شبکه مون بیم چیست؟ آشنایی با پاراچین Moonbeam و کوین GLMR
به نظر میرسد که آینده بلاکچین چند زنجیرهای (Multi-Chain) باشد؛ حتی ویتالیک بوترین نیز در مطلبی اذعان داشت که آینده بلاکچین را منحصر به یک شبکه نمیبیند. در میان زیرساختهایی که به دنبال تحقق چنین آیندهای هستند، اکوسیستم پولکادات به پیشرفتهای خوبی در طی سالیان اخیر رسیده است. در این مطلب قصد بررسی پروژه مون بیم (Moonbeam) را داریم که به دنبال ایجاد شبکهای سازگار با قراردادهای هوشمند در پولکادات است. در ادامه این مطلب به مفاهیمی همچون پاراچین، پاراترد و زنجیره رله (Relay Chain) اشاره خواهیم کرد. در ادامه این مطلب توضیح خواهیم داد که شبکه مون بیم چیست و در مورد کوین بومی آن، گلیمر (GLMR) بیشتر خواهیم گفت. با میهن بلاکچین همراه باشید. در صورتی که مایل به اطلاع بیشتر در خصوص نحوه کارکرد اکوسیستم پولکادات هستید، پیشنهاد میکنم پیش از ادامه این مطلب، مقاله زیر را مطالعه کنید:
مون بیم چیست؟
مونبیم محصولی بنیاد Moonbeam است که با هدف فراهم آوردن پلتفرمی برای اجرای قراردادهای هوشمند در اکوسیستم پولکادات شروع به فعالیت کرده است. زنجیره رله پولکادات، به عنوان حلقه متصلکننده تمامی اکوسیستم پولکا، دارای ماشین حالتی همچون شبکه اتریوم نیست و نمیتواند به شکل مستقل پذیرای قراردادهای هوشمند باشد؛ بنابراین وجود پلتفرمی که بتواند امکانی برای استقرار پروژهها بدون نیاز به اجاره پاراچین یا پاراترد به وجود آورد، بسیار ارزشمند خواهد بود. همانند اکوسیستم پولکادات که دارای شبکههای تستی متعددی برای آزمایش اولیه ویژگیهای جدید است، مون بیم نیز پیش از برنده شدن در حراج پاراچینهای پولکادات، سه نسخه متفاوت تستی از شبکه خود را راهاندازی کرده بود.
مون ریور (Moonriver) نام پروژه این شبکه در شبکه کوساما (برادر کوچکتر پولکادات) است. این پاراچین که از ژوئن ۲۰۲۱ آغاز به فعالیت کرد، با موفقیت نسبی خود و پاداش هنگفتی که به شرکتکنندگان در وامجمعی (Crowdloan) خود داد، توجهات زیادی را برانگیخت. پیش از آن (ماه مه ۲۰۲۱) مون راک (Moonrock)، در شبکه آزمایشی روکوکو (متعلق به اکوسیستم پولکادات) راهاندازی شده بود. همچنین پیش از آن، شبکه تستی مون بیس آلفا (Moonbase Alpha) توسط PureStake – بنیاد مادر و سرمایهگذار اصلی پروژه – در سپتامبر ۲۰۲۰ راهاندازی شده بود.
مون بیم موفق به برنده شدن در اولین حراجی پاراچین پولکادات در اواخر دسامبر ۲۰۲۱ (اواخر آذر ۱۴۰۰) شد و به شکل رسمی در اوایل ژانویه ۲۰۲۲ کار خود را آغاز کرد.
هدف Moonbeam چیست؟
هدف مونبیم ایجاد سازگارترین پاراچین اکوسیستم پولکادات با ساختار قراردادهای هوشمند شبکه اتریوم است. این پروژه به دنبال این است که با فراهم کردن ابزار و شرایط مناسب، به توسعهدهندگان کمک کند تا با کمترین مقدار تغییر در کدهای خود، به اکوسیستم پولکادات و امکانات آن دسترسی داشته باشند. پولکادات با فریمورک ساباستریت (Substrate) توسعه یافته است که با زبان راست (Rust) نوشته شده است وتفاوتهای بنیادین با زبان سالیدیتی و شبکه اتریوم دارد. این قضیه ممکن است مانعی بر سر ورود پروژههای فعلی و جدید به این اکوسیستم شود. چرا که سالیدیتی جامعه توسعهدهنده گستردهای پیدا کرده است و ابزارهای کمککننده به توسعه فراوانی در آن ایجاد شده است. مون بیم میتواند با فراهم آوردن این امکان، به توسعهدهندگان کمک کند تا علاوه بر امکانات شبکه اتریوم، به ابزارهای مختص اکوسیستم پولکادات همچون پروتکلهای پیام بین شبکهای همچون XCMP و SPREE دسترسی داشته باشند. این دو ویژگی پس از راهاندازی کامل، به پاراچینها اجازه میدهند تا به راحتی با یکدیگر ارتباط داشته باشند و دارایی و پیام منتقل کنند. همچنین با تکمیل و ایجاد بریجهای متفاوت، پاراچینهای پولکادات قادر خواهند بود تا با دیگر شبکهها ارتباط داشته باشند.
اما چه گروهی از مون بیم بهره خواهند برد؟
- پروژههای فعلی مستقر در اتریوم: این پروژهها قادر خواهند بود تا مشکلات مقیاسپذیری و هزینه هنگفت فعلی را با استفاده از مون بیم کاهش دهند. آنها میتوانند پروژه خود را از لایه یک اتریوم با حداقل تغییر لازم به مونبیم انتقال دهند و یا سیاستی ترکیبی اتخاذ نمایند؛ به شکل همزمان در هر دو شبکه فعال باشند. بدین وسیله میتوانند تا برد پروژه خود را به شبکه پولکادات گسترش دهند.
- پروژههای اکوسیستم پولکادات: هر پروژهای که به قراردادهای هوشمند احتیاج دارد میتواند به اشکال مختلف از مون بیم استفاده کند: میتوان از این پلتفرم در تکمیل پاراترد یا پاراچینها استفاده کرد. میتوان ویژگیهایی که توسط زنجیره رله پشتیبانی نمیشود را به پروژهها افزود؛ برای مثال تامین مالی جمعی، قفل کردن سرمایه و یا تراکنشهای مالی پیچیدهای که توسط ساب استریت به شکل بومی پشتیبانی نمیشود و نیاز به طراحی منطق اجرای مجزا دارد. همچنین با استفاده از این سرویس، توسعهدهندگان میتوانند به ابزارهای توسعه اتریوم دسترسی داشته باشند.
- توسعهدهندگان برنامههای غیرمتمرکز تازه: تیمهایی که قصد توسعه پروژه در پولکادات دارند میتوانند با استفاده از مون بیم از ویژگیهای خاص پاراچینهای پولکادات استفاده کنند و در عین حال به داراییها و کاربران دیگر زنجیرهها هم دسترسی داشته باشند. همچنین میتوانند از مون بیم به عنوان لایه تعامل با دیگر سرویسهای شبکه پولکادات استفاده کنند و تنها نتیجه نهایی را به کاربر منتقل کنند. وجود قابلیتهای از پیش ساخته در این پلتفرم، کار را برای راهاندازی آسانتر میکند.
ویژگیهای مون بیم چیست و چگونه کار میکند؟
مونبیم همانند دیگر پاراچینهای پولکادات، برای تامین بخشی از امنیت شبکه خود، متکی به امنیت اشتراکی پولکادات است. شبکه مون بیم از گواه اثبات سهام (PoS) استفاده میکند. تراکنشهای درون شبکهای در ابتدا توسط گردآورندگان (Collators) بررسی، تایید و تجمیع میشود و برای تایید نهایی و ثبت در زنجیره رله به اعتبارسنجهای (Validators) زنجیره رله پولکادات فرستاده میشود.
در ابتدای فعالیت این شبکه تولید بلاک توسط ۴۸ گردآورنده انجام خواهد شد – توجه داشته باشید این بدین معنی نیست که تنها ۴۸ نود مسئول این کار خواهند بود بلکه در میان نامزدها، ۴۸ نود با توجه به میزان استیک شده به عنوان تولیدکننده بلوک در آن دور (round) انتخاب میشوند – اگر مایل به واگذاری کوینهای گلیمر (GLMR) خود به نودها و مشارکت در شبکه هستید باید خاطر نشان کنم که حداقل تعدادی که میتوانید در یک نود استیک کنید، ۵۰ کوین گلیمر است.
کوین گلیمر (GLMR) چیست؟ آشنایی با توکنومیکس مون بیم
کوین گلیمر (Glimmer) همانند کوین بومی شبکهها در پاراچین مون بیم عمل خواهد کرد و چهار نقش عمده دارد:
۱. محاسبه مقدار توان محاسباتی قراردادهای هوشمند و تعیین گس.
۲. ابزار پرداخت هزینه تراکنش.
۳. تامین امنیت شبکه به وسیله استیکینگ و گواه اثبات سهام.
۴. ایفای نقش توکن حاکمیتی و مشارکت در تصمیمگیری.
قیمت کوین GLMR در زمان نگارش این مطلب ۷.۰۴ دلار است. ارزش بازار این پلتفرم ۵۵۱ میلیون دلار است که از این حیث در رتبه ۱۰۹ ارزهای دیجیتال قرار میگیرد. این کوین عرضه نامحدود دارد؛ نحوه عرضه این کوین بدین شکل مشخص شده است که در زمان عرضه یک میلیارد عدد از این کوین موجود خواهد بود که هر ساله با تورم ۵ درصدی به تعداد آن افزوده خواهد شد. در حال حاضر بیش از ۷۸ میلیون عدد رمزارز گلیمر در گردش است. بیشترین قیمت تاریخی این کوین در روز عرضه (۱۱ ژانویه ۲۰۲۲ – ۲۱ دی ۱۴۰۰) رقم خورد که این کوین به مرز ۴۰ دلار نیز رسید. کمترین قیمت آن نیز روز ۴ بهمن ماه به دست آمد که این ارز دیجیتال به ۶.۵۲ دلار رسید.
از ۵ درصد تورم سالیانه کوینها، ۱ درصد به عنوان پاداش به گردآورندگان پرداخت میشود. ۱.۵ درصد به صندوق ذخیره پرداخت اجاره پاراچین اختصاص مییابد تا پس از پایان یافتن مدت قرارداد فعلی (۹۶ هفته)، برای تامین هزینههای حراجهای بعدی استفاده شود. ۲.۵ درصد باقی مانده صرف پاداش استیککنندگان که به امنیت شبکه میکنند، خواهد شد. همچنین هزینههای هر تراکنش در این شبکه به دو قسمت تقسیم میشود: ۸۰ درصد آن سوزانده خواهد شد و ۲۰ درصد به خزانهداری پروژه اختصاص مییابد که مصارف آن توسط ماژول حاکمیتی تعیین خواهد شد.
نحوه توزیع یک میلیارد کوین گلیمر (GLMR) به شرح زیر است:
- تامین سرمایه اولیه (Seed Funding): این مرحله جذب سرمایه در سپتامبر ۲۰۲۰ صورت گرفت و ۱۴ درصد از کوینها به سرمایهگذاران فروخته شد. این کوینها از زمان راهاندازی به مدت سه ماه قفل خواهند بود و سپس به شکل خطی از ماه سوم تا ۲۴ام آزاد خواهند شد.
- تامین سرمایه استراتژیک (Strategic Funding): این جذب سرمایه در مارس ۲۰۲۱ انجام شد و ۱۲ درصد از کوینها به آن اختصاص یافت. این کوینها از زمان راهاندازی به مدت ۲ ماه قفل خواهند بود و سپس به شکل خطی از ماه دوم تا دوازدهم آزاد میشوند.
- کوینهای فروش رفته در رویداد Take Flight: این رویداد در سپتامبر ۲۰۲۱ انجام شد و ۹.۸ درصد از کل کوینها به جامعه کاربری فروخته شد. این رمزارزها تا ۴۰ روز پس از آغاز پروژه قفل خواهند بود (در ماه فوریه آزاد خواهند شد).
- شرکتکنندگان در وامجمعی: ۱۵ درصد از کل کوینها به عنوان پاداش به این گروه پرداخت شد. به ازای هر دات (DOT) قفل شده، هر فرد کمی بیش از ۴ کوین گلیمر به دست آورد. ۳۰ درصد از این رمزارزها در زمان راهاندازی آزاد شد و ۷۰ درصد باقیمانده به شکل خطی در طی مدت زمان اجاره (۹۶ هفته) آزاد خواهد شد.
- بنیانگذاران و کارمندان اولیه: ده درصد به این گروه اختصاص یافته است. در طی سال اول چیزی آزاد نخواهد شد و سپس در سه سال متعاقب، به شکل ماهیانه آزاد خواهد شد.
- صندوق توسعه بلندمدت اکوسیستم: ۱۶.۷ درصد از رمز ارزهای ابتدایی سهم این صندوق است. منابع این صندوق در اختیار بنیاد مادر مون بیم برای توسعه خواهد بود.
برای مشاهده نحوه آزادسازی کوینهای اختصاص یافته به دیگر بخشها، به این لینک مراجعه کنید.
نقشه راه شبکه مون بیم
همانطور که به خوبی از دیاگرام بالا مشخص است، این پروژه تاکنون به نقشه راه خود وفادار بوده است. در نقشه راهی که برای شش ماهه نخست سال ۲۰۲۲ منتشر شده است، این پروژه بنا دارد تا زیرساخت خود را توسعه دهد و با استفاده از برنامه تشویقی، پروژههای متفاوتی را به اکوسیستم خود جذب نماید.
همچنین این پروژه تاکید ویژهای بر روی تعامل با دیگر پاراچینهای پولکادات از طریق توسعه و راهاندازی ملزومات پروتکل XCM (Cross Consensus Messaging) خواهد داشت.
تیم توسعهدهنده Moonbeam
مون بیم دستپخت مشترک شرکت PureStake و بنیاد Moonbeam است. برخی از نفرات مهم این پروژه عبارتند از:
درک یو (Derek Yoo) مدیر ارشد اجرایی PureStake و مونبیم است. او فارغالتحصیل فلسفه از دانشگاه پنسیلوانیا است و سابقه مدیریت محصول در چند شرکت مختلف را دارد.
استفان ملهورن (Stefan Mehlhorn) مدیر ارشد عملیات این پروژه است. او دانشآموخته علوم کامپیوتر و مدیریت کسبوکار از مونیخ است و سابقه کار به عنوان مدیر تکنولوژی در سامسونگ پی (Samsung Pay) را داراست.
آلن ساپد (Alan Sapede) نایب رییس بخش مهندسی بلاکچین این پروژه است. او دانشآموخته علوم کامپیوتر و انفورماتیک از دانشگاه گرنوبل و تولون است. وی سابقه کار به عنوان مهندس در پروژه Streetview شرکت گوگل را دارد.
کوین GLMR را از کجا بخریم؟
این کوین در اغلب صرافیهای بزرگ متمرکز لیست شده است؛ گلیمر را میتوانید از صرافیهای بایننس، کوکوین، Gate.io، کراکن، هاتبیت و MEXC تهیه نمایید.
کوین گلیمر را چگونه نگهداری کنیم؟
از آن جا که این شبکه مطابقت کامل با ماشین مجازی اتریوم (EVM) دارد، میتوانید آن را همانند دیگر شبکههای مبتنی بر EVM (پالیگان، BSC، فانتوم و غیره) به کیف پول متامسک خود بیافزایید؛ سادهترین روش برای این کار، رفتن به سایت چینلیست و اتصال والت خود به آن است. سپس شبکه Moonbeam را جستجو کنید و با کلیک بر روی گزینه Add to Metamask و تایید در این کیف پول، به راحتی آن را به سیاهه شبکههای خود بیافزایید.
این شبکه هنوز اپ اختصاصی در لجر لایو ندارد اما میتواند همچون رمزارزهای دیگری که به شکل کامل پشتیبانی نمیشوند، همچنان از والت سخت افزاری خود برای نگهداری آن استفاده کنید.
به زودی والتهای اختصاصی این اکوسیستم وارد بازار خواهند شد و کیف پولهای بیشتری از آن پشتیبانی خواهند کرد.
جمعبندی
مونبیم پاراچینی در اکوسیستم پولکادات است که میخواهد رابطی بین این شبکه و شبکه اتریوم باشد. امکاناتی که این شبکه در اختیار توسعهدهندگان قرار میدهد، امکان راهاندازی با کمترین میزان تغییر را مهیا میکند. علاوه بر آن، با تکمیل پروتکل ارتباطی اکوسیستم پولکادات، پاراچینهای این شبکه قادر خواهند بود که با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و دارایی منتاقل نمایند. همچنین از کوین گلیمر (GLMR) گفتیم و از نقشی که این کوین در شبکه مون بیم ایفا میکند حرف زدیم. این شبکه هنوز در ابتدای راه قرار دارد اما موفق به میزبانی از پروژههای زیادی شده است.
نظر شما در مورد مون بیم چیست؟ آیا به آینده این شبکه خوشبین هستید؟ دیدگاههای ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید.