مبتدی پروژه‌های کلاهبرداری

بررسی ۲۰ تجربه‌ واقعی؛ مراقب کلاهبرداری‌ ارز دیجیتال با جعل هویت ایلان ماسک باشید 

ظاهرا بازار کلاهبرداران ارزهای دیجیتال همیشه پررونق است؛ از طرح‌های هرمی و پانزی گرفته تا فیشینگ، ایردراپ جعلی و راگ‌پول‌. وعده ارز دیجیتال رایگان، به‌ویژه با جعل هویت افراد سرشناس مانند ایلان ماسک هم که جای خودش را دارد. شبکه‌های اجتماعی مملو از تبلیغاتی هستند که با اکانت‌های جعلی و ویدئوهای دیپ فیک از ایلان ماسک کاربر را به سمت لینک خرید هدایت می‌کند. نمونه‌های کلاهبرداری ارز دیجیتال با جعل هویت ایلان ماسک آنقدر زیاد است که سایت‌های متعددی به کاربران هشدار می‌دهند که پنیر رایگان فقط در تله موش پیدا می‌شود. با میهن بلاکچین همراه باشید تا با شرح نمونه‌های واقعی ببینیم کلاهبرداران ارز دیجیتال از چه شگردهایی برای جعل هویت ایلان ماسک و فریب کاربران استفاده می‌کنند. 

کلاهبرداران چطور با جعل هویت ایلان ماسک کاربران را فریب می‌دهند؟

کلاهبرداری ارز دیجیتال با جعل هویت ایلان ماسک
منبع: Forbes.Com

اگر به کامنت‌های هر یک از توییت‌های ایلان ماسک نگاهی بیندازید یا حتی اگر در کامیونیتی کریپتویی توییتر چرخی بزنید، متوجه می‌شوید که اکانت‌های بسیاری وعده ارز دیجیتال رایگان (Giveaway) می‌دهند. این برنامه در واقع یک کمپین برای ترویج استفاده از بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال است و فرد یا شرکت برگزار کننده Giveaway، ارزهای دیجیتال را به‌طور تصادفی به شرکت‌کننده‌های کمپین هدیه می‌دهد. البته ممکن است شرایط دریافت هدیه در برنامه‌های مختلف اندکی متفاوت باشد. یکی از شگردهای کلاهبرداران همین است که با ساخت اکانت‌ جعلی ایلان ماسک، کمپین‌های ارز دیجیتال رایگان راه‌اندازی می‌کنند. به‌طور مثال یکی از شرایط آن‌ها برای دریافت هدیه این است که کاربر هر چقدر ارز دیجیتال به آدرس اعلام شده واریز کند، دو برابر مبلغ را دریافت می‌کند؛ اما عملا هرگز چنین اتفاقی نمی‌افتد.

در برخی موارد هم هدف کلاهبردار این است که با امید واهی و وعده دریافت ارز رایگان، کاربر را به سمت ساخت اکانت در صرافی‌های ارز دیجیتال جعلی هدایت کند. کاربر تصور می‌کند هیچ آسیبی به او نمی‌رسد، چراکه فقط قصد دارد مقدار بسیار اندکی ارز دیجیتال را به این حساب واریز کند؛ اما غافل از اینکه قرار است از اطلاعات احراز هویت (KYC) سوء استفاده شود.

نمونه دیگری از کلاهبرداری با جعل هویت ایلان ماسک استفاده از ویدیوهای دیپ فیک (Deep Fake) است. کلاهبردار با استفاده از هوش مصنوعی (AI) تصاویر و ویدئوهای جعلی اما واقع‌گرایانه می‌سازد. گاهی ویدئو آنقدر شبیه به یک پخش زنده واقعی طراحی می‌شود که هیچ جای شکی برای کاربر باقی‌ نمی‌ماند. بنابراین با این خیال واهی که در یک گفتگوی زنده شنیده است که ایلان ماسک قصد دارد یک کمپین ارز دیجیتال رایگان اجرا کند، به سمت لینک کلاهبرداری هدایت می‌شود.

استفاده از نام‌های بسیار مشابه با ایلان ماسک و پروژه‌های مرتبط با او، یکی دیگر از ترفندهای کلاهبرداران است. به‌طور مثال بسیاری از کاربران ادعا می‌کنند با تصور اینکه مینی تسلا (Mini Tesla) و تسلا توکن (Tesla Token) دو توکن جدید ایلان ماسک هستند، فریب خورده‌اند.

آخرین نکته هم ظرافت کلاهبرداران در طراحی URLها است. گاهی با یک تغییر بسیار جزئی در آدرس‌های اصلی مانند جابه‌جایی نقطه، تغییر املایی نامحسوس و کوچک یا بزرگ‌نوشتن حروف باعث گمراهی کاربر می‌شوند. به‌هر‌حال این موارد نشان می‌دهد که کلاهبرداران در کمین هستند تا از علاقه کاربران به فضای کریپتو و افراد مشهوری مانند ایلان ماسک سوء استفاده کنند. این وظیفه ما است که با افزایش دانش و بررسی‌های دقیق (DOYR) از سرمایه خود محافظت کنیم.

نمونه‌هایی از کلاهبرداری با جعل هویت ایلان ماسک

کلاهبرداری با وعده ارز دیجیتال رایگان
منبع: Marketwatch.Com

اگر در گوگل عبارت “Token Giveaway” را جستجو کنید، سرچ گوگل عباراتی مانند “Musk Token giveaway” و “SpaceX Token Giveaway” را پیشنهاد می‌دهد. اما در نهایت به سایت‌های متعددی می‌رسید که در مورد کمپین‌های کلاهبرداری ارز دیجیتال با جعل هویت ایلان ماسک و وعده‌ «ارز دیجیتال رایگان با پرداخت اتر» یا «بیت کوین ارسال کنید و دو برابر بگیرید» هشدار می‌دهند. نمونه‌های زیر، کاربرانی هستند که در شبکه‌های اجتماعی به طرق مختلف فریب وعده ارز دیجیتال رایگان ایلان ماسک را خورده‌اند. 

کلاهبرداری از طریق تشابه اسمی با پروژه‌های ایلان ماسک 

۱. در شبکه فیسبوک تبلیغی در مورد “Tesla Token” دیدم. با خودم فکر کردم این یک ارز دیجیتال است که ایلان ماسک برای استارت‌آپ جدید خودش راه‌اندازی کرده است. با این خیال خام ۱۲۰۰ دلار بیت کوین را از حسابم در صرافی ارز دیجیتال کوین‌بیس (Coinbase) برای کلاهبرداران فرستادم.

۲. همسر من تبلیغی از شبکه فیسبوک را برای من ارسال که کرد که در مورد راه‌اندازی توکن‌های تسلا بود. این تبلیغ به صفحه‌ای برای خرید توکن تسلا هدایت می‌شد. من هم با پرداخت ۸۰۰ یو‌اس‌دی کوین (USDC)، مقدار زیادی توکن تسلا خریدم. تنها راهی که برای جبران این اشتباه داشتم، جلوگیری از ضرر بیشتر بود؛ به همین دلیل تمام دارایی‌ را از این کیف پول خارج کردم تا مانع دسترسی کلاهبرداران شوم.

۳. حدود ۱۰ روز پیش توکنی با نام مینی تسلا (Mini Tesla) به ارزش ۲۰۰ دلار خریدم؛ اما نمی‌توانم آن‌ها را بفروشم. جالب این است که ارزهای دیجیتال و آلتکوین‌ها ادعا می‌کنند که بر بستر اینترنت هستند؛ اما پشتیبانی آن‌ها در تلگرام و توییتر است. در چند روز گذشته با خواندن نظراتی که در سایت وجود داشت، متوجه یک مشکل بزرگ در مورد این توکن شدم؛ درصدی که کاربر بابت فروش باید بپردازد بسیار بالا است. در سایت حداکثر اسلیپیج (Slippage) ۱۴ مشخص شده است؛ اما کاربری نوشته بود حتی با اسلیپیج ۸۰ هم موفق به فروش نشده است. همه راهکارها و توصیه‌ها را امتحان کردم، اما هیچ فایده‌ای نداشت. این سایت فقط در زمان خرید پول می‌گیرد و اجازه نمی‌دهد دارایی‌هایتان را بفروشید. در‌صورتی که در تلگرام یا توییتر هم اعتراضی در مورد کارمزد‌ها و به فروش نرفتن توکن‌ها بپرسید، پشتیبانی شما را مسدود و تمام پیام‌ها را حذف می‌کند.

۴. اطلاعیه فروش توکن‌های تسلا در اینستاگرام من را ترغیب کرد که به سایت فروش سر بزنم. ظاهرا همه چیز درست بود؛ بنابراین در این سایت حساب باز کردم و در ازای پرداخت اتر، ۳۰۰ توکن تسلا خریدم. حالا دیگر هیچ سایتی وجود ندارد و هیچ راهی برای برگرداندن پول ندارم.

 کلاهبرداری با نام تسلا توکن
منبع: Forbes.Com

۵. کلاهبرداران با این ادعا که توکن اسپیس اکس ایلان ماسک منتشر شده است از من کلاهبرداری کردند. اعتراف می‌کنم که اشتباه از خودم بود؛ این تبلیغ را در فیسبوک دیدم و هیچ تحقیقی انجام ندادم. آن‌ها اعلام کرده بودند که مبالغ ارسالی باید ابتدا به یک کیف پول ارز دیجیتال خاص ارسال شود تا بعد آمار و ارقام به سایت منتقل شود. همچنین برای افرادی که سرمایه بیشتری می‌آوردند، جایزه تعیین کرده بودند.

۶. زمانی که داشتم در بین پست‌های اینستاگرام چرخ می‌زدم، تبلیغی را دیدم که ادعا می‌کرد تسلا در حال ماین توکن TT است که هر واحد آن ۱.۲۵ دلار ارزش دارد. با کلیک روی این تبلیغ به وبسایتی هدایت شدم که کاربران را به خرید حداقل ۲۰۰ تسلا توکن به ارزش ۲۵۰ دلار تشویق می‌کرد. پیشنهاد سایت، من را وسوسه کرد تا حساب کاربری بسازم. در پروسه خرید، آدرس یک والت اتریوم داده شد تا مبلغ را به آن واریز کنم. در نهایت بعد از انتقال اتر به آدرس، دسترسی من به سایت قطع شد و هیچ ردی از جزئیات لاگین باقی نماند. حتی زمانی که سعی کردم از طریق فراموشی رمز عبور لینک بازنشانی را در ایمیل خود دریافت کنم، به من گفتند که چنین ایمیلی در سیستم آن‌ها شناسایی نمی‌شود.

۷. در شبکه فیسبوک تبلیغی را در مورد پیش‌فروش توکن تسلا دیدم. ترغیب شدم تا به سایت فروش سر بزنم؛ نام و نشان ایلان ماسک در تمام بخش‌های وبسایت به چشم می‌خورد. کیف پول مای اتر والت (MEW) را نصب کردم و به ارزش ۸۰۰ دلار اتریوم به آدرس اعلام‌شده ارسال کردم. هیچ تجربه‌ای در زمینه کریپتو نداشتم؛ اما از آن‌جایی که می‌دیدم این تب‌وتاب هر روز بیشتر می‌شود، من هم علاقه‌مند شدم. در همان ابتدا در بین ایمیل‌هایی که بین من و شرکت رد و بدل شد، پرسیدم از چه زمانی می‌توانم توکن‌ها را معامله کنم و آن‌ها به من گفتند که پیش‌فروش دو روز دیگر به پایان می‌رسد. اما روز سوم که با شرکت تماس گرفتم نه تنها هیچ پاسخی دریافت نکردم، بلکه وبسایت هم ناپدید شده بود.

کلاهبرداری ارز دیجیتال با ویدئوهای دیپ فیک ایلان ماسک 

۱. در حال تماشای گفتگوی زنده ایلان ماسک بودم. او معتقد بود تا قبل از اینکه سرمایه‌گذاری در دوج کوین به حالت اشباع برسد، قیمت Dogecoin یک‌بار دیگر کف ۰.۱۲ دلار را می‌بیند. بالای این ویدئو یک بنر تبلیغاتی شرکت در کمپین ارز دیجیتال رایگان، آدرسی را برای ارسال دوج کوین نشان می‌داد. با این تصور اشتباه که آدرس مربوط به کیف پول عمومی ایلان ماسک است و دو برابر مبلغ را به من برمی‌گرداند، ۱۰۰۰۰ دوج کوین به این آدرس ارسال کردم؛ اما هیچ بازگشتی در کار نبود. با پیگیری از سایت کریپتو دات کام (Crypto.com) و تیم پشتیبانی سایت دوج کوین هم به جایی نرسیدم؛ زیرا مسائل مربوط به کیف پول عمومی در حیطه کاری آن‌ها نبود.

۲. کلاهبرداران در یک رویداد زنده در یوتیوب وانمود می‌کردند که ایلان ماسک در حال صحبت است. او در مورد این صحبت می‌کرد که هر کس برای کمپین او ارز دیجیتال ارسال کند، دو برابر به او برگردانده می‌شود. با خودم فکر کردم یوتیوب یک شبکه فعال است و الان ۳۷ هزار کاربر در حال تماشای این پخش زنده هستند. بنابراین تصمیم گرفتیم توکن اتر (ETH) برای آن‌ها ارسال کنم؛ اما هیچ‌وقت چیزی به من برگردانده نشد.

۳. وارد یوتیوب شدم و یک پخش زنده با ۶۷۰۰۰ بیننده توجه من را جلب کرد؛ مصاحبه ایلان ماسک، کتی وودز (Cathy Woods) و جک دورسی (Jack Dorsey). در مورد ارزهای دیجیتال گفتگو می‌کردند و در میان صحبت‌هایشان به هدیه ارز دیجیتال برای افرادی که کریپتو برای آن‌ها ارسال کند، اشاره داشتند. همه چیز بسیار عالی طراحی شده بود. سوال من این است که کلاهبرداران چطور می‌توانند یک پخش زنده را در پاپ‌آپ‌های یوتیوب بالا بیاورند؟

۴. یک اکانت توییتری بخش‌هایی از ویدئوی موجود در اکانت ایلان ماسک را در توییتر منتشر کرد که به هدیه رایگان بیت کوین لینک داشت. کلاهبرداران با سوءاستفاده از نام تسلا افراد ساده‌لوح را فریب می‌دهند. آن‌ها با این ادعا که می‌توانید در ازای ارسال ۰.۰۲ تا ۵ واحد بیت کوین، حداکثر ۵۰۰۰ واحد BTC بگیرید، کاربر را به سمت انجام تراکنش هدایت می‌کنند تا بتوانند از آدرس ولت سوء‌استفاده کنند.

۵. یک پخش زنده‌‌ در شبکه توییچ به‌گونه‌ای طراحی‌شده بود که ایلان ماسک را در حال صحبت با حضار نشان می‌داد. در این مورد هم کلاهبرداران با نمایش یک فیلم (از پیش‌ ضبط‌شده) مدعی بودند که ایلان ماسک در ازای ارسال بیت کوین، دو برابر مبلغ را برمی‌گرداند. اگرچه کارکنان شبکه توییچ به سرعت این پخش به‌ظاهر زنده را متوقف کردند؛ اما سایت کلاهبرداران همچنان فعال است و نهادهای قانونی هیچ اقدامی انجام نداده‌اند.

کلاهبرداری با جعل هویت ایلان ماسک
منبع: Forbes.Com

کلاهبرداری با وعده افزایش دارایی

۱. با یک خبر جعلی مبنی بر اینکه ایلان ماسک قصد دارد بیت‌ کوین‌های خودش را دو برابر کند و هر کسی به آدرس اعلام‌شده بیت کوین ارسال کند، دو برابر به او برمی‌گرداند، وسوسه شدم. بنابراین ۰.۱ واحد بیت کوین از اکانت صرافی کوین‌بیس به آدرس اعلام‌شده ارسال کردم. اگرچه همان شب اطلاعات وب‌سایت فیشینگ را به سرویس امنیت ایالات متحده گزارش دادم، اما بیت کوین‌های من هرگز برگردانده نشدند.

۲. تجربه من از کلاهبرداری رمزارزها مربوط به ۱ اکتبر ۲۰۲۱ است. پروژه‌ای ادعا کرد که کاربران در ازای سرمایه‌گذاری، می‌توانند علاوه بر دریافت توکن، در پایان هر سه‌ماهه توکن بی‌همتا (NFT) دریافت می‌کنند. با این خیال واهی ۱۰۰۰ دلار سرمایه‌گذاری کردم. اگرچه همان ابتدا مقداری توکن دریافت کردم؛ اما در پایان سه‌ماهه، یعنی ۱ ژانویه ۲۰۲۲ خبری از NFT نبود. پیگیری‌های متعدد و تماس با شرکت در مورد عدم توزیع توکن هم به هیچ‌جایی نرسید.

کلاهبرداری با اکانت جعلی ایلان ماسک 

۱. یک پیام توئیتری با این مضمون که در لیست هدیه ارز دیجیتال ایلان ماسک قرارگرفتم، برای من ارسال شد. نام کاربری این اکانت کلاهبرداری، همان “Elon Musk” بود و فقط چند عدد اضافه‌تر داشت. عکس پروفایل هم همان عکس پروفایل واقعی ایلان ماسک بود. در این پیام لینک به وبسایتی وجود داشت که توضیح می‌داد ایلان ماسک و تیم بازاریابی تسلا قصد دارند با ارائه رایگان بیت کوین و اتریوم به پذیرش و ارتقای ارزهای دیجیتال کمک کنند. در وبسایت، لینکی هم به سایت مدیوم (Medium) وجود داشت. ظاهر ماجرا بسیار ساده بود؛ می‌توانید با ارسال حداقل ۰.۰۲۵ بیت کوین یا ۰.۵ اتریوم به آدرس اعلام‌شده، در کوتاه‌ترین زمان دو برابر مبلغ را دریافت کنید. هدایا به افرادی می‌رسید که زودتر اقدام می‌کردند و این برنامه با اتمام مقدار هدایای تعیین‌شده (۵۰۰۰ بیت کوین و ۱۰۰۰۰۰ اتریوم) به پایان می‌رسید. در تحقیقی که انجام دادم همه چیز قانونی به‌نظر می‌رسید. صدها نفر با ارائه عکس و مستندات، اعلام می‌کردند که موفق به دریافت هدیه شده‌اند. آنچه که بیشتر من را متقاعد می‌کرد این برنامه واقعی است، نماد قفل در نوار آدرس وب، در کنار نام وبسایت بود. همه این‌ها باعث شد تا ۲۰۰۰ دلار اتریوم را به‌خاطر دانش ناکافی و زودباوری از دست بدهم.

۲. بعد از دیدن نوتیفیکیشنی که نشان می‌داد ایلان ماسک شرایط کمپین ارز دیجیتال رایگان را مشخص کرده است، به سراغ فهرست شرایط رفتم. ظاهر امر نشان می‌داد که این لیست از طرف اکانت رسمی ایلان ماسک در توییتر ایجاد شده است و به همین دلیل اعتماد کردم. عبارت نوشته‌شده روی عکس توییت به این شرح بود: «تسلا ۵۰۰۰ بیت کوین هدیه می‌دهد. (Tesla, 5,000 BTC giveaway)»

۳. به‌محض اینکه روی دکمه دنبال‌کردن اکانت رسمی ایلان ماسک کلیک کردم، پیامی مبنی بر اینکه «من در لیست ماراتن گیواوی (Giveaway Marathon) قرار گرفتم» برای من ارسال شد. روی پیام کلیک کردم تا ببینم ماجرا از چه قرار است؛ ظاهرا ماسک تصمیم‌گرفته بود به ۱۰۰۰ دنبال‌کننده جدید خود، ارز دیجیتال رایگان دهد. هیچ‌وقت به چنین پیام‌هایی اهمیت نمی‌دادم، اما این بار وارد وبسایت شدم. به امید اینکه هرچه ارز دیجیتال بفرستم، ایلان ماسک دو برابر آن را به من برمی‌گرداند، مقداری بیت کوین به آدرس مذکور ارسال کردم. متاسفانه دقیقا بعد از اینکه کلید ارسال را زدم، متوجه یک اشتباه املایی کوچک در آدرس سایت شدم. به جای “Marathon” از کلمه “Maraton” استفاده شده بود؛ همان لحظه بود که متوجه شدم این یک کلاهبرداری است و فریب خوردم.

کلاهبرداری ارز دیجیتال
منبع: Forbes.Com

۴. این اتفاق مربوط به یکی از کارمندان تسلا است که ماجرا را به این صورت شرح می‌دهد: «من به عنوان کارمند تسلا خودم را موظف می‌دانم که از مدیرعامل پیروی کنم. یک اعلان توییتری برای من ارسال شد که از اکانت ایلان ماسک و در مورد تصمیم او برای ترویج استفاده از بیت کوین بود. روی لینک کلیک کردم و علاقه‌مند شدم تا در این طرح شرکت کنم. در پروسه احراز هویت متوجه شدم که همزمان دو دستگاه در حال تایید اعتبار هستند. من ساکن فرمونت هستم و دستگاه دوم متعلق به سانفرانسیسکو بود. به‌هرحال هرچه تلاش کردم پروسه تراکنش را متوقف کنم، بسیار دیر شده بود و فقط ۰.۷ واحد بیت کوین در کیف پول من باقی ماند.»

کلاهبرداری در سایت‌های جعلی 

۱. در صفحات وب به لینکی برخورد کردم که در ظاهر مربوط به یک مقاله خبری از وبسایت گاردین (Guardian) بود. با توجه به اینکه این روزها کلیک روی هر چیزی در هر صفحه‌ای به وبسایت پیش‌فروش توکن تسلا ختم می‌شود، حدس زدم که قرار است یک توکن جدید پیش‌فروش شود. همه شرایط را بررسی کردم، همه چیز قانونی به‌نظر می‌رسید. در نهایت بعد از تکمیل تحقیقات اقدام به خرید توکن تسلا کردم. ظاهرا همه چیز خوب پیش می‌رفت تا اینکه این لینک را برای یکی از اعضای خانواده فرستادم و او متوجه تناقض‌هایی در وبسایت شد. توییت ایلان ماسک و صفحه وبسایت گاردین هر دو جعلی بودند. دوباره به سایت فروش توکن تسلا رفتم و ضوابط و شرایط را دوباره بررسی کردم؛ همه موارد کلمه به کلمه از شرکتی به نام Token Tax کپی شده بودند. نکته دیگر این بود که یک روزشمار معکوس در صفحه وجود داشت که هر روز مجددا تنظیم می‌شد و تاریخ را به روز بعد منتقل می‌کرد. مثلا دیروز نشان می‌داد که ۴ ژانویه آخرین فرصت خرید است و امروز نشان می‌دهد که ۵ ژانویه آخرین فرصت است.

۲. در شبکه فیسبوک تبلیغات بسیاری برای پیوستن به ارز دیجیتال جدید تسلا وجود دارد. آن‌ها از شما می‌خواهند ۱۵۰ اتریوم ارسال کنید و در عوض توکن تسلا بگیرید. به‌محض ارسال اتر، تراکنش لغو می‌شود و هیچ اطلاعات تماسی در سایت برای پیگیری وجود ندارد.

سوالات متداول (FAQ)

پرسش و پاسخ

کلاهبرداران چطور با جعل هویت ایلان ماسک کاربران را فریب می‌دهند؟

معمولا کلاهبرداران با ساخت اکانت‌های جعلی، طراحی ویدئوهای دیپ فیک و استفاده از تشابه اسمی با پروژه‌های ایلان ماسک کاربران را قربانی ایده‌های خود می‌کنند.

راه‌های جلوگیری از کلاهبرداری ارزهای دیجیتال چیست؟

افزایش آگاهی و انجام تحقیقات کامل مهم‌ترین اصل برای در امان ماندن از کلاهبرداران کریپتویی است. به‌خاطر داشته باشید که طمع در دنیای ارزهای دیجیتال یکی از عوامل اصلی است که باعث می‌شود در دام کلاهبرداران بیفتید. 

سخن پایانی

ظاهرا روش‌های کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال هم شبیه به دنیای کریپتو نامحدود است. هر روز شاهد شگردهای جدید و فریب خوردن کاربران ساده‌لوح هستیم. جذابیت ارزهای دیجیتال و محبوبیت افرادی مانند ایلان ماسک موجب شده است تا عنوان کلاهبرداری از کاربران کریپتو با جعل هویت ایلان ماسک هم به لیست روش‌های کلاهبرداری اضافه شود. این افراد معمولا با ساخت اکانت‌های جعلی، استفاده از ویدئوهای دیپ فیک و ایجاد تشابه اسمی با پروژه‌های ایلان ماسک کاربران را فریب می‌دهند. بهترین توصیه برای حفظ سرمایه این است که فریب وعده‌های واهی را نخورید، به نام و نشان‌ها اعتماد نکنید، زودباور نباشید، همیشه به کوچکترین جزییات توجه کنید، از صحت آدرس رسمی وبسایت‌ها اطمینان پیدا کنید و در نهایت قبل از هر اقدامی تحقیق کامل و جامعی انجام دهید. شما چه پیشنهادی برای در امان ماندن از کلاهبرداران دارید؟ نظر و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.

منبع
forbes.com

نوشته های مشابه

اشتراک
اطلاع از
0 دیدگاه
Inline Feedbacks
View all comments
دکمه بازگشت به بالا