بی‌شک سال ۲۰۲۲ برای بازار کریپتو سال پرفرازونشیبی بود؛ از سقوط ترا گرفته تا ورشکستگی دو شرکت مهم سرمایه‌گذاری (سلسیوس و 3AC) و ماجرای صرافی FTX. به نظر می‌رسد که فعالان بازار کریپتو در این سال هر روز با یک خبر بد از خواب بیدار شدند. قیمت اتریوم به عنوان بزرگترین آلتکوین جهان هم از گزند سقوط و کلاهبرداری‌های پی‌درپی در امان نماند. اما علی‌رغم تغییرات قیمتی قرمز، اتریوم را به دلیل تلاش توسعه‌دهندگان و برنامه‌های منسجم برای پیشرفت می‌توان پرجنب‌وجوش‌ترین اکوسیستم کریپتویی لقب داد. با وجود اینکه نقاط عطف رودمپ اتریوم هر چند وقت یکبار با تغییر اولویت‌ها جابه‌جا می‌شود، اما همچنان مقیاس‌پذیری و افزایش هر چه بیشتر ظرفیت شبکه هدف اصلی است. در مطلب پیش رو که به مناسبت آغاز سال جدید میلادی تهیه شده است، ابتدا مهم‌ترین گامهای اتریوم در سال ۲۰۲۳ را بررسی کرده و سپس چشم‌انداز قیمت اتریوم در سال ۲۰۲۳ را ارزیابی می‌کنیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.
تغییرات احتمالی اتریوم در سال ۲۰۲۳ کدامند؟
آپدیت مرج اتریوم یا ادغام از نظر فنی یکی از بزرگترین گامهای نقشه راه دومین شبکه بزرگ بلاکچینی بود. این گام در سپتامبر ۲۰۲۲ (شهریور ۱۴۰۱) تکمیل شد. هم‌اکنون تمام تمرکز توسعه‌دهندگان اتریوم در سال ۲۰۲۳ بر مقیاس پذیری شبکه است. ولی پیش از آن اقدامات و به‌روزرسانی‌های کوچک، اما مهمی لازم است. هارد فورک شانگهای (Shanghai) که نویدبخش پیشرفت‌های بزرگ در پروتکل است، قدم بعدی خواهد بود. شانگهای امکان برداشت اتر را برای استیک‌کنندگان فراهم خواهد ساخت. پیش از این پروپوزال EIP-4788 برای این هدف طراحی شده بود، اما EIP-4895 امکان برداشت اتر بدون پرداخت گس را ممکن می‌کند. همچنین این احتمال وجود دارد که پروپوزال EIP-4444 در هاردفوک شانگهای گنجانده شود. این پروپوزال نودها را قادر می‌سازد که بعد از گذشت یکسال،تاریخچه تراکنش‌ها را حذف کنند؛ زیرا از پردازش و ثبت این تراکنش‌ها مدت‌ها می‌گذرد و عدم دانلود این مجموعه تاریخچه، صرفه‌جویی در منابع نود محسوب می‌شود. در نتیجه دسترس‌پذیری با سخت‌افزارهای سبک‌تر، افراد بیشتری را به نود شدن تشویق می‌کند و تمرکززدایی بیشتری برای شبکه به ارمغان می‌آورد.
پروپوزال مهم دیگری که احتمالا از اواخر سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ عملی خواهد شد، پروپوزال EIP-4844 (پیاده‌سازی دنک شاردینگ/ Danksharding) است. هدف از این پروپوزال کاهش هزینه نهایی تراکنش برای کاربران است. پیاده‌سازی دنک شاردینگ گامی کوچک به سوی اجرای شاردینگ محسوب می‌شود.
آپدیت ماشین مجازی اتریوم هم یکی دیگر از تغییرات احتمالی است. ماشین مجازی یا EVM از زمان جنسیس بلاک اتریوم به‌روزرسانی چشم‌گیری نداشته است. به نظر می‌رسد که شاهد تغییرات ماشین مجازی در دورنمای اتریوم باشیم. در ادامه به بررسی مفصل‌تر تغییرات فنی اتریوم در سال ۲۰۲۳ می‌پردازیم.
هاردفورک شانگهای- اسفند ۱۴۰۱/فروردین ۱۴۰۲
تیم اصلی توسعه اتریوم دو هفته یکبار گرد هم می‌آیند و درباره رودمپ و آپگریدهای بعدی آن بحث می‌کنند. طی جلسه این تیم در ۸ دسامبر (۱۷ آذر ۱۴۰۱)، نقطه عطف بعدی اتریوم هارد فورک شانگهای (Shanghai) در مارس ۲۰۲۳ خواهد بود. مهم‌ترین اتفاق این هارد فورک، آزادسازی اترهای استیک شده در قرارداد هوشمند بیکن چین است.
پس از به‌روزرسانی مرج، مکانیسم اجماع اتریوم از گواه اثبات کار به گواه اثبات سهام تغییر کرد. کاربران از نوامبر ۲۰۲۰ می‌توانستند اتر را روی بلاکچین اتریوم استیک کنند؛ اما امکان برداشت آن به جز با کمک روش لیکویید استیکینگ وجود نداشت. هاردفورک شانگهای این امر را ممکن می‌سازد. در این آپگرید ۴ پروپوزال فنی اجرا خواهد شد که مهم‌ترین آن EIP-4895 است. این پروپوزال برداشت اتر استیک شده و پاداش استیکینگ را برای اولین بار امکان‌پذیر می‌سازد. تا تاریخ ۱۱ دی ۱۴۰۱ در قرارداد هوشمند بیکن چین ۱۵,۸۵۵,۳۳۵ اتر قفل شده است که با توجه به قیمت اتریوم (۱,۱۹۳.۶۷) ارزشی نزدیک به ۱۸,۹۲۶,۰۳۷,۷۹۵ دلار دارد.
سه پروپوزال فنی دیگر EIP-3651، EIP-3855 و EIP-3860 هستند:
- پروپوزال بهبود اتریوم شماره ۳۶۵۱ (EIP-3651): طرح بهبود WARM Coinbase
- پروپوزال بهبود اتریوم شماره ۳۸۵۵ (EIP-3855): دستورالعمل PUSH0
- پروپوزال بهبود اتریوم شماره ۳۸۶۰ (EIP-3860): اندازه‌گیری و محدود کردن کد اولیه (init code)
تحولات شبکه اتریوم پس از هاردفورک شانگهای
در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۱ سال جاری گامی تعیین‌کننده به سمت هاردفورک شانگهای برداشته شد و شبکه آزمایشی شاندونگ (Shandong) راه‌اندازی شد. طبق پروپوزال EIP-4895، اعتبارسنج‌ها یا ولیدیتورها می‌توانند اترهای استیک شده را از زنجیره بیکن به ماشین مجازی اتریوم منتقل کنند. ولیدیتور باید پیش از برداشت همه اترهای خود از مجموعه یا صف اعتبارسنج‌ها خارج شود. تا زمانی که موجودی ولیدیتورها پس از برداشت حداقل ۳۲ اتر باشد، به عنوان اعتبارسنج باقی خواهند ماند و می‌توانند پاداش استیکینگ دریافت و برداشت کنند.
برداشت اتر شامل یک نوع تراکنش جدید به نام عملیات برداشت (Withdraw Operation) است که با تراکنش معمولی تفاوت دارد. هر زمان که ماشین مجازی اتریوم یک تراکنش معمولی را اجرا می‌کند کارمزد تراکنش دریافت می‌شود، حتی اگر تراکنش شکست بخورد. با این حال، عملیات برداشت بدون قید و شرط است و نمی‌تواند شکست بخورد. در واقع به جای اجرای EVM، موجودی بیش از ۳۲ اتر در کیف پول دریافت‌کننده به‌روزرسانی می‌شود. این کار از پیچیدگی‌ها و شکست‌های احتمالی که در یک تراکنش عادی همراه است، جلوگیری می‌کند. لایه اجرا (Execution Layer) نیز بلافاصله پس از درخواست بیکن آنها را پردازش و نهایی می‌کند. زیرا آنها فقط یک به‌روزرسانی موجودی هستند.
در واقع آزادسازی بدین صورت است که بیکن چین اطلاعات موجودی دریافت‌کنندگان را به EVM ارسال می‌کند. اعتبارسنج‌ها هم می‌توانند برداشت‌ها را از زنجیره بیکن چین آغاز کرده و جدا از تراکنش‌های معمولی به صورت مستقیم وارد بلاک کنند. این عملیات‌ها بی‌نیاز از محاسبات ماشین مجازی انجام خواهد شد؛ بنابراین به منابع بالای محاسباتی یا داده‌های زیاد برای به‌روزرسانی نیاز نیست. البته با توجه به اینکه انتقال از لایه اجماع به اجرا تا به حال انجام نشده است، بحث‌های بسیاری حول ایمنی این فرآیند وجود دارد. در ادامه تاثیر آزادسازی دارایی‌های استیک شده را بر قیمت اتریوم در سال ۲۰۲۳ ارزیابی می‌کنیم.
آپدیت ماشین مجازی اتریوم/ پاییز ۲۰۲۳
این آپدیت شامل سری پروپوزال‌هایی تحت عنوان EVM Object Format یا EOF است که با هدف ارتقای ماشین مجازی اتریوم پیشنهاد شده‌اند. همانطور که احتمالا می‌دانید ماشین مجازی اتریوم محیطی است که اجرای قراردادهای هوشمند را امکان‌پذیر می‌سازد. در صورت پیاده‌سازی EOF تغییرات کدهای ماشین مجازی اتریوم چشم‌گیر خواهد بود. این سری پروپوزال‌ها EIP 3540 و EIP 3670،EIP 4200،EIP 4570،EIP 5450 خواهند بود.
برای پیاده‌سازی EOF تاریخ دقیقی تنظیم نشده است. در ابتدا قرار بود که همزمان با هاردفورک شانگهای اجرا شود. با این حال تصمیم برای گنجاندن پیاده‌سازی EOF همزمان با برداشت اتر در شانگهای با شرایطی همراه خواهد بود. اگر تیم کلاینت لایه اجرایی پنج پروپوزال را تا ۵ ژانویه ۲۰۲۳ پیاده‌سازی و آزمایش نکنند، تغییرات کد از ارتقا حذف خواهد شد. این کار تضمین می‌کند که برداشت اتر استیک شده در جریان ارتقای شانگهای به تعویق نمی‌افتد.
اما این پروپوزال‌ها چه دستاوردی برای EVM خواهد داشت؟ ارتقای آسان‌تر ماشین مجازی، تجزیه ساده‌تر قرارداد هوشمند و داده، تسهیل فرآیند دیباگ کردن (اشکال‌زدایی) از قراردادها و صرفه‌جویی در مصرف گس برای توسعه‌دهندگان از جمله رهاوردهای مهم این آپدیت است.
پروتو دنک شاردینگ/ پاییز ۱۴۰۲
مهم‌ترین بخش بعدی نقشه راه اتریوم در ۲۰۲۳ شاردینگ یا موازی‌سازی داده است. شاردینگ فرآیند تقسیم پایگاه داده به صورت افقی برای پخش بار است. در مورد اتریوم، پیاده‌سازی شاردینگ و عملکرد همزمان با رول‌آپ‌های لایه دو هم‌افزایی ایجاد می‌کند. در عمل با تقسیم بار بین شاردهای مختلف، مدیریت حجم زیادی از داده‌های مورد نیاز رول‌آپ‌ها تسهیل شده و این امر به کاهش ازدحام شبکه و افزایش TPS (سرعت پردازش تراکنش در هر ثانیه) کمک خواهد کرد.
کاربران اتریوم می‌دانند که شبکه نیازمند مقیاس‌پذیری است. توسعه مداوم راهکارهای رول‌آپ محور و زنجیره جانبی گواهی بر این واقعیت است. با مهاجرت اتریوم از PoW به PoS، اتریوم نیازی به وابستگی مطلق بر زنجیره‌های آپتیمیزم، آربیتروم و پالیگان ندارد. وقت آن رسیده که مقیاس‌پذیری از سطح شبکه اصلی صورت گیرد. این راه حل مقیاس‌پذیری اتریوم دنک شاردینگ (Danksharding) نامیده می‌شود.
همانطور که احتمالا می‌دانید شارد (Shard) در لغت به معنای یک قطعه سرامیک، فلز، شیشه یا سنگ با لبه‌های تیز است. از منظر معماری بلاکچین، شاردینگ مفهومی برای توضیح ایده قطعه‌بندی داده است که به هر قطعه شارد گفته می‌شود. هر شارد حاوی مجموعه‌ای از داده‌های مستقل از بلاکچین (مثل موجودی توکن و قرارداد هوشمند) است. در عمل شاردینگ به حل دو مشکل تمرکز و مقیاس‌پذیری کمک می‌کند. در حال حاضر بلاکچین اتریوم حاوی حدود یک ترابایت داده است که تهیه فضای ذخیره‌سازی مورد نیاز برای اجرای یک نود را گران می‌کند. هر چه هزینه اجرای نود بیشتر باشد، احتمال غیرمتمرکز شدن آن کمتر است. در حال حاضر، هر تراکنش توسط هر نود به طور کامل پردازش می‌شود. این امر، مقیاس‌پذیری از سطح شبکه را تقریبا غیرممکن می‌کند. چون وقتی هر گره کار کمتری انجام بدهد، مقیاس‌پذیری حاصل می‌شود. شاردینگ این نگرانی‌ها را با تجزیه داده‌های بلاکچین به بخش‌های مستقل برطرف می‌کند. چگونه؟ با فراهم‌ساختن نیاز به منابع کمتر و پردازش مجموعه‌های مستقل از دادهها برای نودها.
اما دنک شاردینگ چیست؟ Danksharding یکی از انواع معماری شاردینگ است. در حالیکه چارچوب‌های شاردینگ قبلی، دنبال ایجاد فضای بیشتری برای تراکنش‌ها بودند، دنک شاردینگ یک راهکار رول‌آپ محور است. در این روش از بلاب (Blob) برای ذخیره داده استفاده می‌شود که فضای بیشتری برای رول آپ‌‌ها ایجاد می‌کند. این بلاب‌های داده بزرگ هستند، اما معامله را نسبتا ارزان‌تر می‌کنند؛ زیرا داده‌های Blob به جای لایه سنگین اجرایی در لایه اجماع ذخیره می‌شوند. در دنک شاردینگ لایه اجرایی به جای جزییات داده، تنها با تعهدات اجرایی بلاب سروکار خواهد داشت. نوآوری اصلی پشت دنک شاردینگ سیستم Merged Fee Market است. در این سیستم تنها یک پیشنهاددهنده بلاک (Block Proposer) وجود دارد که تمام تراکنش‌ها و دادهها را برای گنجاندن در یک اسلات انتخاب می‌کند.
تغییر بزرگ نسبت به شاردینگ همین است که فقط یک سازنده بلاک برای پردازش همه دادهها لازم است. همه این مواردی که گفته شد هم گیج‌کننده و هم شگفت‌انگیز است؛ اما رسیدن شبکه اتریوم به نقطه‌ای که برای شاردینگ آماده باشد، سال‌ها طول می‌کشد. اینجا همان جایی است که پروپوزال EIP-4844 (معرف مفهوم پروتو دنک شاردینگ) وارد عمل می‌شود.
ابتدا قرار بر این بود که Proto Danksharding (طبق پروپوزال EIP-4844) زودتر یا همزمان با شانگهای اتفاق بیافتد؛ اما هم‌اکنون پیشبینی می‌شود که در پاییز ۲۰۲۳ نهایی شود. پروتکل پروتو دنک شاردینگ توسط ویتالیک بوترین و سایر برنامه‌نویس‌های اکوسیستم اتریوم طراحی شده است. هدف اصلی این پروپوزال کاهش هزینه‌های گس برای رول‌آپ‌ها، بدون به خطر انداختن تمرکززدایی است. کارمزد گس رول آپ‌هایی مانند آربیتروم یا آپتیمیزم می‌تواند بین ۱۰ تا ۱۰۰ برابر کاهش یابد. پروپوزال EIP-4844 تا اجرای اتریوم ۲.۰ یک راه حل موقت ارائه می‌کند. این پیشنهاد توضیح می‌دهد که چگونه می‌توان اطلاعات تراکنش را تقسیم کرد، بدون اینکه لازم باشد ایده نهایی شاردینگ اجرا شود. این پروپوزال یک فرمت جدید تراکنش را معرفی می‌کند که فضای بلاب را به تراکنش‌های معمولی اضافه می‌کند. دنک شاردینگ کامل برای هر داده رول‌آپ ۱۶ مگابایت فضا به هر بلاک می‌افزاید. درحالیکه در پروتو دنک شاردینگ تنها ۱ مگابایت فضا افزوده می‌شود. این پروپوزال همچنین قوانین تایید، منطق و تعدیل هزینه گس را دربر می‌گیرد که برای آماده‌سازی دنک شاردینگ کامل لازم است.
پیشبینی قیمت اتریوم در سال ۲۰۲۳
قیمت اتر در سال آینده مانند سایر آلت‌کوین‌ها تحت تاثیر قیمت بیت کوین و به تبع آن شرایط اقتصاد کلان است. در آغاز سال جدید میلادی قیمت ETH حدود ۱۲۰۰ دلار است که از ATH آن در نوامبر ۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰) حدود ۷۵٪ کمتر است. با این حال این میزان کاهش از ATH، هرچند که برای هولدرهای اتر بسیار دردناک بوده است، از کاهش قیمت اتر در بازار خرسی قبلی در سال ۲۰۱۸ بسیار کمتر است.
همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود قیمت اتریوم از پیک بول ران ۲۰۱۷ تا کف بازار خرسی ۲۰۱۸ حدود ۹۴٪ کاهش یافت. اما در بازار خرسی فعلی فاصله ATH قبلی (۴٬۸۶۸ دلار در ۱۰ نوامبر ۲۰۲۱) تا قیمت فعلی (۱٬۲۱۵ دلار)، حدود ۷۵٪ و تا کف قیمت در رویداد اهرم‌زدایی (Deleveraging) ۱۸ ژوئن (۲۸ خرداد) که برابر با ۸۸۱ دلار بود، حدود ۸۱٪ است.
بنابراین اگر بخواهیم داده‌های تاریخی قیمت اتر را مبنای ارزیابی تحولات آینده قرار دهیم و محاسبه‌ای سرانگشتی انجام دهیم، قیمت اتر هنوز به کف خود نرسیده است و اگر مانند بازار خرسی ۲۰۱۸، ۹۴٪ عقب‌نشینی قیمت از ATH تکرار شود، قیمت ETHتا حدود ۳۰۰ دلار کاهش خواهد یافت. البته این ارزیابی در شرایط فعلی که قیمت اتر حتی همزمان با فاجعه سقوط صرافی FTX، سطح ۱۰۰۰ دلار را به عنوان حمایت حفظ کرد، ممکن است بیش از حد بدبینانه به نظر برسد. اما بازارهای خرسی کریپتو نشان داده‌‌اند که همیشه توان غافلگیر کردن سرمایه‌گذاران را دارند؛ مخصوصا در سال ۲۰۲۳ که احتمال دارد با تلاطمات متعددی از نظر اقتصاد کلان همراه باشد.
از سوی دیگر مقایسه‌ای ساده بین دامیننس بیت کوین در شرایط فعلی و بازارهای خرسی قبلی نشان می‌دهد در حال حاضر ارزش بازار آلت‌کوین‌ها (حتی با صرف نظر کردن از استیبل کوین‌ها) بسیار بیشتر از آن است که بتوان با اطمینان گفت به کف بازار خرسی رسیده‌ایم (نمودار پایین).
بنابراین ابتدایی‌ترین شاخص‌های تکنیکال ارزیابی وضعیت بازار، حکایت از آن دارند که برای رسیدن به کف بازار خرسی در سال ۲۰۲۳، قیمت اتریوم باید کاهش بیشتری را تجربه کند.
همانطور که پیش‌تر ذکر شد، یکی از مهم‌ترین رویدادهای سال ۲۰۲۳ برای اتریوم که نظر بسیاری از ناظران بازار را به خود جلب کرده است؛ هاردفورک شانگهای است که برای مارچ ۲۰۲۳ (اسفند ۱۴۰۱) برنامه‌ریزی شده است. از میان ۴ پروپوزال در نظر گرفته شده برای این هاردفورک، EIP-4895، پروپوزالی است که محوریت دارد، چرا که سرانجام برداشت اترهای استیک شده در بیکن چین را ممکن می‌کند. بسیاری از ناظران بازار معتقدند فراهم شدن این امکان و آزادسازی حدود ۱۵.۸ میلیون اتر استیک شده در بیکن چین می‌تواند فشار فروش شدیدی بر ETH وارد کند و بر قیمت آن تاثیر منفی شدیدی بگذارد. بنابراین ارزیابی این برداشت غالبا در شرایط فعلی ضروری به نظر می‌رسد.
هاردفورک شانگهای چه تاثیری بر قیمت ETH در سال ۲۰۲۳ دارد؟
همانطور که پیش‌تر توضیح دادیم استیکینگ اتر در بیکن چین از ۱ دسامبر ۲۰۲۰ (۱۱ آذر ۱۳۹۹) آغاز شد و تا زمان نگارش این مطلب ۱۵٬۸۶۵٬۷۶۷ ETH به قرارداد استیکینگ بیکن چین ارسال شده است. افرادی که از همان ابتدا استیکینگ اتر را آغاز کرده‌اند، می‌دانستند که احتمالا برای مدت طولانی و نامعلومی دارایی آنها در بیکن چین قفل خواهد شد. بنابراین، بنابراین، این عده، افرادی هستند که به شبکه اتریوم و توسعه‌دهندگان آن اطمینان کامل دارند و احتمالا رفتار آنها در مورد خرید و فروش اتر مانند تریدرها نیست.
از سوی دیگر زمانی که استیکینگ اتر در بیکن‌چین آغاز شد، قیمت ETH حدود ۶۰۰ دلار بود. قیمت اتر در زمان نگارش این مقاله (۱۲ دی ۱۴۰۱) حدود ۱۲۰۰ دلار است و اگر این سطح تا اسفند ۱۴۰۱ حفظ شود، استیکرهای ابتدایی علاوه بر دریافت حدود ۵٪ سود سالانه از طریق استیکینگ، علی‌رغم بازار خرسی بی‌رحم سال ۲۰۲۲، حدود ۱۰۰٪ سود کرده‌اند (نمودار پایین).
بنابراین دلیل محکمی وجود ندارد که نشان دهد این عده با وجود جلو رفتن اتریوم در نقشه راه خود و انجام مرج (Merge) و آماده شدن شبکه برای سرج (Surge) و ورج (Verge)، در کنار سود دلاری قابل توجه، به ناگاه از اتریوم ناامید خواهند شد و اقدام به فروش دسته‌جمعی خواهند کرد.
فارغ از فشار فروشی که پس از هاردفورک شانگهای ممکن است به اتر وارد شود (البته همانطور که توضیح داده شد به نظر می‌رسد در مورد آن اغراق شده باشد و احتمال می‌رود اثرات آن کوتاه مدت باشد) فراهم شدن امکان برداشت اتر از بیکن‌چین در میان مدت و بلندمدت اثرات بسیار مثبتی دارد.
اولا همین نکته که پس از شانگهای اتر استیکشده به راحتی قابلیت برداشت دارد، خود می‌تواند مشوق بسیاری برای استیک کردن اتر باشد. دیگر از قفل شدن سرمایه برای مدتی نامعلوم خبری نیست و این موضوع تکلیف مکانیزم‌های اقتصادی شبکه اتریوم را تا حد زیادی روشن می‌کند.
«یک فناوری جدید که زیربنای آن الگوریتم اجماع اثبات سهام است، اما سهام موجودیت‌های شرکت‌کننده در اثبات سهام را برای مدت نامعلومی قفل می‌کند» روایت جذابی برای سرمایه‌گذاران سنتی نیست. پس از هاردفورک شانگهای احتمالا اتریوم به گزینه جذاب‌تری برای سرمایه‌گذاری تبدیل می‌شود.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- اتریوم در سال ۲۰۲۳ چه پیشرفتهایی خواهد کرد؟
اتریوم در سال ۲۰۲۳ گامهای فنی مهمی برمیدارد؛ هاردفورک شانگهای و آزادسازی اترهای استیکشده در زنجیره بیکن چین و فعالسازی پروتو دنک شاردینگ که گامی به سوی افزایش ظرفیت شبکه و دسترسی بیشتر به دادهها است از این موارد است.
- قیمت اتریوم در سال ۲۰۲۳ چقدر می‌شود؟
قیمت اتر در سال ۲۰۲۳ به عوامل اقتصاد کلان مثل دوران رکود، تحولات تکنولوژیک، قانون‌گذاری‌ها و وقایع پیش روی بازار بستگی خواهد داشت.
- هاردفورک شانگهای بر قیمت اتر چه تاثیری می‌گذارد؟
تاثیر این هاردفورک بر قیمت اتریوم جای بحث دارد. واقعیت این است که بیش از ۱۱ درصد عرضه اتر در این قراردادها قفل شده است. از یک سو آزادسازی چنین حجم از سرمایه در شرایط اقتصادی بغرنج هم‌افزایی ایجاد کرده و منجر به افزایش فشار فروش می‌شود. از طرف دیگر پیشبینی می‌شود که آزادسازی اتر از قراردادها بسیار کند بوده و حدود یکسال طول بکشد.
جمع‌بندی
در مطلب چشم انداز اتریوم در سال ۲۰۲۳ به مهم‌ترین و محتمل‌ترین پروپوزال‌های پیش روی اتریوم (هاردفورک شانگهای، به‌روزرسانی ماشین مجازی اتریوم و پروتو دنک شاردینگ) پرداختیم. به نظر می‌رسد، امسال اتریوم با اجرای پروتو دنک شاردینگ گامی دیگر به سوی شاردینگ و مقیاس‌پذیری بر می‌دارد؛ اما پیش از آن قدمی کوچک در راستای وضعیت استیکینگ و پاداش‌دهی باید برداشته شود. در هاردفورک شانگهای این هاردفورک در درجه اول برداشت‌های اتر استیکشده را امکان‌پذیر می‌کند. برداشت اتر استیک شده یک عملیات کلیدی است که از زمان راه‌اندازی بیکن چین در دسامبر ۲۰۲۰ امکان آن وجود نداشت. این موضوع در کنار «سبز بودن» الگوریتم اجماع اتریوم و جدی‌تر شدن ملاحظات زیست‌محیطی در اتحادیه اروپا و ایالت‌های دموکرات در آمریکا، می‌تواند چراغ سبزی به سرمایه‌گذاران سازمانی برای ورود به اکوسیستم اتریوم باشد.
نظر شما درباره وضعیت اتریوم در سال ۲۰۲۳ چیست؟ آیا تحولات تکنولوژیکی می‌تواند تاثیر وضعیت بازار خرسی را برای اتریوم کمرنگ‌تر کند؟
