چرا بیت کوین با ارزش است؟

برای دانستن دلیل ارزشمند بودن بیت کوین (Bitcoin) باید به این موضوع بپردازیم که چه چیزی باعث با ارزش شدن پول می‌شود. ایده به وجود آمدن پول را می‌توان در ریشه لاتین کلمه اعتبار دانست. باور، مکانیزم پنهانی است که باعث عملکرد پول می‌شود؛ باوری که هزاران سال است در ذهن انسان باقی مانده است.

عمر این باور به دوران ماقبل تاریخ بر می‌گردد که شکارچی‌های اولیه صدف‌های خود را با گوشت ماموت معاوضه می‌کردند. با گذشت چندین قرن، صدف از رونق افتاد و با سنگ‌ها، جواهرات و فلزات نایاب جایگزین شد.

ممکن بود این کالاها مورد استفاده خاصی هم نداشته باشند، اما بر اساس باور جمعی جامعه، با ارزش قلمداد می‌شدند. این باور جمعی، کالاهای ذکر شده را به نماد ارزش تبدیل کرد و با استفاده مکرر از آنها، این باور جمعی نیز تقویت شد.

بیت کوین : اثر شبکه

به محض این که تمام افراد پذیرفتند که کالای مورد نظر با ارزش است، آن کالا خود به خود با ارزش شد. این موضوع هنگامی قوت بخشیده شد که دولت‌ها به تدریج ارزهای مخصوص به خود را تصویب کردند.

این باور عمومی همان دلیلی است که تلفن‌ها و حساب‌های توییتر را سودمند می‌کند. در این خصوص، هال واریان نظریه‌پرداز حوزه پول اذعان می‌کند:

دستگاه فکس هنگامی با ارزش است که افراد بسیار زیادی که با آنها تعامل دارید نیز دستگاه فکس داشته باشند. در خصوص ارز هم این نکته صادق است. یک ارز فقط هنگامی ارزش دارد که بسیاری از افرادی که با آنها تراکنش و تعامل مالی دارید، تمایل به پذیرش آن ارز به عنوان یک سیستم پرداختی داشته باشند.

هرچه افراد بیشتری از یک ارز استفاده کنند، ارزش آن بیشتر می‌شود و همچنین هرچه افراد کمتری از یک ارز استفاده کنند، آن ارز کم ارزش‌تر می‌شود. دقیقا همانند دستگاه‌های فکس که پس از ظهور اینترنت، ارزش خود را از دست داد.

هنگامی که سیاست‌های اقتصادی در کشورهایی مانند ونزوئلا و زیمبابوه باعث ایجاد تورم افسار گسیخته شد، این موضوع برای ارزها نیز رخ داد و باور مردم به پول کشور خود از بین رفت.

آندرس آنتونوپولوس (Andreas Antonopoulos) معتقد است که این رویه باعث سقوط ارز یک‌ کشور و تمایل شهروندان آن به استفاده از بیت کوین خواهد شد.

ویژگی‌های پول

اجماع در خصوص ارزش پول، اثر شبکه را ایجاد می‌کند؛ اما برای افرادی که تازه پذیرفته‌اند که پول نوع خاصی از ارزش را دارد، باید موارد کیفی وجود داشته باشد که خود را به عنوان واسطه معاملاتی معرفی کند.

یکی از روش‌های شناخت ارزش بیت کوین، بررسی ویژگی‌های مشترک با سایر کالاهاست، کالاهایی که در طول دوران‌های مختلف به عنوان پول از آنها استفاده شده است. کالاهایی نظیر صدف، سنگ، جواهر، طلا و اسکناس.

هربار که پول شکل جدیدی به خود گرفته و‌ تکامل یافته، بعضی از ویژگی های مهم آن بهبود پیدا کرده است. ویژگی‌هایی نظیر قابلیت تعویض، کمیابی، قابلیت جعل نشدن و ثبات ارزش.

قابلیت تعویض

این ویژگی به قابلیت تقسیم پذیری و ترکیب مجدد گفته می‌شود. برای مثال یک اونس طلای خالص، معادل یک اونس طلای خالص است و یک دلار نیز برابر با یک دلار است.

از آنجایی که واحدهای پول، قابل تعویض و جایگزینی هستند، تمامی پرداخت‌ها برابر است. هیچ‌ پرداختی نمی‌تواند بر حسب شرایط گذشته دچار مشکل شود. هر استفاده‌ای که از آن شده باشد، باز هم نماد ارزش باقی می‌ماند.

کمیابی بیت کوین

اگر هر کسی می‌توانست ارز تولید کند، ارزش آن ارز از بین می‌رفت. کمیاب بودن هر چیزی باعث افزایش ارزش آن می‌شود و اگر این کمیابی مصنوعی و ساختگی نباشد، افزایش ارزش آن بیشتر هم می‌شود.

همانند طلا، کمیابی بیت کوین به دلیل محیط و ساختار آن است. کمیاب بودن نکته مثبتی است؛ زیرا ماهیت انسان به گونه‌ای است که برای هر چیزی که کمیاب‌تر باشد، اشتیاق بیشتری دارد.

در مورد بیت کوین، سقف ظرفیت آن، تعداد ۲۱ میلیون کوین است که حدود ۸۰ درصد این ارز دیجیتال استخراج شده است.

بیت کوین نیز همانند طلا، به مرور دشوارتر استخراج می‌شود؛ اما بر خلاف طلا، موجودی بیت کوین ثابت است و احتمال کشف منبع جدیدی از بیت کوین وجود ندارد.

قابلیت جعل نشدن بیت کوین

اگر بتوان ارزی را کپی یا آن را جعل کرد، ارزشی که از کمیاب بودن آن به وجود آمده است از بین می‌رود.

پول جعلی، افزایش مصنوعی و غیرمجاز در موجودی کل آن پول ایجاد می‌کند. این امر باعث تورم و کاهش ارزش ارز مورد نظر می‌شود. بیت کوین طوری طراحی شده است تا از مشکل دوبار خرج کردن و استفاده دوباره جلوگیری به عمل آید.

ثبات ارزش بیت کوین

پول به عنوان معیاری برای ارزش‌گذاری سایر کالاها باید ثبات ارزش داشته باشد. این همان موردی است که بیت کوین با چالش مواجه است. در حال حاضر بیت کوین بیشتر به عنوان یک کالا مانند طلا عمل می‌کند تا یک ارز باثبات.

اگر گمانه زنی‌ها جایگزین پذیرش این ارز شود، باید منتظر نوسانات شدید و کاهش قیمت بیت کوین باشیم. این امر باعث اتمام کار بیت کوین در مسیر پذیرش گسترده آن می‌شود.

تاکنون بیت کوین همانند طلای دیجیتال عمل کرده است؛ بیت کوین همانند یک کالا برای ذخیره ارزش در دوران دیجیتال است.