در دنیای رمز ارزها، جذب سرمایه پروژهها از طریق پیشفروش ارزهای دیجیتال، در ابتدا در قالب عرضه اولیه کوین (ICO) و سپس عرضه اولیه صرافی (IEO) ارائه میشدند؛ اما اکنون با پیشرفت حوزه امور مالی غیرمتمرکز یا Defi، عرضه اولیه دیفای (IDO) ابداع شده است که از طریق پلتفرمهایی که با این روش به پیش فروش توکنهای دیفای میپردازند، انجام میشود. در این مقاله به موارد مورد نیاز برای شرکت در عرضه اولیه دیفای، مزایا و معایب IDO، مزایای استفاده از لانچ پدهای عرضه اولیه و در آخر، به آموزش شرکت در IDOهای پلتفرم پولکااستارتر (PolkaStarter) میپردازیم. با ما همراه باشید.
شرکت در عرضه اولیه دیفای (IDO)
عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز که با نام عرضه اولیه دیفای نیز شناخته میشود، روش جدیدی برای جمعآوری سرمایه برای یک پروژه بلاکچینی است که امکان فروش مستقیم توکن به کاربران را فراهم میکند. تفاوت کلیدی این نوع عرضه اولیه در مقایسه با سایر روشها، این است که توکنهای ارائه شده در IDO در بستر یک صرافی غیرمتمرکز یا DEX عرضه میشوند.
در حقیقت عرضه اولیه دیفای، جانشین عرضه اولیه کوین (ICO)، که در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به محبوبیت رسید و پس از آن عرضه اولیه صرافیهای متمرکز (IEO) که در اواخر سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به بازار آمد، شده است.
همانطور که از اسم این نوع جذب سرمایه مشخص است، IDOها به صرافیهای متمرکز متکی نیستند. البته در این مسیر، موانعی برای ورود پروژهها و سرمایهگذاران خُرد وجود دارد.
علاوه بر این جای تعجب ندارد که عرضه اولیه دیفای با پروژههایی متمرکز بر Defi و حریم خصوصی که هدف آنها تمرکززدایی است و همچنین توکنهای غیر قابل معاوضه (NFT) که به اندازه دیفای پرطرفدار هستند، در حال یافتن محبوبیت زیادی میان کاربران است.
پروژههای کوچکتر در عرضه اولیه دیفای، راحتتر میتوانند سرمایه اولیه خود را نسبت به سایر روشها جمعآوری کنند؛ یکی از دلایل این موضوع، دسترسی سرمایهگذاران خُرد به این پروژههاست.
موارد مورد نیاز برای شرکت در IDO
شرکت در IDO، به پیشخرید توکنهای پلتفرم لانچ پد و اندکی شانس در قرعهکشی احتیاج دارد. لانچ پدهای اصلی صرافیهای غیرمتمرکز که در بلاکچینهایی چون اتریوم، بایننس اسمارت چین، پولکادات، سولانا و کاردانو فعالیت میکنند، چندین ویژگی مشترک دارند. یکی از آنها لیست سفید (Whitelist) است. از آنجا که IDOها در مقایسه با IEOها و ICOها سرمایه کمتری جمعآوری میکنند، مجبورند تا تعداد خریداران و تعداد توکنهایی که هر شخص میتواند خریداری کند را محدود کنند.
به طور کلی برنده شدن در یک وایت لیست، مستلزم داشتن حداقل مقدار مورد نیاز توکنهای بومی پلتفرم لانچ پد مورد نظر است. معمولا افراد به این شیوه یک بار میتوانند برنده شوند. علاوه بر این، برخی از لانچ پدها به مشتریان، این امکان را ارائه میدهند تا با سهامگذاری (Staking) توکنهایشان و کمک به نقدینگی، وارد لیست سفید شوند.
همانطور که گفتیم شرکت در عرضه اولیه دیفای محدودیتهای خاص خود را دارد. به طور کلی ورود به Whitelist مستلزم اجرای سیاست شناخت و احراز هویت مشتری (KYC) توسط این پلتفرمهاست. علاوه بر این، برای برخی از کشورها از جمله آمریکا، عراق، کوبا، کره شمالی، ونزوئلا و ایران محدودیت وجود دارد و بیشتر IDOها به ساکنین این کشورها اجازه مشارکت نمیدهند.
شایان ذکر است که برای شرکت در عرضه اولیه دیفای، به یک کیف پول وب ۳.۰ مانند متامسک احتیاج خواهید داشت.
IDO چه مزایایی دارد؟
IDO پروژهها را از هزینهها و کنترلهای اعمال شده توسط صرافیهای متمرکز راحت میکند. اولین و مهمترین مزیت عرضه اولیههای دیفای، تأمین فوری نقدینگی است؛ توکنهای فروخته شده از این طریق بلافاصله در صرافی غیرمتمرکز میزبان لیست شده و معاملات آنها آغاز خواهد شد. این مزیت مهمی نسبت به ICOها و IEOها است که به صلاحدید تصمیم به لیست کردن توکنها میگیرند.
مورد دوم کاهش هزینههاست. IDOها کارمزدهای زیادی که توسط صرافیها برای ICO و IEO دریافت میشود را ندارد.
مزیت سوم، رعایت برابری برای تمامی سرمایهگذاران است. در عرضه اولیه کوین و عرضه اولیه صرافیهای متمرکز، توکنها از قبل استخراج شدهاند و اغلب پیشفروش میشوند؛ مطلبی که سرمایهگذاران خُرد را از مراحل اولیه معاملاتی خارج میکند. اما در IDOها، بستری برای تمام سرمایهگذاران فراهم شده است.
برای مثال لانچ پدهای مخصوص IDO همچون پلتفرم پولکااستارتر (Polkastarter) و BSCStarter محدودیتهایی برای عرضه توکنها قرار میدهند. این کار از خارج شدن سرمایهگذاران خرد بهوسیله نهنگها و رباتها جلوگیری میکند؛ اتفاقی که در IDOهای اولیه بهوفور رخ داد.
در نهایت، پروژههای عرضه شده از طریق عرضه اولیه دیفای دیگر احتیاجی به انتظار ندارند، تا پیش از شروع معاملات توسط صرافیها مورد بررسی قرار بگیرند. این مطلب برای پروژههای کوچکتر و در حال رشد بسیار مهم است؛ چرا که جمعآوری سرمایه را به مراتب برای آنها سادهتر کرده است.
در عوض، پروژهها متکی به اعضای فعال جامعه هستند که از قابلیت ردیابی درون زنجیرهای (On-Chain Traceability) و قراردادهای هوشمند عمومی برای بررسی پروژهها استفاده میکنند.
معایب عرضه اولیه دیفای
تمرکززدایی بهطور طبیعی عدم کنترل را به همراه دارد؛ این موضوع به این معنی است که پروژهها کمتر مورد بررسی قرار میگیرند یا در برخی موارد، دسترسی به IDOها دشوار خواهد بود.
همه اینها بدان معناست که یافتن لانچ پدی مطمئن با امکان بررسی موارد کلاهبرداری و سیاست احراز هویت بسیار مهم است. حتی برخی از این پلتفرمها پشتیبانی بازاریابی ارائه میدهند که چندان هم با آنچه رقبای متمرکزشان ارائه میدهند بیشباهت نیست.
به هر حال، برای سرمایهگذار مهم است که به امنیت سرمایههایی که داخل یک پروژه جمع آوری شده، توجه ویژهای شود. از آنجا که برخلاف ICOها و IEOها تمرکز عرضه اولیه دیفای بر توکنهای کوچکتر است، شرکت در آن اغلب با چالشهایی رو به رو خواهد بود. پروژههای محبوب اغلب اوقات سریعا به فروش میروند یا توسط افرادی، بیش از حد خریداری میشوند. البته همانطور که گفتیم، پلتفرمهای لانچپدی که برای IDOها استفاده میشوند، با گذاشتن محدودیتهایی این چالشها را تا حد زیادی برطرف کردهاند. این محدودیتها شامل میزان خرید توکن جدید با یک مقدار حداکثری توکن بومی شبکه است؛ مثلا یک پلتفرم تعیین میکند که خریداران یک توکن در IDO میتوانند تا حداکثر ۱۰ بایننس کوین (BNB) آن را خریداری کنند.
با وجود پروژههای ویژه، ترکیب تعداد کم توکنها همراه با نقدینگی فوری حاصل از لیست شدن سریع، میتواند سود زیادی را نصیب کاربران کند.
استفاده از لانچ پدهای IDO چه مزایایی دارد؟
LaunchPadها برای پروژهها، نظارت و اعتبار را به ارمغان میآورند. علاوه بر این، نقدینگی مورد نیاز برای حمایت از معاملات اولیه نیز بهوسیله این پلتفرمها مهیا میشود.
یکی از مزایای مهم لانچ پدها، اعتبار است. برای مثال، لانچ پدهایی چون پولکااستارتر (Polkastarter) و یا داک دائو (DuckDAO) به دقت در رابطه با پروژههایی که میپذیرند دقت میکنند و همین باعث شده تا اعتبار پروژههای پذیرفته شده در این پلتفرمها دو چندان شود. این پلتفرمها همچنین با تشویق تامینکنندگان نقدینگی با توکنهای بومی خود که برای برنده شدن در Whitelist مورد نیاز است، اطمینان میدهند که عرضه اولیه دیفای راهاندازی شده، نقدینگی کافی را داشته باشد.
نحوه شرکت در IDOهای پولکااستارتر
Polkastarter شرکت در قرعهکشیهای IDO را برای کاربران کمهزینهتر کرده است. یکی از ویژگیهای اصلی پولکااستارتر، استفاده از استخرهای مبادلاتی با قیمت معین است، که با تعیین قیمتی ثابت برای تبادل توکنها، مشارکت فردی در IDOها را محدود میکند؛ این موضوع مشارکت تعداد افراد بیشتر برای ساختن جوامعی از پذیرندگان اولیه مربوط به این پروژهها را تضمین میکند.
پولکا استارتر دو راه برای شرکت در عرضه اولیه دیفای به کاربران خود ارائه میدهد؛ راه اول نگه داشتن توکن بومی این پلتفرم یعنی POLS است. هر ۲۵۰ توکن POLS یک بلیط شانس در قرعهکشی IDO است.
علاوه بر این، با داشتن توکنهای پولس بیشتر و به لطف سیستم تقویت جدید، برنده شدن نیز آسانتر میشود. به عنوان مثال، ۱۰۰۰ واحد POLS شانس برنده شدن را ۱.۱ برابر میکند. داشتن ۳۰۰۰۰ پولس نیز علاوه بر ۱.۲۵ برابر کردن شانس قرعهکشی، محدودیت عدم شرکت در IDOهای دیگر را برای هولدرها غیرفعال میکند.
راه دوم برای شرکت در عرضه اولیه دیفای پولکااستارتر، تأمین نقدینگی است. قفل کردن جفت ارزهای ETH/POLS در صرافی یونی سواپ و یا BNB/POLS در صرافی پنکیک سواپ میتواند کاربران را برای شرکت در عرضه اولیههای دیفای در پولکااستارتر یاری کند.
فرصت جدید دیگر، توزیع آتی NFT است که به هولدرهای POLS این امکان را میدهد تا با استیک کردن توکنهایشان در صرافیها برای NFT، به استخرهای نقدینگی انحصاری دسترسی پیدا کنند.
نحوه کسب درآمد از شرکت در عرضه اولیه دیفای PolkaStarter
همانطور که قبلا اشاره کردیم، برای شرکت در IDO پولکااستارتر، شما نیاز به حداقل ۲۵۰ توکن پولس دارید، که میتوانید آن را از یونی سواپ یا پنکیک سواپ خریداری کنید. قیمت POLS در زمان نگارش مقاله، ۱.۸۱ دلار است؛ بنابراین برای شروع، شما نیاز به ۴۵۲ دلار سرمایه نیاز دارید. در هر کدام از توکنهای جدیدی که در IDO لیست میشوند، برای خرید نیاز به کوین مربوط به شبکه اصلی خود دارند؛ برخی از آنها بر روی شبکه اتریوم هستند که برای خرید آنها باید کوین ETH پرداخت کنید، برخی بر روی شبکه پالیگان هستند که برای آنها نیاز به توکن MATIC دارید و برخی نیز روی شبکه بایننس اسمارت چین هستند که آنها را باید با کوین BNB خریداری کنید. شبکه این توکنها را میتوانید از گوشه بالا سمت راست کادر پیدا کنید. در تصویر زیر، این بخش با کادر قرمز مشخص شده است.
تصویر بالا، توکنهایی را نشان میدهد که جذب سرمایه آنها به اتمام رسیده است. برای مثال، پروژه PolyTrade را باز میکنیم.
در گوشه بالا سمت راست، نوشته شده که هر ۱ توکن MATIC معادل ۹ توکن TRADE (توکن بومی پروژه PolyTrade) است، که با توجه به قیمت MATIC، میتوان قیمت این توکن را برآورد کرد. قیمت متیک در زمان نگارش مقاله، ۱.۳۸ دلار است؛ بنابراین قیمت توکن TRADE حدود ۰.۱۵ دلار خواهد بود. یعنی شما این توکن را با ۱۵ سنت در IDO خریداری میکنید.
در کادر قرمز وسط تصویر، نوشته شده که این عرضه اولیه ۱۲ روز قبل (یعنی در تاریخ ۱۸ آگوست ۲۰۲۱) شروع شده است. در بخش Pool Details نیز تاریخ توزیع توکن (۱۹ آگوست ۲۰۲۱) را به همراه حداکثر میزان خرید شما نوشته شده است. حداکثر میزان خرید توکن ترید، ۱۴۸.۱۴۸۱۵ متیک است؛ یعنی با قیمت ۱.۳۸ دلار توکن MATIC، شما حداکثر میتواند به اندازه ۲۰۴ دلار خرید کنید. در تصویر زیر، روند قیمتی توکن TRADE را میبینید. زمانی که در تاریخ ۱۹ آگوست ۲۰۲۱ این توکن در بین خریداران توزیع شد، قیمت آن از حدود ۰.۱۵ دلار به ۰.۳۲ دلار رسید؛ یعنی حدود دو برابر.
در بالای صفحه اصلی پلتفرم PolkaStarter میتوانید توکنهای Upcoming را ببینید. در تصویر زیر میبینیم که پروژه Polinate در ۱ روز بعد وارد عرضه اولیه دیفای میشود. همچنین حداکثر مقداری که میتوانید توکن این پروژه را بخرید، نوشته شده است که در این مورد، ۲۵۰ دلار است؛ با کلیک بر روی این پروژه، وارد سایت آن میشوید و میتوانید تحقیقات لازم را انجام دهید و بعد تصمیم به سرمایهگذاری بگیرید. همچنین در پایین سمت راست تصویر زیر، میتوانید بر روی Get Notified کلیک کنید و نام و ایمیل خود را وارد کنید تا به محض لیست شدن یک پروژه جدید در IDO پولکااستارتر، از وجود آن خبردار شوید.
جمع بندی
عرضه اولیه دیفای جدیدترین روش عرضه اولیه است که جایگزین عرضه اولیه کوین و عرضه اولیه صرافیهای متمرکز شده است. این نوع عرضه عمومی توکنها برای جمعآوری سرمایه برای پروژههای جدید بسیار مفید است. شرکت در عرضه اولیه دیفای چالشهای خود را دارد؛ برای شرکت در IDOها لازم است از قبل توکنهای بومی پلتفرم لانچ پد را خریداری کرده و اندکی شانس برای برنده شدن قرعهکشی داشته باشید. همیشه در نظر داشته باشید که سرمایهگذاری همواره با ریسک همراه است و هیچ راهی وجود ندارد که شما حتما همیشه سود دریافت کنید. یکی از مزایای پولکااستارتر این است که از مدتها قبل، اعلان میدهد که چه پروژهای قرار است در عرضه اولیه وارد شود و شما زمان کافی برای تحقیق درباره آن را دارید.