مقدار اتریوم (Ethereum) موجود در بازار‌های دیفای (DeFi)، در عرض یک سال از ۳۱۷ میلیون دلار به بیش از یک میلیارد دلار رسید. به نظر می‌رسد که با افزایش فعالیت این بازار، پیشرفت منطقی بعدی متمرکز بر رواج و همه‌گیر کردن راه‌حل‌های دیفای باشد. دیفای از عبارت انگلیسی Decentralized Finance آمده است که به معنی امور مالی غیر‌متمرکز است.
مفهوم دیفای نیز مانند دیگر برنامه‌های غیر‌متمرکز هنوز مورد پذیرش عام قرار نگرفته است و مشکلاتی مانند نقدینگی و مدیریت در مورد آن مطرح است. محصولات وامدهی بخش عظیم این اکوسیستم (ecosystem) را تشکیل می‌دهند و در این میان موانع و مشکلاتی در راه توسعه‌دهندگان قرار دارد. نوسان ارزهای دیجیتالی که به عنوان وثیقه گذاشته می‌شوند نیر مزید بر علت شده و فشار برجسته‌ای را بر این بازار ایجاد کرده است.
در حال حاضر، راه‌حل‌هایی مانند استفاده از چندین وثیقه و یا وامدهی بدون وثیقه مطرح است که البته نیاز به آزمایش دارند و باید دید که آیا در شرایط مختلف جواب می‌دهند. علاوه بر نوسان قیمت ارزهای دیجیتال، بازار بزرگتر دیفای به معنی وجود قانون‌گذاری بیشتر و شدید‌تر است و در این میان رقابت برجسته‌تری با سیستم‌های مالی سنتی ایجاد خواهد شد.
رشد بازار دیفای از نقطه عطف یک میلیارد دلار گذشت
گزارش‌ها حاکی از آن هستند که حجم این بازار در یک سال گذشته حدود ۳۰۰ درصد رشد کرده است و از مرز یک میلیارد دلار گذشته است. رشد دیفای نشانگر این نکته است که مردم دوست دارند بر امور اساسی زندگی خود تسلط و کنترل بیشتری داشته باشند. اگرچه حجم این بازار هنوز هم به نسبت بازار‌های سنتی کوچک است اما این رشد موید خسته شدن مردم از وضعیت نابسمان کنونی اقتصاد جهان است و گرایش مردم را به سمت امور مالی غیر‌متمرکز نشان می‌دهد.
حجم عمده این بازار را وامدهی تشکیل می‌دهد و پیش‌بینی می‌شود که در چند سال آینده وامدهی بسیار بیشتر از این پیشرفت کند. سود ثابتی که عاید وامدهندگان می‌شود، زمینه را برای چنین رشدی فراهم خواهد کرد. ترید (trade) همتا به همتا نیز در این بازار بسیار پیشرفته کرده و آینده خوبی دارد زیرا دیفای محیطی امن و شفاف را برای این کار فراهم می‌کند. در کل در چند سال آینده باید رشد و پیشرفت بیشتر این بازار را نظاره‌گر باشیم.
وامدهی همچنان رتبه اول را خواهد داشت
استیبل کوین DAI بیش از ۶۰ درصد بازار دیفای را تشکیل می‌دهد. این استیبل کوین (Stablecoin) بخش اعظم فعالیت‌های وامدهی مبتنی بر اتریوم را کنترل می‌کند. محبوبیت وامدهی در بازار امور مالی غیر‌متمرکز چیزی عجیب نیست زیرا این بازار درصد سود بهتری از بازار‌های سنتی را عاید وامدهندگان می‌کند.
رشد این صنعت وامدهی در حالی اتفاق افتاده است که سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ برای بازار ارز دیجیتال، سال‌هایی نزولی بوده است و اتریوم در این سال‌ها افت قابل ملاحظه‌ای کرده است. بسیاری از طرفداران وامدهی دیفای امیدوارند که این اکوسیستم مستحکم باعث جذب سرمایه‌گذاران موسساتی شود.
البته با افزایش رشد این بازار وامدهی طبیعتا عوامل مخل و نامطلوبی وارد می‌شوند که توسعه‌دهندگان باید تمهیدات لازم را برای مقابله با آنها بیاندیشند. در این میان نقش قانون‌گذاری بسیار برجسته است و گزارش‌ها حاکی از آن هستند که بنیاد میکر (Maker) نیز در حال تقویت زیرساخت‌های قانونی خود برای این کار است و قرار است با کمک قرارداد‌های هوشمند گام‌های مهمی در این راستا بردارد.
بازار وامدهی دیفای باید بهتر شناخته شود و به مرور وثیقه‌گذاری کریپتویی (crypto) را کنار گذاشت و از روش‌هایی مانند شناخت مشتری، بررسی سابقه اعتبار افراد و غیره استفاده کرد. با ایجاد یک سیستم اعتباری است که می‌توانیم به ورود سرمایه‌گذاران موسساتی به این فضا کمک کنیم.
دیفای و حرکت به سمت پذیرش عام
برخی فکر می‌کنند که دیفای برای اینکه به پذیرش عام برسد، باید بازار‌های سنتی را از ریشه برکند اما به نظر می‌رسد که واقعیت چیز دیگری باشد. به نظر می‌رسد که در آینده، امور مالی غیر‌متمرکز به همراه بازار‌های سنتی به حیات خود ادامه دهد و حتی ممکن است که در آینده بانک‌ها متکی بر دیفای باشند و در اموری مانند بازپرداخت وام‌ها و غیره از آن بهره بگیرند.
یک بازار دیفای تکامل یافته گزینه‌های بهتری را برای سرمایه‌گذاران خرد فراهم خواهد کرد و محصولاتی با مزایای بیشتری نسبت به بازار‌های سنتی را در اختیار آنها قرار خواهد داد. البته برای پذیرش عام باید بسیاری از محصولات موجود را ساده‌سازی و کاربر‌پسند کرد. توسعه‌دهندگان در این میان باید از راه‌حل‌هایی برای انتقال آسان سیستم‌های مبتنی بر فیات به بازار‌های دیجیتال استفاده کنند.
مشکلات پیش روی امور مالی غیر‌متمرکز
در حالی که توسعه‌دهندگان و کارآفرینان در حال تقویت نفوذ بازار‌های دیفای هستند، اما نباید فراموش کرد که این برنامه‌های غیر‌متمرکز نیاز به ساده‌سازی برای استفاده روزمره دارند. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که ساده کردن سطح کاربری محصولات نه تنها برای امور مالی غیر‌متمرکز لازم است، بلکه برای کلیه برنامه‌های غیر‌متمرکز بلاک چینی (blockchain) یک ضرورت است.
سطح کاربری پیچیده مشکل حال حاضر برنامه‌های مالی غیر‌متمرکز است. این برنامه‌ها تنها می‌توانند مورد استفاده هواداران کریپتو در کشور‌های توسعه‌یافته قرار بگیرند. بنابراین جهت پذیرش عام، باید این برنامه‌ها را ساده کرد و سطح دانش مورد نیاز برای استفاده از آنها را پایین آورد.
بعد از حل این مشکل باید بر نقدینگی و مشکلات مقیاس‌پذیری متمرکز شد. سپس نوبت به سنجیدن ریسک‌های بازار و ایجاد مفاد قانونی مستحکم می‌رسد تا از ظهور مشکلاتی مانند حباب وام وثیقه‌ای کریپتو جلوگیری شود. رشد بازار دیفای یکی از جنبه‌های برجسته سال ۲۰۱۹ بود. به نظر می‌رسد که این بازار در سال ۲۰۲۰ نیز به رشد خود ادامه دهد و بازار ارزهای دیجیتال را در معرض توجه بیشتر قانون‌گذاران قرار دهد.
نظر شما چیست؟ رشد بازار امور مالی غیر‌متمرکز چه پیامد‌هایی برای اکوسیستم کریپتو خواهد داشت؟ نظرات خود را از ما دریغ نکنید.
