نقد و بررسی ویگو سواپ؛ الماس یا بدل؟
«این یک الماس است؛ الماسی که قرار است زندگی‌تان را زیرورو کند.» این دست جملات زرد و تبلیغاتی، برای معرفی پروژه‌های اسکم یا بی‌ارزشی به کار می‌روند که فقط به کمک هیاهوی رسانه‌ای مورد توجه قرار گرفته‌اند. بله زندگی‌تان زیرورو خواهد شد؛ طوری که اگر حتی سرمایه ناچیزی هم داشته باشید، پس از خریدن این پروژه‌ها همان را هم از دست خواهید داد. به لطف (!) کانال‌های تلگرام یا حساب‌های توییتر، هرکس که فالوئری دارد و اعتباری برای خودش دست و پا کرده، مدام در حال معرفی توکن‌ها و پروژه‌های مختلف است. خیلی از مواقع ممکن است به سبب اینکه فلان شخص را می‌شناسیم، به گفته‌هایش اعتماد کنیم. این مسئله را در مورد ویگو سواپ (WigoSwap) شاهد بوده‌ایم. یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های میهن بلاکچین این است که دیگر شاهد از دست رفتن سرمایه کاربران نباشد. این بار با نقد و بررسی ویگو سواپ می‌خواهیم گام دیگری به سمت این هدف برداریم.
| نکات کلیدی مقاله: 🟣ویگوسواپ یکی از پروژه‌هایی است که توسط کانال‌ها و افراد زیادی تبلیغ و معرفی می‌شود. 🟣این پروژه در حال اضافه کردن خدمات جدیدی است که آن را برای کاربران جذاب می‌کند. 🟣این پروژه با ریسک‌هایی نظیر نقدینگی پایین در برخی استخرها، نبود نقشه راه و وایت پیپر مدون، احتمال تغییر بالانس یا تغییر در فانکشن‌های قرارداد از جانب مالک قرارداد مواجه است. 🟣با تمام این موارد، مشکل بزرگی که در مورد ویگوسواپ می‌توان به آن اشاره کرد، محتمل بودن پامپ و دامپ است. |
معرفی ویگو سواپ
پیش از آنکه برویم سراغ بررسی پروژه Wigo Swap، اول نگاهی به چیستی آن می‌اندازیم تا بفهمیم اصلا با چه چیزی طرفیم. برای معرفی ویگوسواپ، دست‌به‌دامن داکیومنت‌های سایت پروژه می‌شویم. بیایید ترجمه خطوط ابتدایی‌اش را با هم بخوانیم:
ویگو یک اکوسیستم بلاکچینی به‌هم‌پیوسته، وسیع و از پیشتازان آینده غیرمتمرکز است. ویگو ترکیبی از دیفای، توکن‌های بی‌همتا و بازی در متاورس است که به دنبال رشد و پرورش اقتصاد دیجیتالی پرثمر، پویا و جامع است. ویگو با برخورداری از پلتفرم‌هایی مثل ویگوسواپ، ویگو گلکسی، بازار و ویگو پلی، گستره‌ای از تجارب پربازده و متنوع را ارائه می‌کند. از معامله توکن‌ها در دیفای و کوئست‌های بازی گرفته تا مشارکت در تامین سرمایه‌های جامعه‌محور و ایجاد حوزه‌های بلاکچین شخصی. ویگو طلیعه‌دار عصر جدیدی از جستجو در بلاکچین و تعامل است.
در ادامه هم توضیحاتی در مورد سرویس‌های این اکوسیستم می‌خوانیم:
- ویگوسواپ (WigoSwap): یک پلتفرم دیفای روی بلاکچین فانتوم که ستون فقرات اکوسیستم است و نقدینگی غیرموازی را ارائه می‌کند.
- ویگو گلکسی (WigoGalaxy): در اینجا کاربران ماموریت‌هایی انجام می‌دهند و با رسیدن به دستاوردهایی، پاداش می‌گیرند.
- بازار (Bazaar): مارکت پلیسی برای ترید دارایی‌های مختلف از NFTهای منحصربه‌فرد گرفته تا مجموعه‌های دیجیتال.
- ویگوپلی (WigoPlay): محیط بازی غیرمتمرکزی که در آن می‌توان به رقابت پرداخت و پاداش کسب کرد.
با این حساب ویگو ترکیبی از سرویس سواپ و گیم و NFT است. چه چیز تازه‌ای برای ارائه دارد؟ این همان چیزی است که باید بسیار دنبالش بگردید و آخر سر هم چیزی دستانتان را پر نمی‌کند.
نگاهی به وایت پیپر ویگو سواپ
چیزی که ویگو به عنوان وایت پیپر منتشر کرده است، بیشتر شبیه به بروشور یا کاتالوگ یک محصول است. هیچ اثری از نحوه کارکرد این اکوسیستم و مسائل فنی در آن نیست. اینجا با یک وایت پیپر ۱۳ صفحه‌ای مواجهیم که شاید کل داده‌های آن را بتوان در ۲ صفحه جا داد. ما قصد نداریم کمیت و تعداد صفحات را ملاک قرار بدهیم؛ اما اگر خودتان نگاهی به وایت پیپر ویگو بیندازید، متوجه می‌شوید که داریم از چه حرف می‌زنیم. در واقع این وایت پیپر تکرار مسائلی است که در داکیومنت‌های پروژه آن را خوانده‌ایم و عملا اینجا هم تنها با معرفی سرویس‌های اکوسیستم Wigo سروکار داریم. چه وایت پیپر را بخوانید و چه نه، تفاوتی در درک و برداشت شما از پروژه حاصل نمی‌شود.
آشنایی با ارز دیجیتال ویگو (WIGO)
مهم‌ترین بخش نقد و بررسی ویگو، مربوط به توکن این پلتفرم است. این توکن دارایی اصلی اکوسیستم Wigo است که یک توکن حاکمیتی نیز محسوب می‌شود. از این دارایی نه تنها برای کار با پلتفرم‌های مختلف اکوسیستم ویگو، بلکه برای قدرت بخشیدن به هولدرها نیز استفاده می‌شود. دارندگان این توکن در دائوی ویگو حق رای‌دهی خواهند داشت. ویگو نه پیش‌فروش داشته است، نه فروش خصوصی و عمومی و نه عرضه اولیه.
حداکثر عرضه این توکن ۲ میلیارد عدد است که البته توسعه‌دهندگان با این هدف که دیرتر به این رقم برسند، مکانیزم توکن‌سوزی ارائه کرده‌اند. در تصویر زیر می‌توانید توکنومیکس پروژه را مشاهده کنید که در تاریخ ۲۴ ژانویه ۲۰۲۲ (۴ بهمن ۱۴۰۰) یعنی حدود یک سال و نیم پیش آپدیت شده است.
مطابق جدول زیر، هشت درصد از کل توکن‌ها به گروه‌های زیر اختصاص دارند:
| دسته‌بندی | درصد از حداکثر عرضه | تعداد توکن‌ها |
|---|---|---|
| سرمایه‌گذاران Seed | ۳ | ۶۰ میلیون |
| ایردراپ | ۳ | ۶۰ میلیون |
| عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز | ۲ | ۴۰ میلیون |
| جمع | ۸ | ۱۶۰ میلیون |
اما تکلیف سایر توکن‌ها چه می‌شود؟ جدول زیر می‌تواند بهتر نشان دهد که باقی توکن‌ها به چه مواردی اختصاص پیدا خواهند کرد:
| دسته‌بندی | درصد از حداکثر عرضه | تعداد توکن‌ها |
|---|---|---|
| پاداش‌های فارمینگ و استیکینگ | ۸۰ | ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون |
| تیم توسعهدهنده هسته | ۱۰ | ۲۰۰ میلیون |
| دائو | ۲ | ۴۰ میلیون |
| جمع | ۹۲ | ۱ میلیارد و ۸۴۰ میلیون |
در زمان نگارش این مقاله در تاریخ ۷ شهریور ۱۴۰۲، قیمت ارز دیجیتال ویگو برابر با ۰.۰۰۱۶۱۷ دلار است. این در حالی است که سقف قیمت تاریخی این توکن ۰.۰۳ دلار است که در ۱۰ اسفند ۱۴۰۰ ثبت شده است.
تیم توسعهدهنده ویگو سواپ
وقتی در فوتر سایت پروژه روی لینک Contact کلیک کنیم، وارد داکیومنت‌های پروژه می‌شویم و هیچ خبری از نام تیم توسعهدهنده و فعال در پروژه ویگو نیست. در مدیوم ویگوسواپ اما به مسئله جالبی برخورد کردیم:
در پاسخ به این سوال که تیم ویگوسواپ متشکل از چه کسانی است، این‌طور نوشته که «ما ناشناسیم و ناشناس خواهیم ماند». اما پاسخ طولانی‌تر ویگو این است که وقتی یک پروتکل دیفای از گروه یا موقعیت جغرافیایی عوامل متمرکز برخوردار باشد، دیگر نمی‌توان آن را غیرمتمرکز دانست.
اگر بیت کوین غیرمتمرکز نبود، امروز اصلا وجود نداشت.
مدیوم پروژه ویگوسواپ
در حقیقت مطابق این نوشته‌ها، باید این نتیجه را بگیریم که معرفی نکردن اعضای تیم یک پروژه، به معنای عدم تمرکز آن است. مسئله به همین‌جا ختم نمی‌شود. بالاتر گفتیم گه ویگوسواپ روی فانتوم راه‌اندازی شده است. مطلبی در بلاگ فانتوم در مورد ویگوسواپ منتشر شده است که در آنجا اعضای تیم را چنین معرفی کرده است:
- آرون (Aaron): هم‌بنیان‌گذار و مدیر اجرایی
- جیکوب (Jacob): هم‌بنیان‌گذار و سرپرست بخش تکنولوژی
- اما (Emma): هم‌بنیان‌گذار و اقتصاددان
سوال اینجاست که اگر این افراد اعضای تیم ویگوسواپ هستند، چرا نباید در سایت پروژه نامی از آنها باشد و اگر هم اعضای واقعی نیستند، چرا باید در وبلاگ فانتوم به آنها اشاره شود؟
نقشه راه ویگو سواپ
در سایت اصلی ویگوسواپ، وقتی در فوتر روی لینک نقشه راه کلیک می‌کنیم، با تصویر زیر مواجه می‌شویم:
بله؛ چنین صفحه‌ای اصلا وجود ندارد. اما در مدیوم پروژه، پستی در ۱۹ ژوئن (۲۸ تیر ۱۴۰۲) منتشر شده است که مربوط به رودمپ اکوسیستم ویگو است. در این مطلب اشاره‌ای به دستاوردهای Wigo طی طول حیاتش شده است:
- ویگو بریج (WigoBridge): نخستین مسئله‌ای که در این رودمپ به آن اشاره شده است، راه‌اندازی پل بلاکچینی است که پلتفرمی برای بریج دارایی‌ها در اکوسیستم فانتوم است.
- ویگو کوئست (WigoQuest): سیستمی است که در ازای کسب تجارب دیفای توکن‌های NFT به کاربران اعطا می‌کند.
- پلتفرم سوپر دپ (Super-dApp): پلتفرمی در حوزه دیفای و برنامه‌های غیرمتمرکز که با هدف از بین بردن پیچیدگی‌های جستجو در دیفای و بلاکچین به وجود آمده است.
- ویگو ران (WigoRun): پلتفرم حمایت از پروژه‌ها و عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز که توسعه و راه‌اندازی پروژه‌ها در فضای بلاکچین را از طریق فراهم کردن منابع موردنیاز امکان‌پذیر می‌کند.
- دی‌تسکر (DeTasker): یک بازار مشاغل فریلنسی است که در چهار فاز اجرایی خواهد شد.
در این نقشه راه خبری از زمان‌بندی و برنامه‌های آینده نیست. البته ممکن است پروژه‌های موفقی را هم پیدا کنید که نقشه راه مدونی ندارند؛ اما به‌هرحال در حال توسعه هستند. در هر صورت نبود رودمپ واضح و مشخص، یک رد فلگ محسوب می‌شود.
از چه باید ترسید؟
تا اینجا صرفا نگاهی به داده‌هایی انداختیم که خود پروژه در اختیارمان قرار داده است و همه می‌توانند با یک بررسی ساده به آن دست پیدا کنند؛ اما حالا می‌خواهیم کمی عمیق‌تر به ویگوسواپ بپردازیم. اکنون به مواردی اشاره می‌کنیم که می‌توانند خطرناک باشند و سرمایه کاربران را تهدید کنند.
یک نکته هم در این میان وجود دارد و آن هم این است که بیشترین فعالیت در دیسکورد پروژه، مربوط به کاربران ایرانی است و بخش چت فارسی در دیسکورد ویگو، فعال‌تر از چت سایر زبان‌هاست.
این مسئله را در نظر داشته باشید که این پروژه مانند بسیاری از پروژه‌های دیگر ممکن است به سادگی مسیر خود را طی کند و عده‌ای هم از طریق سرمایه‌گذاری در آن سود کنند. نکته اینجاست که سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی که احتمال دستکاری و پامپ و دامپ آنها زیاد است، توصیه نمی‌شود و با ریسک‌های زیادی همراه است.
۱. لیکوئیدیتی پایین در برخی استخرها
نقدینگی پایین در استخرهای دو صرافی اسپریت سواپ و اسپوکی سواپ به همراه نقدینگی اندک اولیه از جمله نشانه‌هایی است که از کیفیت پایین توکن WIGO خبر می‌دهد. نقدینگی پایین مانع از آن می‌شود که بتوانید توکن‌های خود را در استخرها بفروشید. اگر بخواهید به هر قیمتی دارایی خود را بفروشید، مجبور خواهید شد که درصد اسلیپیج را بالا ببرید و این کار باعث می‌شود سرمایه خود را از دست بدهید.
۲. مالکیت متمرکز نقدینگی
۹۸ درصد نقدینگی توکن‌های LP ویگو متعلق به یک آدرس است.
۳. ارزش بازار تاییدنشده
اگر سری به سایت کوین مارکت کپ بزنید، می‌بینید که ارزش بازار این پروژه توسط کوین مارکت کپ تایید نشده است. همچنین عرضه در گردش نیز به صورت Self-Reported است و به این معناست که صاحبان پروژه، خودشان این حجم را گزارش داده‌اند. این موارد هم جزو نکاتی است که با دیدن آن باید جانب احتیاط را رعایت کنیم.
۴. آدیت سرتیک
نکته جالب توجه این است که ویگوسواپ چند جا به آدیتی که سرتیک در اوایل سال ۲۰۲۲ انجام داده، لینک داده است. فارغ از اینکه این گزارش اکنون منقضی است و بیش از یک سال و نیم از آن می‌گذرد، امتیاز خوبی هم ندارد. بر اساس معیارهای سرتیک، ویگوسواپ با امتیاز ۶۹.۳۱ در رده ۱۸۹۷ام پروژه‌های کریپتو قرار دارد که رتبه‌ای نیست که بتوان به آن افتخار کرد.
نگاهی به ابزارهای اسکن پروژه
ما به چند سایت مطرح که ایرادهای قرارداد هوشمند و ریسک‌های مختلف پروژه‌ها را بررسی می‌کنند، سر زدیم. در ادامه نگاهی به این سایت‌ها می‌اندازیم تا ببینیم که نظر آنها نسبت به Wigo Swap چیست. البته این را در نظر بگیرید که این ابزارها تحلیل خود را به صورت کلی و بر اساس فاکتورهایی از پیش تعیین‌شده انجام می‌دهند و ممکن است عاری از خطا نباشند.
۱. دکس اسکرینر (Dex Screener)
مستقیم برویم سراغ ایراداتی که این سایت از ویگوسواپ گرفته است. برای دسترسی به این صفحه، روی این لینک کلیک کنید تا جزئیات را به صورت زنده ببینید. حالا برویم سراغ پنل سمت راست که در تصویر زیر می‌توانید آن را ببینید:
منوی قسمت Go+ Security را باز می‌کنیم تا ببینیم این دو مشکل که در تصویر می‌بینیم، به چه چیزی مربوط هستند:
اولین مورد مربوط به قابلیت مینت توکن‌های جدید است که به عنوان یکی از مشکلات پروژه‌ها از دید این سایت در نظر گرفته می‌شود. البته مالک پروژه، کانترکتی است به نام Master Farmer که به نظر نمی‌رسد بتواند بیشتر از عرضه کل، مینت کند. دومین ایراد هم این است که مالک قرارداد هوشمند می‌تواند موجودی را تغییر دهد. کمی پایین‌تر در بخش Ownership Renounced هم وضعیت را نامشخص می‌بینیم. به این معنا که مشخص نیست آیا مالک قرارداد می‌تواند کنترل دارایی‌های کاربران را در دست بگیرد یا نه.
۲. توکن اسنیفر (Token Sniffer)
مزیتی که توکن اسنیفر دارد، امتیازدهی به پروژه‌هاست. برای دیدن آدیت ویگوسواپ در توکن اسنیفر، روی این لینک کلیک کنید.
می‌بینید که این پروژه از دید توکن اسنیفر، امتیاز صفر می‌گیرد. چرا؟ در بخش اول آنالیز قرارداد هوشمند را داریم که باز هم به همان مشکلات قبلی اشاره شده است؛ یعنی وجود تابع مینت و وجود مالکیت در قرارداد هوشمند که می‌تواند اعمالی از قبیل جلوگیری از فروش توکن، افزایش کارمزدها یا مینت توکن‌های جدید را انجام دهد.
در بخش بعدی هم آنالیزی از هولدرهای ویگو را داریم که در تصویر زیر مشخص است:
از دید این سایت، اینکه تعداد زیادی از ذخایر این توکن در کیف پول صاحب پروژه قرار دارد، می‌تواند عاملی برای پامپ و دامپ باشد.
در نهایت آنالیزی از نقدینگی را می‌بینیم که در این مورد هم ویگو سواپ مشکل دارد:
در اینجا نوشته شده است که هیچ استخر نقدینگی‌ای در قرارداد معرفی نشده است. هرچند برای این توکن استخرهایی وجود دارد که برخی از آنها نقدینگی پایینی دارند.
۳. گکو ترمینال (Gecko Terminal)
از همان سایت توکن اسنیفر می‌توانیم به گکوترمینال برسیم؛ با این‌همه با کلیک روی این لینک می‌توانید وارد صفحه پروژه شوید. همان بالای صفحه یک پیغام هشدار می‌بینیم که نشان می‌دهد استخر جفت ارز USDC/WIGO در اسپوکی سواپ نقدینگی بسیار پایینی دارد که این برای یک پروژه خوب نیست.
این هم آماری از نقدینگی و دارایی‌های استخر:
کمی پایین‌تر در سمت چپ صفحه، پنلی را می‌بینیم که ایرادات و ریسک‌های احتمالی در آن به چشم می‌خورد. می‌بینید که مشکل مینت کردن و تغییر بالانس توکن‌ها در اینجا هم مطرح است.
۴. گو پلاس لبز (GoPLus Labs)
برای مشاهده وضعیت پروژه ویگوسواپ در این سایت، به این لینک مراجعه کنید.
می‌بینید که از دید گو پلاس، این پروژه یک آیتم خطرناک دارد که همان تغییر بالانس است و یک آیتم هشدار دارد که به فانکنشن مینت توکن‌های جدید اشاره دارد. البته از نظر این سایت، این پروژه در کل ریسک پایینی دارد و معتبر است.
۵. مون آرچ (Moon Arch)
اما یکی از بهترین ابزارهایی که پروژه‌ها را آنالیز می‌کند، سایت مون آرچ است. در صفحه بررسی کد ویگوسواپ در این سایت، این موارد به چشم می‌خورند:
این سایت به لحاظ بصری، گویاتر از گزینه‌های قبلی است. نمودار بالایی میزان ذخایر توکن را نشان می‌دهد که بخش قرمز نشان‌گر مالکیت Owner پروژه است که نشان می‌دهد نزدیک به نیمی از توکن‌های ویگو در اختیار اوست. نمودار دوم که آن هم بسیار اهمیت دارد، به نقدینگی استخرهای این توکن مربوط است. رنگ قرمزرنگ نشان می‌دهد که ۹۷.۹ درصد نقدینگی برای مالک پروژه است. روی گزینه Holders که کلیک کنیم، می‌توانیم هولدرهای نقدینگی ویگوسواپ را ببینیم و اطلاعات بیشتری در مورد آنها به دست بیاوریم.
اما در بخش پایینی صفحه، بررسی‌های بیشتری را شاهد هستیم:
بر اساس تحلیل‌های سایت مون آرچ، به جز مشکلات مالکیت متمرکز نقدینگی و هولد درصد زیادی از توکن‌ها در کیف پول مالک، این پروژه با هشدارهای زیر همراه است:
- مکانیزم توکن‌سوزی فقط توسط مالک پروژه قابل انجام است.
- مینت توکن‌های جدید فقط توسط مالک پروژه قابل انجام است.
- احتمال مینت توکن‌های جدید در پروژه وجود دارد.
۶. دی دات فای (De.FI)
آخرین وب‌سایتی که قصد داریم به آن بپردازیم، دی دات فای است که آنالیز خوبی از پروژه‌ها ارائه می‌کند. با کلیک روی این لینک می‌توانید به جزئیات بیشتری از این بررسی دست پیدا کنید. شاید در میان گزینه‌هایی که بررسی کردیم، این سایت بهتر از بقیه نشانمان بدهد که در یک پروژه وضعیت از چه قرار است. تصویر زیر این مسئله را به شکل گویاتری بیان می‌کند:
در بالای صفحه شاهد امتیاز دی دات فای به ویگوسواپ هستیم. De.Fi امتیاز ۵۶ را برای این پروژه در نظر گرفته است که باعث می‌شود ویگو در دسته پروژه‌هایی با ریسک متوسط قرار بگیرد. می‌بینید که حتی در میان این ابزارها نیز اتفاق نظری وجود ندارد و یک سایت ممکن است با توجه به معیارهایی که دارد، یک پروژه را خطرناک‌تر بداند. از دید این سایت، پروژه ویگو سواپ دو آیتم مورددار با ریسک بالا دارد و ۷ آیتم دیگر دارد که لازم است آنها را مدنظر قرار دهیم. حالا ببینیم این ریسک‌ها چه هستند.
ریسک نقدینگی و دامپ قیمت توکن‌ها، به عنوان دو ریسک قابل توجه در این سایت مشخص شده است. اگر می‌خواهید بدانید چه پروژه‌های دیگری با همین ایرادات توانستند از کاربران خود سوءاستفاده کنند، روی قسمت Exploit Example کلیک کنید تا نمونه‌های مشابه را مشاهده کنید.
اینجا هم باز مشکل قابل مینت بودن توکن‌ها را داریم:
در سربرگ Governance هم می‌بینید که نوشته این پروژه یک یا چند مالک دارد که می‌توانند پارامترها را تغییر دهند و به نفع خودشان از برخی موارد سوءاستفاده کنند:
در پنل سمت راست هم می‌توانید یک نمای کلی از وضعیت پروژه ویگوسواپ ببینید:
بر اساس فاکتورهای مشخص‌شده در تصویر، ویگوسواپ امتیاز متوسط ۵۶ را گرفته است که پروژه‌ای با ریسک متوسط (نزدیک به بالا) را معرفی می‌کند.
سوالات متداول (FAQ)
پروژه ویگوسواپ با مشکلاتی همچون نداشتن نقشه راه مشخص و وایت‌پیپر مدون، احتمال تغییر بالانس و عملکرد توابع توسط مالک قرارداد و نقدینگی پایین در برخی استخرها همراه است.
مشکلاتی که به آنها اشاره شد، همگی عواملی هستند که احتمال دارد سرمایه ما را با خطر مواجه کنند. حتی اگر این احتمالات رخ ندهند، باز هم سرمایه‌گذاری در چنین پروژه‌ای امنیت ندارد.
جمع‌بندی
در این مطلب بر اساس شواهد موجود پروژه ویگوسواپ را بررسی کردیم و دیدیم که این الماس بیشتر به جواهری بدلی شباهت دارد تا چیزی که بخواهیم بابتش پول بدهیم. سرمایه‌گذاری روی این پروژه بنا به دلایلی که به تفصیل در بالا شرح دادیم، توصیه نمی‌شود و احتمال پامپ و دامپ و از دست رفتن سرمایه وجود دارد. به این مسئله دقت کنید که پروژه‌های اسکم یا کلاهبرداری صرفا این‌طور نیستند که تمام دارایی کاربران را سرقت کنند. بلکه ممکن است سال‌ها فعالیت کنند و از طریق پامپ و دامپ و دستکاری‌هایی که انجام می‌دهند، سود کلانی به جیب بزنند.
بعد از بررسی‌هایی که صورت گرفت، تصمیم گرفتیم که برای جلوگیری از ایجاد بستری برای تبلیغ کلاهبرداران، امکان درج نظر در بخش کامنت را غیرفعال کنیم. مجموعه میهن بلاکچین همیشه علاقمند به دریافت نظرات و پیشنهادات شما در مورد تمامی مطالب منتشر شده در سایت هست و شما می‌توانید از طریق ایمیل یا تلگرام نظرات و پیشنهادات خودتان را برای ما ارسال کنید.
