یکی از سوال‌های همیشگی افرادی که تازه با حوزه کریپتوکارنسی آشنا می‌شوند، این است که قیمت بیت کوین چگونه تعیین میشود. البته دانستن پاسخ این پرسش نه تنها به درک بهتر ماهیت بیت کوین و کریپتوکارنسی منجر میشود، بلکه به تصمیم‌گیری در زمینه سرمایه‌گذاری و تحلیل قیمت بیت کوین کمک می‌کند. با مهین بلاکچین و بررسی عوامل تعیین‌کننده قیمت بیت کوین همراه باشید.
معرفی عوامل تعیین‌کننده قیمت بیت کوین
بیت کوین توسط هیچ نهاد متمرکزی صادر، ضمانت و پشتیبانی نمی‌شود؛ بنابراین قیمت آن به‌صورت دستوری یا بخشنامه‌ای شکل نمی‌گیرد و البته متکی به قدرت اقتصادی هیچ پایگاهی نیز نیست. بیت کوین مانند یک کالا یا وسیله که وظیفه حفظ ارزش را بر عهده دارد، عمل می‌کند. نمی‌خواهم درباره چیستی بیت کوین صحبت کنم، زیرا از اصل داستان فاصله می‌گیریم؛ بنابراین پیشنهاد می‌کنم اگر این نیاز را احساس می‌کنید که باید مروری بر این موضوع داشته باشید، مقاله «بیت کوین چیست» را مطالعه کنید.
عوامل مختلفی مانند عرضه و تقاضا، رقابت، هزینه استخراج، شبکههای اجتماعی و قانونگذاری که در سال جدید میلادی بسیار محل بحث است، روی قیمت بیت کوین تاثیر می‌گذارند و باعث تعیین قیمت بیت کوین می‌شوند. در ادامه درباره هرکدام از آن‌ها به‌صورت مجزا صحبت می‌کنم. اگر می‌خواهید به‌صورت مفصل اطلاعاتی در این زمینه به‌دست آورید، پیشنهاد می‌کنم این مقاله را مطالعه کنید.
۱. عرضه و تقاضا
عرضه و تقاضا در ادبیات اقتصاد به‌عنوان نیروها یا عوامل بازار در تعیین قیمت شناخته می‌شوند. زمانی که عرضه چیزی کاهش یابد و در عین حال تقاضا برایش ثابت باشد یا افزایش پیدا کند، قیمت آن چیز بیشتر میشود. عرضه نهایی بیت کوین محدود است و بعد از رسیدن به ۲۱ میلیون واحد، دیگر کوین جدیدی به چرخه وارد نمی‌شود و منجربه کمیابی بیت کوین میشود. این کمیابی با رخ دادن هاوینگ نزدیک و نزدیک‌تر میشود. همان‌طور که گفتیم، اگر تقاضا برای بیت کوین را ثابت یا افزایشی در نظر بگیریم، با هاوینگ که پاداش استخراج بیت کوین را نصف می‌کند، قیمت بیت کوین افزایشی خواهد بود؛ اما آیا واقعا تقاضا برای بیت کوین ثابت یا افزایشی خواهد بود؟
تقاضای بیت کوین به ارزش ذاتی و مقبولیتش بر می‌گردد. زمانی که افراد سراسر جهان به این باور برسند که بیت کوین می‌تواند گزینه مناسبی برای جایگزین سیستم مالی فعلی شود و عملکرد آن را در مقابل مسائلی مانند تورم ببینند، بیشتر از قبل به سراغ پذیرشش می‌روند.
۲. رقابت در بازار ارزهای دیجیتال
رقابت بیت کوین با آلت‌کوین‌ها یکی از مسائلی است که می‌تواند روی قیمت و حتی دامیننس بیت کوین اثرگذار باشد. بیت کوین به‌عنوان یک شبکه کلاسیک و سنتی فعالیت خود را ادامه می‌دهد و این انتقادیست که منتقدان به آن وارد می‌کنند؛ درحالی که شبکههای جدید یا حتی شبکه‌ای مانند اتریوم که از قدیمی‌های بازار است، با نوآوری‌های جدید به‌دنبال گسترش کاربرد بلاکچین و کریپتوکارنسی هستند. این قضیه یعنی افزایش کاربرد کوین و شبکههای دیگر باعث تغییر قیمت بیت کوین در بازه‌های زمانی مختلف میشود.
۳. هزینه استخراج
هزینه استخراج بیت کوین را می‌توان به دو بخش هزینه آشکارا و هزینه نهان تقسیم کرد. هزینه آشکارا شامل هزینه خرید یا اجاره تجهیزات و هزینه برق میشود. سختی شبکه را به‌عنوان هزینه نهان می‌شناسند. هرقدر سختی شبکه بیشتر باشد، به تجهیزات قوی‌تر و صرف انرژی بیشتری نیاز است. این عامل مانند در یک چرخه معنا پیدا می‌کند، اگر هزینه استخراج برای ماینرها از قیمت لحظه‌ای بیت کوین بیشتر باشد، ماینرها ممکن است از استخراج منصرف شوند و در نتیجه عرضه کم شود. زمانی که عرضه کم شود، قیمت بیت کوین بیشتر میشود. با افزایش قیمت بیت کوین ماینرها مجددا به چرخه تولید برخواهند گشت. با افزایش تعداد ماینرها، سختی شبکه بیشتر میشود و مجددا سیکل بالا تکرار میشود.
۴. شبکههای اجتماعی
سال پیش در مقاله‌ای با عنوان «شمشیر دو لبه شبکههای اجتماعی» درباره تاثیر سوشال مدیا بر قیمت رمزارزها صحبت کردم. واقعیت این است که شبکههای اجتماعی را نمی‌توان از زندگی افراد جدا ساخت؛ از طرفی نیز یکی از بسترهایی که پروژه‌های بلاکچینی روی آن فعالیت می‌کنند، سوشال مدیا است. ورود اینفلوئنسرها به فضای کریپتو می‌تواند باعث پامپ و دامپ قیمت شود. البته این قضیه درباره رمزارزی مانند بیت کوین که پشتوانه و سازوکار مشخص دارد، زیاد صدق نمی‌کند؛ ولی اگر شبکههای اجتماعی را به‌عنوان مرجعی در نظر بگیریم که می‌توان اخبار این حوزه را از آن دنبال کرد، کافیست شرکت یا فرد مهمی اعلام کند که از بیت کوین حمایت می‌کند یا آن را به‌هیچ‌عنوان قبول ندارد. به احتمال زیاد شاهد یک نوسان هرچند کوچک در قیمت بیت کوین خواهیم بود.
۵. قانونگذاری
بازار رمزارزها احتمالا امسال سال سختی را در زمینه قانونگذاری شاهد خواهند بود. برخی از کشورها در چند وقت اخیر بیت کوین را به‌عنوان یک پول رسمی شناخته‌اند و از آن به عنوان یک روش پرداخت استفاده می‌کنند، اما کشورهایی هم هستند که با اعمال محدودیت مثلا در زمینه استخراج بیت کوین، فعالیت در این حوزه را سخت‌تر کرده‌اند. هرچه پذیرش بیت کوین میان کشورهای جهان بیشتر شود و دسترسی به آن راحت‌تر باشد، احتمالا تاثیر مثبتی در قیمت بیت کوین شاهد خواهیم بود؛ درغیر این صورت هرچه محدودیت‌ها بیشتر شود، می‌تواند اثر منفی بر اکوسیستم و قیمت بیت کوین بگذارد.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- چه عواملی روی قیمت بیت کوین اثر دارد؟
مهمترین عاملی که روی قیمت بیت کوین اثر میگذارد، عرضه و تقاضای آن است. موارد دیگری مانند رقابت در بازار ارزهای دیجیتال، هزینه استخراج، شبکههای اجتماعی و قانونگذاری بر قیمت بیت کوین تاثیر دارند.
- عرضه و تقاضا چه تاثیری بر قیمت بیت کوین دارد؟
عرضه بیت کوین ثابت و ۲۱ میلیون عدد است. هر چهار سال یکبار و با وقوع پدیده هاوینگ تعداد کوینهای قابل عرضه کاهش مییابد و با توجه به ثبات یا افزایشی بودن تقاضا، قیمت بیت کوین بیشتر میشود.
جمع‌بندی
در این مقاله سعی کردیم به زبان ساده و خلاصه عوامل تاثیرگذار بر قیمت بیت کوین را نام ببریم و درباره اینکه قیمت بیت کوین چطور تعیین میشود، توضیح دهیم. مهمترین عاملی که در تعیین قیمت بیت کوین نقش دارد، عرضه و تقاضای آن است. مواردی مانند رقابت در بازار ارزهای دیجیتال، هزینه استخراج، شبکههای اجتماعی و قانونگذاری نیز روی قیمت بیت کوین نقش دارند. به نظر شما چه موارد دیگری در تعیین قیمت بیت کوین موثر هستند؟
