برترین پروژه‌های کریپتویی سال ۲۰۲۳ از نظر شرکت‌های بزرگ

به نظرتان در سال ۲۰۲۳، جذب سرمایه پروژه‌های کریپتویی چه تغییری نسبت به سال قبل داشته است؟ آیا کمتر شده است یا بیشتر؟ کدام حوزه‌ها بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند؟ چه مبلغی در سال قبل از طریق جذب سرمایه وارد بازار ارزهای دیجیتال شده است؟ کدام پروژه‌ها بیشتر از همه در جمع‌آوری سرمایه موفق بوده‌اند؟ در گزارش جامع جذب سرمایه سعی می‌کنم به این سوالات پاسخ بدهم و نگاهی کلی به این مسئله داشته باشم. این مطلب از مجموعه مقالاتی است که در آستانه سال نو میلادی در میهن بلاکچین پوشش داده شده است.

چقدر سرمایه وارد بازار کریپتو شده است؟

در سالی که گذشت، چند گزارش هفتگی جذب سرمایه‌های کریپتویی را منتشر کردیم و حالا تصمیم گرفتیم در یک گزارش جامع‌تر، کل سال ۲۰۲۳ را از نظر سرمایه‌گذاری بررسی کنیم.

مطلب را با این سوال مهم شروع می‌کنم که در طول سال ۲۰۲۳، پروژه‌های کریپتویی چقدر جذب سرمایه داشتند؟ من در اینجا سه نمودار مختلف را برایتان آورده‌ام که بتوانید از زوایای مختلف مقایسه را انجام بدهید. اول از همه نمودار زیر را ببینید که به سرمایه‌های جذب‌شده از ابتدای سال ۲۰۲۳ اشاره دارد. نمودارهای این بخش از سایت کریپتورنک گرفته شده‌اند.

ستون‌های آبی‌رنگ ارزش جمع‌آوری‌شده به دلار است و خط سبزرنگ تعداد دورهای جذب سرمایه را نشان می‌دهد. از نمودار بالا چیز زیادی نمی‌توان دریافت کرد؛ منظورم این است که نمی‌شود الگوی خاصی در آن پیدا کرد. با این‌همه می‌توان فهمید که ماه نوامبر پربارترین ماه جذب سرمایه در سال ۲۰۲۳ بوده است. اگر به داده‌های این سایت اکتفا و استناد کنیم، مجموع مبلغ جمع‌آوری‌شده طی سال ۲۰۲۳ برابر است با ۱۰.۱۴ میلیارد دلار که بیشترین مبالغ جذب‌شده مربوط به ماه‌های ابتدایی و انتهایی سال هستند. می‌بینید که در میانه‌های ۲۰۲۳، جذب سرمایه‌ها کم‌رمق بوده‌اند. 

حالا بد نیست برویم سراغ سال ۲۰۲۲. نمودار زیر جذب سرمایه ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ را در کنار هم نشان می‌دهد که می‌تواند برایمان معنای بیشتری داشته باشد. 

قضیه خیلی فرق کرد! می‌بینید که در دو ماه اول سال ۲۰۲۲، مجموع سرمایه‌ای که جذب شده است، بیشتر از کل سرمایه جمع‌آوری‌شده در سال ۲۰۲۳ است. در سال ۲۰۲۲، کل رقم جمع‌آوری‌شده در پروژه‌های کریپتویی برابر با ۴۱.۸۶ میلیارد دلار بوده است. این رقم در سال ۲۰۲۱ برابر با ۴۲.۲۶ میلیارد دلار بوده است. همین مقایسه‌ها نشان می‌دهد که جذب سرمایه در سال ۲۰۲۳ اختلاف فاحشی با دو سال قبل خود دارد. با این‌همه، پس از ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، بیشترین سرمایه جذب‌شده در تاریخ کریپتو، مربوط به همین سال ۲۰۲۳ بوده است. 

حالا برویم سراغ یک نمودار دیگر؛ یعنی نمودار کل جذب سرمایه‌ها از سال ۲۰۰۹. 

رکورد جذب سرمایه‌ ماهانه در آوریل سال ۲۰۲۲ ثبت شده است. مقایسه این سه نمودار وضعیت فعلی سرمایه‌های جذب‌شده را بهتر نشان می‌دهد و ما را در جریان روند آن قرار می‌دهد.

کدام سرمایه‌گذاران در سال ۲۰۲۳ فعال‌تر بودند؟

برویم سراغ سوال مهم بعدی؛ اینکه کدام VCها در سال ۲۰۲۳ بیشتر از سایرین در این بازار فعالیت کرده‌اند. پاسخ این سوال را در نمودار زیر پیدا خواهید کرد:

چهار سرمایه‌گذار برتر با اختلاف کمی از هم در این رده‌بندی پشت سر هم ایستاده‌اند. اولین سرمایه‌گذار DWF Labs با ۴۴ سرمایه‌گذاری است که در ۵ مورد از آنها به عنوان سرمایه‌گذار Lead‌ بوده است. پس از این شرکت، کوین‌ بیس ونچرز قرار دارد که ۴۴ سرمایه‌گذاری در کارنامه خود دارد که در ۵ مورد از این تعداد به‌عنوان سرمایه‌گذار Lead بوده است. رتبه‌های سوم و چهارم نیز به ترتیب به هشکی کپیتال و پالیگان ونچرز با ۴۱ و ۴۰ سرمایه‌گذاری اختصاص دارد. انیموکا برندز و اندریسن هوروویتز نیز دیگر شرکت‌های مطرح سرمایه‌گذاری هستند که اسمشان را می‌توانید در این فهرست ببینید.

کدام حوزه‌ها بیشترین سرمایه را در سال ۲۰۲۳ جذب کرده‌اند؟

در سال ۲۰۲۳ همان‌طور که در تصویر زیر مشخص است، خدمات بلاکچینی بیشترین سرمایه را جذب کرده‌اند. امور مالی متمرکز یا همان CeFi نیز بعد از خدمات بلاکچینی، دومین حوزه موفق در جذب سرمایه بوده است. 

در سال ۲۰۲۳ سرمایه‌گذاران در سایر حوزه‌ها مانند گیم‌فای، شبکه‌های اجتماعی، زیرساخت و دیفای نیز همچون گذشته فعالیت داشته‌اند و سرمایه موردنیاز برای پروژه‌های این حوزه‌ها را تامین کرده‌اند. می‌توان این حوزه‌ها را زیر نظر گرفت؛ چرا که ممکن است به ترندهای سال جدید تبدیل شوند.

کدام پروژه‌ها بیشترین سرمایه را در سال ۲۰۲۳ جذب کرده‌اند؟

برای پاسخ به این سوال، ابتدا رفتم سراغ کریپتورنک. بر اساس داده‌های این سایت، فهرست ۱۰ پروژه برتری که بیشترین سرمایه را جذب کرده‌اند، به شرح زیر است:

• نورثرن دیتا گروپ (Northern Data Group): مبلغ ۶۱۰ میلیون دلار؛ ۲ نوامبر
• ای‌تورو (eToro): مبلغ ۲۵۰ میلیون دلار؛ ۲۲ مارس
• ورم‌هول (Wormhole):‌ مبلغ ۲۲۵ میلیون دلار؛ ۲۹ نوامبر
• پالیچین کپیتال (Polychain Capital): مبلغ ۲۰۰ میلیون دلار؛ ۱۸ جولای
• سوان بیت کوین (Swan Bitcoin): مبلغ ۱۶۵ میلیون دلار؛ ۷ دسامبر
• کرکتر دات ای‌آی (Character.ai): مبلغ ۱۵۰ میلیون دلار؛ ۲۳ مارس
• لاین نکست (LINE NEXT): مبلغ ۱۴۰ میلیون دلار؛ ۱۳ دسامبر
• بی آن تگ (Beontag): مبلغ ۱۳۰ میلیون دلار؛ ۱۷ ژانویه
• بلاک استریم (Blockstream): مبلغ ۱۲۵ میلیون دلار؛ ۲۴ ژانویه
• لیر زیرو (LayerZero): مبلغ ۱۲۰ میلیون دلار؛ ۴ آوریل

اگر همین آمار را بخواهیم از سایت کریپتوفاندریزینگ به دست بیاوریم، فهرستمان به این شکل تغییر خواهد کرد:

• ورم‌هول (Wormhole):‌ مبلغ ۲۲۵ میلیون دلار؛ نوامبر ۲۰۲۳
• سوان بیت کوین (Swan Bitcoin): مبلغ ۱۶۵ میلیون دلار؛ دسامبر ۲۰۲۳
• لاین نکست (LINE NEXT): مبلغ ۱۴۰ میلیون دلار؛ دسامبر ۲۰۲۳
• بلاک استریم (Blockstream): مبلغ ۱۲۵ میلیون دلار؛ ژانویه ۲۰۲۳
• لیر زیرو (LayerZero): مبلغ ۱۲۰ میلیون دلار؛ آوریل ۲۰۲۳
• ورلدکوین (Worldcoin): مبلغ ۱۱۵ میلیون دلار؛ می ۲۰۲۳
• آرکون انرژی (Arkon Energy): مبلغ ۱۱۰ میلیون دلار؛ دسامبر ۲۰۲۳
• بلاکچین دات کام (Blockchain.com): مبلغ ۱۱۰ میلیون دلار؛ نوامبر ۲۰۲۳
• لجر (Ledger): مبلغ ۱۰۸ میلیون دلار؛ مارس ۲۰۲۳
• بیت گو (BitGo): مبلغ ۱۰۰ میلیون دلار؛ آگوست ۲۰۲۳

البته نباید این مسئله را از قلم انداخت که مبلغ برخی از پروژه‌هایی که جذب سرمایه‌ کرده‌اند، نامشخص است. پس این فهرست صرفا پروژه‌هایی را در بر می‌گیرد که مبالغ جمع‌آوری‌شده آنها مشخص است. همچنین تفاوت در آمار وب‌سایت‌ها نیز مسئله عجیبی نیست و همیشه چنین بوده است. به‌همین خاطر من هر دو منبع معتبر را بررسی کردم تا بتوانم از پروژه‌های بیشتری نام ببرم.

نگاهی به چند سرمایه‌گذار برتر و سرمایه‌گذاری‌های آنها در سال ۲۰۲۳

در ادامه می‌خواهم به صورت مختصر، نگاهی به عملکرد چند VC بزرگ در سال ۲۰۲۳ بیندازم. در انتخاب این شرکت‌ها، کل سرمایه‌گذاری آن‌ها (از ابتدا تا سال ۲۰۲۳) را ملاک قرار داده‌ام.

۱. کوین بیس ونچرز: این شرکت سرمایه‌گذاری که در مجموع ۳۴۴ سرمایه‌گذاری انجام داده است، در سال ۲۰۲۳ نیز عملکرد قابل توجهی نسبت به سایر رقبای خود داشت. در میان پروژه‌هایی که Coinbase Ventures در آنها سرمایه‌گذاری کرده است، پروژه‌های ورم‌هول، بلاکچین دات کام و آیگن لیر بیشترین مبالغ را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین پروژه‌های سیمبال، الوویال، آرکهام و راکت پول نیز پروژه‌های دیگری هستند که کوین بیس ونچرز در آنها سرمایه‌گذاری کرده است. 

۲. اندریسن هوروویتز (a16z): اندریسن هوروویتز دیگر شرکت سرمایه‌گذاری کریپتویی است که تقریبا هرماه پای ثابت جذب سرمایه بوده است. کرکتر دات ای‌آی، لیر زیرو و ورلدکوین سه پروژه‌ مطرحی هستند که در سبد این شرکت به چشم می‌خورند. a16z همچنین در سال ۲۰۲۳ در پروژه‌های میتیکال گیمز، بلک برد و Sound.xyz نیز سرمایه‌گذاری کرده است.

۳. پالیچین کپیتال: این شرکت آمریکایی هم در فرایند جذب سرمایه ۱۸۲ شرکت کریپتویی مشارکت کرده است. اسکرول، آیگن لیر و براچین (Berachain) از جمله پروژه‌هایی هستند که این شرکت در آنها سرمایه‌گذاری کرده است. همچنین از میان سایر پروژه‌هایی که در سال ۲۰۲۳ به پورتفوی این شرکت اضافه  شده است، می‌توان به پالی‌هدرا نتورک، اسپیس آیدی و کانکست اشاره کرد. 

۴. پنترا کپیتال: چهارمین شرکت برتر این فهرست که از قضا این‌یکی هم آمریکایی است، به‌طور کلی در جذب سرمایه ۱۸۰ پروژه شرکت کرده است. شبکه اومنی مطرح‌ترین پروژه‌ای است که پنترا کپیتال در سال ۲۰۲۳ در جذب سرمایه آن شرکت کرد. موریک پروتکل (Maverick Protocol) و SynFutures دو پروژه دیگری هستند که نسبت به سایر سرمایه‌گذاری‌های این شرکت در سال اخیر، مطرح‌تر بوده‌اند.

۵. هشکی کپیتال: شرکت HashKey Capital به‌عنوان یک سازمان هنگ‌کنگی در رتبه پنجم برترین شرکت‌های سرمایه‌گذاری با ۱۷۰ پروژه قرار دارد. تابی (Tabi) شاید مطرح‌ترین پروژه‌ای باشد که در سال ۲۰۲۳ این شرکت روی آن سرمایه‌گذاری کرد. پالی‌هدرا نتورک، فورج و Aethir نیز پروژه‌های دیگری هستند که هشکی کپیتال در جذب سرمایه آنها مشارکت کرده است.

این پروژه‌ها مرده‌اند!

تا اینجا دیدیم که سرمایه‌گذاران روی چه پروژه‌هایی سرمایه‌گذاری کردند؛ اما یک سمت دیگر قضیه را هم می‌خواهم اینجا بیان کنم. ممکن است برخی از افراد گمان کنند که این شرکت‌ها روی هر پروژه‌ای سرمایه‌گذاری کنند، آن پروژه دیر یا زود رشد شارپی خواهد داشت. بهتر است چند مثال نقض را با هم مرور کنیم. جدول زیر را نگاه کنید.

جدول زیر فقط ۱۰ مورد از پروژه‌هایی را نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۳ یا غیرفعال شدند، یا رو به ورشکستگی رفتند یا برای مدتی طولانی دیگر هیچ فعالیتی در وب‌سایت خود نداشته‌اند. چنین پروژه‌هایی روی‌هم‌رفته رقمی حدود ۹۴۰ میلیون دلار سرمایه جذب کرده‌ بودند. برای دسترسی به لیست کامل این پروژه‌ها، می‌توانید به این لینک مراجعه کنید. می‌دانم این حرف تکراری است و ممکن است به مذاق خیلی‌ها خوش نیاید؛ اما دست‌کم همین جدول نشان می‌دهد که برای فعالیت در این بازار، باید خودتان تحقیق کنید و چشم‌بسته دنباله‌روی نکنید.

جمع‌بندی

آنچه در این گزارش با هم بررسی کردیم، نشان می‌دهد که سال ۲۰۲۳ بعد از دو سال پربار از نظر جذب سرمایه، عملا چیز خاصی نداشت و نقطه درخشانی در آن نبود. البته در دو ماه آخر سال ۲۰۲۳ به‌نظر می‌رسد وضعیت کمی بهتر شده باشد. این مسئله می‌تواند نشان‌گر آن باشد که در سال جدید احتمال دارد شاهد جذب سرمایه‌های چشم‌گیرتر باشیم. آیا شما هم همین‌طور فکر می‌کنید؟ یا به‌قول آن سریال معروف تلویزیونی، این داستان زاییده ذهن خیال‌پرداز نویسنده این مطلب است؟ دوست دارم نظر شما را هم در این خصوص بدانم.

سوالات متداول (FAQ)