در سال ۲۰۲۱ توکنهای بیهمتا (NFT) بیش از ۲۴ میلیارد دلار فروش داشتهاند و توجه بسیاری از سرمایهگذاران و افراد عادی را به خود جلب کردهاند؛ بنابراین برای به دست آوردن درک عمیقتر از جنبههای مختلف توکنهای یکتا، تیم کوین تلگراف اقدام به انتشار گزارش جامع NFT ها کرده است و ما در میهن بلاکچین آن را ترجمه کردهایم.
گزارش جامع NFT

در این گزارش تصویر کلی از اکوسیستم توکنهای NFT گردآوری شده و به سوالات سازندگان این رمزارزها و سرمایهگذاران پاسخ داده شده است؛ موضوعاتی مانند نحوه یافتن پروژه های جدید NFT و نحوه مالیات گذاری توکنهای بیهمتا در حوزههای قضایی مختلف در این گزارش گنجانده شده است. همچنین تمام نمودارهایی که تیم تحقیقاتی Cointelegraph استفاده کردهاند، بهطور مداوم بهروزرسانی میشوند و در این آدرس موجود است.
در این گزارش جامع NFT ها، دیدگاههای متیو گولد (Matthew Gould) مدیرعامل و بنیانگذار Unstoppable Domains، یات سیو (Yat Siu)، رئیس اجرایی و یکی از بنیانگذاران Animoca Brands، دانیل کیم (Daniel Kim)، بنیانگذار و مدیرعامل NFTBank.ai و جاستین هانتر (Justin Hunter) رئیس توسعه محصول در Pinata.Cloud آورده شده است.
همانطور که احتمالا میدانید، یک توکن NFT نماینده دیجیتالی اشیاء دنیای واقعی همچون آثار هنری، موسیقی، ویدیوها و سایر فرمتهای رسانهای است. در واقع توکنهای غیرمثلی یک اثر منحصربهفرد یا بسیار محدود هستند که میتوان آنها را به صورت آنلاین با ارز دیجیتال خریداری کرد و فروخت. در این مقاله به قابلیتها و مزایای NFT ها پرداخته میشود و در ادامه، به NFT های محبوب و مالکیت توکنهای بیهمتا میپردازیم. این مقاله قسمت دوم از مجموعه مقالات گزارش جامع NFT هاست. برای مطالعه بخش اول، به لینک زیر مراجعه کنید.
مزایای NFTها

توکنهای یکتا ممکن است در حوزههای مختلفی مانند موسیقی، تابلوی نقاشی، بازی یا موارد دیگر بهکار برده شوند؛ اما هدف همه آنها یک چیز است؛ اثبات حق مالکیت دیجیتال. توکنهای غیرمثلی مختلفی با کاربردهای گوناگون در بازار وجود دارند که هر یک از آنها هدف خاصی دارند. برخی از آنها فقط جنبه کلکسیونی دارند و برخی در بازیهای بلاک چینی یا Play to Earn و متاورس به کار میروند. در این قسمت سعی داریم شما را با برخی مزایای NFTها آشنا کنیم.
مالکیت
NFTها در کیف پولهای بلاک چینی ذخیره میشوند و تنها توسط صاحب کلید خصوصی میتوانند مورد استفاده قرار گیرند. داراییهای بلاک چین یکی از خالصترین اشکال حقوق مالکیت دیجیتال هستند.
منشأ
تکنولوژی بلاک چین به هر NFT اجازه میدهد که از طریق دفتر کل عمومی، به منشأ خود بازگردد. این ویژگی NFT ها به اثبات صحت مالکیت و جلوگیری از تقلب کمک میکند. منشأ موضوعی است که به دلیل نیاز به مقابله با جعل، در بازار کلکسیونهای سنتی و عتیقهجات مورد توجه قرار گرفته است.
نقدینگی
ماهیت دیجیتالی NFTها و ادغام آنها در شبکههای ارزهای رمزپایه اصلی مانند اتریوم، در مقایسه با کالاهای فیزیکی، به طور طبیعی به سمت نقدینگی بالا گرایش دارند. با این حال، در مقایسه با توکنها و ارزهای قابل تعویض، NFTها به طور قابل توجهی نقدینگی کمتری دارند.
قابلیت برنامهریزی
توکنهای غیرمثلی را میتوان در شبکههای دیجیتال ادغام کرد تا جریانهای درآمدی یا مزایای دیجیتال را برای مالکان فراهم کنند. بر این اساس، یک NFT را میتوان یک “عمل هوشمند” در نظر گرفت. همچنین قابلیت برنامهریزی، کمیاب بودن را تضمین میکند و متادیتا را فعال میکند؛ اینها دو ویژگی مهم NFTها هستند.
استانداردسازی
پروتکلهای NFT بر روی نرمافزارهای متن باز مانند اتریوم ساخته شدهاند؛ ویژگیای که استانداردسازی کل صنعت را برای این داراییها و عملکرد آنها تعریف میکند. قابلیت برنامهریزی و استانداردسازی به نوبه خود، مالکیت داراییهای دیجیتال را در سراسر پلتفرمها و شبکهها امکانپذیر میکند.

NFTهای محبوب
- در سال ۲۰۲۰، همه انواع NFTها به یک اندازه محبوب بودند. معاملهگران تعداد مشابهی از NFTهای کلکسیونی، هنری، ورزشی و بازی را خریداری کردند.
- در مقابل، کلکسیونها و NFTهای هنری در سال ۲۰۲۱، با سهم ۹۱ درصدی از حجم فروش، بر بازار تسلط پیدا کردند.
- میانگین قیمت NFTهای هنری و کلکسیونی، با قیمتهای عجیب و بسیار بالایی تغییر میکند؛ به همین دلیل قیمت میانگین، معیار بهتری برای سنجش موفقیت یک مجموعه NFT است.
کلکسیونها
کالکشنها مجموعه محدودی از NFTهای هنری، آیتمها یا «کارتهایی» با ویژگیهای متفاوت و کمیاب هستند. آنها لزوما عملکردی مانند دسترسی به یک کلیپ صوتی یا کنترل یک آیتم خاص در یک بازی را در اختیار مالکان قرار نمیدهند؛ بلکه این آیتمها یا کارتها، به دلیل ویژگیهای کمیاب، قابلیت ردیابی و محبوبیت اجتماعی، ارزشمند هستند. معاملهگران میتوانند ارزش هر NFT کلکسیونی را بر اساس کمیاب بودن ویژگیهای آن تخمین بزنند. برخی از کلکسیونهای بیهمتای بازیسازی شده (Gamified)، قابل بازخرید یا ارائه قابلیتهای دیجیتالی گسترده هستند.
به عنوان مثال، با داشتن یکی از NFTهای کالکشن میمونهای کسل (Bored Apes Yacht Club)، به سرور چت انحصاری Discord، یعنی Gentleman’s Club دسترسی پیدا میکنید. برخی از کلکسیونها ممکن است از طریق دراپها یا بستههایی راهاندازی شوند، که به خریداران حق استفاده از NFTهای تصادفیسازیشده و تازه تولید شده را میدهند. سازندگان همچنین از فناوری مولد برای ایجاد اثر هنری الگوریتمی منحصربهفرد، هنگام ضرب کردن توکنها استفاده میکنند.
اصطلاحات مربوط به کالکشنها
- NFT Drops: رویدادی که در آن سرمایه گذاران میتوانند حق NFTهای جدید را خریداری کنند. سرمایهگذاران اغلب برای NFTهای تصادفی که ویژگیهای آنها هنگام ضرب کردن توکنها ایجاد میشود، کارمزد دریافت میکنند. دراپها را میتوان به لایههای مختلف و بر حسب زمان انتشار جدا کرد؛ مثلا لایههای گرانتر که ویژگیهای نادرتری را ارائه میدهند.
- هنر مولد: شکلی از اثر هنری، که با استفاده از یک سیستم مستقل که معمولا یک الگوریتم است، ایجاد شده است.
NFT بازی
NFT های بازی نشاندهنده داراییهای درون بازی مانند اقلام و اموالی هستند، که در دنیای مجازی کاربرد دارند. افراد در دنیای بازیهای بلاکچینی این فرصت را دارند که درآمدزایی، نوآوری و خلق کنند و سهمی واقعی در دنیای بازیها داشته باشند. بازیهایی مانند Alien Worlds ، اکسی اینفینیتی (Axie Infinity) و Gods Unchained پاتوق بازیکنان بزرگ هستند و حجم قابل توجهی را به خود جذب کردهاند.
با بلوغ اقتصاد درون بازیها و مدلهای Play to Earn، برنامهها به طور فزایندهای پیچیده میشوند؛ یکی از این مثالها، سازمانهای مستقل غیرمتمرکز گیلد (Guild DAOs) هستند که خزانهداری NFTها، ارزهای درون بازیها و سهام مالکیت را در سراسر جهانهای مجازی مدیریت میکنند. این سازمانها از بازیکنان حمایت میکنند و درصدی از درآمد شرکتها را به آنها اختصاص میدهند. آنها همچنین میزبان جوایز و مسابقات هستند و این جوامع را رشد میدهند.
آثار هنری
NFT هنری عموما محتوای دیجیتالی همچون تصاویر، موسیقی و ویدیوهاست. گاهی اوقات یک آیتم فیزیکی همراه NFT وجود دارد، اما این مورد همیشه ضروری نیست. این نوع توکنهای بیهمتا ممکن است عملکرد خاصی داشته باشند و یا حقوقی مانند مشارکت در یک اثر هنری در آینده، یا دسترسی به محتوای انحصاری به مالک خود ارائه دهند.
NFTهای هنری اغلب دارای حق امتیاز داخلی (Royalty) هستند که درصدی از کل فروشهای آینده را به هنرمند/خالق اصلی باز میگرداند. این امر به طرفداران و مجموعهداران، این امکان را میدهد که مستقیما از هنرمندان مورد علاقه خود حمایت کنند و سهم مالکیت واقعی در جوامع خلاق داشته باشند. NFTها در حال تبدیل شدن به سنگ بنای اقتصاد هنری مبتنی بر بلاک چین هستند، که اکوسیستمی نوظهور از ایجاد محتوای پولی، توزیع، حمایت و جامعهای است که بر اساس فناوری بلاکچین ساخته شده است. این اقتصادی است که به سازندگان قدرت میدهد که اقتصادهای خرد خود را، با یک چرخه ارزشآفرینی در میان همه شرکتکنندگان بسازند. پلتفرمهای غیرمتمرکزی مانند Audius که برای پخش موسیقی است و NFTify که برای فروشگاههای وب است، بهعنوان ارائهدهندگان اصلی خدمات در اقتصاد سازندگان در حال ظهور هستند.
متاورس
متاورسها شبکههایی از محیطهای مجازی هستند که در آن، افراد میتوانند با یکدیگر، اشیاء دیجیتالی و دنیای فیزیکی از طریق آواتارهای خود تعامل داشته باشند. در حالی که بیشتر افراد Metaverseها را با با تجربیات واقعیت مجازی همچون مجموعه فیلمهای The Matrix مقایسه میکنند، متاورسها بیشتر مربوط به مالکیت داراییهای دیجیتال و داشتن هویت در سراسر فضای مجازی هستند. توکنهای یکتا با مالکیت بلاکچین و تغییرناپذیریشان، این امکان را فراهم میکنند و تداوم آواتار و آیتمهای دیجیتالی فرد را در سراسر پلتفرمها ممکن میسازند. با اعلامیههای اخیر فیسبوک و Epic Games در مورد استفاده آنها از فناوری متاورس، این برنامه توجه زیادی را به خود جلب کرده است. پروژههای Metaverse امروزه با هدف توسعه معماری، تعامل کاربران با انتقال رسانه و ساختن پلتفرمهای دنیای مجازی انجام میشود.
NFT کاربردی
NFTهای کاربردی برخی از حقوق عملکردی یا پولی را که معمولا در زمینه پلتفرم دیجیتال است، به مالک ارائه میدهند. این NFTها از حقوق حاکمیتی گرفته تا حقوق بیمه، مجوزها و بسیاری موارد دیگر را شامل میشوند. توکنهای بیهمتای کاربردی با موارد استفاده سازمانی همپوشانی دارند؛ اما برای مخاطبان عمومی در دسترس هستند. نامهای دامنه (Domain Names) یکی از محبوبترین موارد در این دسته هستند، که قیمتهای فروش بالا و حجم قابل توجهی از بازار را به خود جلب میکنند. این خدمات به کاربران امکان میدهد تا نام دامنه را در کیف پول خود ثبت کنند، که میتواند میزبان یک وبسایت یا به عنوان آدرس پرداخت و نام کاربری جهانی باشد. یکی دیگر از نمونه NFTهای کاربردی، توکنهای غیرمثلی بیمه هستند که توسط پلتفرم Yearn.Finance ارائه میشوند و توسط پلتفرم Nexus Mutual پذیرفته شده و با پرداخت بیمه به مالک NFT ارائه میشوند.
توکنهای ورزشی
فناوری بلاک چین برای تعامل طرفداران ورزش، محبوبیت خود را در بین تیمهای بینالمللی فوتبال، مسابقات فرمول ۱، لیگ برتر بیسبال، لیگ ملی هاکی و انجمن ملی بسکتبال افزایش داده است. در سال ۲۰۲۰، توکنهای بیهمتای طرفداران، مانند موارد موجود در پلتفرم Socios، به کاربران اجازه میداد تا جوایز کسب کنند، بر تیم ورزشی مورد علاقه خود تاثیر بگذارند و در مورد تیمهای برنده حدس و گمان بزنند. به عنوان مثال، باشگاه بارسلونا توکن خود را منتشر کرد و به دارندگان آن اجازه داد تا به طراحی نقاشیهای دیواری در اتاق رختکن تیم بپردازند. توکنهای هواداران ورزشی، همچنان به موفقیت چشمگیر خود ادامه میدهند.
امروزه از NFT های ورزشی برای نشان دادن کلکسیونهای ورزشی، حقوق مشارکت اجتماعی و تهیه بلیط رویدادها استفاده میشود. بسیاری از کلکسیونها، لحظات برجسته بازیهایی را نشان میدهند که کاربران میتوانند آنها را مانند کارتهای تجاری-ورزشی فیزیکی معامله کنند. یادگاریهای NFT نیز رایج هستند؛ تیم NBA گلدناستیت واریرز (Golden State Warriors) کلکسیونی از NFT حلقههای قهرمانی و ته بلیطها را منتشر میکند. بهعلاوه، برخی از NFTها به طرفداران حق ملاقات با ستارههای ورزشی مورد علاقه خود، نشستن در جایگاه VIP در رویدادها و دسترسی به کالاهای انحصاری را میدهند.
مالکیت NFTها

- مانند انتخاب سهام، سرمایهگذاران میتوانند NFTهای جداگانه بخرند و مشابه سرمایه گذاری در شاخص سهام، سرمایهگذاران میتوانند سبدی از NFTها داشته باشند. یک ویژگی جدید، مالکیت بخشی از یک NFT است (مثلا یکسوم از یک توکن بیهمتا) که به موجب آن، بسیاری از سرمایهگذاران سرمایههایشان را برای خرید یک NFT خاص جمع میکنند. با این حال، ارزش کل قفل شده (TVL) در صرافیهای غیرمتمرکز، با تمرکز بر NFTهای تقسیم شده افزایش یافت و سپس بهطور پیوسته شروع به کاهش کرد، که نشان میدهد علاقه به تقسیم شدن NFTها در حال کاهش است. تقسیم NFTها همچنین ممکن است قوانین اوراق بهادار را نقض کند.
- توکن رمزنگاری شده که نشاندهنده دارایی است، در واقع شامل خودِ دارایی نیست؛ بلکه دارای یک “نشانگر” داخلی برای جایی است که دارایی ذخیره میشود. ماهیت، نحوه و مکان ذخیره دارایی، بر توانایی مالک برای استفاده از NFT تاثیر میگذارد.
- اجرای حقوق مالکیت ممکن است از طریق سیستمهای قانونی یا سیستمهای تکنولوژیکی باشد.
سه راه اصلی برای داشتن NFTها وجود دارد که شامل مالکیت با مدیریت فعال سبدی از NFTهای منحصر به فرد، مالکیت کسری از یک NFT و مالکیت منفعلانه سبدی از توکنهای بیهمتا. در ادامه به توضیح این موارد میپردازیم.
۱. مالکیت فعال
سرمایهگذاران میتوانند NFTها را در بازارهایی مانند OpenSea یا Rarible خریداری کنند. بازارهای NFT با صرافیهایی مانند بایننس یا بورس اوراق بهادار نیویورک متفاوت هستند، زیرا دوطرفه هستند نه چندجانبه؛ مبادلات دوجانبه به جای دفتر سفارش یا اوردر بوک، به یک خریدار و یک فروشنده نیاز دارند، که معامله را مستقیما با یکدیگر انجام میدهند.
خرید NFTها اغلب با مبلغ ثابت و یا از طریق حراج امکانپذیر است. حراج انگلیسی و هلندی از انواع حراجهای رایج هستند. حراجهای انگلیسی در فهرستی با قیمت ثابت ارائه میشوند که در آن، اولین پیشنهاد برابر یا بیشتر از قیمت ثابت، برنده میشود؛ در غیر این صورت، فروشنده میتواند هر قیمت کمتری را انتخاب کند. حراجهای هلندی نیز همینطور هستند، با این تفاوت که قیمت ذکر شده به صورت خطی تا یک قیمت و تاریخ پایان مشخص، کاهش مییابد.
۲. مالکیت بخشی از یک NFT
سرمایهگذارانی که توانایی پرداخت ۱۰۰,۰۰۰ دلار برای یک NFT را ندارند، میتوانند مالکیت کسری از یک NFT را خریداری کنند. بازارهای تخصصی مانند Unicly و Fractional به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که بخش کوچکی از NFTها به نام Fractions یا Shards را با قیمت کمتر از ۱۰۰ دلار خریداری کنند. هر دوی این برنامهها غیرمتمرکز هستند و به کاربران اجازه میدهند تا کلیدهای خصوصی خود را کنترل کنند. در حال حاضر ۴۳ میلیون دلار در صرافی غیرمتمرکز Unicly قفل شده است. کل ارزش قفل شده این پلتفرم نیز ابتدا افزایش یافت و سپس به طور پیوسته شروع به کاهش کرد، که نشان میدهد علاقه به این پروژه در حال کاهش است.

از طرف دیگر، پلتفرم PartyBid به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا وجوه خود را ادغام کنند و در یک حراج NFT، با یکدیگر یک پیشنهاد ارائه دهند. سرمایهگذاران میتوانند افرادی را در دیسکورد PartyBid پیدا کنند و با یکدیگر به صحبت بپردازند. اخیرا گروهی از افراد پیشنهاددهنده، برنده یک توکن Bored Ape Yacht Club به ارزش ۷۵۰۰۰ دلار اتر شدهاند؛ این NFT توسط یک قرارداد هوشمند، اطمینان حاصل میکند که هر معاملهای، با توافق کلیه سهامداران انجام میشود.
۳. مالکیت منفعل
سرمایهگذاران میتوانند به جای خرید NFT، صندوقهایی را خریداری کنند که شامل سبدی متنوع از NFTهاست. در طول سال ۲۰۲۱، چندین صندوق NFT متمرکز و غیرمتمرکز راهاندازی شد. Wave Financial ، Three Arrows Capital و جاستین سان بنیانگذار ترون، همگی توکنهای یکتای خود را راهاندازی کردند. NFTX به سرمایه گذاران این امکان را میدهد که صندوقهای غیرمتمرکزی را خریداری کنند، که دارای سبدی از NFTها یا شاخصهایی که مجموعهای مانند CryptoPunks را ردیابی میکند، هستند.
منتقدان توکنهای بیهمتا اظهار کردهاند که آثار هنری دیجیتال را میتوان با کمترین هزینه تا بینهایت تکثیر کرد. آنها اینگونه استدلال میکنند که NFTهای مرتبط با یک فایل دیجیتالی کمیاب نیستند، بنابراین ارزشمند نیستند. برای پاسخ به این سوال که “وقتی NFT دارم مالک چه چیزی هستم؟” ابتدا باید NFT و مالکیت را تعریف کنیم. توکنهای یکتا یک سند دیجیتالی هستند که ادعای مالکیت یک دارایی منحصر به فرد را دارند. مالکیت به حقوق مالکیت یک فرد اشاره دارد؛ NFTها دارای حقوق انحصاری برای تملک و استفاده از دارایی هستند. به طور سنتی، حقوق مالکیت یک دارایی، در یک سند قانونی گنجانده میشود. با این حال، اسناد به توانایی یک حوزه قضایی برای اجرای شرایط سند متکی هستند. به عنوان مثال، در کشورهای توسعهیافته، اسناد مربوط به وسایل نقلیه در پایگاههای داده متمرکز ذخیره میشود، که پلیس میتواند برای اجرای حقوق مالکیت به آنها دسترسی داشته باشد. در واقع خودِ پایگاه داده یا سند نمیتواند مستقیما مانع از سرقت خودرو توسط اشخاص دیگر شود؛ با این حال، شبکه اطراف پایگاه داده این کار را انجام میدهد. این شبکه شامل پایگاههای داده مشترک با اطلاعات مالکیت خودرو، مجری قانون و نهادهای نظارتی است.
برای داراییهای دیجیتال، موضوع مالکیت حساستر است. فایل مالکیت را میتوان کپی کرد و به اشتراک گذاشت. بنابراین، فاقد این مشکل در داراییهای فیزیکی است. بعلاوه اجرا در فضای مجازی دشوار است و مقررات قانونی را کمتر مرتبط میکند. این امر مشکل اصلی است، که توسط ساتوشی ناکاموتو در وایت پیپر بیت کوین حل شده است. برای یک ارز دیجیتال قابل تعویض، دارایی و نمایش دیجیتال آن یکسان است؛ این بدان معناست که بیت کوین در یک کیف پول نمیتواند چندین بار کپی و خرج شود. با این حال، برای توکنهای NFT، دارایی زیربنایی ممکن است از نمایش توکنیزه شده آن متمایز باشد؛ در حالی که NFT مانند بیتکوین از نظر دیجیتالی کمیاب است، داراییای که آن را نشان میدهد ممکن است کمیاب نباشد.
NFT حاوی دارایی نیست؛ بلکه دارای یک “نشانگر” داخلی برای یک دارایی در متادیتا است. ماهیت این نشانگر بر مالکیت توکن بیهمتا تاثیر میگذارد. در بسیاری از موارد، دارایی زیربنایی در یک وب سرور متمرکز ذخیره میشود و نشانگر یک پیوند URL است که در فراداده NFT گنجانده شده است. به عنوان مثال، یک تصویر JPEG از یک گربه میتواند دارایی اساسی باشد و NFT میتواند به وبسایتی اشاره کند که تصویر گربه در آن است؛ در این مورد، به سختی میتوان دارنده توکن غیرمثلی را مالک دارایی اصلی دانست. تصویر گربه میتواند توسط صاحب وبسایت یا ارائهدهنده ذخیرهسازی دادهها تغییر یابد یا به طور کامل حذف شود. ذخیرهسازی غیرمتمرکز به عنوان راه حلی برای این مشکل در حال ظهور است. این راه حلها برای ذخیره فایلها، به گونهای از رمزنگاری استفاده میکنند که اصالت آنها را تضمین میکند و مشابه بیت کوین کمیابی دیجیتالی ایجاد میکند.



سخن پایانی
در این قسمت از مقالات گزارش جامع NFT، به قابلیتها و مزایای توکنهای یکتا، NFTهای محبوب و اثبات مالکیت توکنهای بیهمتا پرداختیم. این نوع رمزارزها در بسیاری از حوزههای دیجیتالی قابل استفاده هستند و مزایای خوبی را به کاربران و سرمایهگذاران ارائه میدهند. محبوبترین انواع NFTها در سال ۲۰۲۱ شامل توکنهای بازیهای بلاکچینی، آثار هنری، ورزشی و غیره هستند و نحوه مالکیت این رمزارزها نیز به صورت فعال، انفعالی و مالکیت قسمتی از یک NFT است.