اختاپوس شبکهای چندزنجیرهای، مبتنی بر بلاکچین Near با قابلیت همکاری است که قصد حل کردن یکی از مشکلات بزرگ برنامههای وب ۳ را دارد؛ آنها ورود یک پروژه به فضای نسل سوم وب را ساده و ارزان میکنند. این شبکه هزینه بوتاستراپ پروژهها را از میلیونها دلار به کمتر از ۱۰۰ هزار دلار میرساند. اختاپوس از فریمورک ساباستریت استفاده میکند و پروژههای مختلف، میتوانند از زنجیرههای مخصوص اپلیکیشن این شبکه موسوم به Appchain استفاده کنند. اپچین قابلیتها و مزایای زیادی از جمله امنیت، مقیاسپذیری و قابلیت همکاری را به همراه دارد، ضمن اینکه پروژهها میتوانند توکنومیکس، حاکمیت و مکانیزم اجماع مخصوص به خودشان را داشته باشند. در این مقاله از میهن بلاکچین، پس از پرداختن به این که شبکه Octopus چیست و چطور کار میکند، اپچینها و برنامه شتابدهنده این شبکه را نیز بررسی میکنیم. در ادامه در مورد تیم پروژه، سرمایهگذاران و شرکا، نقشه راه و توکن بومی این شبکه یعنی OCT اطلاعاتی را به شما میدهیم.
شبکه Octopus چیست؟
ابتدا تعریف کامل این شبکه را ارائه میدهیم که شاید کمی سنگین باشد، در ادامه برای درک اینکه شبکه اختاپوس چیست، اشاره کوتاهی به اجزای این تعریف میکنیم. Octopus Network یک شبکه بلاکچینی چندزنجیرهای، دارای قابلیت همکاری و مبتنی بر پروتکل Near برای لانچ و راهاندازی بلاکچینهای مخصوص برنامه (application-specific blockchains) وب ۳ است؛ بلاکچینهایی که بر اساس ساباستریت (Substrate) کار میکنند و با ماشین مجازی اتریوم (EVM) نیز سازگار هستند. این بلاکچینهای مخصوص برنامه در شبکه اختاپوس، اپچین (Appchain) نام دارند.
ساب استریت یک چارچوب (Framework) متن باز برای توسعه بلاکچین است که توسط شرکت پریتی تکنولوژی (خالق پولکادات) ایجاد شده است. همه نوع بلاکچینی را میتوان روی Substrate ساخت؛ کما اینکه پاراچینهای پولکادات و اپچینهای اختاپوس بر این بستر ایجاد میشوند.
Appchain یا بلاکچین مخصوص برنامه، یک بلاکچین مستقل است که برای مجموعه خاصی از اپلیکیشنهای سفارشی خودش استفاده میشود. برخلاف برنامههای غیرمتمرکز (DApp)، اپچین به توسعهدهندگان اجازه می دهد تا اپلیکیشنهای خود را از نظر ساختار حاکمیتی، طراحی اقتصادی و الگوریتم اجماع اساسی سفارشی کنند.
انتخاب نام اختاپوس برای این پروژه به دلیل هوش بالای این حیوان و پاهای آن است. پاهای اختاپوس نماد عدم تمرکز در این شبکه است.
هدفی که شبکه اختاپوس دنبال میکند، تسهیل موانع برای ورود یک پروژه به فضای وب۳ است. هزینه راهاندازی (Bootstrap) یک پروژه با استفاده از اپچینهای شبکه اختاپوس، از میلیونها دلار به کمتر از ۱۰۰ هزار دلار کاهش مییابد.
شبکه اختاپوس چطور کار میکند؟
در ساختار شبکه اختاپوس که از مکانیزم اجماع اثبات سهام اجارهای (LPOS) استفاده میکند، Octopus Relay وجود دارد که مجموعهای از قراردادهای هوشمند است و روی بلاکچین نیر اجرا میشود. این رلهها در کنار امنیت اجارهای برای زنجیرههای اپلیکیشن، قابلیت همکاری با شبکه نیر و سایر اپچینها را به ارمغان میآورند. همچنین این شبکه دائوی خودش را راهاندازی خواهد کرد تا حاکمیت را به دست جامعه آن بسپارد.
شبکه اختاپوس از طریق پلهای شبکه نیر با دیگر بلاکچینها در ارتباط است، به عنوان مثال از طریق بریج Rainbow با شبکه اتریوم تعامل دارد. همچنین از طریق فناوری ارتباط بین بلاکچینی IBC، با بلاکچینهایی که از این قابلیت استفاده میکنند، تعامل خواهد داشت.
هر شخصی میتواند با استیک کردن ارز دیجیتال OCT در رلهها، در تامین امنیت اپچینها مشارکت کند. سپس اعتبارسنجها باید نودهای ولیدیتور برای اپچین، پیکربندی و راهاندازی کنند. کار این نودها رسیدن به اجماع برای تولید بلاکهاست و در ازای این کار، توکن بومی Appchain را پاداش میگیرند.
اگر یک یا چند ولیدیتور در فرآیند اعتبارسنجی تقلبی انجام دهند، هر نود صادقی میتواند اثبات تقلب (Proof of Fraud) را به رله شبکه اختاپوس ارسال کند. اگر این ادعا تایید شود، میزانی از توکنهای استیکشده متقلبان به عنوان جریمه کسر میشود.
برای ولیدیتور شدن پس از انتخاب اپچین مورد نظر، حداقل باید ۵۰۰۰ توکن OCT استیک کرد. دلیگیتورها نیز هر میزانی که بخواهند میتوانند استیک کنند و حق آن را به نود اعتبارسنج مورد نظرشان بدهند. برای هر دو نوع نود، یک دوره Unbond به طول ۲۱ روز وجود دارد؛ یعنی هر زمان تصمیم بگیرید که توکنهای خود را از استیک در بیاورید، برای انتقال آنها باید ۲۱ روز منتظر بمانید.
یک نود ولیدیتور، برای دریافت پاداش باید به میزان سهمش حداقل فعالیت ۷۰ درصدی در دوره زمانی مشخص (معمولا روزانه)، در تایید بلاکها داشته باشد. با ذکر مثالی این موضوع را روشن میکنیم. مثلا اگر در اپچینی هر ۶ ثانیه بلاکها ساخته شود، در یک روز ۱۴٬۴۰۰ بلاک خواهیم داشت. اگر ۱۰۰ اعتبارسنج وجود داشته باشند، سهم هر یک ۱۴۴ بلاک میشود. یک ولیدیتور برای دریافت پاداش باید حداقل ۷۰ درصد ۱۴۴ بلاک را اعتبارسنجی کرده باشد.
تخصیص پاداش به نودها نیز به این صورت است که ۲۰ درصد از پاداش استیک، به عنوان هزینه کمیسیون به نود ولدیتور تایید کننده بلاک میرسد. ۸۰ درصد باقیمانده به نسبت میزان توکنی که ولیدیتور و دلیگیتورها استیک کردهاند، بین آنها تقسیم خواهد شد. جدول زیر مثالی است از پاداشی که نودها بر اساس تعداد توکن OCT که استیک کردهاند کسب میکنند، برای اپچینی که توکن بومی آن XYZ و پاداش آن ۱۰۰ XYZ است.
میزان توکن OCT استیکشده میزان توکن XYZ پاداشداده شده Validator 0 ۱۰۰۰۰ ۶۰ Delegator A ۳۰۰۰ ۱۲ Delegator B ۵۰۰۰ ۲۰ Delegator C ۲۰۰۰ ۸
Octopus Network چه سرویسهایی ارائه میکند؟
قطعا بزرگترین و مهمترین سرویسی که شبکه اختاپوس ارائه میکند، اپچینها هستند. اپ چینهای اختاپوس، ظرفیت پردازش تراکنش اختصاصی دارند و میتوانند به راحتی به توان عملیاتی ۱۰۰۰ تراکنش در ثانیه و نهاییشدن (Finality) سریع دست یابند. علاوه بر این، اپچینهای موجود در شبکه اختاپوس میتوانند امنیت و مقیاسپذیری خود را در صورت نیاز افزایش دهند؛ این موضوع هزینه انتشار یک اپچین را تا نزدیک ۱۰۰ درصد کاهش میدهد.
سرویس مهم دیگر شبکه اختاپوس، شتابدهنده آن است. تیم Octopus به خوبی میداند که در فضای بلاک چین، توسعهدهندگان قرارداد هوشمند Solidity، بسیار پرکارتر از توسعهدهندگان Substrate هستند. بنابراین اولین کار تبدیل توسعهدهندگان Web و Solidity، به توسعهدهندگان Substrate است.
تیم Octopus با موفقیت IBC را برای Substrate ساخته و دورههای آموزشی آنلاین Substrate را در چین ارائه کرده است. بسیاری از اعضای تیم اختاپوس به عنوان دستیار آموزشی برای این دوره خدمت کردهاند و اکنون یک دوره رسمی است که توسط شرکت پریتی تامین میشود. این آموزشها بسیار خوب هستند، اما توسعهدهنده همهچیز نیست.
هر سه ماه، برنامه شتابدهنده اختاپوس مجموعهای از دورهها را به مدت ده هفته برگزار میکند. در طول هر دوره، موضوعاتی مانند اقتصاد توکن، طراحی محصول Web3.0، ساخت جامعه، حاکمیت بلاک چین، مقررات رمزنگاری و جمعآوری سرمایه برای پروژههای رمزنگاری ارائه میشود. کارشناسان قوی و باسابقه دعوت شده برای سمینارها دعوت میشوند و به عنوان مربی در دسترس خواهند بود.
در پایان هر فصل، بنیاد Octopus یک نمایشگاه (Showcase Day) برگزار میکند و پنج پروژه برتر Appchain را انتخاب کند. هر پروژه ۵۰ هزار دلار جایزه دریافت خواهد کرد.
به این ترتیب، بنیاد اختاپوس هر سال به طور مستقیم ۲۰ Appchain را از طریق برنامه Octopus Accelerator تامین مالی و در مجموع یک میلیون دلار به آنها اعطا میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر همچون حامیان و مدرسان این برنامه شتابدهنده، به این لینک مراجعه کنید.
اپ چینها چطور انتخاب میشوند؟
معماری شبکه اختاپوس به گونهای است که میتواند میزبان صدها اپ چین مختلف باشد. تصمیمگیری در مورد اینکه کدام پروژه حق استفاده از امکانات شبکه را داشته باشد بر عهده جمعه اختاپوس گذاشته شده است.
هولدرهای توکن OCT علاوه بر تامین امنیت، با دادن رای مثبت یا منفی به پروژههایی که کاندید شده و در صف انتظار هستند، اپچینها را مشخص میکنند. زنجیرههای مبتنی بر ساب استریت، با طی کردن موفقیتآمیز مراحل زیر میتوانند به یک اپچین شبکه اختاپوس تبدیل شوند:
- ثبتنام: با داشتن یک وایتپیپر، مدت زمانی فعال بودن و واریز مقداری OCT، میتوانند ثبتنام کنند.
- بازبینی کدها: کدهای پروژه برای اطمینان از تطابق با وایتپیپر و عدم وجود مشکلات امنیتی بازبینی میشوند.
- رایگیری: برنامههایی که از مرحله قبل عبور میکنند، در یک صف قرار میگیرند و هولدرهای OCT، در یک بازه زمانی یک یا دو هفتهای به آنها رای میدهند. برنامهای که اول شود به مرحله بعدی میرود.
- ورود به صحنه: در این مرحله هولدرها توکنهایشان را برای ولیدیتور یا دلیگیتور بودن اپچین، استیک میکنند. اگر حداقل مورد نیاز تامین شد، پروژه به مرحله آخر میرسد.
- راهاندازی: شبکه ۴ نود برای راهاندای اپچین اختصاص میدهد. سپس ولیدیتورها باید نودهایشان را راهاندازی کنند تا در اجماع اپچین مشارکت داشته باشند.
شبکه Octopus میداند که اپچینها نقش حیاتی در این شبکه دارند. بنابراین برخلاف اکثر شبکهها که برای راهاندازی برنامه روی آنها باید هزینه پرداخت کرد، در شبکه اختاپوس به ۱۰۰ اپچین اولیه، میزان ۱۰۰هزار توکن OCT پاداش داده میشود. همچنین ۱۰زنجیره اول، ۱ میلیون OCT اضافی به عنوان پاداش دریافت میکند. در زمان نگارش این مقاله، سه اپچین DEIP، Myriad و DeBio روی اختاپوس اجرا شدهاند و چندین پروژه نیز در صف بررسی قرار دارند..
بررسی تیم Octopus Network
شبکه اختاپوس در سال ۲۰۲۱ توسط سه چینی تاسیس شد. تیم پشت شبکه Octopus هم در فضای رمزنگاری و هم در توسعه نرمافزار، با استعداد و با تجربه است. در تیم Octopus بیش از ۲۵ نفر حضور دارند و روی کمکهای مالی در پروتکلهای لایه ۱ از جمله کازموس، چین لینک و Oasis کار کرداند. آنها با موفقیت IBC برای Substrate و همچنین دوره آموزش آنلاین ساباستریت را در چین ساختهاند. آنها همچنین شرکتکنندگان فعال و سازمان دهندگان مشترک جامعه Rust در چین هستند.
لوئیس لیو (Louis Liu) یکی از بنیانگذارن شبکه Octopus است که از سال ۲۰۱۳ به فضای کریپتو ورود کرده است. او قبل از اختاپوس، سابقه کار به عنوان مشاور در HP، طراح در Aspire China، مدیر محصول در China Mobile و مدیر ارشد فناوری در کمپانی Beijing Keyin را داشته است.
سرمایهگذاران و شرکای شبکه اختاپوس چه کسانی هستند؟
با مراجعه به سایت شبکه اختاپوس، در قسمت شرکا نامهای بزرگی را میبینیم. همکاران این پروژه عبارتند از:
- پروتکل نیر
- کازموس
- سولانا
- چین لینک
- آرویو
- فلو
- بنیاد Oasis
- Kyve Network (شبکهای برای ذخیره دادهها)
- Platon Network (زیرساخت غیرمتمرکز بلاکچینی)
- Astar network
- Bewater (کامیونیتی توسعهدهندگان فعال)
طبق اطلاعات وبسایت کرانچبیس، ۴۱ سرمایهگذار برای Octopus Network وجود دارد که تاکنون حدود ۸ میلیون دلار در این پروژه سرمایهگذاری کردهاند. تعدادی از شرکتهایی که در بخش حامیان و سرمایهگذاران این پروژه وجود دارند عبارتند از:
- NetZero Capital
- Digital Currency Group
- K300 Ventures
- Jubi Lab
- Youbi Capital
- Spark Digital Capital
- Electric Capital
- OKEx Block Dream Ventures
- Vestigium
- ChainX
- NGC Capital
- NEAR Protocol
بررسی نقشه راه شبکه Octopus
در سایت Octopus Network، نقشه راه این پروژه برای فصلهای سال ۲۰۲۲ ارائه شده است. در فصل اول که سپری شده است، مهمترین اتفاقات قالب Appchain سازگار با ماشین مجازی اتریوم و پل کازموس Astar بوده است.
در فصل دوم سال، ورژن ۱ دائوی این شبکه راهاندازی میشود. مورد مهم دیگر علاوه بر بریج Astar، پل IBC اپچینهای اختاپوس با شبکه کازموس است.
در فصل سوم ۲۰۲۲، مجموعه ابزارهای اثبات سهام اجارهای در دستور کار است. همچنین ورژن ۲ دائو نیز راهاندازی میشود. سومین مورد مهم این فصل، پل بین بلاکچینی Appchainها با شبکه پولکادات است.
در سه ماه پایانی سال، تکمیل ورژن دوم و کار روی ورژن سوم DAO در برنامه قرار گرفته است. همچنین تلاش برای پل IBC پولکادات همچنان ادامه دارد.
توکن OCT چیست؟
ارز دیجیتال OCT، توکن بومی شبکه اختاپوس و دارای استاندارد NEP141 شبکه نیر است، البته نسخه ERC20 این توکن نیز در دسترس است. کاربران و توسعهدهندگانی که از شبکه استفاده میکنند، کارمزد ولیدیتورها را در قالب این رمزارز می پردازند. این توکن دارای سه کاربرد اصلی در شبکه اختاپوس است:
- استیک کردن: افراد با استیک OCT، به تامین امنیت اپچینی که به آن اعتقاد دارند کمک می کنند و در ازای آن پاداش میگیرند.
- رای دادن: هولدرها با رای دادن مشخص میکنند که کدام اپچین روی شبکه قرار بگیرد.
- حاکمیت: با راهاندازی دائو، همه هولدرها در حاکمیت شبکه نقشه خواهند داشت.
عرضه کل ارز دیجیتال اختاپوس به ۱۰۰ میلیون واحد محدود شده است. همه توکنهای در آگوست سال ۲۰۲۱ مینت شدهاند، اما یکجا وارد چرخه نشدهاند. توکنهای تعلق گرفته به تیم، بنیاد، سرمایهگذارن استراتژيک و Angel که ۶۵ درصد از کل توکنها هستند، از ۱ سپتامبر ۲۰۲۱ تا ۱ سپتامبر ۲۰۲۴ آزاد خواهند شد. نحوه توزیع توکنها به شرح زیر است:
- ۲۴ درصد برای تیم پروژه
- ۱۵ درصد به عنوان پاداش
- ۱۰ درصد برای بنیاد
- ۵ درصد برای ایردراپ
- ۲.۵ درصد برای عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز
- ۱۵ درصد برای سرمایهگذاران اولیه (مرحله Seed)
- ۱۲.۵ درصد برای سرمایهگذاران سری A
- ۶ درصد برای Angel Investors
- ۵ درصد برای سرمایهگذران و شرکای استراتژیک
- ۵ درصد برای تامین امنیت اولیه اپچینهای Octopus Network که ۲۰۰هزار OCT به هر Appchain اختصاص پیدا خواهد کرد.
به گزارش کوینمارکتکپ در زمان نگارش مقاله (۴ خرداد ۱۴۰۱)، حدود ۵۰.۷ میلیون توکن OCT در گردش است. قیمت OCT، تقریبا ۰.۷ دلار است. بالاترین قیمت ثبت شده برای این رمزارز ۷ دلار در ۲۶ دی ۱۴۰۰ و پایینترین قیمت آن، ۰.۶۴ دلار در ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ است.
توکن OCT را از کجا بخریم؟
ارز دیجیتال OCT در صرافیهای متمرکز گیت،کوینکس، MEXC و HOO قابل معامله است. همچنین در صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ نسخه ERC20 آن وجود دارد. صرافی غیرمتمرکز Ref Finance که روی شبکه نیر است نیز از این معاملات رمزارز پشتیبانی میکند. معاملات توکن OCT در دو پلتفرم Jubi و Bibox هم انجام میشود.
کیف پول مناسب ارز دیجیتال OCT چیست؟
کیف پولهایی که از استاندارد ERC20 پشتیبانی میکنند، برای نگهداری از توکن OCT روی شبکه اتریوم مناسب هستند. همچنین از کیفپولهای شبکه Near میتوان برای نگهداری توکن OCT روی این شبکه استفاده کرد. کیفپولهای سخت افزاری لجر و ترزور و کیفپولهای نرمافزاری تراستوالت، مث والت و نیر والت برای نگهداری از OCT گزینههای خوبی هستند. هنگام ارسال توکن حتما به شبکه آن دقت کنید.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- شبکه Octopus چیست؟
شبکهای مبتنی بر پروتکل نیر است که امکان ایجاد بلاکچینهای مخصوص اپلیکیشن، با قابلیت همکاری بین هم و دیگر بلاکچینها را از طریق پلها یا فناوری IBC فراهم میسازد. - Appchain چیست؟
زنجیرههایی مخصوص اپلیکیشن روی شبکه اختاپوس که میتوانند علاوه بر استفاده از امکانات این شبکه، حاکمیت، اجماع و غیره را مطابق با شرایط خودشان طراحی کنند. - توکن OCT چیست؟
رمزارز بومی شبکه اختاپوس است که برای پرداخت هزینهها، استیکینگ، رای دادن و حاکمیت کاربرد دارد. - حداکثر عرضه OCT چقدر است؟
عرضه این توکن به ۱۰۰ میلیون واحد محدود شده است.
جمعبندی
شبکه اختاپوس موانع ورود یک پروژه به فضای WEB3 را از بین برده و هزینههای اولیه آنها را به شدت کاهش میدهد. این شبکه آموزشهای لازم برای ایجاد و موفقیت یک پروژه را میدهد و در صورت واجد شرایط بودن، از پروژهها حمایت مالی میکند. اپچینها یا زنجیرههای مخصوص اپلیکیشن اختاپوس، به پروژهها این اجازه را میدهد که ضمن استفاده از امنیت و قابلیت همکاری این شبکه، توکنومیکس، حاکمیت و روش اجماع دلخواه خود را داشته باشند. در این مقاله در مورد این که شبکه Octopus چیست و نحوه کارکرد آن صحبت کردیم. در ادامه به سرمایهگذاران و شرکا، نقشه راه و تیم پروژه پرداخته شد. در بخش پایانی نیز پس از بررسی توکن OCT، صرافی و کیف پول مناسب آن معرفی شد. به نظر شما آیا این پروژه مورد استقبال واقع میشود و میتواند اکوسیستم بزرگی تشکیل دهد؟