راهکار مقیاس پذیری پالیگان zkEVM چیست؟ آیا ایردراپی در کار است؟

یکی از مفاهیم جدیدی که در دنیای ارزهای دیجیتال ترند شده است، تکنولوژی zkEVM است؛ مفهومی که در سال‌های گذشته غیرقابل دسترس به نظر می‌آمد، اما اکنون چند پروژه بزرگ از جمله پالیگان آن را به مرحله اجرا رسانده‌اند. در این مقاله می‌خواهیم ببینیم  پالیگان zkEVM چیست و چطور کار می‌کند. همچنین همکاری‌های پروژه و احتمال ایردراپ آن را هم بررسی خواهیم کرد. با میهن بلاکچین همراه باشید.

خلاصه مطلب: 👈 اتریوم هنوز هم قادر نیست تا هنگام ازدحام شبکه و بالا رفتن فی مبتنی بر اتر‌، ترافیک شبکه را کنترل کند. بنابراین‌، شاهد گسترش و توسعه مداوم راهکار‌های لایه دوم اتریوم هستیم. 👈 پالیگان یکی از پروژه‌هایی است که همواره در تلاش بوده تا مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم را حل کند. راهکار مقیاس پذیری zkEVM نیز به همین منظور ارائه شده است. 👈 ماشین مجازی اتریوم فضای مناسبی را برای توسعه‌دهندگان شبکه فراهم می‌کند تا برنامه‌های غیرمتمرکز و قرارداد‌های هوشمند را بر این بستر توسعه دهند. zkEVM فضای مشابهی را بر بستر Polygon برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند. 👈 ویژگی اصلی zkEVM پالیگان بدین صورت است که تراکنش‌های موجود در شبکه اتریوم را جمع‌آوری کرده و به یک دسته واحد تبدیل می‌کند. این تراکنش‌ها ترتیب‌بندی و اعتبارسنجی شده و پس از تولید گواه اثبات مربوطه‌، در قالب یک تراکنش واحد به اتریوم ارسال می‌شوند.

پروتکل zkEVM پالیگان چیست؟

zkEVM یک راهکار مقیاس‌پذیری است که دو تکنولوژی اثبات با دانش صفر (ZK-Proofs‌) و ماشین مجازی اتریوم (EVM‌) را برای بالا بردن مقیاس‌پذیری اتریوم با هم ادغام می‌کند. به عنوان مثال‌، بازی‌های ویدئویی مدرن بر روی بستر Unreal Engine 5 اجرا می‌شوند. این موتور‌، قلب تپنده تمام منطق و جلوه‌های بصری/صوتی است که توسط توسعه‌دهندگان در بازی‌های ویدئویی پیاده‌سازی شده و گیمر‌ها آنها را تجربه می‌کنند.

ماشین مجازی اتریوم نیز به صورت مشابه با Unreal Engine‌، نرم‌افزار چهارچوب زیرساختی است که منطق پشت تمام قرارداد‌های هوشمند اتریوم را پوشش‌ می‌دهد. این منطق در بخش‌های متعددی از قبیل برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر وام‌دهی‌، صرافی‌ها و یا بازی‌های بلاکچینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. zkEVM محیطی مشابه با ماشین مجازی اتریوم را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند تا بتوانند در این محیط به توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps‌) و قرارداد‌های هوشمند بپردازند.

پالیگان بارها ثابت کرده است که در جایگاه یکی از راهکار‌های همه‌جانبه برای حل مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم قرار دارد. پالیگان به منظور حل مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم سرویس‌های گوناگونی از قبیل مایدن (Miden‌)‌، اج (Edge‌)‌، زیرو (Zero‌)‌، نایت‌فال (Nightfall‌)‌، اویل (Avail‌)‌، هرمس (Hermes‌) و zkEVM را ارائه می‌کند. Polygon zkEVM یک رویکرد توسعه‌یافته جدید در دنیای بلاکچین‌های سازگار با اتریوم است. راهکار مقیاس پذیری zkEVM پالیگان نرم‌افزاری است که موجب تقویت عملکرد رول‌آپ‌های دانش صفر (ZK-Rollups‌) می‌شود. این نرم افزار در واقع یک تکنولوژی مبتنی بر قرارداد هوشمند است که به منظور افزایش ظرفیت شبکه اتریوم‌، تراکنش‌های شبکه را جمع‌آوری کرده و ازدحام شبکه اتریوم را پایین می‌آورد.

هدف پالیگان zkEVM چیست؟

با توجه به سازگاری کامل پالیگان با ماشین مجازی اتریوم‌، امکان پیاده‌سازی برنامه‌های غیرمتمرکز بر روی Polygon برای توسعه‌دهندگان فراهم شده است. سازگاری با EVM تا محدوده کیف پول‌ها‌، قرارداد‌های هوشمند و ابزار توسعه‌دهنده نیز گسترش یافته و تمامی این امکانات از طریق زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی میسر شده است.

با در نظر گرفتن گس فی ETH‌، رول‌آپ‌های اثبات با دانش صفر میزان کارمزد شبکه را تا ۹۰ درصد کاهش می‌دهند. شایان ذکر است که در مقایسه با رول‌آپ‌های آپتیمیستیک پیشگام‌، ZK رول‌آپ‌ها از چندین مزیت کلیدی برخوردار هستند:

• اثبات کلاهبرداری (Fraud Proofs‌) چند مرحله‌ای به جای اثبات کلاهبرداری تک مرحله‌ای. آپتیمیزم برای تایید بروز جعل و کلاهبرداری به اجرای یک تراکنش کامل بر روی شبکه اتریوم نیاز دارد. این در حالیست که ZK رول‌آپ به منظور حل اختلالات درون شبکه چندین فرایند اثبات را به اجرا می‌رساند.
• صفر بودن وقفه ZK رول‌آپ‌ها باعث می‌شود که عملکرد کارآمد‌تری نسبت به رول‌آپ‌های آپتیمیستیک داشته باشند. در نقطه مقابل‌، رول‌آپ‌های آپتیمیستیک پیش از افزوده شدن بلاک‌های داده تراکنش به اتریوم و به منظور اتفاق افتادن بازه چالش تراکنش تا یک هفته زمان نیاز دارند.

هدف پالیگان zkEVM این است که جمع‌آوری تراکنش‌ها در زمان ازدحام شبکه اتریوم و تبدیل کردن آنها به یک تراکنش واحد موجب کاهش میزان فی شبکه اصلی اتریوم شود. از سوی دیگر با فراهم‌سازی بستر توسعه سازگار با EVM‌، هدف ارائه ابزار بهبود‌یافته و محیطی مناسب را برای توسعه دپ‌ها و قرارداد‌های هوشمند دنبال می‌کند.

با توجه به عدم سازگاری کامل ZK رول‌آپ‌ها با EVM در گذشته‌، برنامه‌نویسی کردن آنها امر دشواری بود. بنابراین می‌توان رول‌آپ ZK-EVM را یک نقطه عطف و پیشرفت بزرگ در نظر گرفت که هر دو مقوله عملکرد بهتر و فضای سازگار با ماشین مجازی اتریوم را برای ما به ارمغان آورد.

راهکار مقیاس پذیری zkEVM پالیگان چطور کار می‌کند؟

مشکل اصلی استفاده از شبکه‌های لایه دوم‌، افزایش میزان مقیاس‌پذیری داده‌ها بدون به خطر انداختن حاشیه امنیت تراکنش‌های اتریوم است. رولاپ‌های دانش صفر با جمع‌آوری تراکنش‌های اتریوم و حفاظت از حریم خصوصی داده‌ها به کمک رمزنگاری با دانش صفر‌، گواه اثبات مربوط به داده فشرده‌شده آن تراکنش را ذخیره می‌کنند. بدین ترتیب می‌توانند بین تراکنش‌ها تمایز قائل شوند.

در این بخش برای نشان دادن خصوصیت‌های پیچیده و مهندسی Polygon zkEVM‌، معماری تصویری این پروتکل را بررسی می‌کنیم. در این معماری تصویری به بخش اثبات‌کننده با دانش صفر (ZKProver‌) سیستم می‌توان اشاره کرد که به تولید گواه‌های اثبات با دانش صفر منتهی می‌شود. البته تنها به حضور این بخش در معماری پروژه اشاره می‌کنیم و جزئیات عملکرد آن را مورد بررسی قرار نمی‌دهیم.

تصویر بالا نشان‌دهنده یک معماری سطحی از سیستمی است که از دو برنامه اصلی تشکیل می‌شود: یک بریج و یک برنامه غیرمتمرکز. هر دوی این برنامه‌ها بر روی رول آپ ZK-EVM پیاده‌سازی شده‌اند. پل بلاکچینی یا بریج این سیستم توسط پالیگان توسعه یافته است و به منظور انتقال توکن‌ها بین لایه اول اتریوم و لایه دوم zkEVM مورد استفاده قرار می‌گیرد. برنامه غیرمتمرکز نیز می‌تواند هر یک از برنامه‌های مبتنی بر ماشین مجازی اتریوم‌، مثل یونی سواپ (Uniswap‌) را شامل شود. فلش‌های درون تصویر نیز نشان‌دهنده شیوه اجرای یک تراکنش در لایه دوم و انتقال آن به بلاک چین لایه یک هستند.

این تصویر نشان‌دهنده اجرای یک نود zkEVM در دو حالت مختلف به صورت همزمان است. در عمل‌، یک نود می‌تواند به یکی از دو حالت پیش رو اجرا شود: در قالب یک نود ترتیب‌دهنده (Sequencer‌) یا به عنوان یک نود ادغام‌کننده (Aggregator‌). بنابراین چنین نود‌هایی بر روی سرور‌های متفاوتی اجرا می‌شوند.

بخش‌های کلیدی zkEVM پالیگان چیست؟

بخش ترتیب‌دهنده، بخش ادغام‌کننده و بخش اثبات‌کننده با دانش صفر (ZKProver‌) جزء بخش‌های نرم‌افزاری کلیدی هستند که یک نود دانش صفر (ZKNode‌) را تشکیل می‌دهند. این در واقع یک نود کلاینت است که وظیفه اجرای شبکه را بر عهده دارد. بخش‌های دیگری که در ادامه معرفی می‌کنیم‌، در اصل قرارداد‌های هوشمند سالیدیتی هستند که بر روی لایه اول و یا لایه دوم پیاده‌سازی شده‌اند.

• ترتیب‌دهنده zkEVM‌: این ترتیب‌دهنده وظیفه جمع‌آوری تراکنش‌هایی را بر عهده دارد که به واسطه کلید خصوصی کاربران به امضا رسیده‌اند. این فرایند به واسطه JSON-RPC (یک پروتکل فراخوانی از راه دور است که امکان ارتباط میان سیستم‌های توزیع شده که اغلب در معماری مایکروسرویس‌ها یافت می‌شوند را فراهم می‌کند) به انجام می‌رسد که لایه دوم را با برنامه‌های مبتنی بر EVM و کیف پول‌های اتریوم سازگار می‌کند. این تراکنش‌ها در یک ممپول یا استخر انتظار ذخیره‌سازی می‌شوند و سپس ترتیب‌بندی شده و اجرا می‌شوند. تراکنش‌های اجرا‌شده حالت بومی شبکه را به‌روزرسانی کرده و به سایر نود‌های لایه دوم منتقل می‌شوند. این فرایند تا جایی ادامه پیدا می‌کند که تمام لایه دوم بدون نیاز به این‌که در انتظار یک بلاک لایه اول بماند‌، به چشم‌انداز آپدیت شده‌ای از حالت کنونی شبکه لایه ۲ دست پیدا کند. این روند به صورت بازه‌ای (به عنوان مثال هر یک الی سه دقیقه) صورت گرفته و ترتیب‌دهنده تراکنش‌ها را به صورت دنباله‌دار از بلاک‌ها جمع‌آوری می‌کند. این موضوع را در نظر داشته باشید که در طراحی zkEVM‌، هر تراکنش واحد یک بلاک در نظر گرفته می‌شود. در ادامه ماجرا‌، تراکنش‌های جمع‌آوری شده به قرارداد توافقی لایه اول ارسال می‌شوند. به عنوان مثال به قرارداد توافقی Polygon zkEVM می‌توان اشاره کرد.

• ادغام‌کننده zkEVM‌: این ادغام‌کننده مجموعه‌ای از دسته‌های تراکنش‌هایی که به لایه اول مربوط هستند را جمع‌آوری کرده و آنها را برای تولید گواه اثبات اعتبار به ZKProver ارسال می‌کند. سپس گواه اثبات اعتبار تولید‌شده به قرارداد اجماع در لایه اول فرستاده می‌شود. به محض این‌که این گواه اثبات به لایه اول تحویل داده شود‌، تمامی تراکنش‌های جمع‌آوری‌شده به مرحله نهایی رسیده و قابل برداشت در لایه اول خواهند بود.

• اثبات‌کننده با دانش صفر‌: این بخش در واقع نشان‌دهنده فرایند پردازش در نود دانش صفر است که با استفاده از تکنولوژی گواه اثبات دانش صفر‌، برای دسته تراکنش‌هایی که توسط ادغام‌کننده به قرارداد اجماع ارجاع داده شدند یک گواه اثبات اعتبار تولید می‌کند.

• تایید‌کننده‌: بخش تایید‌کننده در واقع یک قرارداد هوشمند در لایه اول است که می‌تواند یک گواه اثبات ZK-SNARK را به تایید برساند. بخش ZKProver یک فرایند فشرده است که از سخت‌افزار با عملکرد بالا بهره می‌برد. این در حالیست که فرایند تایید، یک روند سبک و سریع است که هدف کلیدی طراحی این سیستم محسوب می‌شود.

• قرارداد اجماع – PolygonzkEVM.Sol‌: این بخش یک قرارداد هوشمند سالیدیتی در لایه اول است که وظیفه مدیریت حالت و به‌روزرسانی حالت لایه دوم را بر عهده دارد. این قرارداد همچنین مسئولیت هماهنگی فرایند اجماع را بر عهده دارد. بدین صورت که هر کسی که ZKNode معتبری در اختیار داشته باشد‌، می‌تواند در شبکه مشارکت کند.

• بریج zkEVM‌: این پل بلاکچینی مجموعه‌ای از قرارداد‌های هوشمند است که هم بر روی لایه اول و هم بر روی لایه دوم پیاده‌سازی شده است و به کاربران اجازه می‌دهد تا دارایی‌های خود را میان لایه‌های مختلف جابه‌جا کنند. مکانیزم واریز این بریج به صورت لاک و مینت (Lock & Mint‌) است؛ در حالی که مکانیزم برداشت بر اساس سوزاندن و آزاد‌سازی (Burn & Release‌) بنا شده است.

نهایی‌سازی تراکنش در zkEVM

نهایی‌سازی یک تراکنش در بلاکچین‌ها بدان معناست که آن تراکنش مسیری را طی کرده و به مرحله‌ای رسیده است که امکان بازگردانی آن وجود ندارد. با توجه به مکانیزم اجماع غیرمتمرکز بلاکچین‌ها‌، تا زمانی که تراکنش مورد نظر به یک بلاک غیرقابل تغییر منتقل نشده است‌، آن تراکنش به حالت نهایی نمی‌رسد. این یک موضوع محتمل است، اما جدا از مقوله مکانیزم عملکرد تراکنش‌ها‌، ممپول‌ها و اجماع‌، به محض این‌که اکثریت نود‌های درون شبکه توافق کنند که تراکنش شما زیر‌مجموعه یک بلاک حساب می‌شود‌، آن تراکنش به مرحله تایید رسیده است.

با توجه به تصویر معماری سیستم zkEVM‌، فرایند نهایی کردن یک تراکنش می‌تواند در چندین مرحله صورت بگیرد.

۱- آنی‌: آیتم اول در تصویر قبل‌، نشان‌دهنده یک کاربرد از طریق رابط کاربری برنامه غیرمتمرکز و یک نود RPC است که در حال ساخت یک تراکنش در راهکار مقیاس پذیری zkEVM است. در این مرحله‌، تراکنش مورد نظر تا جایی که به نود ترتیب‌دهنده اعتماد داشته باشید، ادامه پیدا می‌کند و نهایی می‌شود. این فرایند به صورت آنی صورت می‌گیرد‌؛ با این حال‌، سایر نود‌های شبکه از وجود این تراکنش آگاه نیستند و سوابق این تراکنش نیز توسط گواه اثبات با دانش صفر بر روی شبکه اتریوم ثبت نمی‌شود.

۲- هر یک تا سه دقیقه‌: نود ترتیب‌دهنده به صورت بازه‌ای و حدود هر یک تا سه دقیقه، یک دسته از تراکنش‌ها را به قرارداد اجماع zkEVM در اتریوم ارسال می‌کند. در این مرحله امکان همگام‌سازی یا سینک کردن تراکنش با سایر نود‌های zkEVM وجود دارد، اما تنها تا پیش از این‌که تراکنش مورد نظر به مرحله آنچین و به لایه یک اتریوم برسد.

۳- سی دقیقه‌: به صورت بازه‌ای و به طور مثال هر سی دقیقه‌، نود ادغام‌کننده مجموعه‌ای از تراکنش‌ها را به ZKProver ارسال می‌کند و سپس امکان تحویل آنها به اتریوم در قالب یک تراکنش واحد وجود خواهد داشت. در این مرحله یک کاربر می‌تواند منابع مالی خود را در لایه اول برداشت کند و تراکنش مورد نظر به صورت نهایی‌شده در نظر گرفته می‌شود. با این حال در رابطه با برخی از داده‌های خارج از محدوده پوشش‌، نهایی‌سازی تراکنش در لایه اول می‌تواند بیشتر از ۳۰ دقیقه به طول بیانجامد.

بررسی ایردراپ Polygon zkEVM

راهکار لایه دوم zkEVM پالیگان به تازگی مین‌نت خود را راه‌اندازی کرده است. در بخش پرسش و پاسخ سایت پالیگان به وضوح ذکر شده است که از اتر برای پرداخت کارمزد و از توکن بومی متیک برای استیکینگ و حاکمیت آتی پروژه استفاده خواهد شد. در نتیجه‌، احتمال عرضه توکن جدید برای این پروژه وجود ندارد. علاوه بر این‌، بنیان‌گذار پروژه نیز در توییتی به احتمال وجود ایردراپ توکن برای این پروژه اشاره کرده است. او در بخشی از توییت خود در پاسخ به یکی از سرمایه‌گذاران گفت:

هیچ قانونی وجود ندارد که یک توکن موجود نتواند یک ایردراپ عظیم انجام دهد.

او در ادامه توییت خود از سرمایه‌گذار مربوطه خواست که شکیبایی پیشه کند و برای ورود اوراکل‌های قدرتمندی مثل چین‌لینک به این پروژه منتظر بماند. این می‌تواند بدین معنا باشد که احتمال ایردراپ متیک برای کاربران اولیه Polygon zkEVM وجود خواهد داشت. برای امتحان شانس خود در راستای دریافت ایردراپ احتمالی این پروژه می‌توانید مراحل زیر را انجام بدهید:

۱. به صفحه اصلی Polygon ZKEVM مراجعه کنید.

۲. برای افزودن zkEVM پالیگان به کیف پول خود بر روی «Add zkEVM Network‌» کلیک کنید.

۳. حالا به بریج پروژه مراجعه کنید.

۴. به منظور پرداخت فی تراکنش به مقداری ETH نیاز خواهید داشت. در نتیجه‌، باید در کیف پول خود و بر روی مین‌نت مقداری اتر داشته باشید. 

۵. حالا با استفاده از بریج باید ETH مورد نظر را از شبکه اتریوم به Polygon zkEVM واریز کنید.

۶. حالا به بخش اکوسیستم سایت مراجعه و از برنامه‌های غیرمتمرکز استفاده کنید.

۷. حتی می‌توانید از برنامه‌های غیرمتمرکز دیگری نیز برای افزایش شانس خود در راستای دریافت ایردراپ استفاده کنید.

۸.با توجه به اعلامیه بخش پرسش و پاسخ سایت و توییت بنیان‌گذار پروژه‌، احتمال این‌که مشارکت‌کنندگان اولیه پروژه توکن متیک را به عنوان ایردراپ دریافت کنند وجود خواهد داشت.

در صورتی که حساب کاربری خود را با استفاده از پاسپورت گیت کوین تایید کنید، اثبات انسانیت شامل حالتان می‌شود و از احتمال فعالیت ربات‌ها نسبت به حسابتان در امان خواهید ماند. این امر موجب جداسازی کیف پول‌های حقیقی از کیف پول‌های سیبل شده و سطح جدیدی از امنیت را برای شما به همراه دارد. علاوه بر این‌، شانس تعلق گرفتن ایردراپ به کیف پولتان افزایش پیدا می‌کند.

نقشه راه پالیگان zkEVM

هنوز هیچ نقشه راه و بیانیه‌ای برای آینده این پروژه منتشر نشده است. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید‌، نیازمندی‌های رسیدن به نسخه بتای مین‌نت پالیگان zkEVM بدین صورت لیست شده‌اند:

• وجود بیش از ۸۴٬۰۰۰ کیف پول در شبکه
• کدنویسی بیش از ۵٬۰۰۰ قرارداد هوشمند
• حضور بیش از ۷۵٬۰۰۰ گواه اثبات با دانش صفر
• تولید بیش از ۳۰۰٬۰۰۰ بلاک
• طی شدن روند حداقل دو حسابرسی عمومی توسط کمپانی‌های شخص ثالث
• دست یافتن به محدوده زمانی ۲ دقیقه‌ای برای تولید گواه اثبات
• طی شدن مدت زمان آزمون و خطای شش ماهه برای بررسی تست‌نت
• تایید ۱۰۰ درصدی تمام خصوصیات zkEVM تستی اتریوم
• دست یافتن به فی ۰.۰۶ دلاری به منظور تولید گواه اثبات برای دسته بزرگی از تراکنش‌ها

تیم توسعه‌دهنده پروژه Polygon zkEVM

این پروژه توسط پالیگان لبز (Polygon Labs‌) توسعه یافته و جزئیات دقیقی از افراد فعال در این پروژه در دست نیست. در بخش افراد فعال در پالیگان لبز می‌توانیم نام افراد فعال در این عرصه را مشاهده کنید. در ادامه نام و سمت این افراد برای شما نوشته شده است:

• جینتی کانانی (Jaynti Kanani) از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان
• سندیپ نیلوال (Sandeep Nailwal‌)‌ از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان
• میهیلو بیژلیک (Mihailo Bjelic‌) از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان
• دیوید شوارتز (David Schwartz‌) از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان و مشارکت‌کنندگان در پالیگان آیدی (Polygon ID‌) و پالیگان هرمز (Polygon Hermez‌)
• جوردی بیلینا (Jordi Baylina‌) از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان و مشارکت‌کنندگان در پالیگان آیدی (Polygon ID‌) و پالیگان هرمز (Polygon Hermez‌)
• آنتونی مارتین (Antoni Martin‌) از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان و مشارکت‌کنندگان در پالیگان آیدی (Polygon ID‌) و پالیگان هرمز (Polygon Hermez‌)
• برندان فارمر (Brendan Farmer‌) از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان و فعالان عرصه پالیگان زیرو (Polygon Zero‌)
• دنیل لوباروو (Daniel Lubarov‌) از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان و فعالان عرصه پالیگان زیرو (Polygon Zero‌)
• بابین تردبر (Bobbin Threadbare‌) از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان و فعالان عرصه پالیگان مایدن (Polygon Miden‌)
• آنوراگ آرجون (Anurag Arjun‌) از هم‌بنیان‌گذاران پروژه پالیگان

همکاری پالیگان zkEVM با سایر پروژه‌ها

پروژه‌های زیادی با پالیگان همکاری داشتند و در حال حاضر (۷ شهریور ۱۴۰۲) حدود ۲۵ ابزار توسعه و برنامه غیرمتمرکز شناخته‌شده بر روی شبکه اصلی Polygon zkEVM راه‌اندازی شده است. در ادامه به تعدادی از همکاری‌های این پروتکل با سایر پروژه‌ها می‌پردازیم.

با انتشار اخبار فعالیت ایمیوتبل ایکس (ImmutableX‌) در عرصه zkEVM در انتهای ماه مارس سال ۲۰۲۳ (اواسط اسفند ۱۴۰۱ و اوایل فروردین ۱۴۰۲)، پالیگان نیز همکاری خود را با این پروژه و در راستای راه‌اندازی بستر توسعه سازگار با ماشین مجازی اتریوم این بلاکچین آغاز کرد. این اقدام ایمیوتبل ایکس در راستای بهبود فضای گیمینگ مبتنی بر وب ۳ و ایجاد منزلگاهی برای حوزه بازی‌های غیرمتمرکز خواهد بود.

کوالنت (Covalent‌) که یکی از ارائه‌کنندگان داده‌های حوزه وب ۳ است نیز در اوایل ماه مارس (اواسط اسفند ۱۴۰۱)‌ به منظور بهبود مقیاس‌پذیری اتریوم، از همکاری خود با پالیگان zkEVM پرده برداشت. این همکاری به توسعه‌دهندگان‌، تحلیل‌گران و سایر تصمیم‌گیرندگان فضای نسل سوم وب اجازه می‌دهد که به واسطه مجموعه ابزار در حال رشد راهکار‌های مقیاس‌پذیری پالیگان‌، به مجموعه جدید و ارزشمندی از داده‌ها دسترسی داشته باشند. از ۲۷ مارس ۲۰۲۳ (۷ فروردین ۱۴۰۲‌) امکان دسترسی به داده‌های Polygon zkEVM از طریق کوالنت برای کاربران فراهم شد.

در ۲۷ مارس ۲۰۲۳ کوییک نود (QuickNode‌)‌، ارائه‌کننده پیشگام در عرصه زیرساخت‌های قابل اطمینان بلاکچین و ابزار توسعه وب ۳‌ نیز اعلام کرد که به همکاری با این پروژه تمایل دارد.

یونی سواپ نیز تا ۱۴ آپریل ۲۰۲۳ (۲۵ فروردین ۱۴۰۲) به جامعه هولدر‌های توکن خود وقت داد تا طی یک رای‌گیری نظر خود را در مورد راه‌اندازی برنامه غیرمتمرکز Uniswap بر روی پالیگان اعلام کنند. در صورت رسیدن آرای مثبت به محدوده ۴۰ میلیون‌، این تصمیمی عملی می‌شد. طی این نظرسنجی‌، به صورت کم‌سابقه‌ای از این تصمیم یونی سواپ استقبال شد.

سرمایه‌گذاران پروژه پالیگان zkEVM چه کسانی هستند؟

با توجه به این‌که تیم فعال در پروژه Polygon zkEVM همان افراد فعال در پالیگان لبز هستند و مشخص نیست که پالیگان zkEVM چه سرمایه‌گذارانی داشته است، خالی از لطف نیست که نگاهی به سرمایه‌گذاران خود پروژه پالیگان داشته باشیم. پالیگان طی ۹ راند به میزان ۴۵۱.۵ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است. این کمپانی در آخرین مرحله جذب سرمایه خود در ۵ ژوئن ۲۰۲۳ (۱۵ خرداد ۱۴۰۲) از بزرگ‌ترین حامی خود، یعنی آپچین کپیتال (Upchain Capital‌) کمک گرفت و در ۷ فوریه ۲۰۲۲ (۱۸ بهمن ۱۴۰۰) با فروش بخشی از ذخایر متیک‌، موفق شد که از ۴۰ سرمایه‌گذار متفاوت به میزان۴۵۰ میلیون دلار سرمایه کسب کند. برخی از سرمایه‌گذاران پالیگان عبارتند از:

• Coinbase Ventures
• ZBS CAPITAL
• Binance Labs
• Sequoia Capital China
• MetaStone Group
• Tribe Capital
• Broadhaven Ventures

سوالات متداول (FAQ)

سخن پایانی

راهکار مقیاس پذیری پالیگان zkEVM به صورت منحصر‌به‌فرد و به شیوه‌ای مقیاس‌پذیری اتریوم را افزایش می‌دهد که امنیت‌، قابلیت همکاری و پذیرش عمومی این بلاکچین به حداکثر میزان ممکن می‌رسد. این فرایند به واسطه چندین عامل کلیدی صورت می‌گیرد. در وهله اول‌، مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم را به واسطه فراهم‌سازی امکان به انجام رساندن تراکنش‌ها با سرعت بالا و با هزینه کم پوشش می‌دهد. در مرحله دوم‌، سازگاری zkEVM با EVM محیط مناسبی را برای فعالیت توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند. در مرحله بعد‌، رول‌آپ‌ها شرایط یا همان حالت لایه دوم را برای نهایی‌سازی تراکنش مورد نظر بر روی شبکه اتریوم ذخیره‌سازی می‌کنند. نظر شما در مورد شیوه عملکرد و دستاور‌های zkEVM چیست؟ آیا محیط عملیاتی سازگار با ماشین مجازی اتریوم zkEVM گام بزرگی در پذیرش عمومی اتریوم محسوب می‌شود؟