مقایسه بلاکچین و هش گراف؛ کدام دفتر کل توزیع‌شده بهتر است؟

ایده هش گراف ۲۷ سال پس از اولین ایده‌های ایجاد بلاکچین مطرح شده شده است؛‌ آیا این دفتر کل توزیع شده با علم به نقاط ضعف بلاکچین، آن‌‌ها را پوشش داده و DLT بهتری است؟ ایده زنجیره بلاک‌های رمزنگاری‌شده اولین بار در ابتدای دهه ۱۹۹۰ معرفی شد،‌ اما شهرت و کاربرد آن با بیت کوین شروع شد. از آن زمان تاکنون تکنولوژی بلاکچین در صنایع مختلف به ویژه امور مالی مورد استفاده قرار گرفته و هنوز هم در حال تکامل است. سال ۲۰۱۷ هدرا هش گراف به عنوان یک دفتر کل توزیع شده با ساختاری کاملا متفاوت متولد شد. در این مقاله از میهن بلاکچین قصد داریم با بررسی برخی ویژگی‌های مهم و اساسی، مقایسه‌‌ای بین بلاکچین و هش گراف انجام دهیم.

دفتر کل توزیع شده چیست؟

فناوری دفتر کل توزیع شده یا Distributed Ledger Technology به یک پایگاه داده غیرمتمرکز اشاره دارد که توسط افراد (بهتر است بگوییم نودها) مستقر در مکان‌های مختلف نگهداری می‌شود. این گره‌ها برای دستیابی به یک هدف مشترک با هم کار می‌کنند که فعال نگه داشتن شبکه و محافظت از آن است. اساسا آنها تراکنش‌ها را تایید، ثبت و همگام می‌کنند.

تمام داده‌هایی که گره‌ها ثبت می‌کنند، با رمزنگاری محافظت می‌شود و توسط هیچ مرجع مرکزی قابل کنترل نیستند. هنگامی که اطلاعات ثبت می شود، تغییر دادن آن غیرممکن می‌شود؛ این موضوع یک مزیت بزرگ است زیرا هیچ‌کس نمی‌تواند جزئیات تراکنش را ویرایش یا حذف کند. این ویژگی برای جلوگیری از تقلب و نقض اطلاعات طراحی شده است.

Hedera Hashgraph و blockchain هر دو نوعی فناوری دفتر کل توزیع شده با ویژگی‌های خاص خود هستند که در ادامه به تفصیل در موردشان توضیح خواهیم داد.

بلاکچین و هش گراف چه هستند؟

بلاکچین محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین نوع DLT است. در بلاک چین گره‌هایی وجود دارند که هر کدام نسخه خودشان از زنجیره بلاک‌ها را دارند و تراکنش‌ها را تایید و اجرا می‌کنند. وقتی یک تراکنش با موفقیت انجام شود،‌ تمام داد‌ه‌های مربوط به آن در یک بلاک قرار می‌گیرند و آن بلاک به مجموعه بلاک‌های قبلی اضافه می‌شود. بلاک‌ها به ترتیب زمان ایجاد شدنشان پشت سر هم قرار می‌گیرند، داده‌ای از هر بلاک در بلاک بعدی قرار می‌گیرد و به این ترتیب، مجموعه‌ای از بلاک‌ها تشکیل می‌شود که داده‌های داخل آن‌ها قابل تغییر یا حذف نیستند.

بلاکچین به خاطر استفاده‌اش در بیت کوین به جهان معرفی شد و بسیاری فکر می‌کنند که کاربرد آن فقط در رمزارزها است. بهتر است بدانید که این فناوری در صنایع مختلفی همچون لجستیک و زنجیره تامین، بهداشت و درمان، فین‌تک، املاک و مستغلات، بازی‌ها، تجارت الکترونیک، دولت الکترونیک و غیره به کار رفته است. در هر صنعتی اگر به دنبال امنیت،‌ شفافیت و رصد جریان‌ها و اتفاقات هستید،‌ بلاکچین به کار می‌آید.

هدرا هش گراف هم یک فناوری دفتر کل توزیع شده است که توسط لیمون برد (Leemon Baird) مدیرعامل Swirlds ایجاد شده است. حقوق مالکیت معنوی هش گراف به نام Swirlds Corporation ثبت شده است،‌ این یعنی همه اجازه استفاده از این فناوری را ندارند.

هش گراف همانطور که از اسمش مشخص است، ساختار گراف شکل را به جای زنجیره بلاک استفاده کرده است. زمانی که نودها با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند، گرافی از اتصال‌‌ها پدیدار می‌شود. هش گراف داده‌‌ها را به جای ذخیره در بلاک‌ها، در رویدادها (Events) ذخیره می‌کند. متخصص‌های فناوری غالبا از هش گراف به عنوان نسل بعدی بلاکچین یاد می‌کنند، با این که هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است. در ادامه کمی عمیق‌تر بررسی می‌کنیم تا بفهمیم که آیا Hashgraph واقعا پتانسیل پیشی گرفتن از بلاک چین را دارد یا خیر.

مقایسه جزئیات بلاکچین و هش گراف

معیارها	بلاکچین	هش گراف
زبان برنامه‌نویسی	سالیدیتی، Vyper، Codence، جاوا، جاوا اسکریپت Rust، پایتون، GO، سی شارپ، ++C	سالیدیتی، Vyper، جاوا، جاوا اسکریپت، GO
الگوریتم اجماع	اثبات کار،‌ اثبات سهام،‌ اثبات سهام نیابتی اثبات تاریخچه، اثبات اعتبار، اثبات زمان سپری‌شده	الگوریتم منحصر به فرد Gossip about Gossip
سرعت تراکنش	از ۷ تا ۵۰٬۰۰۰ تراکنش در ثانیه بسته به الگوریتم اجماع	تا ۱۰٬۰۰۰ تراکنش در ثانیه
قراردادهای هوشمند	تغییرناپذیر و معمولا غیرقابل آپگرید	تغییرناپذیر و قابل آپگرید
تمرکززدایی	بیشتر غیرمتمرکز است	کمتر غیرمتمرکز است
دسترسی	عمومی، خصوصی و ترکیبی	عمومی دارای مجوز، برنامه برای تبدیل شدن به عمومی بدون نیاز به مجوز
مکانیزم‌های امنیتی	هش رمزنگاری‌شده،‌ ساختار بلاک‌ها	حمل خطای بیزانسی ناهمزمان (aBFT)
رمزارزها	بیش از ۲۰٬۰۰۰ رمزارز مثل بیت کوین،‌ اتریوم، BNB کاردانو، پولکادات، سولانا و غیره	HBAR

همانطور که گفتیم هر دو تکنولوژی هش گراف و بلاکچین، یک Distributed Ledger Technology هستند. انتظار می‌رود شباهت‌های زیادی بین این دو فناوری باشد،‌ اما خواهید دید که تفاوت‌‌ها از شباهت‌‌ها بسیار بیشتر است. در ادامه با تشریح موارد موجود در جدول فوق، ویژگی‌های مهم و پارامترهای تاثیرگذار را بررسی خواهیم کرد تا مقایسه دقیق‌تری بین این دو DLT بتوانیم انجام دهیم.

زبان‌های برنامه‌نویسی در بلاک چین و هش گراف

یکی از تفاوت‌‌های بزرگ بین بلاکچین و هش گراف همین زبان‌‌های برنامه‌نویسی است. برای بلاکچین زبان‌هایی وجود دارند که به طور اختصاصی برای همین فناوری طراحی شده‌اند، اما اپلیکیشن‌‌های هش گراف با زبان‌‌های برنامه‌نویسی جهانی ساخته‌ شده‌اند. به عنوان مثال، زبان سالیدیتی توسط تیم اتریوم برای نوشتن قراردادهای هوشمند روی بلاکچین آن توسعه یافته است. سالیدیتی در فضای بلاکچین یکی از پرکاربردترین زبان‌ها است، اما در خارج از شبکه اتریوم استفاده‌ای ندارد. Vyper نیز می‌تواند برای نوشتن قراردادهای هوشمند در اتریوم استفاده شود.

زبان برنامه‌نویسی دیگری به نام Cadence به طور خاص برای بلاکچین فلو ایجاد شده است. زبان‌‌های برنامه‌نویسی متداول مثل جاوا، جاوا اسکریپت، پایتون، سی پلاس پلاس، سی شارپ، Go و Rust نیز در بلاکچین‌‌ها استفاده می‌شود.

در هش گراف زبان‌های برنامه‌نویسی جاوا، جاوا اسکریپت و Go بیشترین استفاده را دارند. زبان‌‌‌های دیگری نیز وجود دارند که استفاده می‌شوند، اما اکثریت توسعه‌‌دهندگان به سه زبان ذکرشده مسلط هستند. بنابراین پیدا کردن برنامه‌نویس برای توسعه اپلیکیشن مبتنی بر هش‌گراف کار سختی نیست. به علاوه از زبان‌‌های Solidity و Vyper نیز می‌توان برای نوشتن قراردادهای هوشمند روی هش گراف استفاده کرد.

مقایسه الگوریتم‌های اجماع و سرعت تراکنش در بلاکچین و هش گراف

الگوریتم اجماع بخشی جدایی‌ناپذیر هر فناوری دفتر کل توزیع شده است؛ زیرا مسئول دستیابی به توافق لازم بین نودها در مورد وضعیت کل سیستم است. مکانیزم اجماع مستقیما بر سرعت تراکنش و امنیت شبکه تاثیر می‌گذارد. بلاکچین بیت کوین و اتریوم مبتنی بر الگوریتم اجماع گواه اثبات کار (POW) است. در این حالت، گره‌ها ماینرهایی هستند که برای اضافه کردن یک بلاک جدید از اطلاعات به بلاکچین، باید مسائل پیچیده ریاضی را حل کنند. هر کسی که زودتر از دیگران موفق به حل مسائل شود، مقداری ارز دیجیتال به عنوان پاداش خواهد گرفت.

چندین بلاک چین پرکاربرد دیگر مانند فلو، کاردانو، پالیگان، تزوس و آوالانچ از الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام (PoS) استفاده می کنند. این الگوریتم جایگزین شماره یک برای PoW است. اتریوم نیز مدت‌ها است که حرکتش برای تغییر مکانیزم اجماع از اثبات کار به اثبات سهام را آغاز کرده است. در این مکانیزم دیگر ماینینگ وجود ندارد، در عوض نودها برای مشارکت کوین‌های خود را در شبکه استیک می‌کنند.

مکانیزم اجماع دیگر، اثبات سهام نیابتی یا Delegated Proof of Stake (DPoS) است که می‌توان آن را نسخه پیشرفته‌تر POS در نظر گرفت. بلاکچین‌های قابل توجهی مانند ترون، WAX، ایاس و Steem بر اساس این الگوریتم ساخته شده‌اند. مکانیزم‌های اجماع دیگری هم وجود دارند که کمتر مورد استفاده قرار گرفتند مثل اثبات تاریخچه (POH)، اثبات اعتبار (PoA) و اثبات زمان سپری‌شده (PoET).

با بررسی چند نمونه‌‌ بلاکچین‌‌ در مورد سرعت تراکنش‌،‌ مصرف انرژی و میزان غیرمتمرکز بودن به نتایج زیر می‌رسیم:

• اثبات سهام،‌ اثبات تاریخچه و اثبات سهام نیابتی بالاترین سرعت تراکنش را ممکن می‌سازند. حداکثر سرعت پردازش تراکنش در ثانیه (TPS) برای سولانا مبتنی بر اثبات تاریخچه ۵۰٬۰۰۰، برای آوالانچ مبتنی بر اثبات سهام ۴۵۰۰ و برای WAX با اثبات سهام نیابتی حدود ۸۰۰۰ است. همچنین اثبات کار کندترین الگوریتم اجماع است؛ جایی که اتریوم ۳۰ تراکنش در ثانیه و بیت کوین ۷ تراکنش در ثانیه را پردازش می‌کند.
• از نظر مصرف انرژی DPoS و PoA بهترین عملکرد را دارند و بیشترین مصرف در PoW رخ می‌دهد. اتریوم در سال ۱۱۳ تراوات ساعت برق مصرف می‌کند، در طرف دیگر WAX‌ حدودا ۱۲۵٬۰۰۰ برابر کم‌مصرف‌تر از اتریوم است.
• غیرمتمرکزترین الگوریتم اجماع PoW است. سایر مکانیزم‌های اجماع نیز ادعا می‌کنند که غیرمتمرکز هستند، اما بعضا نحوه عملکرد یا تعداد نودهای آن‌ها تمرکززدایی را زیر سوال می‌برد. در مواردی نیز ممکن است که سیستم خیلی منصفانه نباشد، زیرا فقط نودهایی که دارایی بیشتری دارند و آن را استیک می‌کنند می‌توانند بلاک را پردازش کنند.

در هدرا هش گراف الگوریتم منحصر به فرد Gossip about Gossip استفاده می‌شود که کاملا با مکانیزم‌های اجماع بلاکچینی متفاوت است. همه ما در مورد روند شایعات می‌دانیم، یک چیز جالب می‌شنویم، با دوستان خود به اشتراک می‌گذاریم و آن‌ها به دوستانشان می‌گویند. همه هم این را می‌گوییم که این یک شایعه است و آن را برای دیگران بازگو نکن.

مکانیزم اجماع Hedera Hashgraph به روشی بسیار مشابه با انتشار شایعات کار می‌کند. هنگامی که نود با نود دیگری ارتباط برقرار می‌کند، تمام اطلاعات مربوط به ارتباط خود را با یک گره تصادفی دیگر به اشتراک می‌گذارد. آن نود دیگر باید این داده‌ها را با نود تصادفی بعدی به اشتراک بگذارد و به این ترتیب کل شبکه از آنچه در حال رخ دادن است مطلع می‌شود.

بنابراین به نظر می رسد که هر فردی در مورد هر کاری که انجام می‌دهد یا می‌شنود، شایعه‌پراکنی می‌کند. از نقطه نظر فنی، نودها دستگاه‌هایی هستند که اطلاعات را روی گراف هش به اشتراک می‌گذارند. آنها از طریق رای‌گیری مجازی به اجماع می رسند و داده‌هایی مانند برچسب زمانی، هش‌ها و تراکنش‌ها را در رویدادها ذخیره می‌کنند.

این رویکرد برای رسیدن به اجماع، دستیابی به سرعت تراکنش بالا تا ۱۰٬۰۰۰ TPS را ممکن می‌کند. برخی از بلاکچین‌ها مانند سولانا سرعت تراکنش‌های سریع‌تری دارند، اما Hashgraph بسیار سریع‌تر از پرکاربردترین بلاک‌چین‌ها یعنی اتریوم و بیت‌کوین است. هش گراف همچنین نسبت به اتریوم و بیت کوین در مصرف انرژی کارآمدتر است، زیرا به قدرت محاسباتی زیادی نیاز ندارد.

قراردادهای هوشمند در بلاک چین و هش گراف

قابلیت تعریف قرارداد هوشمند هم در بلاکچین و هم در هش گراف وجود دارد. بارزترین ویژگی قراردادهای هوشمند بلاک چین تغییرناپذیر بودن آنهاست. فرض کنید شما یک کسب و کار هستید که با قراردادهای هوشمند یک برنامه غیرمتمرکز ایجاد می‌کنید. شما می‌خواهید شرایط خاصی را از پیش تعیین کنید که تحت آن، قرارداد هوشمند تراکنش‌ها را انجام دهد. در این حالت توسعه‌دهندگان این شرایط را در کد ایجاد می‌کنند و قراردادهای هوشمند به‌طور خودکار، تنها تراکنش‌های مطابق با شرایط را اجرا می‌کنند.

هنگامی که تراکنش کامل شد و در بلاکچین ثبت شد، داده‌ها تغییرناپذیر می‌شوند و قابل تغییر یا حذف نیستند. همین امر در مورد قراردادهای هوشمند نیز صدق می‌کند؛ زمانی که توسعه‌دهندگان آنها را مستقر کنند، تغییر کدها تقریبا غیرممکن است.

این یک مزیت بزرگ دارد؛ هیچ کس نمی‌تواند کد را تغییر دهد و داده‌های مهم را عوض یا حذف کند. این مزیت برای حوزه‌هایی مانند بانکداری و امور مالی، رای‌گیری و مدیریت زنجیره تامین بسیار مهم است. با این حال تغییرناپذیری می‌تواند مشکلاتی را برای توسعه‌دهندگان ایجاد کند. آنها باید کد را بسیار با دقت بنویسند، زیرا یک اشتباه هزینه زیادی برای آنها ایجاد کرده و وقت زیادی تلف می‌کند.

قراردادهای هوشمند Hashgraph نیز غیر قابل تغییر هستند، اما امکان ارتقا به صوت اختیاری را دارند. این ویژگی به منظور دادن فرصتی به توسعه‌دهندگان برای رفع اشکالات، حل اختلافات یا معرفی یک آپگرید پیاده‌سازی شده است.

تفاوت دیگر بین هش گراف و بلاکچین این است که قراردادهای هوشمند هدرا به همان ترتیبی که دریافت شده‌اند پردازش می‌شوند، در حالی که در بلاکچین اغلب آن موردی که کارمزد بیشتری پرداخت کرده باشد زودتر پردازش می‌شود.

بررسی تمرکززدایی و دسترسی در هش گراف و بلاکچین

تنها یک بلاکچین واقعا غیرمتمرکز وجود دارد و آن  بیت کوین است. اتریوم از نظر تمرکززدایی درست بعد از بیت کوین قرار می‌گیرد. طبق گزارش مدیریت ثروت مورگان استنلی، ۱۰۰ آدرس برتر اتریوم حدود ۳۹ درصد از اتر را در اختیار دارند، در حالی که این عدد برای بیت کوین ۱۴ درصد است. بنابراین بدیهی است که بیت کوین بسیار غیرمتمرکزتر است.

سایر بلاک‌چین‌ها نیز غیرمتمرکز فرض می‌شوند، اما سطح غیرمتمرکز بودن آن‌‌ها پایین است. به عنوان مثال از ۵ جولای ۲۰۲۲، سولانا دارای ۱۸۲۳ اعتبارسنج است که ۲۷ مورد از آنها بیش از ۳۳٪ از کل کوین‌های استیک‌شده را در اختیار دارند. از نظر تئوری، آنها می‌توانند تبانی کرده و کل شبکه را خاموش کنند.

معضل سه گانه بلاکچین (Trilemma Blockchain) اصطلاحی است که توسط ویتالیک بوترین، یکی از بنیانگذاران اتریوم مطرح شده است. معضل سه گانه اشاره دارد که از نظر فنی کار بسیار دشواری است که هر سه موضوع امنیت، عدم تمرکز و مقیاس پذیری در یک بلاکچین به طور کامل لحاظ شده باشد. توسعه‌دهندگان برای ایجاد بلاکچین‌ها معمولا از بین مقیاس‌پذیری، امنیت و غیرمتمرکزبودن یکی را فدای دو مورد دیگر کرده‌اند. 

به همین دلیل اغلب شاهد هستیم که بلاک‌چین‌ها سطوح بالایی از مقیاس‌پذیری و امنیت را نشان می‌دهند، اما میزانی متمرکز هستند. یا غیرمتمرکز و امن هستند اما مشکلات مقیاس پذیری مانند بیت کوین و اتریوم دارند. جامعه بلاک چین همواره در تلاش برای حل معضل سه گانه بوده است.

هدرا هشگراف در جایی از مسیر تمرکززدایی قرار دارد. در زمان نگارش مقاله ۳۹ سازمان مشهور جهانی، از جمله IBM، گوگل، Chainlink Labs، یوبیسافت، گوگل، LG، بوئینگ و غیره، مالک و مدیر شبکه هش گراف هستند. آنها اعضای شورای حکومتی جهانی هدرا هستند و هر کدام به اندازه ۲.۶ درصد در تصمیم‌گیری حق رای دارند. در فناوری غیرمتمرکز ایده‌آل هیچ قدرت مرکزی که بتواند چنین تاثیر بزرگی بر شبکه داشته باشد، وجود نخواهد داشت. هدرا مدعی است که در حال انجام اقداماتی برای غیرمتمرکز شدن است.

از نظر دسترسی هدرا هش گراف در حال حاضر یک پلتفرم عمومی دارای مجوز (Public Permissioned) است که قصد دارد به پلتفرم عمومی بدون مجوز (Public Permissionless) تبدیل شود. دسترسی در بلاکچین‌ها نیز می‌تواند عمومی، خصوصی یا حتی ترکیبی باشد.

مقایسه مکانیزم امنیت بلاکچین و هش گراف

هش رمزنگاری قوی و خود ساختار بلاکچین محافظ امنیت شبکه هستند. به منظور دستکاری در شبکه، یک هکر باید نه تنها بلاک حاوی داده‌های خاص، بلکه تمام اطلاعات مرتبط با آن را نیز اصلاح کند که این کار تقریبا غیرممکن است. علاوه بر این داده‌های ثبت‌شده تغییرناپذیر هستند و هیچ دکمه‌ای برای تغییر ساده اطلاعات وجود ندارد.

از سوی دیگر فناوری هشگراف از تحمل خطای بیزانسی ناهمزمان (aBFT) استفاده می‌کند که استاندارد طلایی امنیتی در نظر گرفته می‌شود، زیرا دستکاری داده‌ها را حتی در صورت وجود عوامل مخرب در شبکه غیرممکن می‌کند.

رمزارزها در Blockchain و Hashgraph

اولین و بزرگ‌ترین رمزارز مبتنی بر بلاکچین بیت کوین است که در  ۵ جولای ۲۰۲۲ ارزش بازار ۳۷۷ میلیارد دلاری داشت. در جایگاه بعدی نیز اتر حضور دارد که در آن زمان مارکت کپ ۱۳۷ میلیارد دلاری داشت. رمزارزهای مطرح دیگری مثل بایننس‌کوین، کاردانو، سولانا، پولکادات، آوالانچ و غیره نیز در رتبه‌های بعدی حضور دارند. در مجموع بیش از ۲۰٬۰۰۰ ارز دیجیتال تا امروز ایجاد شده است.

با توجه به ارزش بازار و محبوبیت ارزهای دیجیتال، بلاکچین قطعا برنده نبرد با هدرا هشگراف است؛ زیرا هدرا تنها میزبان یک رمزارز به نام HBAR است. این کوین برای تقویت برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر هدرا هش گراف، توسعه راه‌حل‌های پرداخت خرد و ایمن‌سازی شبکه استفاده می‌شود. حداکثر عرضه  HBAR پنجاه میلیارد است و بیش از ۲۱ میلیارد از آن در گردش است. در ۵ جولای ۲۰۲۲، ارزش بازار این کوین ۱.۳ میلیارد دلار بوده است.

بررسی موارد استفاده هدرا هشگراف و نمونه‌های واقعی آن

هدرا هش گراف در طول این سال‌ها با عملکردی موفقیت‌آمیز، خود را به عنوان یک فناوری منصفانه، سریع و ایمن تثبیت کرده است. این فناوری به طور ایده‌آل در زمینه‌هایی مانند DeFi، توکنیزه کردن دارایی، مدیریت هویت، پیشگیری از کلاهبرداری و حتی سرگرمی قابل استفاده است. در ادامه نگاهی به چندین برنامه مبتنی بر هشگراف می‌اندازیم که در حوزه‌های ذکرشده فعال هستند.

AdsDax

AdsDax یک راه‌حل تبلیغاتی خلاقانه است که بر اساس هدرا هشگراف ساخته شده است. این پلتفرم یک اکوسیستم تبلیغاتی باز است که در آن تبلیغ‌کنندگان می‌توانند کمپین‌های تبلیغاتی تلفن همراه را ایجاد، ارائه و پیگیری کرده و مستقیما با مصرف‌کنندگان خود ارتباط برقرار کنند. در نتیجه هزینه‌های مرتبط با واسطه‌ها و کلاهبرداری احتمالی را کاهش می‌دهد. تا ۵ جولای ۲۰۲۲ این پلتفرم ۴ میلیارد رویداد تبلیغاتی را تایید، ثبت و مهر زمانی کرده است و بیش از ۱.۸ میلیارد پرداخت رمزنگاری در مین‌نت هدرا انجام شده است.

Tune.FM

Tune.FM یک پروژه جاه‌طلبانه است که هدف آن ایجاد یک پلتفرم و بازاری غیرمتمرکز برای پخش موسیقی Web3 است که در آن شنوندگان می‌توانند هنرمندان جدید را پیدا کنند و هنرمندان نیز از پرداخت حق امتیاز پخش خیالشان راحت است.

تاکنون Tune.FM توکن JAM را با استفاده از سرویس Hedera Token راه‌اندازی کرده است تا فرصتی برای خرید، فروش، ترید توکن‌های بی‌همتا، پرداخت هزینه‌های مینت در بازار NFT و فعال کردن پرداخت‌های خرد در زمان واقعی با کارمزد تراکنش بسیار پایین و سرعت بالا فراهم کند. 

طبق برنامه‌های این شرکت، انتظار می‌رود Tune.FM در سال ۲۰۲۳ با سه غول موسیقی مانند گروه موسیقی یونیورسال، وارنر و سونی برای مجوز توافق کند. هدف این توافق کمک کردن به میلیون‌ها نوازنده مستقل برای پیوستن به این پلتفرم است.

EarthId

EarthId یک پلتفرم مدیریت هویت غیرمتمرکز است که هدف اصلی آن کاهش خطر سرقت داده‌ها و کلاهبرداری است. یکی از مهمترین نکاتی که باعث شد EarthId هشگراف را به جای بلاکچین انتخاب کند، این است که می‌تواند الزامات GDPR برای داده‌های شخصی را برآورده کند (GDPR مجموعه‌ای از قوانین است که به شهروندان اجازه می‌دهد کنترل بیشتری روی اطلاعات شخصی خود داشته باشند).

این راه‌حل به افراد اجازه می‌دهد تا کنترل هویت را در دستان خود داشته باشند و به سازمان‌ها توانایی تایید هویت را می‌دهد، در عین حال داده‌های هویت شخصی با استانداردهای نظارتی جهانی مطابقت دارد. تاکنون سرویس EarthId از حدود ۴۰۰۰ نوع داکیومنت ID در بیش از ۲۰۰ کشور جهان پشتیبانی می‌کند.

Manetu

Manetu یک پلتفرم مدیریت حریم خصوصی مصرف‌کننده است که بر روی هدرا هش گراف ساخته شده است. این نرم‌افزار از داده‌ها محافظت می‌کند و در عین حال اجازه استفاده قانونی از آن را می‌دهد.

این پلتفرم از فناوری اثبات شده Vault خود با رمزگذاری درون مدل استفاده می‌کند که روشی قدرتمند و ایمن برای مدیریت و استفاده از داده های حساس است. پلتفرم Manetu همچنین رعایت حریم خصوصی داده‌ها را به صورت خودکار انجام می‌دهد.

بررسی چند نمونه استفاده از بلاکچین

موارد استفاده از بلاکچین هر روز در حال افزایش است و صنایع مختلفی به دنبال استفاده از این فناوری هستند. یکی از مواردی که بیشتر بلاکچین در آن نمود پیدا کرده است،‌ امور مالی است. در ادامه به تعدادی از نمونه‌هایی که از بلاکچین استفاده کرده‌اند، اشاره می‌کنیم.

Gemini

Gemini یک صرافی و کیف پول کریپتو محبوب است که به کاربران خود امکان خرید، فروش و ذخیره دارایی‌های دیجیتال را می‌دهد. این صرافی در سال ۲۰۱۴ تاسیس شده و دفتر مرکزی آن در نیویورک است، همچنین تحت قوانین وزارت خدمات مالی ایالت نیویورک است.

تا ۶ جولای ۲۰۲۲، ۱۲۳ رمزارز در صرافی جمینی لیست شده است. این پلتفرم به مشتریان خود اجازه می‌دهد تا سبد مالی خود را ایجاد کنند، دارایی های خود را مدیریت کنند و قیمت ارزهای دیجیتال برتر را دنبال کنند. کاربران ایالات متحده حتی می‌توانند یک کارت اعتباری جمینی دریافت کنند و به سادگی با استفاده از کارت برای پرداخت هزینه خرید خود، جوایزی به صورت بیت کوین، اتر یا سایر ارزهای دیجیتال دریافت کنند.

Propy

Propy شرکتی است که می‌خواهد با معرفی فناوری بلاکچین و پرداخت‌های کریپتویی، صنعت املاک و مستغلات را متحول کند. این پلتفرم به آژانس‌های املاک، سرمایه‌گذاران، خریداران و فروشندگان کمک می‌کند تا به سمت فرآیندهای خودکار و بدون کاغذبازی حرکت کنند.

Propy تا به امروز، تسهیل‌کننده ۴ میلیارد دلار معامله در ایالات متحده بوده است. در ماه می ۲۰۲۲، این پلتفرم خدمات حساب امانی را روی بلاکچین برای معاملات املاک و مستغلات مسکونی در فلوریدا، آریزونا و کلرادو راه‌اندازی کرد.

Patientory

Patientory یک شرکت فناوری مراقبت‌های بهداشتی آمریکایی است. اپلیکیشن Patientory به کاربران کمک می‌کند تا سوابق پزشکی خود را به راحت‌ترین و امن‌ترین روش ذخیره کرده، به آن دسترسی داشته باشند و به اشتراک بگذارند.

این برنامه دارای ویژگی‌های بی‌شماری است که می‌تواند سلامت کاربران را بهبود بخشد، مانند ردیاب COVID-19، برنامه‌های تناسب اندام و تغذیه شخصی و یادآوری‌های نوشیدن آب.

چرا بلاک چین برای ایجاد Patientory مهم بود؟ بلاکچین بستر را برای ذخیره امن داده‌های شخصی کاربران فراهم کرد و اجازه معرفی ارز اختصاصی اپلیکیشن به نام PTOY را داد. مشتریان می‌توانند از PTOY برای پرداخت هزینه اشتراک خود استفاده کنند و همچنین در صورت رسیدن به اهداف خود، در قالب توکن پاداش دریافت کنند.

MECA

MECA یک پلتفرم مبتنی بر پارچه هایپرلجر فبریک برای مدیریت زنجیره تامین مواد رادیواکتیو و خطرناک است. از آنجایی که این مواد باید با دقت و شفافیت جمع‌آوری و حمل شوند، فناوری بلاکچین مناسب‌ترین گزینه برای توسعه این نرم‌افزار بود.

تاسیسات تحقیقاتی، تولیدکنندگان و بیمارستان‌ها می‌توانند از این پلتفرم برای ردیابی کانتینرها، مدیریت موجودی، ارزیابی گزارش‌ها و بررسی اینکه آیا مواد تحت شرایط مناسب حمل می‌شوند استفاده کنند و به‌طور کلی چرخه حیات کامل منابع رادیواکتیو را دنبال کنند.

بلاکچین یا هش گراف؛ برنده این رقابت کدام است؟

در برخی موارد به نظر هش گراف پیشرفته‌تر و قدرتمندتر از بلاکچین است. مثلا تراکنش‌های با کارمزد بسیار کم حدود ۰.۰۰۰۱ دلار، مصرف انرژی بسیار کم و سرعت تراکنش‌های بالا نقاط برتری هش گراف مخصوصا در مقابل بلاکچین‌هایی نظیر بیت کوین و اتریوم است. البته می‌دانیم که بلاکچین‌های جدید که مبتنی بر الگوریتم‌های اجماعی جز PoW هستند، مقیاس‌پذیری خوبی را ارائه کرده‌اند.

در مورد عادلانه بودن (Fairness) باید گفت که هش گراف از بلاکچین‌‌های مبتنی بر اثبات کار عادلانه‌تر است؛ زیرا در PoW ماینرها می‌توانند ترتیب تراکنش‌ها را تغییر دهند اما در هش گراف هیچ‌کس نمی‌تواند ترتیب تراکنش‌ها را تغییر دهد. بلاکچین‌های مبتنی بر اثبات سهام نیز چندان عادلانه نیستند؛ زیرا هر نودی که ثروتمندتر باشد و کوین‌های بیشتری استیک کرده باشد،‌ شانس بیشتری برای پردازش بلاک‌ها دارد.

تنها محدودیت بزرگ هدرا هشگراف ثبت اختراع شدن و مالکیت و مدیریت به صورت متمرکز است. در هش گراف تنها شبکه‌هایی ایجاد می‌شوند که مجوز پیوستن به آنها داده شده باشد. البته هدرا هنوز روی نوع عمومی بدون نیاز به مجوز خود کار می‌کند.

اگر کسب و کاری به دنبال یک گزینه متن باز غیرمتمرکز است، قطعا بلاکچین برنده است. اگر می‌خواهید یک پلتفرم دارای مجوز توسعه دهید، هم بلاکچین و هم هدرا هشگراف می‌توانند برای پروژه شما مناسب باشند.

اگر می‌پرسید که آیا هش گراف در نهایت جایگزین بلاکچین می‌شود، پاسخ احتمالا منفی است؛ زیرا صدها بلاکچین مختلف برای انتخاب وجود دارد و جامعه توسعه‌دهنده بلاکچین به طور مداوم این فناوری را بهبود می‌بخشد.

به علاوه مشخصا از فناوری بلاکچین بیشتر از هدرا هشگراف استفاده می‌شود، به این معنی که متخصصان فنی بیشتری وجود دارند که قبلا مهارت‌های خود را در توسعه برنامه‌های مبتنی بر بلاکچین تقویت کرده‌اند. بنابراین یافتن متخصصان بلاکچین آسان تر از توسعه‌دهندگانی است که با هش گراف کار می‌کنند.

پرسش و پاسخ (FAQ)

• بلاکچین بهتر است یا هش گراف؟
  بهتر است بگوییم پاسخ این سوال وابسته به نیاز و شرایط یک پروژه است. در تعدادی از ویژگی‌ها برتری با هش گراف و در تعدادی دیگر برتری با بلاکچین است. به عنوان مثال اگر اصل پروژه بر غیرمتمرکز بودن باشد، هش گراف گزینه مناسبی نیست. در این مقاله ویژگی‌های مهم و اساسی مثل امنیت، دسترسی، تمرکززدایی، قرارداد هوشمند، الگوریتم اجماع و غیره مقایسه شده است.
• هش گراف چیست؟
  هش گراف نوعی دفتر کل توزیع شده یا DLT است که سال ۲۰۱۷ معرفی شد و ساختار گرافی شکل را به جای زنجیره‌ای از بلاک‌ها استفاده کرد. حق اختراع این فناوری ثبت شده است، بنابراین هیچ پروژه یا شرکتی بدون مجوز حق استفاده از هش گراف را نخواهد داشت. مدیریت شبکه هش گراف بر عهده ۳۹ شرکت بزرگ دنیا است،‌ این یعنی به معنای واقعی غیرمتمرکز نیست.

جمع‌بندی

هش گراف و بلاکچین قطعا دو فناوری هستند که ارزش پذیرش در یک کسب و کار مبتنی بر نوآوری را دارند. بهترین کار این است که بر اساس اهداف و نیازها گزینه مناسب را انتخاب کنید. در حال حاضر نمی‌توان یکی را به عنوان دفتر کل توزیع‌شده بهتر انتخاب کرد، زیرا هر کدام دارای مزایا و معایب مختص خود هستند. در این مقاله سعی کردیم با بررسی پارامترهایی مثل زبان برنامه‌نویسی، الگوریتم‌های اجماع، سرعت تراکنش، قراردادهای هوشمند،‌ میزان تمرکززدایی، کاربردها و غیره مقایسه ای بین بلاکچین و هش گراف به عنوان دو مدل DLT انجام دهیم. به نظر شما آیا در آینده ممکن است هش گراف جای بلاکچین را به طور کامل بگیرد؟