گزارش سالانه مساری؛ نگاهی عمیق به تحولات کریپتو در سال ۲۰۲۴ و پیشبینی روندها در ۲۰۲۵
گزارش سالانه مساری (Messari) با عنوان «The Crypto Theses 2025» تحلیلی جامع و عمیق از روندهای حاکم بر صنعت رمزارز در سال ۲۰۲۴ ارائه داده و با نگاهی به آینده، پیشبینیهای دقیقی برای سال ۲۰۲۵ مطرح کرده است.
در این مطلب از میهن بلاکچین به بررسی دقیق و موشکافانه چندین نکته کلیدی میپردازیم که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بلوغ فزاینده بیت کوین به عنوان یک دارایی جهانی
- ادامه روند جذابیت میمکوینها
- تاثیر عوامل و روندهای کلان اقتصادی بر بازار پرنوسان رمزارزها
- پیشرفتهای فنی شبکههای بلاکچینی
- ورود روزافزون سرمایهگذاران نهادی به این حوزه
روندهای کلان اقتصادی و تاثیر آن بر بازار رمزارزها
سال ۲۰۲۴ با وجود پیشبینیهای بدبینانه و چالشهای فراوان، اقتصادی مقاوم و پویا را به نمایش گذاشت. کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، باعث شد بازارها به سمت روندی مثبت حرکت کنند و شاخص S&P 500 نیز با رشد قابل توجه ۲۷٪، عملکردی تاریخی از خود نشان داد. اما در بازار رمزارزها، عواملی مانند توزیع توکنهای Mt. Gox و بررسیهای حقوقی «تتر» منجر به ایجاد دورهای از نوسانات و بیثباتی شدند.
با این حال، پیشبینی میشود در سال ۲۰۲۵، کاهش نوسانات، بهبود شرایط نظارتی و ورود سرمایهگذاران نهادی با سرعت بیشتر، رشد قابل توجهی را در این بازار رقم بزند. سیاستهای تدریجی فدرال رزرو برای تسهیل نقدینگی و کاهش محدودیتها، نقش مهمی در این روند ایفا خواهند کرد.
در این میان، انتخابات ایالات متحده و پیروزی غیرمنتظره دونالد ترامپ نیز موجب ایجاد نوساناتی در بازار شد و هیجاناتی را در مورد آینده سیاستهای دولت در قبال رمزارزها ایجاد کرد. با این حال، به نظر میرسد با گذشت زمان و روشن شدن سیاستهای دولت جدید، بازار به ثبات و رشد خود ادامه خواهد داد.
بیت کوین: بلوغ، رشد، نوآوری و تثبیت جایگاه
قیمت بیت کوین در سال ۲۰۲۴ با تصویب ETFها و افزایش اعتماد سرمایهگذاران، رشد چشمگیری را تجربه و از مرز ۱۰۰ هزار دلار عبور کرد.
ورود سرمایهگذاران نهادی و خریدهای سنگین شرکتهایی مانند «مایکرواستراتژی»، جایگاه بیت کوین را به عنوان ذخیره ارزش تقویت کرد.
افزون بر این، شبکه بیت کوین با نوآوریهایی مانند پروتکلهای استیکینگ و توسعه توکنهای جدید مانند رونز (Runes)، افقهای جدیدی را گشوده است. پیشبینی میشود در سال ۲۰۲۵، بیت کوین با کاهش نوسانات قیمتی و ورود تدریجی سرمایهگذاران نهادی، به جایگاه خود به عنوان یکی از داراییهای برجسته و مطمئن جهانی دست یابد.
- تلاشهای بینالمللی برای ایجاد چارچوبهای قانونی جدید و شفاف، میتواند نقش مثبتی در پذیرش گستردهتر بیت کوین در سطح جهانی ایفا کند.
- ظهور پروتکلهایی مانند BitVM و رشد پروژههای لایه دوم، به افزایش عملکرد و کارایی شبکه کمک خواهد کرد و موجب تثبیت جایگاه آن به عنوان رهبر بازار رمزارزها خواهد شد.
- پذیرش و استفاده از بیت کوین توسط شرکتهای بزرگ و معروف مانند «مایکرواستراتژی» و سایر شرکتهای سهامی عام، به افزایش اعتماد و رشد قیمت آن کمک میکند.
میمکوینها: استمرار جذابیت، رونق و توسعه پلتفرمها
میمکوینها با وجود سهم کوچک در ارزش کل بازار، حجم معاملات بسیار بالایی دارند و نقش مهمی در جذب کاربران خرد و تازهوارد به دنیای رمزارزها ایفا میکنند.
پلتفرمهایی مانند «Moonshot» و «Pump.fun» در بستر شبکه سولانا با ارائه رابطهای کاربری ساده و کاربرپسند و همچنین کارمزدهای پایین تراکنش، محیطی جذاب و دلنشین برای معاملهگران تازهوارد ایجاد و به این ترتیب، معاملات این توکنها را تسهیل کردهاند.
در سال ۲۰۲۵، با بهبود زیرساختهای فنی و معرفی ابزارهای جدید و خلاقانه، انتظار میرود جذابیت میمکوینها همچنان ادامه یابد و شاهد رونق بیشتر این بخش از بازار باشیم.
- شرایط کلان اقتصادی و افزایش سرمایههای مازاد در بازار، میتواند به رشد و شکوفایی بیشتر این بازار کمک کند.
- رشد شبکههای اجتماعی مانند تیکتاک و همچنین مفهوم ایجنتهای هوش مصنوعی، نقش مهمی در رشد میمکوینها خواهند داشت.
مشارکت نهادی: عمق، گسترش، محصولات جدید و تحول بازار
در سال ۲۰۲۴، تصویب ETFهای بیت کوین و اتریوم، ورود سرمایهگذاران نهادی را به بازار رمزارزها تسهیل کرد و باعث افزایش اعتماد و اطمینان به این بازار شد. شرکتهای بزرگ و معتبری مانند بلک راک و جیپی مورگان (JPMorgan) نه تنها در زمینه ETFها، بلکه در حوزههای دیگری مانند توکنیزهسازی (Tokenization)، استیبلکوینها و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) نیز فعال شدند و سرمایهگذاریهای کلانی را در این زمینهها انجام دادند.
راهاندازی صندوقهای مالی بر بستر بلاکچین و افزایش استفاده از استیبلکوینهای پایدار و مطمئن، از جمله پیشرفتهای قابل توجه در این زمینه هستند. در سال ۲۰۲۵، با گسترش نوآوریها و توسعه محصولات جدید و پیشرفته، انتظار میرود نقش سرمایهگذاران نهادی در صنعت رمزارز پررنگتر شود و شاهد تحولات بزرگی در این بازار باشیم.
- این پیشرفتها شامل عرضه ابزارهای مالی پیشرفته و افزایش شفافیت و اعتماد در بازارهای رمزارز خواهد بود.
- در این میان، شرکت «بلک راک» با ETF خود با نام IBIT، رکوردهای جدیدی را در زمینه جذب سرمایه به ثبت رسانده است و این نشاندهنده علاقه و اشتیاق فراوان سرمایهگذاران نهادی به بازار رمزارزها است.
چشمانداز جذب سرمایه: هوش مصنوعی در صدر موضوعات سرمایهگذاری نوظهور
جذب سرمایه پروژههای کریپتو در مقایسه با سال ۲۰۲۳ روند صعودی دارد. اگرچه کل تأمین مالی پروژهها و پروتکلهای استارتاپی حدود ۲۰٪ نسبت به سال گذشته کاهش یافته که عمدتاً تحت تأثیر موارد فرعی در سهماهه اول ۲۰۲۳ قرار گرفته، اما بازار همچنان شاهد تعدادی تأمین مالی بزرگ بوده است.
موارد مهم جذب سرمایه
- موناد لبز (Monad Labs): در ماه آوریل ۲۲۵ میلیون دلار جمعآوری کرد که نشان میدهد زیرساختها و پروژههای لایه ۱ همچنان حوزههای کلیدی سرمایهگذاری برای سرمایهگذاران خطرپذیر هستند.
- استوری پروتکل (Story Protocol): جذب سرمایه سری B خود را به مبلغ ۸۰ میلیون دلار، به رهبری a16z، به منظور تبدیل مالکیت معنوی به داراییهای قابل برنامهریزی تکمیل کرد.
- سنتینت (Sentient): ۸۵ میلیون دلار جذب سرمایه به رهبری صندوق بنیانگذاران Thiels دریافت کرد که بر پلتفرم توسعه AGI متن باز تمرکز دارد.
- فارکستر و فریچت: به ترتیب ۱۵۰ میلیون دلار و ۸۰ میلیون دلار جمعآوری کردند که نشان میدهد حوزه اجتماعی همچنان توجه سرمایه را به خود جلب میکند.
اتریوم: فرصتها، چالشها، بهبود تجربه کاربری و رقابت
اتریوم در سال ۲۰۲۴ با کاهش فعالیت در لایه اصلی و رشد اکوسیستم لایه دوم مواجه شد که این امر چالشهایی را برای این شبکه به وجود آورد. همچنین، این شبکه با رقابت شدید زنجیرههای جدید و قدرتمندی مانند سولانا روبرو بود. با این حال، پیشرفتهای توسعهایی مانند افزایش ظرفیت تراکنش، کارمزدها و پذیرش ETFها از نقاط قوت اتریوم به شمار میروند و به آن در مقابل رقبا برتری میبخشند.
در سال ۲۰۲۵، تمرکز بر بهبود تجربه کاربری و توسعه اپلیکیشنهای آنچین میتواند ارزش این شبکه را افزایش دهد و کاربران بیشتری را به خود جذب کند.
- معرفی مدلهای جدید برای افزایش جذب ارزش و بهبود پایداری اکوسیستم، میتواند به رقابتپذیری بیشتر اتریوم در مقابل رقبای سرسخت خود کمک کند.
- رشد سریع شبکه بیس (Base) به عنوان یک لایه دوم برای اتریوم، بحثهایی را در مورد آینده این شبکه و نقش آن در اکوسیستم اتریوم ایجاد کرده است.
سولانا: حرکت از حاشیه به مرکز توجه، رشد و توسعه اپلیکیشنها
سولانا در سال ۲۰۲۴ با بهبود پایداری شبکه و افزایش فعالیتهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) و همچنین ارائه راهکارهای نوآورانه، جایگاه خود را در بازار تقویت و به عنوان یکی از بازیگران اصلی این عرصه ظهور کرد.
اکوسیستم این شبکه با جذب پروژههای نوآورانه و کارآمد و گسترش کاربردهای هوش مصنوعی به یکی از پویاترین و خلاقانهترین اکوسیستمهای بلاکچینی تبدیل شده است. سولانا همچنین با ارائه رابطهای کاربری ساده و کاربرپسند و کارمزدهای پایین، توانسته است کاربران جدید و فراوانی را به خود جذب کند. پیشبینی میشود در سال ۲۰۲۵، سولانا با معرفی ETF و گسترش اپلیکیشنهای جدید و کاربردی، رشد چشمگیری داشته باشد و به رقابت با غولهای این صنعت بپردازد.
سایر L1ها و زیرساختها: رقابت و نوآوری
رقابت در دنیای بلاکچینهای لایه ۱ در سال ۲۰۲۵ به اوج خود خواهد رسید. در این سال، شاهد ظهور L1های جدید و قدرتمندی مانند موناد (Monad)، براچین (Berachain) و سونیک (Sonic) خواهیم بود که هر یک با ویژگیها و قابلیتهای منحصر به فرد خود، اتریوم و سولانا را به چالش خواهند کشید.
موناد با تمرکز بر سرعت و مقیاسپذیری، براچین با رویکرد جامعهمحور و سونیک با ارائه زیرساختهای مناسب برای ساخت برنامههای غیرمتمرکز پیشرفته، سعی در جذب توسعهدهندگان و کاربران دارند. در کنار این رقابت، پروتکلهای ماژولار مانند سلستیا (Celestia) و اویل (Avail) نیز با ارائه راهکارهای نوآورانه برای مقیاسپذیری و تعاملپذیری (Interoperability)، نقش مهمی در توسعه اکوسیستم بلاکچین ایفا خواهند کرد. سلستیا با جداسازی لایههای اجماع و اجرا و Avail با ارائه راهحلهای مقیاسپذیری برای رولآپها، به بهبود کارایی و امنیت شبکههای بلاکچین کمک میکنند.
در این میان، ماشینهای مجازی جایگزین مانند Solana VM و Move VM نیز با ارائه ویژگیهای منحصر به فرد خود مانند سرعت و امنیت بالا، به محبوبیت خود ادامه خواهند داد و در کنار ماشین مجازی اتریوم (EVM)، گزینههای بیشتری را در اختیار توسعهدهندگان قرار خواهند داد.
این رقابت و نوآوری در L1 ها و زیرساختها، منجر به گسترش و پیشرفت اکوسیستم کریپتو و ارائه خدمات و برنامههای کاربردی بهتر و کارآمدتر به کاربران خواهد شد.
دیفای: ادغام، نوآوری و گسترش
در سال ۲۰۲۵، شاهد تحولات بزرگی در حوزه دیفای خواهیم بود. پروتکلهای دیفای با ادغام بیشتر با زیرساختهای خود و همچنین با استفاده از فناوریهای جدید مانند ZK-rollups و Optimistic rollups، به بهبود مقیاسپذیری و کاهش کارمز تراکنش خواهند پرداخت. همچنین، شاهد ظهور برنامههای کاربردی جدید و خلاقانه در این حوزه خواهیم بود که خدمات مالی غیرمتمرکز را به سطوح جدیدی از کارایی و دسترسی خواهند رساند.
به عنوان مثال، پروتکلهای وامدهی و قرضگیری غیرمتمرکز با ارائه شرایط بهتر و انعطافپذیرتر، به رقابت با سیستمهای مالی سنتی خواهند پرداخت. بازارهای پیشبینی نیز با ارائه ابزارهای جدید و پیشرفته برای پیشبینی رویدادهای مختلف، به جذب کاربران و افزایش حجم معاملات خود ادامه خواهند داد. توکنیزهسازی داراییهای واقعی (RWA) نیز با ارائه فرصتهای جدید برای سرمایهگذاری در داراییهای فیزیکی مانند املاک و مستغلات، به گسترش و تنوع بخشیدن به بازار دیفای کمک خواهد کرد.
همچنین، انتظار میرود پروتکلهای معاملات بازدهی با ارائه استراتژیهای جدید و کارآمدتر برای کسب درآمد از طریق ییلد فارمینگ (Yield Farming) و پلتفرمهای بازی با ارائه بازیهای بلاکچینی جدید و جذاب، کاربران بیشتری را به خود جذب کنند. این نوآوریها و پیشرفت در دیفای، به کارایی و پذیرش بیشتر خدمات مالی غیرمتمرکز کمک خواهد کرد و به کاربران امکان کنترل بیشتر بر داراییهای خود و دسترسی به خدمات مالی شفاف و منصفانه را خواهد داد.
هوش مصنوعی و کریپتو: همکاری و توسعه
در سال ۲۰۲۵، شاهد همکاری و توسعه بیشتر بین هوش مصنوعی و کریپتو خواهیم بود. این همکاری منجر به ظهور کاربردهای جدید و پیشرفته در کریپتو و همچنین بهبود کارایی و امنیت شبکههای بلاکچین خواهد شد. پلتفرمهایی مانند بیت تنسور (Bittensor) با ارائه زیرساختهای غیرمتمرکز برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی، به دموکراتیزه و غیرمتمرکز کردن توسعه هوش مصنوعی کمک میکنند.
ایجنتهای هوش مصنوعی نیز با قابلیت تعامل با پروتکلهای کریپتو، به خودکارسازی وظایف و بهبود تجربه کاربری در برنامههای غیرمتمرکز کمک خواهند کرد. به عنوان مثال، میتوان از ایجنتهای هوش مصنوعی برای مدیریت پورتفولیوی سرمایهگذاری، اجرای معاملات خودکار و همچنین ارائه پیشنهادات شخصیسازی شده به کاربران استفاده کرد.
همچنین، هوش مصنوعی میتواند در زمینه امنیت شبکههای بلاکچین نیز مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، میتوان از الگوریتمهای یادگیری ماشینی برای تشخیص و جلوگیری از حملات سایبری و همچنین شناسایی فعالیتهای مجرمانه در شبکههای بلاکچین استفاده کرد. این همکاری و توسعه بین هوش مصنوعی و کریپتو، به ایجاد اکوسیستم بلاکچین کارآمدتر، امنتر و کاربرپسندتر کمک خواهد کرد.
دیپین: رشد، گسترش و کاربردهای جدید
در سال ۲۰۲۵، شاهد رشد و گسترش شبکههای دیپین (DePIN) در حوزههای مختلف خواهیم بود. این شبکهها با استفاده از منابع غیرمتمرکز و ارائه انگیزههای اقتصادی به شرکتکنندگان، به ایجاد زیرساختهای کارآمدتر و امنتر در دنیای دیجیتال کمک میکنند.
در حوزه انرژی، شبکههای دیپین میتوانند به بهینهسازی مصرف انرژی و کاهش هزینهها کمک کنند. به عنوان مثال، میتوان از شبکههای دیپین برای اشتراکگذاری انرژی خورشیدی بین خانوارها و همچنین ذخیرهسازی انرژی اضافی در باتریهای غیرمتمرکز استفاده کرد. در حوزه ذخیرهسازی داده، شبکههای دیپین میتوانند جایگزینی امن و غیرمتمرکز برای سرویسهای ذخیرهسازی ابری متمرکز باشند. به عنوان مثال، فایل کوین (Filecoin) با ارائه فضای ذخیرهسازی غیرمتمرکز و امن، به کاربران امکان کنترل بیشتر بر دادههای خود را میدهد. در حوزه ارتباطات بیسیم، شبکههای دیپین میتوانند به ایجاد پوشش شبکه بیسیم گسترده و با هزینه کم کمک کنند. به عنوان مثال، هلیوم (Helium) با استفاده از دستگاههای کاربران برای ایجاد شبکه بیسیم غیرمتمرکز، به ارائه خدمات اینترنت با هزینه کم در مناطق محروم کمک میکند.
انتظار میرود شبکههای تعیین موقعیت لحظهای دقیق، مانند GEODNET، با گسترش خود، تا پایان سال ۲۰۲۵، مناطق با ارزش بالا در اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی را به طور کامل پوشش دهند. این گسترش، به افزایش دقت موقعیتیابی در این مناطق کمک میکند. همچنین، پیشبینی میشود درآمد سالانه این شبکهها به بیش از ۱۰ میلیون دلار برسد.
همچنین، انتظار میرود دیپین در حوزههای جدیدی مانند اینترنت اشیا و محاسبات نیز کاربرد پیدا کند. به عنوان مثال، میتوان از دیپین برای جمعآوری و پردازش دادههای حسگرها در شبکههای اینترنت اشیا و همچنین اجرای برنامههای کاربردی در شبکه استفاده کرد. این گسترش و کاربردهای جدید، به ایجاد شبکههای غیرمتمرکز کارآمدتر و امنتر و همچنین به توسعه خدمات و زیرساختهای جدید در دنیای دیجیتال کمک خواهد کرد.
امور مالی متمرکز: رقابت، نوآوری و ادغام
در سال ۲۰۲۵، رقابت در حوزه امروز مالی متمرکز (CeFi) به شدت افزایش خواهد یافت. صرافیهای متمرکز برای جذب کاربران و افزایش سهم بازار خود، به ارائه خدمات جدید و خلاقانه و همچنین کاهش کارمزدها روی خواهند آورد. همچنین، شاهد ادغام بیشتر خدمات متمرکز و غیرمتمرکز خواهیم بود. به عنوان مثال، صرافیها ممکن است به کاربران خود امکان دسترسی به پلتفرمهای دیفای را از طریق پلتفرم خود ارائه دهند.
همچنین، انتظار میرود صرافیها با ارائه خدمات جدید مانند استیکینگ، وامدهی و همچنین معاملات آتی و اختیار معامله (آپشن)، به تنوع بخشیدن به خدمات خود و جذب کاربران با نیازهای مختلف بپردازند. در کنار این رقابت و نوآوری، امنیت نیز به عنوان یکی از مهمترین عوامل در جذب و حفظ کاربران اهمیت زیادی خواهد داشت. صرافیها با سرمایهگذاری در زیرساختهای امنیتی و همچنین پیادهسازی روشهای احراز هویت (KYC) پیشرفته، سعی در افزایش امنیت پلتفرم خود و جلب اعتماد کاربران خواهند کرد. این رقابت و نوآوری در سیفای، به بهبود خدمات و افزایش کارایی صرافیها و همچنین به گسترش و پذیرش بیشتر کریپتو در بین کاربران کمک خواهد کرد.
جمعبندی و نگاهی به آینده روشن رمزارزها
گزارش «مساری» با تحلیل دقیق و جامع خود، تصویری شفاف و واقعبینانه از چشمانداز رمزارزها در سال ۲۰۲۵ ارائه میدهد. بلوغ روزافزون بیت کوین به عنوان یک ارز جهانی، استمرار جذابیت میمکوینها و گسترش مشارکت نهادی از جمله نکات کلیدی و مهم این پیشبینیها هستند.
با بهبود شرایط نظارتی و افزایش شفافیت و همچنین توسعههای فنی و نوآوریهای گوناگون، انتظار میرود سال ۲۰۲۵ نقطه عطفی برای صنعت رمزارز باشد و این صنعت را وارد مرحله جدیدی از رشد و بلوغ کند. توسعههای جدید و خلاقانه در شبکههایی مانند سولانا و اتریوم نیز میتواند به تنوع بیشتر و جذب کاربران جدید به این دنیای هیجانانگیز کمک کند. این گزارش به وضوح نشان میدهد که صنعت رمزارزها با سرعت زیادی به سمت بلوغ و پایداری حرکت میکند و سالهای آینده، فرصتهای بسیار زیادی را برای نوآوری، سرمایهگذاری و رشد فراهم خواهد کرد.