استاندارد ERC4626 می‌تواند سوخت موج بعدی DeFi باشد. اگر همه پروژههای دیفای اتریوم که سود می‌دهند و تجمیع سود (Yield Aggregator) در آنها رخ میدهد، از یک استاندارد واحد پیروی کنند؛ رشد و مقیاسپذیری بیشتری در انتظار این حوزه خواهد بود. این اتفاق به کمک استاندارد ERC4626 که آخرین روزهای سال ۱۴۰۰ تایید شده است، خواهد افتاد. استانداردی برای توکنها و صندوقهای سودده (Yield Bearing Token & Vault) که علاوه بر امکان تعامل راحت‌تر و امن‌تر این صندوق‌ها با هم، استراتژی‌های جدیدی نیز برای افزایش سودآوری به دنبال خواهد داشت. در این مقاله، پس از توضیح مختصری در مورد صندوقهای سودده و توکن‌های آنها، به این می‌پردازیم که استاندارد ERC-4626 چیست و چه مزایایی دارد. با میهن بلاکچین همراه باشید.
صندوق سودده چیست؟
صندوق‌ها قراردادهای هوشمندی هستند که به کاربران کمک می‌کنند که حداکثر بازدهی را از توکن‌هایشان به دست آورند. آنها یک استراتژی مشخص دارند که برای ایجاد بازده از طریق جابجایی سرمایه، ترکیب خودکار و تعادل مجدد (Rebalancing) طراحی شده است. تنها کاری که کاربر باید انجام دهد، این است که توکن‌های مشخص شده را به یک صندوق واریز کند. قرارداد هوشمند به طور خودکار، با اجرای استراتژی تعریف‌شده، کمک میکند تا بالاترین سود به دست آید.
کاربرانی که توکن‌هایشان را به صندوق واریز می‌کنند، در ازای آن توکن سودده صندوق را دریافت می‌کنند. بازدهی و ارزش این توکنها با گذر زمان افزایش پیدا میکند. نحوه افزایش ارزش این توکنها در پروژههای مختلف ممکن است متفاوت باشد، اما به طور کلی توکن‌های سوددهی، سهم کاربر از موجودی صندوق را نشان می‌دهند؛ بنابراین با افزایش موجودی صندوق، ارزش توکنی که در اختیار کاربر است نیز افزایش پیدا میکند.
این توکنها مشابه با سایر توکن‌های ERC20 هستند، این یعنی کاربران می‌توانند آنها را انتقال دهند یا هر جا که بازاری برایشان وجود داشته باشد، آنها را معامله کنند. دلیل نام‌گذاری این توکنها به توکن سودده (Yield Bearing Token) این است که وقتی شما واریزی انجام می‌دهید و توکن را دریافت می‌کنید، تعداد آن دیگر تغییر نمی‌کند؛ اما پس از تسویه، به سبب سود کسب شده در صندوق، تعداد بیشتری از توکن اولیه را دریافت می‌کنید.
توکن‌های سودده چطور کار می‌کنند؟
همانطور که گفتیم صندوق‌ها قراردادهای هوشمندی هستند که یک توکن به آنها واریز شده و در ازای آن توکن سودزا به کاربر می‌دهند. مثلا اگر شما توکن DAI را به یک صندوق (Vault) واریز کنید، در عوض توکن VDAI را دریافت می‌کنید. این توکنها، حکم رسید واریز شما به صندوق را دارند و برای دریافت دارایی خود (که سود هم به آن تعلق گرفته است)، می‌توانید VDAI را به قرارداد هوشمند ارائه کرده و دارایی خود را دریافت کنید.
صندوق توکن DAI شما را با واریزی‌های دیگران ترکیب کرده و در پروتکلهای مختلف دیفای، به قصد کسب حداکثر سود، جابجا میکند. هر زمان کاربری سرمایه جدیدی را به صندوق واریز کرده یا سرمایه خود را خارج میکند، صندوق سود پروتکلهای مختلف را چک میکند. در صورتی که امکان کسب سود بیشتر فراهم باشد، سرمایه را جابجا میکند.
ممکن است صندوق تمام موجودی را به پلتفرم آوه برده باشد. بعد از بررسی مشخص میشود که پلتفرم کامپاند، سود بیشتری برای دای به نسبت آوه پرداخت میکند. در نتیجه صندوق تصمیم می‌گیرد که همه دای‌ها یا بخشی از آنها را به کامپاند انتقال دهد.
به عنوان مثال صندوق برای کسب سود می‌تواند توکنها را در یک پلتفرم وام دهی قرض دهد، در یک بازارساز خودکار تامین نقدینگی کند یا سراغ ییلد فارمینگ برود. مسیری که در یک قرارداد هوشمند صندوق طی میشود، شامل مراحل زیر است:
- کاربران توکنها را به قرارداد هوشمند صندوق واریز می‌کنند.
- صندوق همه توکنها را با هم جمع میکند.
- توکن‌های سودده صندوق برای کاربران صادر میشود و به نوعی حکم رسید سهم کاربران از صندوق را دارد.
- توکن‌های صندوق به وسیله قرارداد هوشمند مینت یا ایجاد می‌شوند. در هر زمان می‌توان با ارائه آنها، توکن‌های واریزی به اضافه سود حاصل شده را دریافت کرد. البته کارمزد صندوق از این مبلغ کسر میشود.
- هر Vault مجموعه‌ای از استراتژی‌ها را برای به حداکثر رساندن سود توکنها دارد. استراتژی‌ها از قبل در قرارداد هوشمند صندوق، برنامه‌نویسی شده‌اند.
- پس از واریز یا برداشت توکنها، استراتژی صندوق راه کسب بالاترین بازدهی را بررسی میکند.
- اگر فرصت سود بالاتری وجود داشته باشد، نحوه تخصیص توکنها تغییر میکند.
- صندوق درصدی از توکنها را به یک استراتژی اختصاص میدهد و مقداری را به عنوان ذخیره نگه می‌دارد.
- اگر کاربری بخواهد از صندوق خارج شود، سهمش ابتدا از ذخایر و سپس از استراتژی پرداخت میشود.
- کارمزدهایی که از حساب کاربر کسر می‌شوند عبارتند از: کارمزد استراتژی، هزینه‌های گس و کارمزد صندوق.
قطعا استفاده از قرارداد هوشمند صندوق برای پیدا کردن راه کسب حداکثر سود، هم ساده‌تر است و هم زمان کمتری از کاربران می‌گیرد. تصویر زیر نیز نحوه محاسبه سهم کاربر، هنگام واریز یا برداشت توکن از صندوق را نشان میدهد.
استاندارد ERC-4626 چیست؟
ERC-4626 یک استاندارد قرارداد هوشمند برای توکن‌های بازدهی است که توسط صندوق‌ها یا پروتکلهای دیگر صادر می‌شوند. استاندارد ERC4626، توسعه‌ای از استاندارد توکن ERC-20 است و موارد زیر را در بر‌می‌گیرد:
- واریزها و برداشت‌ها (Deposits and Withdrawals).
- توابع مورد نیاز برای محاسبه مقدار توکن صندوق و توکن اصلی مورد نیاز جهت واریز یا برداشت.
- رویدادها (Events).
بنابراین پروتکلهای مختلف در صورت پیاده سازی مطابق با رابط استاندارد، می‌توانند با قراردادهای ERC-4626 تعامل داشته باشند.
پیشنهاد مربوط به این استاندارد (EIP-4626)، توسط جویی سانتورو (Joey Santoro)، موسس پروتکل فی (Fei Protocol) در ۱ دی ۱۴۰۰ ارائه و در ۲۷ اسفند ۱۴۰۰ تایید شد. از زمان تصویب شدن تا امروز، چندین پروژه DeFi اتریوم از جمله بالانسر، یرن فایننس، رری کپیتال و mStable از این استاندارد در صندوق‌هایشان استفاده کرده‌اند.
ERC4626 چرا ایجاد شد و چه مزیت‌هایی ایجاد میکند؟
پس از ظهور و رشد امور مالی غیرمتمرکز، مفهوم ییلد فارمینگ نیز به یکی از موارد اساسی در دنیای کریپتو تبدیل شد؛ اما پیچیدگی‌هایی که وجود داشت، مانع ورود کاربران با دانش کم به این حوزه می‌شد. سپس نوبت به ظهور تجمیع‌کنندگان سود یا Yield Aggregator رسید. قراردادهای هوشمندی که سرمایه کاربران را دریافت و تجمیع می‌کنند، سپس با استراتژی‌‌هایی به دنبال کسب بالاترین میزان سود هستند. به این قراردادهای هوشمند صندوق یا Vault گفته میشود.
مشکلی که وجود داشت، این بود که کاربران مبتدی نمی‌توانستند با قراردادهای هوشمند صندوق‌ها، مستقیما تعامل کنند و نیاز به برنامه‌های غیرمتمرکز وجود داشت. مشکل بزرگ‌تر اینجا به وجود می‌آمد، زیرا استاندارد اجرایی برای پیاده‌سازی و کدنویسی صندوق‌ها وجود نداشت.
تجمیع‌کنندگان سود، بازارهای وام‌دهی، توکن‌های سودده در پروتکلهای مختلف و غیره، هرکدام با تفاوتهایی نسبت به هم پیاده‌سازی می‌شدند. در نتیجه توسعه برنامه‌های کاربردی برای صندوق‌ها دشوار می‌شد و برای هر صندوق، باید مطابق با دستورالعمل‌های خودش کدنویسی صورت می‌گرفت. این موضوع علاوه بر وقوع مشکلات امنیتی، کاهش مقیاسپذیری را نیز در پی داشت.
استاندارد ERC-4626 برای حل این مشکلات ایجاد شد. بنابراین بزرگترین مزیت این استاندارد توکن جدید اتریوم، افزایش قابلیت همکاری بین پروتکلهای مختلف است. در صورت استفاده از این استاندارد، قطعا زمان و کار کمتری برای اضافه‌کردن یک صندوق جدید به یک برنامه کاربردی نیاز است.
مزیت بعدی امنیت است؛ خیال توسعه‌دهندگان راحت است که این استاندارد آزمایش و بررسی شده است. ای آرسی ۴۶۲۶ ممکن است رشدی مشابه ای آرسی ۲۰ را تجربه کند که در این صورت، رشد بزرگی در بخش ابزارهای سودده ارزهای دیجیتال خواهد افتاد.
بررسی الزامات اجرایی و توابع استاندارد ERC-4626
همه صندوق‌هایی که از استاندارد ERC-4626 پیروی می‌کنند، باید برای نشان‌دادن سهم کاربران از صندوق، استاندارد ERC20 را به کار گیرند. منظور این است که باید از عملگرهای balanceOf، transfer، totalSupply و غیره استاندارد ای آرسی۲۰، برای عملیات روی سهم‌های صندوق (Vault shares) استفاده کنند. توابع Name و Symbol باید منعکس‌کننده نام و نماد رمزارز اصلی باشند. در ادامه نگاهی به چند مورد از توابع می اندازیم. برای بررسی کامل آنها می‌توانید به گیت‌هاب مراجعه کنید.
Asset
آدرس رمزارز اصلی که در صندوق استفاده می شود. این توکن باید از استاندارد ای آرسی ۲۰ پیروی کند.
- name: asset
type: function
stateMutability: view
inputs: []
outputs:
- name: assetTokenAddress
type: address
TotalAssets
نشان‌دهنده میزان کل رمزارز اصلی است که توسط صندوق مدیریت میشود. این مقدار باید شامل تمام سودهای کسب‌شده و کارمزدهایی که اخد میشود نیز باشد.
- name: totalAssets
type: function
stateMutability: view
inputs: []
outputs:
- name: totalManagedAssets
type: uint256
Mint
توکن صندوق، دقیقا به میزان سهم واریز کننده رمزارز اصلی از صندوق ایجاد میشود. باید از عملگرهای approve و transferFrom استاندارد ERC20 پشتیبانی کند.
- name: mint
type: function
stateMutability: nonpayable
inputs:
- name: shares
type: uint256
- name: receiver
type: address
outputs:
- name: assets
type: uint256
Withdraw
توکن‌های صندوق کاربر سوزاندن شده و رمزارز اصلی به میزان سهمش، برای او ارسال میشود.
- name: withdraw
type: function
stateMutability: nonpayable
inputs:
- name: assets
type: uint256
- name: receiver
type: address
- name: owner
type: address
outputs:
- name: shares
type: uint256
پرسش و پاسخ (FAQ)
- استاندارد ERC4626 چیست؟
یک استاندارد قرارداد هوشمند برای توکنها و صندوقهای سودده است که منجر به قابلیت همکاری بین پلتفرمهای مختلف دیفای میشود. - چه کسی استاندارد ERC4626 را پیشنهاد داد؟
جویی سانتورو (Joey Santoro)، موسس پروتکل فی (Fei Protocol) این استاندارد را پیشنهاد کرد. - ERC4626 چه مزیتی ایجاد میکند؟
این استاندارد مقیاسپذیری، قابلیت همکاری و امنیت پروژههای دیفای اتریوم و زنجیرههای مبتنی بر ماشین مجازی اتریوم را افزایش میدهد.
جمع‌بندی
ERC-4626 استانداردی برای توکنها و صندوقهای سودده (Yield Bearing Token & Vault) در اتریوم و شبکه‌های سازگار با ماشین مجازی اتریوم است. همانطور که در مقاله اشاره کردیم، پروژههای مختلف وام‌دهی یا صندوقهای مختلف، ممکن است تفاوتهایی در پیاده‌سازی و کدنویسی داشته باشند. در این صورت برنامه‌های غیرمتمرکز، برای هر پروژهای باید API متناسب با آن را ایجاد کنند که کار زیادی نیاز دارد، زمان‌بر است و ممکن است مشکلات امنیتی نیز به بار آورد. استاندارد ERC-4626 در روزهای آخر سال ۱۴۰۰ تایید شد تا با استفاده از آن، قابلیت همکاری بین پروژهای مختلف افزایش یابد. این استاندارد در کنار مقیاسپذیری، امنیت را هم افزایش میدهد. در این مقاله به این که استاندارد ERC4626 چیست و مزایایی که می‌تواند به همراه داشته باشد پرداختیم. به نظر شما آیا این استاندارد می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر سرمایه قفل‌شده (TVL) دیفای داشته باشد؟
