغلب برای محصولات یکسان مبالغ متفاوتی می‌پردازند، دسترسی به داده‌ به محل و منطقه همان پلتفرم محدود است و ورود بازیگران جدید به زنجیره تامین داده تقریباً غیرممکن شده است.

نگاهی به روند تاریخی نشان می‌دهد که در طول ۲۵ سال گذشته، هزینه خرید داده‌های بازار تقریباً سریع‌تر از همه طبقات مالی رشد کرده است. این روند صعودی به‌نوبه خود بار فزاینده‌ای را بر دوش همان موسساتی قرار می‌دهد که نقش اصلی را در تأمین نقدینگی و کارآمدی بازار برعهده دارند.

ایرادها و نقایصی که در ساختارهای قدیمی وجود دارد، کاملاً واضح هستند:

• صرافی‌ها فقط دفاتر سفارش‌ خودشان را می‌بینند و هر یک از این دفترها تنها بخش کوچکی از فعالیت جهانی را پوشش می‌دهند.
• فروشندگان داده همین تکه‌های ناقص را جمع‌آوری و دوباره بسته‌بندی می‌کنند و بعد آن‌ها را با قیمت‌های سرسام‌آور به مشتریان خود می‌فروشند.
• شرکت‌های معاملاتی و بانک‌ها که دقیق‌ترین و سریع‌ترین داده‌های قیمتی را تولید می‌کنند از درآمد حاصل از داده بی‌نصیب هستند و تنها سهم اندکی از ارزش ایجاد‌شده را دریافت می‌کنند.

در عمل، این یعنی ارزشمندترین قیمت‌ها در همان بالادست، جایی که شرکت‌های معاملاتی و بانک‌ها سفارش‌ها را ثبت می‌کنند و قبل از رسیدن به صرافی‌ها یا سیستم‌های توزیع، شکل می‌گیرند؛ اما بخش عمده درآمد حاصل از داده‌های بازار به تامین‌کننده‌ها و واسطه‌های میانی تعلق می‌گیرد. این وضعیت تقصیر یک بازیگر خاص نیست؛ بلکه نتیجه یک سیستم قدیمی است که ناخواسته به تثبیت قدرت بازیگران سنتی، کاهش رقابت و محدود شدن نوآوری دامن می‌زند.

راه‌حل پایت پرو چیست؟

پایت پرو (Pyth Pro) با بازسازی زنجیره تامین داده‌های بازار، نقاط ضعف سیستم را برطرف می‌کند. به لطف این محصول، مؤسسات دیگر مجبور نیستند از فیدهای تکه‌تکه و دوباره‌بسته‌بندی‌شده واسطه‌ها استفاده کنند؛ درعوض می‌توانند قیمت‌ها را به‌طور مستقیم از همان نهادهایی بالادستی یعنی شرکت‌های معاملاتی، صرافی‌ها و بانک‌ها دریافت کنند. به‌علاوه، تمام این داده‌ها به‌طور یکپارچه‌ ارائه می‌شوند.

چندین نهاد بزرگ ازجمله جامپ تریدینگ (Jump Trading Group) از طریق دسترسی آزمایشی اولیه در حال استفاده از پایت پرو هستند. این شرکت در مورد همکاری با پایت نتورک گفته است:

«ما افتخار می‌کنیم که از حامیان بلندمدت پایت هستیم. پایت یکی از جامع‌ترین و ارزشمندترین منابع داده‌های بازار را ایجاد کرده است. پایت پرو این داده‌ها را برای کاربران بیشتری، از جمله شرکت‌های مالی سنتی، قابل دسترس می‌کند و با ارائه ناب‌ترین داده‌ها به‌طور مستقیم از منبع اصلی، روح رقابت را به اقتصاد داده‌های بازار بازمی‌گرداند.»

۱. تجمیع داده‌های جهانی در یک شبکه توزیع یکپارچه

پایت پرو از بیش از ۲۰۰۰ فید داده شامل سهام، معاملات آتی، صندوق‌های قابل‌معامله در بورس (ETF)، کالا، فارکس، ارزهای دیجیتال و اوراق بدهی پشتیبانی می‌کند. این داده‌ها با فرکانس میلی‌ثانیه به‌روزرسانی می‌شوند، زمان آپتایم بیش از ۹۹.۹٪ است و کاربران می‌توانند بدون قطعی و مشکل به داده‌ها دسترسی داشته باشند. همچنین، داده‌ها با دقت ۹۵٪ نسبت به مرجع ملی قیمت‌گذاری “NBBO” ارائه می‌شوند و هر هفته نمادهای جدیدی به شبکه افزوده می‌شود. نتیجه این فرآیند یک نمای جامع و منسجم است که به‌عنوان معتبرترین منبع داده‌های مالی عمل می‌کند.

۲. ارائه داده‌های تخصصی از شرکت‌های بزرگ

بیش از ۱۲۵ نهاد پیشرو ازجمله جین استریت (Jane Street)، ریولوت (Revolut)، جامپ (Jump)، کامبرلند دی‌آردبلیو (DRW)، آپتیور (Optiver)، بورس آپشن شیکاگو (Cboe) و ال‌مکس (LMAX) قیمت‌های اختصاصی خود را در پایت نتورک به اشتراک گذاشته‌اند. این داده‌ها به‌صورت شفاف و با استفاده از تأیید رمزنگاری‌ جمع‌آوری می‌شوند و از طریق مکانیزم‌های استیکینگ (Staking) و اسلشینگ (slashing) صحت آن‌ها تضمین می‌شود. نتیجه این است که کشف قیمت به‌محض وقوع در منبع ثبت می‌شود و در عین حال، مشارکت‌کنندگان می‌توانند در ازای ارائه دقیق داده‌های خود پاداش دریافت کنند.

۳. ایجاد یک مدل ساده‌ و مقرون‌به‌صرفه‌

همکاری با فروشندگان سنتی داده معمولاً پرهزینه و پرچالش است. آن‌ها بابت پوشش ناقص داده‌های بازار، گاهی بیش از ۲۵۰ هزار دلار در ماه دریافت می‌کنند. به‌علاوه، در مدل‌های سنتی مؤسسات مجبور هستند چندین قرارداد مختلف ببندند، یکپارچه‌سازی‌های تکراری انجام دهند و با هزینه‌های غیرقابل‌پیش‌بینی دست‌وپنجه نرم کنند. پایت پرو به جای این مدل ناکارآمد، یک سیستم اشتراکی شفاف ارائه می‌دهد که متناسب با نیازهای مؤسسات طراحی شده است. پلن‌های پایت‌ به شرح زیر هستند:

• پایت کریپتو پایت (Pyth Crypto): رایگان، داده‌های کریپتویی در هر ۱ ثانیه به‌روزرسانی می‌شوند.
• پایت کریپتو پلاس (Pyth Crypto+): ماهانه ۵٬۰۰۰ دلار، به‌روز رسانی داده‌های کریپتویی در هر هزارم ثانیه
• پایت پرو (Pyth Pro): ماهانه ۱۰٬۰۰۰ دلار، پوشش جهانی در تمام کلاس‌های دارایی، به‌روزرسانی در هر هزارم ثانیه، پشتیبانی سازمانی و حق بازتوزیع داده‌ها

پایت پرو تنها به کاهش هزینه تامین داده بسنده نکرده است؛ بلکه با حذف موانعی مانند قیمت‌گذاری ناعادلانه، دسترسی محدود و قراردادهای غیرشفاف، زمینه را برای مشارکت گسترده‌ مؤسسات کوچک و بزرگ در بازار داده فراهم ساخته تا به رشد همه بازیگران کمک ‌کند. در این مدل، علاوه‌براینکه صرافی‌ها، شرکت‌های معاملاتی و بانک‌ها می‌توانند داده‌های خود را مستقیما به درآمد تبدیل کنند، مؤسسات مالی هم به نمای کامل‌تر، دقیق‌تر و قابل‌اعتمادتری از بازارهای جهانی دسترسی پیدا خواهند کرد. نتیجه نهایی، شکل‌گیری یک اکوسیستم مالی سالم‌ و رقابتی است که در آن داده‌ها بیش از هر زمان دیگری دسترس‌پذیر، دقیق‌ و شفاف‌ خواهند بود.

مزیت پایت پرو نسبت به زنجیره‌های تامین داده سنتی چیست؟

مشکل اصلی فروشندگان سنتی داده این است که داده‌ها را فقط جمع‌آوری و دوباره بسته‌بندی می‌کنند، بدون اینکه هیچ تغییری در ساختار ایجاد کنند. درمقابل، پایت پرو اساسا از پایه بازطراحی شده است تا داده‌های مالی را به شکل مستقیم، شفاف و سریع در سطح جهانی جمع‌آوری، بررسی و توزیع کند. مهم‌ترین مزایای پایت پرو نسبت به زنجیره‌های تامین داده سنتی عبارتنداز:

• دریافت داده از منبع اصلی: اطلاعات قیمت مستقیما از شرکت‌های معاملاتی، صرافی‌ها و بانک‌ها گرفته می‌شود. بنابراین، پیش از آنکه داده‌ها در معرض تکه‌تکه‌شدن یا میانگین‌گیری قرار بگیرند از همان منبع اصلی بدون تاخیر ارائه می‌شوند.
• کیفیت منبع: بیش از ۱۲۵ مؤسسه پیشرو و حتی وزارت بازرگانی ایالات متحده داده‌های اختصاصی خود را در این شبکه به اشتراک می‌گذارند.
• تجمیع شفاف: همه داده‌های ارسال‌شده با استفاده از روش‌های قابل‌تأیید ادغام می‌شوند و برای هر فید داده یک بازه اطمینان مشخص (Confidence intervals) می‌شود تا کیفیت آن همیشه قابل‌بررسی باشد.
• تحویل با کارآیی بالا: داده‌ها با تاخیر کمتر از ۱۰۰ میلی‌ثانیه و با دقت بالا در سراسر جهان توزیع می‌شوند.
• مشوق‌های هماهنگ: سیستم از طریق مکانیزم استیکینگ و اسلشینگ به کسانی که داده‌های درست و دقیق ارائه دهند، پاداش می‌دهد و درصورت خطا یا تخلف آن‌ها را جریمه می‌کند.
• مدل پایدار: درآمد حاصل از اشتراک‌‌‌گذاری داده به سازمان مستقل غیرمتمرکز پایت (Pyth DAO) بازمی‌گردد. این کار منجر به تشویق ناشران داده می‌شود و ارزش شبکه را در طول زمان افزایش می‌دهد.

اگرچه پایت پرو به‌عنوان جایگزینی برای زیرساخت قدیمی و پراکنده بازار داده طراحی شده است؛ اما هدف آن حذف بازیگران فعلی نیست. صرافی‌ها، شرکت‌های معاملاتی و بانک‌ها همچنان در قلب این سیستم باقی می‌مانند؛ چراکه ارزش واقعی شبکه از داده‌های آن‌ها به‌دست می‌آید. نقش پایت پرو این است که مشارکت را گسترش دهد و محدودیت‌های ساختاری را از میان بردارد. با ایجاد یک شبکه توزیع یکپارچه و باز، هم مؤسسات بیشتری به داده‌های موردنیاز خود دسترسی پیدا می‌کنند و هم ناشران می‌توانند مستقیما سهمی از ارزش ایجادشده را دریافت کنند.

درنتیجه سیستمی شکل می‌گیرد که از مدل‌های موجود فراگیر‌تر، دقیق‌تر و پایدارتر است. درواقع، پایت پرو به‌جای تقسیم کیک موجود، آن را برای همه بزرگ‌تر می‌کند؛ ناشران داده به‌طور عادلانه پاداش می‌گیرند، مؤسسات به یک تصویر جامع و مقرون‌به‌صرفه‌ از بازار جهانی دسترسی پیدا می‌کنند و کل نظام مالی شفاف‌تر و رقابتی‌تر می‌شود.

جمع‌بندی

پایت پرو (Pyth Pro) در اصل پاسخی به ناکارآمدی‌های دیرینه‌ بازار داده‌های مالی است. پایت پرو با این هدف طراحی شده است که نمای شفاف و جامعی از بازارهای جهانی را در اختیار موسسات قرار دهد؛ نمایی که همه کلاس‌های دارایی و مناطق جغرافیایی را در بر می‌گیرد و مشکلاتی چون هزینه‌های گزاف، دسترسی‌های محدود و مشکلات زیرساخت سنتی بازار داده را از میان برمی‌دارد. پایت پرو تلاش می‌کند قیمت هر چیزی را، در هر جایی، به شکلی شفاف و قابل‌اعتماد در اختیار همه قراردهد تا موسسات و توسعه‌دهندگان بتوانند روی یک زیرساخت مطمئن کار کنند و سیستم‌های مالی را به‌گونه‌ای بسازند که دسترسی به آن به‌اندازه اینترنت راحت و قابل‌اعتماد باشد.