مدل EUTXO شبکه کاردانو اخیرا به محل بحث موافقان و مخالفان تبدیل شده است و هاسکینسون مخالفان آن را به بی اطلاع بودن متهم کرده است. اما اصلی ترین انتقادات مطرح شده به این مدل چیست؟
به گزارش میهن بلاکچین و به نقل از ای‌ام‌بی کریپتو، چارلز هاسکینسون، بنیانگذار شبکه کاردانو در تاریخ ۸ مه (۱۸ اردیبهشت) به منتقدان مدل تراکنش‌های خرج‌نشده گسترش یافته (EUTXO) که ابتکار بلاکچین کاردانو است، واکنش نشان داد. او در این باره گفت:
جالب‌ترین بخش مدل پیشنهادی EUTXO این است که دانش اندک توسعه‌دهندگان برنامه‌های غیرمتمرکز درباره برنامه‌نویسی فانکشنال را آشکار می‌کند.
کاردانو مدل EUTXO را پس از هاردفورک آلونزو، برای پشتیبانی از چندین دارایی به صورت همزمان و همچنین به کارگیری قراردادهای هوشمند معرفی کرد که ارتقاء مهمی برای پشتیبانی از هدف این شبکه برای ترکیب و تعامل برنامه‌های غیرمتمرکز (dApp) مختلف با یکدیگر محسوب می‌شود. در حقیقت، درست مانند بیت کوین، کاردانو نیز یک بلاکچین مبتنی بر خروجی‌های خرج نشده (UTXO) برای دفتر کل خود معرفی کرد که آن را از سایر شبکه‌های مبتنی بر حساب (Account-Based) مانند اتریوم جدا می‌کند.
بسیاری از توسعه‌دهندگان و علاقه‌مندان مختلف به بحث درباره EUTXO پرداختند و به مزایای آن اشاره کردند. با این حال، جاستین بونس (Justin Bons)، مدیر ارشد اجرایی شرکت سایبر کپیتال (CyberCapital)، نسبت به مدل EUTXO انتقادات دقیقی را مطرح کرد. او در رشته توییت خود گفت:
کاردانو با اتکا به مدل UTXO به جای مدل مبتنی بر حساب، مزایای بسیاری را از دست داده است.
مشکلات مدل UTXO در مقایسه با مزایای آن بسیار بیشترند.
از تجربه کاربری ضعیف‌تر گرفته تا محدودیت چشمگیر در قابلیت قراردادهای هوشمند.
دلیل انتقاد جاستین بونس از مدل EUTXO چیست؟
جاستین بونس در رشته توییت خود انتقادات مفصلی را مطرح کرد. او می‌گوید مدل UTXO کاردانو (همان EUTXO) فاقد یک Global State مناسب است و این موضوع قابلیت همکاری بین قراردادهای هوشمند را به طرز چشمگیری محدود می کند. ثابت شده است که یک Global State برای ایجاد یک اکوسیستم واقعی دیفای مانند آنچه در اتریوم شاهد آن هستیم، ضروری است. این محدودیت در شبکه کاردانو وجود دارد زیرا قراردادهای متعدد بدون ایجاد مشکلات متعدد، امکان ارجاع به خروجی‌های یکسان را ندارند. برای حل این مشکل، کاردانو مدل UTXO گسترش یافته (یا Extended UTXO یا به اختصار EUTXO) را پیشنهاد کرده است که در آن UTXO گسترش یافته تا State قرارداد را هم شامل شود.
نتیجه این ابتکار این است که هر قرارداد هوشمند امکان ثبت تنها یک تراکنش در هر بلاک را دارد. و اگر بسیاری از قراردادها یا کاربران مجبور به دسترسی به State یک خروجی باشند، مسابقه‌ای ایجاد می‌شود تا اولین کسی باشند که آن UTXO را خرج می‌کنند. مسابقه‌ای که تنها می‌تواند یک برنده داشته باشد.
این موضوع تجربه کاربری و قابلیت انواع خاصی از قراردادهای هوشمند را به شدت کاهش می‌دهد. این همان جایی است که محدودیت «یک تراکنش در هر بلاک» برای قراردادهای هوشمند کاردانو معمولا اشتباه فهمیده می‌شود. از آنجایی که این محدودیت فقط در مورد انواع خاصی از قراردادهای هوشمند اعمال می شود. با این حال این موضوع تنوع قراردادهای هوشمندی که روی کاردانو امکلن پیاده‌سازی دارند را به شدت کاهش می‌دهد.
به همین دلیل است که امروزه در کاردانو امکان ایجاد یک دفتر سفارشات یکپارچه یا بازارساز خودکار با تنها یک قرارداد هوشمند وجود ندارد. این موضوع برای صرافی‌های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ که به رسیدن به اجماع در مورد قیمت نیازمندند مشکل بزرگی محسوب می‌شود.
در حال حاضر صرافی‌های غیرمتمرکزی در کاردانو وجود دارند، اما آنها یا از این محدودیت رنج می‌برند یا مانند ساندی سواپ (SundeaSwap) برای دور زدن این مشکل بعضی عناصر متمرکز را به طراحی خود وارد کرده‌اند.
واکنش بازار به تحولات اخیر در فضای کاردانو چه بوده است؟
کاردانو اخیرا توانست پروژه ترا را پشت سر بگذارد و به هشتمین رمزارز بزرگ از نظر ارزش بازار تبدیل شود. علاوه بر این، در زمانی که خبر استفاده از مدل EUTXO منتشر شد، نسبت ارزش بازار به ارزش واقعی (MVRV) کاردانو به ۲.۵٪ رسید که نشان می‌دهد زمان خوبی برای خرید بوده است.
در کنار این موضوع، حجم معاملاتی نیز افزایش یافته که در نمودار زیر کاملا مشهود است. این نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران با وجود احساسات نزولی بازار، هنوز هم به پروژه کاردانو ایمان دارند.
قیمت رمزارز بومی کاردانو واکنش چندانی به تحولات اخیر نشان نداد به طوری که قیمت ADA در زمان نگارش خبر، با ۱۴٪ کاهش در طول هفته به ۰.۶۷ دلار رسیده است.
