در سال ۲۰۲۱ توکنهای بی‌همتا (NFT) بیش از ۲۴ میلیارد دلار فروش داشته‌اند و توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران و افراد عادی را به خود جلب کرده‌اند؛ بنابراین برای به دست آوردن درک عمیق‌تر از جنبه‌های مختلف توکنهای یکتا، تیم کوین تلگراف اقدام به انتشار گزارش جامع NFT ها کرده است و ما در میهن بلاکچین آن را ترجمه کرده‌ایم.
گزارش جامع NFT
در این گزارش توضیحات بسیار مفصلی درباره اکوسیستم توکنهای یکتا گردآوری شده و به سوالات سازندگان این رمزارزها و سرمایه‌گذاران پاسخ داده شده است؛ در بخش سوم از مجموعه گزارش جامع NFT، به معرفی استاندارد ERC-1155 و مراحل مینت یا تولید کردن توکنهای بی‌همتا می‌پردازیم. برای مطالعه قسمت اول و دوم این گزارش، به لینک‌های زیر مراجعه کنید:
استاندارد ERC-1155 چیست؟
محبوبیت اتریوم به این معنی است که رایج‌ترین استانداردهای توکن مورد استفاده، شامل استاندارد ERC-721 و ERC-1155 هستند. آدرس در استاندارد ERC-721 مانند آدرس در استاندارد ERC-20 شامل ۴۲ کاراکتر هگزادسیمال است که از ۲۰ بایت آخر کلید عمومی بدست می‌آید، بعلاوه عبارت 0x که در ابتدای آدرس قرار داده می‌شود؛ مانند 0x71C7656EC7ab88b098defB751B7401B5f6d8976F.
با این حال، برخلاف آدرس توکنهای ERC-20، آدرس توکنهای ERC-721 دارای یک کد هویتی منحصربه‌فرد توکن است. این کد به این دلیل وجود دارد که یک قرارداد ERC-721 می‌تواند چندین دارایی را ذخیره کند و از این رو به آنها توکنهای بی‌همتا گفته می‌شود.
از طرف مقابل، یک قرارداد ERC20 تنها می‌تواند یک نوع دارایی مانند اتر یا تتر را ذخیره کند. تنها چند ماه پس از معرفی استاندارد ERC-721 در سال ۲۰۱۸، استاندارد ERC-1155 توسط Enjin توسعه یافت. این استاندارد جدید در واقع تلفیقی از هر دو استاندارد ERC-20 و ERC-721 است تا توانایی ذخیره توکنهای قابل تعویض و غیر قابل تعویض در یک قرارداد فراهم شود.
ترکیب دارایی‌های قابل تعویض و غیرقابل تعویض با استاندارد ERC-1155
قابلیت ذخیره هر دو نوع دارایی در یک قرارداد، به معنای تراکنش‌های کمتر و ازدحام پایین برای شبکه و هزینه پایین تراکنش برای کاربرهاست. عجیب نیست که ERC-1155 به عنوان استاندارد غالب در برنامه‌هایی که حجم زیادی از تراکنش‌ها را شامل می‌شود، استفاده شود؛ مانند بازی‌ها که در آن قرارداد هوشمند قادر است معامله‌ای را انجام دهد که یک طرف توکن قابل تعویض مانند تتر و طرف دیگر توکن غیر قابل تعویض دورن بازی مانند یک شمشیر باشد.
بین تمام جایگزین‌ها، پالیگان، تزوس و فلو (Flow) از محبوب‌ترین‌ها هستند. هزینه بالای گس در شبکه اتریوم، بازار OpenSea را بر آن داشت تا ورژن جدیدی را روی پالیگان راه‌اندازی کند. به طور مشابه، مکانیسم گواه اثبات سهام (PoS) شبکه تزوس، هم ارزانتر و هم دوستدار محیط زیست است که همین عامل آن را به عنوان جایگزین دیگری معرفی میکند.
تزوس از پروتکل FA2 برای قراردادهای مبتنیبر چند دارایی استفاده میکند، مانند ERC-1155. در مقایسه با اتریوم و تزوس، فلو بلاکچینی مختص NFT است که توسط Dapper Labs، سازندگان کریپتوکیتی، طراحی شده است. این بلاکچین به طور خاص برای کلکسیون ان اف تی NBA Top Shot که از کلکسیون‌های مطرح بازار است، طراحی شد. هدف فلو فراهم کردن ابزارهای لازم برای توسعه‌دهندگان و افزایش مقیاس‌پذیری در برابر رقباست.
برنامه‌های شبکه فلو به زبان ساده‌شده بومی Cadence که برای برنامه‌های غیر متمرکز (Dapps) و NFTها بهینه شده، نوشته می‌شوند. مقیاس‌پذیری ناشی از شبکه ولیدیتورهای گواه اثبات سهام (PoS) است. درست است که در حال حاضر، اتریوم یکه‌تاز است، اما با بلوغ صنعت رقبای بسیاری پا به عرصه ظهور خواهند گذاشت.
سرویس‌های مینت کردن NFT
سرویس‌های مینت کردن NFT به کاربران این اجازه را می‌دهند تا توکنهای یکتای خود را بدون توسعه قرارداد، تولید کنند. بازارهای NFT دوطرفه‌اند به این معنی که نیاز به یک خریدار و یک فروشنده برای انجام تراکنش دارند. این بازارها نیز مانند سایت eBaY، کاربران را قادر می‌سازند تا NFTهای خود را با فی ثابت به حراج بگذارند.
توکنهای غیر قابل تعویض در مقایسه با رمزارها که به صورت چندجانبه‌آی ترید می‌شوند، نقدینگی پایینی دارند. توکنهای بی‌همتا می‌توانند با تعامل با لایه‌هایی مانند وب ۳ و امور مالی غیر متمرکز (دیفای) از طریق قراردادهای هوشمند، کلاس دارایی‌هایی جدیدی را بر بستر بلاکچین ایجاد کنند.
سرویس‌های ضرب توکنهای بی‌همتا از طریق بازارها و پلتفرم‌های مختلف در ازای پرداخت کارمزد در دسترس هستند. بسیاری از این سرویس‌ها نیاز به دانش برنامه‌نویسی ندارند و کافی است تا با بلاکچین آشنا باشید. معروف‌ترین این بازارها شامل Mintable، OpenSea و Rarible هستند.
این سرویس‌ها، به کاربران این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به توسعه قرارداد هوشمند در زیرساخت مربوطه، توکنهای خود را ضرب کنند. این سرویس‌ها عموما بازار فروش این توکن‌ها را نیز فراهم می‌کنند؛ اگرچه که معمولا از حافظه‌های متمرکز برای نگهداری منابع استفاده می‌کنند.
بازارهای باز یا آزاد، امکان حراج NFTها را بین هر شرکت‌کننده‌ای فراهم می‌کنند، در حالیکه بازارهای سرپرستی‌شده (Curated) امکان حراج NFTهای انتخاب‌شده و کلکسیون‌های اسپانسری را فراهم می‌کنند و سعی در تغییر ذائقه جامعه دارند. سرویس‌هایی مانند NFTify و Metaplex، امکان استقرار سرویس‌های ساخت و بازار را فراهم می‌کنند که به کاربران اجازه می‌دهند تا ساخت، فروش و ترید توکنهای غیر قابل تعویض را در سایت خود انجام دهند.
شرایط فروش NFT را بیاموزید
NFTها سه مرحله مجزا در چرخه عمر فروش خود دارند:
[tie_list type=”checklist”]
- قیمت مینت توکن: سرویس‌های ضرب توکنهای بی‌همتا، می‌توانند خودشان اقدام به ضرب توکن‌ها کنند یا کاربران را قادر سازند تا توکن‌ها را در ازای کارمزد، مینت کنند.
- فروش اولیه: بار اولی که یک توکن غیر مثلی به فروش می‌رسد.
- فروش ثانویه: فروش‌های بعد از فروش اولیه
- حجم فروش: مجموع فروش‌های اولیه، ثانویه و مینت
- حق امتیاز: درصدی از فروش‌های ثانویه که به سازنده توکن تعلق می‌گیرد.
[/tie_list]
نسل سوم وب (Web3) و Defi، لایه‌هایی هستند که توکنهای غیرقابل تعویض به آنها قدرت می‌بخشند. قابلیت برنامه‌پذیری و استانداردسازی NFTها آنها را قادر می‌سازد تا در انواع مختلف پلتفرم‌های دیجیتالی جهت کاربردهای متنوع، مورد استفاده قرار گیرند. به همین دلیل، لایه دیفای در توکنهای بی‌همتا، علی‌الخصوص NFTهای قطعه‌بندی شده، هیبرید و وام‌دهی با پشتوانه این توکن‌ها، به شدت در حال رشد و افزاش محبوبیت هستند.
منظور از وب ۳، انقلاب زیرساخت اینترنت برای دسترسی آزاد به بلاکچین با پروتکل‌های باز و امضا و مالکیت دیجیتال است. برنامه‌های غیرمتمرکز مستقر در وب ۳ و ادغام توکنهای غیر قابل تعویض در سایت‌ها، بازی‌ها و پلتفرم‌های مختلف، از نشانه‌های آغاز این انقلاب است. فرای وب ۳، اکوسیستم پیچیده‌ای در حوزه NFTها را مشاهده می‌کنیم که مفاهیم جدیدی را در این صنعت وارد می‌کنند، مانند متاورس و بازی‌های Play to Earn.
۷ گام برای مینت کردن NFT اثر هنری
هر کسی با استفاده از سرویس‌ها و بازارهای مختلف، می‌تواند توکنهای NFT را طراحی و تولید کند. در بحث مینت این توکن‌ها در بلاکچین لایه اول، هزینه تراکنش‌ها مهم‌ترین عاملی است که باید مورد توجه قرار گیرد. NFTها می‌توانند فقط برای سرگرمی، اهداف پژوهشی یا به قصد فروش، مینت شوند. هر چیزی که بتواند در کامپیوتر به صورت دیجیتالی ذخیره شود، می‌تواند تبدیل به NFT شود، شامل عکس، یک گواهی یا یک فایل PDF.
فروشگاه اینترنتی شاپیفای (Shopify)، اخیرا روشی را برای مینت توکن NFT بدون تعامل مستقیم با تکنولوژی بلاکچین، توسعه داده است. لذا، اگر تولیدکنندگان محتوا قصد دارند از گام‌های زیرصرف نظر کنند، بهترین روش برای آنها استفاده از سرویس شاپیفای است.
گام اول: بلاکچین را انتخاب کنید
هر بلاکچین اکوسیستم NFT خودش را دارد که شامل استاندارد توکن، کیف پول‌های سازگار و بازارهای مخصوص است. برای مثال، توکنهای مینت شده بر بستر بایننس اسمارت چین، نمی‌توانند در بازارهای ساخته شده با اتریوم به فروش برسند. کسانی که قصد ساخت توکن بی‌همتا دارند باید تحقیقاتی را برای انتخاب اینکه کدام بلاکچین مناسب پروژه آنهاست، انجام دهند. نکات حائز اهمیت شامل، نقدینگی، سرویس‌های ضرب توکن‌ها و هزینه تراکنش‌هاست.
گام ۲: نصب کیف پول
گام بعدی در مینت توکن NFT، نصب کیف پول شبکه اتریوم مانند متامسک، کیف پول کوین بیس یا تراست والت است. تمام کیف پول‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری غیرحضانتی (Non-Custodial) اتریوم، از توکنهای غیر مثلی پشتیبانی می‌کنند. با این حال، کیف پول‌های صرافی، ممکن است پشتیبانی نکنند، مگر اینکه صراحتا به آن اشاره کنند. در مورد اتریوم، مینت کنندگان باید به ارزش ۷۰ تا ۱۰۰ دلار ارز اتر را برای پرداخت فی تراکنش‌های مینت، خریداری کنند. این هزینه می‌تواند در استفاده از راه‌حل‌های لایه ۲ مانند پالیگان کاهش یابد که OpenSea از آن هم پشتیبانی میکند. دیگر بلاکچین‌های پشتیبانی کننده از NFTها مانند تزوس کارمزد مینت کمتری دارند. مشهورترین کیف پول سازگار با توکنهای بی‌همتا در این شبکه Temple است.
گام ۳: اثر هنری خود را دیجیتالی کرده و به کامپیوتر منتقل کنید
باید به هر طریقی که ممکن است اثر هنری فیزیکی خود را به شکل دیجیتال درآورید. اثر هنری فیزیکی به همراه NFT ثبت شده آن در بلاکچین، حال می‌تواند به صورت آنلاین به فروش رود. از آنجا که این توکن‌ها قابل برنامه‌نویسی هستند، طراحی و عملکرد آنها می‌تواند پیچیده باشد. بسیاری از سرویس‌های ضرب NFT، امکاناتی را برای بهبود توکن پیشنهاد می‌دهند، مانند محتوای قفل قابل باز شدن یا سایر ویژگی‌هایی در رابطه با اثر هنری.
گام ۴: مینت کردن NFT
بدین منظور، تولیدکننده توکن باید کیف پول خود را به پلتفرم متصل کند. پلتفرم از کاربر خواهد خواست تا فایل دیجیتالی را که قصد مینت کردن NFT آن را دارد، آپلود کند. پس از ضرب توکن، امکان انجام هیچ‌گونه تغییری در فایل ارسالی نیست؛ بنابراین، محتوا و توضیحات فایل باید صحیح باشد. سپس باید تراکنش را امضا و هزینه گس شبکه پرداخت شود. به خاطر داشته باشید که انجام تراکنش مدتی طول خواهد کشید و این میزان بسته به میزان کارمزدی است که کاربر در نظر گرفته است. حال کاربر می‌تواند توکن را در کیف پول یا مرورگرهای بلاکچینی مشاهده و رصد کند.
پلتفرم‌هایی مانند OpenSea و Mintable، گزینه‌ای به‌نام Gasless دارند که بدین معناست که می‌توانید توکن خود را بدون ارسال تراکنشی در شبکه بلاکچین مینت کنید، پس گس اتریوم را نیز پرداخت نمی‌کنید. این روش بدین صورت عمل میکند که Mintable، ساخت توکن را به به اولین تراکنش مرتبط با NFT متصل میکند. به عبارت دیگر، NFT زمانی مینت می‌شود که توکن به کیف پول اولین خریدار منتقل می‌شود. با این روش، ضرب کننده توکن، پرداخت فی را به تراکنش اولین خریدار توکن محول میکند که با استفاده از این قابلیت، خریدار توکن این هزینه را پرداخت کند. لذا بدین طریق، خالق اثر هنری مانع پرداخت هزینه گس را از میان برمی‌دارد.
برای کسان یکه قصد ندارند این هزینه را به گردن خریدار بیندازند، همان هزینه گس نرمال شبکه اتریوم را باید پرداخت کنند. صرف نظر از اینکه از چه پلتفرمی استفاده می‌کنید، هزینه گس به طور خودکار از طریق سرویس، به کیف پول متامسک ارسال می‌شود. این هزینه بسته به ازدحام شبکه اتریوم، می‌تواند تا چند صد دلار باشد. این مکانیسم، سازندگان توکن را ملزم میکند تا قبل از ضرب توکن، هزینه گس شبکه را از سایت‌هایی مانند ethereumprice.org چک کنند.
علاوه‌بر هزینه گس، پلتفرم‌ها در ازای هر فروش، کارمزدی را نیز کم می‌کنند. همان طور که در شکل زیر مشاهده می‌شود، سرویس Mintable به میزان ۲.۵ درصد روی NFTهای عادی، ۵ درصد روی توکنهای Gassless و ۱۰ درصد روی مجموعه‌های قابل پرینت، دریافت میکند.
گام ۵: تبلیغ توکن
سازنده توکن باید خبر حراج توکنش را به هواداران و دنبال‌کنندگان خود اطلاع‌رسانی کند. این قسمت به شبکه‌های اجتماعی و برگزاری کمپین‌های تبلیغاتی مرتبط است و هرچه دنبال‌کننده‌های بیشتر و هواداران مشتاق‌تری داشته باشید، حراج شما موفقیت‌آمیز خواهد بود.
گام ۶: حراج را آغاز کنید
صاحب NFT باید در سرویس مربوطه و با اتصال به کیف پول خود، توکن بی‌همتای خود را به حراج بگذارد. لزومی ندارد توکن خود را در همان سرویسی که توکن را ضرب کردید، به حراج بگذرید، اما شبکه بلاکچین هر دو پلتفرم باید یکی باشد. توکن غیر مثلی شما می‌تواند به حراج گذاشته شود یا قیمت ثابتی برای فروش آن در نظر گرفته شود. پس از تایید رقم پیشنهادی توسط سازنده توکن، اطلاعات در بلاکچین که عمومی و تغییرناپذیر است، ثبت می‌شود.
گام ۷: حسابداری
خریداران و فروشندگان باید سوابق خرید و فروش خود را نگهدارند. ممکن است مالیات بر هر گونه عایدی سرمایه ناشی از فروش NFT به مبلغی بیش از آنچه پرداخت شده است، تعلق گیرد.
حراج توکنهای NFT
سرویس فاندیشن (Foundation)، پلتفرمی برای برای مینت کردن NFT آثار هنری بر بستر بلاکچین است که به هنرمندان این امکان را می‌دهد توکنهای خود را به حراج بگذارند. هرگونه تعامل با حراج‌ها (پیشنهاد قیمت، برنده شدن در حراج، درخواست توکن و غیره)، در شبکه اتریوم ثبت می‌شود. تمام آثار هنری در این پلتفرم، قابل معامله با اتر هستند.
حراج‌ها به این صورت کار می‌کنند که فروشنده توکن قیمت شروع حراج را مشخص میکند و خریداران باید قیمتی بالاتر از قیمت این قیمت را پیشنهاد دهند. قیمت رزرو در پلتفرم فاندیشن برای همگان قابل نمایش است. پس از اینکه اولین پیشنهاد خرید بالاتر از قیمت شروع حراج ثبت شود، تایمر ۲۴ ساعته حراج شروع به شمارش میکند. پس از منقضی شدن این تایمر، حراج به پایان می‌رسد.
حراج‌های این سرویس قابلیت افزایش تا ۱۵ دقیقه بیشتر از تایمر ۲۴ ساعته را دارند تا با پویانمایی اثر هنری، مجموعه‌دارن را تشویق به خرید کند. اگر در این ۱۵ دقیقه انتهایی پیشنهاد جدیدی ثبت شود، تایمر ۱۵ دقیقه دیگری، دوباره آغاز به شمارش میکند. این مکانیسم افزایش ۱۵ دقیقه‌ای باعث می‌شود که خریداران بیشتری مایل به پیشنهاد قیمت باشند و همچنین اثر هنری به ارزش واقعی خود به فروش برسد. تا زمانیکه پیشنهاد قیمت جدیدی در این زمان ارائه شود، این ۱۵ دقیق از ابتدا محاسبه می‌شود.
از زمان راه‌اندازی از فوریه ۲۰۲۱، بیش از ۲۰،۰۰۰ سازنده به جامعه پلتفرم فاندیشن اضافه شده و روی هم رفته، ۲۴،۵۲۵.۲۶ اتر (حدودا ۵۷ میلیون دلار) بدست آورده‌اند. هزاران هنرمند از این پلتفرم استفاده می‌کنند، مانند Chris Torres و فروش فوق موفق او از اثر میم اینترنتی ویروسی Nyan Cat.
سخن پایانی
در این مقاله درباره اینکه استاندارد ERC-1155 چیست و مزایای آن نسبت به استانداردهای ERC-20 و ERC-721 صحبت کردیم. در ادامه با ۷ گام مینت کردن NFT
