شاید تا همین چند ماه پیش صحبت از برنامه غیرمتمرکز (Dapps) روی شبکه بیت کوین خندهدار به نظر میآمد، اما این اتفاق رخ داده است. Dappها که عادت داریم آنها را روی شبکه اتریوم ببینیم، با کاربردهای خاص خود صنعت ارز دیجیتال را دگرگون کردند. از طرف دیگر، این روزها اکوسیستم بیت کوین نیز در حال توسعه است و شاهد ایجاد توکنها و استانداردهای مختلف در آن هستیم. تراستلس کامپیوتر (Trustless Computer) یکی از پروژههایی است که میخواهد قابلیتهای شبکه اتریوم را به شبکه بیت کوین بیاورد. در این مقاله با میهن بلاکچین همراه باشید تا معرفی مختصر و مفیدی از پروتکل تراستلس کامپیوتر و برنامههای غیرمتمرکز در شبکه بیت کوین داشته باشیم.
پروتکل تراستلس کامپیوتر چیست؟
پلتفرم Trustless Computer یک پروتکل لایه ۱ است که میخواهد تا حد ممکن شبکه بیت کوین را غیرمتمرکز کند و قابلیتهای جدیدی را به این شبکه بیاورد. پروتکل تراستلس به توسعهدهندگان امکان میدهد که قابلیتهایی مثل دائو (DAO)، صرافی غیرمتمرکز (DEX)، توکن بیهمتا (NFT)، مزایده، وامدهی، ذخیرهسازی داده و بسیاری از کاربردهای دیگر را در شبکه بیت کوین پیادهسازی کنند. در واقع از طریق پروتکل Trustless، توسعهدهندگان میتوانند Dappهای خود را در شبکه بیت کوین راهاندازی کنند.
در حال حاضر، برنامههای غیرمتمرکز زیر در شبکه بیت کوین قابل اجرا هستند:
- BFS یا سیستم فایل بیت کوین (Bitcoin File System)
- پروتکل اوردینالز (Ordinals Protocol)
- توکنهای BRC-20 (معادل توکنهای ERC-20)
- NFTها (BRC-21)
- BNS یا سیستم نام بیت کوین (Bitcoin Name System)
اگر میخواهید اطلاعات کاملتری در مورد توکنهای NFT و استاندارهای بیت کوین که حسابی سروصدا کردهاند به دست آورید، پیشنهاد میکنم میهن پادکست بررسی عمیق استانداردهای توکنسازی روی شبکه بیت کوین را گوش دهید.
تیم پروتکل تراستلس در حال توسعه دنیایی به نام The New Bitcoin City هستند که خانه قراردادهای هوشمند و Dappهای بیت کوین محسوب میشود. برای اولین بار، حساب توییتری punk3700 در این توییت اعلام کرد که توانست یک قرارداد هوشمند در شبکه بیت کوین بسازد. اخیرا یک توکن نیز برای این قرارداد هوشمند راهاندازی شد که در واقع یک میمکوین است و GM نام دارد. این توکن از ۴۹۱۷ سرمایهگذار بیش از ۵ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است.
توکنومیکس توکن GM به شرح زیر است:
- ۱۰,۰۰۰ توکن GM
- ۸۰ درصد برای تامین مالی جمعی یا Crowdfund
- ۱۰ درصد برای لیست کردن در صرافیها
- ۱۰ درصد برای تیم توسعهدهنده
دنیای The New Bitcoin City شامل چه بخشهایی است؟
شهر جدید بیت کوین از ۴ بخش اصلی تشکیل شده است: دهکده تولید (Generative village)، ناحیه دیفای (Defi District)، سرزمین فانتزی (Fantasy Land) و میدان پرسپترون (Perceptron Square).
در بخش Generative village گنجینهای از آثار هنری کریپتویی را کشف میکنید که با الگوریتمهای پیچیده ساخته شدهاند و در واقع شاهکارهای دیجیتال محسوب میشوند.
در قسمت Defi District یک سیستم مالی غیرمتمرکز قدرتمند و توکنهای BRC-20 آن را خواهید دید. این بخش، یک منطقه مملو از نوآوریهای مالی است که در آن موانع اقتصاد سنتی از میان برداشته شده و فرصتهای جدید برای تولید ثروت خلق شده است. تصور کنید که تمام پروتکلهای غیرمتمرکز اتریوم به شبکه بیت کوین بیایند.
بخش Fantasy Land یک متاورس خودگردان است که خودش را توسعه میدهد. فانتزی لند دنیایی است که برای تکامل از ایدهها و تخیلات مشارکتکنندگان خود کمک میگیرد.
نهایتا، بخش Perceptron Square را داریم که یک شبکه هوش مصنوعی آنچین است. پرسپترونها اولین شبکههای عصبی هستند که بهصورت درونزنجیرهای کار میکنند و برای همیشه در بلاک چین بیت کوین ماندگار خواهند شد.
Dappهای بیت کوین که در حال حاضر فعال هستند
در حال حاضر Dappهای مختلفی در بیت کوین راهاندازی شدهاند که میتوانید آنها را آزمایش کنید و با آنها تعامل داشته باشید. در اینجا تعدادی از این Dappهای فعال بیت کوین را بررسی میکنیم.
- تراستلس والت (Trustless Wallet): کیف پول تراستلس یک درگاه به Dappهای شبکه بیت کوین است.
- تراستلس بریج (Trustless Bridge): تراستلس بریج پلی است که امکان سواپ کردن دارایی بین بلاکچینهای مختلف را فراهم میکند.
- تراستلس مارکت (Trustless Market): در بازار تراستلس میتوانید توکنهای BRC-20 بسازید و آنها بفروشید (یا توزیع کنید).
- تراستلس فاست (Trustless Faucet): یک فاست ارز دیجیتال است که در ازای آزمایش و استفاده از Dappهای پروتکل Trustless Computer توکن TC میدهد.
- توکنهای بیهمتای تراستلس (Trustless NFTs): استاندارد توکن BRC-721 در شبکه بیت کوین مشابه استاندارد ERC-721 اتریوم است. این استاندارد اجرای تمام قابلیتهای اتریوم را در بیت کوین ممکن میکند.
- دامنههای تراستلس (Trustless domains): تراستلس دامین یک سیستم نامگذاری غیرمتمرکز، بدون نیاز به مجوز و متنباز در شبکه بیت کوین است.
سوالات متداول (FAQ)
- آیا روی بیت کوین هم برنامه غیرمتمرکز داریم؟
بله، به کمک پروتکل Trustless Computer میتوان برنامههای غیرمتمرکز را روی شبکه بیت کوین ایجاد کرد. - چه برنامههای غیرمتمرکزی روی بیت کوین اجرا شدهاند؟
برنامههای غیرمتمرکز مختلفی روی شبکه بیت کوین ایجاد شدهاند که میتوان آنها را تست کرد. به عنوان مثال میتوان به کیف پول، بریج، فاست، توکنهای بیهمتا و بازار Trustless اشاره کرد.
جمعبندی
بیت کوین دیگر صرفا یک ارز دیجیتال بدون استفاده نیست. با رشد و توسعه اکوسیستم ارزهای دیجیتال، شبکه بیت کوین نیز تکامل یافته و قابلیتهای جدیدی به آن اضافه شده است. پروتکل Trustless Computer پلتفرمی است که قابلیتهای شبکه اتریوم از جمله برنامههای غیرمتمرکز را به بیت کوین آورده است. با ظهور قابلیتهایی مثل پروتکل اوردینالز و استانداردهای BRC-20 و BRC-721، رشد و تکامل اکوسیستم بیت کوین سرعت گرفته است. البته در حال حاضر Dappهای بیت کوین هنوز در مراحل اولیه خود هستند. در این مطلب شما را با برنامه غیرمتمرکز در شبکه بیت کوین آشنا کردیم و به پروتکل تراستلس کامپیوتر و نحوه کار آن اشاره کردیم. نظر شما درباره پروتکل Trustless و برنامههای آن برای دگرگون کردن اکوسیستم بیت کوین چیست؟