سال ۲۰۲۱ نقطه عطفی در بازار کریپتو ایجاد کرد. فضای رمزارز نه تنها به تیتر داغی در دنیای امور مالی تبدیل شد، بلکه امروزه به یکی از ستونهای محبوب فرهنگی نیز مبدل شده است. روند روز رمزارز در سال ۲۰۲۲ از رویدادهایی نشات میگیرد که در طول سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ بستر مورد نیاز برای ظهور اتفاقات جدید را ایجاد کردند.
NFTها رشد قابل توجهی در این سال داشتند، بیت کوین و اتریوم اوج تاریخی جدیدی را به ثبت رساندند، اکوسیستمهای رقیب و جایگزین اتریوم مثل سولانا (Solana) و پولکادات (Polkadot) به صورت قابل توجهی رشد کردند. بیش از هر زمان دیگری در گذشته شاهد ورود موسسهها، نهادها و کسب و کارهای بزرگ به این عرصه هستیم. در این مقاله به بررسی دورنگاهی از آینده و عوامل مهم میپردازیم.
روند روز رمزارزها در سال ۲۰۲۲؛ بازی
در یکی از جدیدترین نظرسنجیهای ما تحت عنوان «پیشبینی دنیای رمزارزها در سال ۲۰۲۲» که ۴٫۴۴۴ مشارکتکننده در آن نقش داشتند، از جامعه خود در مورد دستهبندی پروژه مورد مطلوب خود که تمایل به مشاهده پررنگتر شدن آن در CoinList در سال ۲۰۲۲ دارند سوال پرسیدیم. پاسخ شماره یک با بیشترین میزان آمار (۵۶.۵ درصد) گیمینگ بود. این پاسخ با در نظر داشتن این عقیده که گیمینگ و صنعت بازی به عنصر اصلی در زمینه پذیرش عمومی بلاک چین مبدل میشود ارائه شد.
دیفای (DeFi) و توکنهای بیهمتا (NFT) به ترتیب با ۵۲.۱ و ۴۱.۶ درصد رتبه دوم و سوم پرتقاضاترین طبقهبندیهای فضای رمزارز را به خود اختصاص دادند. در ادامه، راه حلهای لایه اول (L1) و لایه دوم (L2) با ۳۱.۴ درصد، زیرساخت یا ۲۸.۳ درصد، توکنهای اجتماعی با ۲۲.۸ درصد و حاکمیت با ۱۶.۲ درصد پاسخهای باقیمانده را به خود اختصاص دادند.
بازیهای همراه با درآمد یا Play to Earn مثل اکسی اینفینیتی (Axie Infinity) در حال در دست گرفتن روند رایج کریپتو و قرار دادن مردم در معرض دیفای و توکنهای بیهمتا هستند. با توجه به نتایج به دست آمده از روند نظرسنجی ما، همپوشانی بین دیفای و گیمینگ در سال ۲۰۲۲ رشد واقعی خود را نشان میدهد و پلتفرمهای متمرکز بر روی گیمینگ مثل فلو (Flow) و Immutable X توجه زیادی را به خود جلب میکنند. بازیهای بلاک چینی به نسل جدیدی از گیمرها این امکان را میدهند تا حق مالکیت داراییهای درون بازی را کسب کرده و در بازارهای ثانویه معامله کنند. ما نیز مشتاقانه منتظر مشاهده کردن افزایش میزان حمایت از پیشرفت و پذیرش این اکوسیستمهای پر رونق در سال ۲۰۲۲ هستیم.
گیمینگ و متاورس (دنیایی دیجیتال که در بستری مبتنی بر محیط بازی ساخته شده است) نیز اکثریت آرا را به عنوان دو مورد از برترین کاربردهای NFT در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص دادهاند. این در حقیقت شامل کاربردهایی فراتر از یک تصویر صرف (رایجترین کاربرد توکنهای بیهمتا در سال ۲۰۲۱)، بلیت رویدادها، حق عضویت و تامین بودجه جمعی میشود.
آیا در آینده شاهد روند ساخت توکنهای بیهمتا در بازیهای غیربلاک چینی و پلتفرمهایی مانند Oculus و اینستاگرام خواهیم بود؟ آیا شاهد رشد قابل توجه این عرصه در پلتفرمهای گیمینگ غیرمتمرکز و تحت مالکیت کاربران خواهیم بود؟ تنها زمان میتواند پاسخ این سوال را بدهد، با این حال با توجه به میزان سرمایه عظیمی که در حال اختصاص یافتن به گیمینگ و متاورس است انتظار میرود که این عرصه به یک روند روز رمزارز در سال ۲۰۲۲ تبدیل شود. از جمله این دست رویدادها به تغییر روند غولهای تکنولوژی و ورود آنها به این عرصه مثل پلتفرمهای متا (Meta) میتوان اشاره کرد.
اتریوم تنها بستری نیست که شایسته مشارکت باشد
اکوسیستم اتریوم خارقالعاده است. هیچ یک از پلتفرمهای دیگر نتوانستهاند به اندازه اتریوم و به این میزان، نوآوری را برای رمزارز و متاورس در بلند مدت به ارمغان بیاورند. افزایش تقاضایی که در طول سال ۲۰۲۱ مشاهده کردیم موجب جذب سرمایه زیادی برای این صنعت شد. با این حال، انفجار استقبال از توکنهای بیهمتا در طول تابستان سال ۲۰۲۱ موجب شکست خوردن شبکه Ethereum در برخی عرصهها شد و حتی موجب غیرقابل استفاده بودن آن برای بسیاری از کاربران خردهپا شد زیرا شاهد مواجه شدن کاربران با گس فی بالا و مشکلات مقیاس پذیری در طول این فرایند بودیم. در نتیجه این رویدادها نیز کاربران مجبور به بررسی و رفتن به دنبال گزینههای جایگزین شدند.
هیچ کدام از راه حلهای لایه اول نتوانستند سریعتر و تهدیدآمیزتر از سولانا رشد داشته و با اتریوم رقابت کنند. سولانا بر روی ارائه بیشترین سرعت و کارایی ممکن (رشد ۱۰۰ برابری سولانا و لیست شدن آن در CoinList را نیز از قلم نیاندازیم) تمرکز ویژه دارد.
لازم به ذکر است که سال ۲۰۲۱ با توجه به اجرای موفقیتآمیز مزایده پاراچینها در کنار بسیاری از پروژههای معتبر برنامهریزی شده برای سال ۲۰۲۲، سالی بزرگ برای «بلاک چین بلاک چینها» یعنی پولکادات نیز بوده است. برای مشارکت در مزایده پاراچینها لازم بود تا کاربران به میزان مشخصی DOT را خریداری کرده و بر اساس روند بنیادی آن را قفل کنند.
هنگامی که در مورد بلاک چین مورد نظر کاربران به جز اتریوم، برای تعامل بیشتر در سال ۲۰۲۲ سوال پرسیدیم، بیشتر از ۵۶ درصد پاسخدهندگان سولانا را انتخاب کردند. بایننس اسمارت چین ۴۸.۸ درصد آرا، پولکادات ۴۷.۹ درصد، آوالانچ (Avalanche) ۲۵ درصد آرا، کازموس (Cosmos) ۱۷.۵ درصد و ترا (Terra) ۱۴.۲ درصد آرا را به خود اختصاص دادند. هنگامی که در مورد نزدیکترین بلاک چین لایه اول به اتریوم از نظر سقف ارزشی بازار تا پایان ۲۰۲۲ سوال پرسیدیم نیز الگو مشابهی از نظرسنجی حاصل شد.
حفظ جایگاه بیت کوین به عنوان روند روز در سال ۲۰۲۲
بیت کوین بیش از ۱۵۰ درصد در سال ۲۰۲۱ رشد کرد، و با توجه به روندهای قدرتمند و تورم تصاعدی، تصور دنیایی که بیت کوین در آن از میان رفته و سایر رمزارزها رشد میکنند دشوار است. برخلاف افت میزان سلطه بیت کوین نسبت به بازار از ۷۰ به ۴۱ درصد در طول سال ۲۰۲۱، تنها رقیب حقیقی شاه رمزارزها اتریوم خواهد بود. با توجه به رشد میزان رقابتی که اتریوم را از جانب سایر بلاک چینهای لایه اول تهدید میکند، تصور تغییر روند در سال ۲۰۲۲ امری دشواری است.
سرمایهگذاران نهادی نیز بیش از هر زمان دیگری ایده طلای دیجیتال را پذیرفتهاند. با افزایش روزافزون تعداد امکانات نهادی موجود برای سرمایهگذاران، میتوان گفت که موسسهها و نهادهای مختلف بالاخره وارد این عرصه شدهاند. از جمله اشخاصی که به صورت عمومی بیت کوین خریداری کردهاند نیز به تیم کوک (Tim Cook)، جک دورسی (Jack Dorsey)، ایلان ماسک (Elon Musk)، استن دراکنمیلر (Stan Druckenmiller) و پاول تودور جونز (Paul Tudor Jones) میتوان اشاره کرد. در ادامه این ماجرا شاهد پذیرش از جانب دولتها بودیم. در ماه سپتامبر ۲۰۲۱ (اواسط شهریور تا اواسط مهر ماه ۱۴۰۰)، السالوادور (EL Salvador) به صورت رسمی بیت کوین را به عنوان ارز قانونی خود پذیرفت، این بدان معناست که شاه رمزارزها قابل استفاده در همه تراکنشها، از خرید قهوه گرفته تا پرداخت مالیات قابل استفاده است.
آیا کشورهای دیگری نیز از مدل عملکرد السالوادور به عنوان روند روز رمزارز در سال ۲۰۲۲ پیروی میکنند؟ ۸۷.۳ درصد مشارکتکنندگان در نظرسنجی ما به این سوال پاسخ مثبت دادند.
هنگامی که در مورد پیشبینی قیمت BTC در سال ۲۰۲۲ با حداقل قیمت ۱۰۰٫۰۰۰ دلار از مشارکتکنندگان سوال پرسیدیم، ۴۶.۸ پاسخدهندگان انتظار داشتند که قیمت بیت کوین به سطحی میان ۱۰۰٫۰۰۰ تا ۱۵۰٫۰۰۰ دلار دست پیدا کند. این در حالی بود که ۱۰.۹ درصد پاسخدهندگان انتظار داشتند که قیمت بیت کوین به سطحی فراتر از ۲۰۰٫۰۰۰ دلار برسد.
یکی دیگر از نمونههای روند روز در سال ۲۰۲۲ که دور از ذهن نیست، تسریع انتقال جریان گردش بیت کوین به حوزه دیفای است. رپد بیت کوین (WBTC) نیز به میزان دو برابر نسبت به سال قبل خود، وارد گردش شد و در حال حاضر بیش از ۵.۶ میلیارد دلار WBTC موجود در کوین لیست در حال مینت شدن است. انتظار داریم تا به زودی نسخههای توکنیزه بیت کوین را نه تنها بر روی اتریوم بلکه بر روی هر یک از پروتکلهای لایه اول در کنار ساخت و ارائه پلتفرم دیفای آنها مشاهده کنیم.
سرمایهگذاران زیرک تمایل دارند تا کارهای بیشتری فراتر از HODL کردن صرف را با بیت کوین خود انجام دهند. «انجام کارهای بیشتر» به معنای انتقال بیت کوین به بستر Ethereum و سایر پروتکلهایی است که نوآوری مالی در آنها در حال شکلگیری است. افزایش پرسرعت میزان تقاضا برای WBTC از جانب ییلدها یا دستاوردهای وامگیری و وامدهی بیت کوین در مقایسه با بازار سودزا وامدهی دیفای نشات میگیرد. به زودی شاهد ظهور رویکردها و شیوههای جدیدی برای انتقال بیت کوین به بلاک چینهای دیگر با بهرهگیری از پلها یا بریجهای متمرکز مثل کوین لیست و یا پلهای غیرمتمرکز مثل tBTC خواهیم بود. سایر داراییهای توکنیزه نیز آنلاین میشوند اما Bitcoin توکنیزه به روند کشیدن آنها به حاشیه ادامه میدهد. پتانسیل رشد قابل توجهی در این بازار وجود دارد.
مجموعه استراتژیهای توزیع توکن
با توجه به افزایش قیمت و رشد BTC، ETH و پروتکلهای لایه اول در سال ۲۰۲۱، سرمایه مبتنی بر رمزارز بیشتری انتظار بسترهای کاری نوینی را در سال ۲۰۲۲ میکشد و روند صدور، بستر اصلی مورد انتظار است. این بستر یکی از پویاترین حواشی صنعت رمزارز بوده و علاقه داریم تا در راس این جنبش باشیم.
علاقهمندان هوشمند حوزه رمزارز میدانند که ورود زودهنگام به یک بستر عاملی حیاتی در کسب موفقیت است و دسترسی داشتن به داراییهای رمزارز معتبر و پیشرو پیش از اینکه در صرافیهای اصلی لیست شوند، زودترین زمان برای ورود به پروژههای این عرصه است.
با توجه به اینکه بازارهای سنتی سهام معادل تقریبا فاقد نقدینگی، کند و پر از محدودیت برای اکثر افراد هستند، سرمایهگذاران در سراسر جهان به نقدینگی، شفافیت و تاثیرات قدرتمند شبکه در بازارهای رمزارز روی آوردهاند. تنها ظرف مدت چند سال، صنعت کریپتو توانست مجموعهای از مدلهای توزیع توکن جذابی را راهاندازی کرده و توجه سرمایهگذاران را به خود جلب کند. تنها کمی پس از کمرنگ شدن شور و شوق حول محور عرضه اولیه کوین (ICO) شاهد ظهور پر رونق عرضه اولیه صرافی (IEO)، راهاندازی مزایدهها و فارمینگ و کسب توکن بودیم.
از سال ۲۰۱۷، تقریبا تمامی تیمهایی که با ما همکاری داشتند دیدگاه شخصی خود را برای روند توزیع توکن تعریف کرده بودند. از نقطه نظر راهاندازی مزایدههایی مثل سولانا و سلو (Celo)، فروش درون اکوسیستم مثل فلو (Flow)، مینا (Mina) و کسپر (Casper)، بسترهای کاری مثل NuCypher و Oasis، روند فروش نقد توکنها و وامهای جمعی پولکادات مثل Acala و Moonbeam، شاهد مجموعهای از استراتژیهای صدور و جذب سرمایه بودیم و انتظار میرود تا این روند به یکی نمونه دیگر از روند روز در سال ۲۰۲۲ تبدیل شده و ادامه پیدا کند. از همه مهمتر، شاهد افزایش قابل توجه کیفیت و کمیت پروتکلهای جدید، برنامهها و شبکهها هستیم و این در حقیقت به معنای نماد صعودی بزرگی برای این صنعت تلقی میشود.
علاوه بر این، شاهد افزایش میزان فعالیت و تمایل نسبت به مراحل اولیه پروژهها هستیم و ارزش سهام معادل رمزارز نیز در حال سبقت گرفتن از سهام معادل سنتی از طریق فرایندهای آزمایشی برای استارتآپهای نوپا مبتنی بر کریپتو در CoinList Seed هستیم. تنها در طول سال ۲۰۲۱ میزبان بیش از ۴۰ استارتآپ در این برنامه بودیم و این شامل شرکتهایی مثل Injective Protocol، Acala، Clover Finance، Rabbithole و غیره میشود. بسیاری از استارتآپهایی که نام بردیم بودجه مورد نیاز خود را از صندوقهای سرمایهگذاری بزرگی مثل Electric Capital، Pantera Capital، Multicoin، Placeholder و غیره جذب کردهاند.
کنار رفتن نرمافزار به واسطه نرمافزار غیرمتمرکز
عبارت «وب ۳» با سر و صدای زیادی در سال ۲۰۲۱ از راه رسید و به عنوان نامی برای جنبش تکنولوژی غیرمتمرکز مورد استفاده قرار میگیرد. به گفته کریس دیکسون (Chris Dixon)، ایده اصلی این موضوع به این صورت است که از اینترنتی که در «بستری استقراضی» و همراه با مالکان انحصاری است به اینترنتی که «تحت مالکیت سازندگان و کاربران مدیریت شده به واسطه توکن» است منتقل شویم.
همانطور که پیش از این نیز در یکی از مطالب بلاگ خود صحبت کردیم، نرم افزار غیرمتمرکز در حال جلب توجه افراد زیادی است و رقبای متمرکز خود را از سر راه کنار میزند. علاوه بر این، شاهد تعداد روزافزون استارتآپهایی هستیم که در حال ساخت نسخه غیرمتمرکز پلتفرمها و خدمات وب ۲ هستند. این اکوسیستمهای وب ۳ به صورت متن باز، بدون نیاز به مجوز و حمایت شده توسط اقتصاد توکن خواهند بود.
با توجه به پوشش داده شدن خصوصیتهای نرم افزار سنتی مثل نرمافزارهای جستجو، اجتماعی، تجارت الکترونیک و SaaS توسط نرمافزارهای غیرمتمرکز، شاهد روی آوردن هزاران پروتکل و توکن گوناگون به این عرصه به عنوان روند روز در سال ۲۰۲۲ خواهیم بود.
به صورت همزمان، شاهد افزایش تعداد شرکتهای مبتنی بر وب ۲ هستیم که در حال ادغام کردن ساختارهای وب ۳ در مدلهای کسب و کار خود هستند. در طول روند نظرسنجی پایان سال، از جامعه هدف خود در مورد طرز تفکرشان در رابطه با شرکتهای وب ۲ و شیوه ادغام رمزارز و وب ۳ در کسب و کار آنها در سال ۲۰۲۲ پرسیدیم. رایجترین پاسخی که دریافت کردیم در راستای تایید افزایش پذیرش شیوههای پرداختی مبتنی بر مرزارز با ۵۲.۳ درصد از جوابها بود. پاداشدهی به جوامع موجود همراه با اقتصاد درون پلتفرمی با ۴۰.۷ درصد و ساخت محصولات متن باز با ۳۰.۳ درصد در جایگاه دوم و سوم قرار داشتند.
تنها در طول سال گذشته شاهد افزایش میزان پذیرش شیوههای پرداختی مبتنی بر رمزارز در بین طیف گستردهای از مشاغل بودیم. PayPal محصول پرداختی مبتنی بر رمزارز خود را منتشر کرد که به مشتریهای خود این امکان را میداد تا به کمک کریپتو پرداختهای خود را از میان ۲۹ میلیون بستر تجاری مشارکتکننده با PayPal به انجام برسانند. توییتر نیز قابلیت «Tips» خود را ارائه کرد که از پرداختیهای رمزارز پشتیبانی میکند و به کاربران اجازه میدهد تا برنامه پرداختی خود مثل CashApp، Patreon و Venmo خود را به حساب کاربری خود متصل کرده و به واحد رمزارز دریافتی داشته باشند. ویزا و مسترکارد نیز خدمات و رویکردهای پرداختی مبتنی بر رمزارز خود را به مشتریان خود معرفی کردند. تمامی این رویدادها از جمله عوامل بسیار عالی برای این اکوسیستم در سال ۲۰۲۲ به حساب میآیند.
با ورود سرمایه، رقابت بیشتر و مقررات به حوزه کریپتو همه ما باید قدم پیش گذاشته و کار دشوار ارائه عاشقانه خدمات به کاربرانمان را به انجام برسانیم. این امر برای کوین لیست به معنای کشف و بررسی فرصتهای نوین و منحصر به فردی است که موجب ایجاد هیجان در میان فعالان جامعه ما شده و در راستای پیشرفت اکوسیستم بلاک چین باشد.
سخن پایانی
سال ۲۰۲۱ و شیوع ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ موجب پیشرفت چشمگیر دنیای رمزارز، تکنولوژی بلاک چین، ارائه بسترهای دیفای و حتی پدید آمدن متاورس و فعالیت شرکتهای بزرگ در این بستر شد. تکنولوژیهای نوین نیز مورد استفاده شرکتهای بزرگ و کسب و کارهای کوچک قرار میگیرند و انتظار میرود تا انواع روند روز در سال ۲۰۲۲ به چنین فعالیتهایی وابسته باشند. نظر شما در رابطه با این موضوع چیست؟ پیشبینی خود را در بخش کامنتها و نظرات با ما در میان بگذارید.