تکنولوژی آیوتا (IOTA) یک نوع دفتر کل توزیع شده و متن باز است که بر روی برقراری ارتباطات امن و اینترنت اشیا تمرکز دارد. با استفاده از تکنولوژی گراف جهت دار (DAG) به جای بلاک چین، معاملات IOTA صرف نظر از اندازه تراکنش کاملا رایگان و بدون کارمزد هستند، زمان تأیید سریع است، تعداد تراکنش‌هایی که سیستم می‌تواند به طور همزمان اداره کند، نامحدود است و سیستم به راحتی می‌تواند مشکل مقیاس‌پذیری را حل کند.
آیوتا چیست؟
آیوتا در سال ۲۰۱۵ توسط Sonstebo ،Ivancheglo ،Dominik Schiener و دکتر Serguei Popov به وجود آمد. ارز رمزنگاری‌شده آیوتا تحت نظارت بنیاد آیوتا است که بنیادی غیردولتی بوده و به منظور توسعه و نگهداری تکنولوژی ایجاد شده است و همه توسعه دهندگان می‌توانند بدون نیاز به لایسنس در آن فعالیت کنند.
با کمک شرکت‌های Deutsche Telekom، مایکروسافت و فوجیتسو، این بنیاد یک بازار اطلاعات ایجاد کرده است. بنیاد IOTA همچنین یکی از اعضای اتحادیه معتبر IOT (اینترنت اشیا) است که شامل شرکت‌های Bosch ،Consensys و USbank است. تا دسامبر ۲۰۱۷، حجم بازار آن حدود ۱۳ میلیارد دلار بوده است که این امر آیوتا را در رتبه چهارمین ارز رمزنگاری شده در Coinmarketcap قرار داده بود. در سال ۲۰۲۰، آیوتا با مارکت کپ تقریبا ۱ میلیارد دلاری، در رتبه ۲۳ قرار دارد.
کوچک‌ترین واحد حساب در IOTA، یک آیوتا (Iota) است که از روی کوچک‌ترین حرف از زبان یونانی گرفته شده است. نام واحدهای بزرگ‌تر با اضافه کردن پیشوندهای متداول به کلمه آیوتا ایجاد می‌شود. از این رو یک میلیون آیوتا به نام مگاآیوتا (MegaIota) یا (Miota (Mi نامیده می‌شود که واحد پایه آیوتا برای صرافی‌ها به حساب می‌آید.
تاریخچه آیوتا
سال ۲۰۱۵
در این سال مقدار ثابت ۲,۷۷۹,۵۳۰,۲۸۳,۲۷۷,۷۶۱ آیوتا ایجاد شد. از آنجایی که هیچ استخراجی در شبکه آیوتا صورت نمی‌گیرد، آیوتای بیشتری ایجاد نخواهد شد. چند ماه بعد در همین سال، IOTA آزمایش بتا را آغاز کرد.
سال ۲۰۱۶
در حالی که آزمایش بتا همچنان ادامه داشت، تجارت در ۱۱ ماه آینده بین کاربران ادامه پیدا کرد.
سال ۲۰۱۷
در ماه می ۲۰۱۷، آیوتا یک صندوق اکوسیستم ۱۰ میلیون دلاری را برای ترویج همکاری با شرکت‌های بزرگ، پروژه‌های ارتباطی و برنامه‌های ابتکاری کسب و کار ارائه داد. در ماه ژوئن، آیوتا اولین مبادله خود با شرکت Bitfinex Outlier Ventures، که یک شرکت سرمایه گذار بود را شروع کرد که ۷ پروژه را به آیوتا واگذار کردند و این اولین همکاری این شرکت با یک شبکه غیرمتمرکز ارز رمزنگاری‌شده به شمار می‌آمد.
در آگوست، بنیاد IOTA مشارکت با REFUNITE، بزرگ‌ترین بانک اطلاعاتی افراد گمشده جهان را به منظور استفاده از فناوری IOTA برای کمک به پیدا کردن اعضای خانواده آغاز کرد. علاوه بر این، شبکه آیوتا از جهت سرعت بالا و پردازش سریع تراکنش‌ها از بیت‌کوین و اتریوم پیشی گرفت؛ البته چندین محقق ادعا کردند که در شبکه IOTA نقطه ضعف یافتند که بنیاد IOTA با بیان اینکه مشکل مورد نظر برطرف شده است، این ادعا را رد کرد. Sopra Steria اعلام کرد با IOTA یک همکاری جدید برای ایجاد یک چارچوب برای بهینه سازی امنیت بین دستگاه‌ها در مبحث اینترنت اشیا شروع کرده است.
در ماه نوامبر، بنیاد IOTA رسما خود را به عنوان نهادی غیرمتمرکز زیر نظر قوانین آلمان اعلام کرد. LATTICE80، یکی از بزرگ‌ترین مراکز فن‌آوری مالی در سنگاپور، توافقنامه‌ای را برای باز کردن یک آزمایشگاه نوآوری IOTA برای اینترنت اشیا امضا کرد. علاوه بر این، IOTA Cybercrypt ApS را استخدام کرد تا بیشتر روی تکنولوژی هشینگ خود کار کند.
به دلیل موفقیت IOTA، موسس شرکت بزرگ بوش، رابرت بوش، اولین سرمایه‌گذاری خود را با خرید مقدار قابل‌توجهی از توکن‌های آیوتا انجام داد. بنیاد IOTA توسط دولت توکیو دعوت شد تا در برنامه گسترش و توسعه بیزینس‌های مبتنی بر بلاک چین شرکت کند.
از دیگر کمپانی‌هایی که با این بنیاد مشارکت داشتند می‌توان به سونی، هوندا و تویوتا اشاره کرد. شهر Haarlem هلند، یک سیستم proof of concept را به کمک آیوتا راه اندازی کرد تا ساکنان را قادر سازد صحت اسناد رسمی را بدون رجوع به دفاتر دولتی به دست آورند. سیستم پایه متن باز آیوتا برای همه به صورت رایگان در دسترس است.
تکنولوژی تنگل
IOTA به جای استفاده از یک بلاک چین، از تکنولوژی گراف جهت دار (DAG) استفاده می‌کند. این تکنولوژی که تنگل (Tangle) نامیده می‌شود، یکی از انواع DLT یا همان دفتر کل توزیع‌شده است. ساختار تنگل مانند ریسمانی از تراکنش‌های تکی است که از درون و از طریق شبکه‌ای از نودها به هم می‌پیوندند.
تنگل ماینری که تراکنش‌ها را تایید کند، ندارد؛ بلکه شبکه‌ای از مشارکت کنندگان مسئول تایید تراکنش‌ها هستند و باید دو تراکنش را که برای هر یک از تراکنش‌های منتشر شده در شبکه را تایید کنند. بنابراین تراکنش‌ها می‌توانند در شبکه با هیچ هزینه‌ای ثبت شوند، که این قضیه انجام پرداخت‌های کوچک را تسهیل می‌کند.
برای جلوگیری از اسپم کردن شبکه، هر تراکنش نیازمند منابع محاسباتی است که مبتنی بر الگوریتم اجماع گواه اثبات کار (POW) هستند. این منابع محاسباتی پاسخ پازل‌های ساده رمزنگاری شده را پیدا می‌کنند.
آیوتا هر دو انتقالات ارزش و اطلاعات را پشتیبانی می‌کند. یک پروتکل لایه دوم رمزنگاری، تایید پیام‌ها و جریان اطلاعات را انتقال می‌دهد و آنها را در تنگل به عنوان تراکنش‌های با ارزش صفر ذخیره می‌کند. هر پیام یک مدرک از آدرس مربوط به پیام را نگه می‌دارد و آن را به جریان اطلاعات متصل می‌کند.
طرفین تایید شده با کلید رمزگشایی درست، می‌توانند جریان اطلاعاتی خود را از زمان ورود پیگیری و دنبال کنند. زمانی که مالک جریان اطلاعات می‌خواهد دسترسی را قطع کند، می‌تواند در زمان انتشار پیام جدید، کلید رمزگشایی را تغییر دهد. این به مالک اجازه می‌دهد که بتواند کم کم بر روی تمام مسیر کنترل داشته باشد.
تراکنش‌های آیوتا
یک کاربر IOTA برای ارسال یک تراکنش، باید دو تراکنش دیگر را به صورت تصادفی در شبکه تایید کند. یک تراکنش ارسال شده باید سطح کافی تأیید را جمع آوری کند (یعنی باید توسط تعداد مشخصی از سایر کاربران اعتبارسنجی شود)، تا پذیرش آن توسط گیرنده به عنوان تراکنش تایید شده، پذیرفته شود.
IOTA با یک سیستم نظارت به نام Coordinator (هماهنگ کننده) کار می‌کند که همه تراکنش‌ها را تایید می‌کند. بدون این هماهنگ کننده، سیستم IOTA در مراحل اولیه یک سیستم امن محسوب نمی‌شود. هنگامی که شبکه به اندازه کافی بزرگ شد، هماهنگ کننده حذف می‌شود.
IOTA از سیستم رمزنگاری هش به جای سیستم بیضوی (ECC) استفاده می‌کند. سیستم هش سرعت بسیار بالاتری نسبت به ECC دارد.
IOTA از یک تابع هش به اسم CURL استفاده می‌کند که خودش طراحی کرده است. در جولای ۲۰۱۷، محققین متوجه آسیب پذیری در سیستم IOTA شدند. بیشتر محققین از این سیستم طراحی انتقاد کردند. در هفتم آگوست همان سال، توسعه‌دهندگان این سیستم تابع هش را با یک نسخه SHA-۳ به نام Kerl جایگزین کردند، که با عملیات سه جانبه (به جای باینری) کار می‌کرد و به طور موثری از آسیب پذیری سیستم جلوگیری کرد.
بنیاد آیوتا
بنیاد IOTA در آلمان به عنوان یک شرکت غیردولتی تاسیس شد تا هماهنگی و تأمین بودجه سیستم آیوتا را به عهده داشته باشد. این بنیاد برای ایجاد یک سیستم پایدار برای IOTA به منظور تسریع در توسعه و پذیرش تجاری سیستم به عنوان یک تکنولوژی متن باز ایجاد شد. از ماه نوامبر سال ۲۰۱۷، بنیاد ۱۰۰ میلیون دلار بودجه برای ترویج استفاده از IOTA در اختیار دارد. این بودجه به صورت توکن در شرکت‌هایی که از تکنولوژی آیوتا استفاده می‌کنند، توزیع شده است.
این بنیاد اولین استفاده غیردولتی در آلمان از ارزهای رمزنگاری‌شده است که از بالا شامل یک هیئت مدیره، هیئت نظارت و هیئت مشاوره می‌شود. در مراتب پایین‌تر، بنیاد به گروه‌های کاری تقسیم خواهد شد که به ترویج و فعال کردن استفاده از آیوتا در هویت، مسائل اجتماعی، زنجیره تامین، سلامت الکترونیک، فن‌آوری‌های مالی، شهرهای هوشمند و زیرساخت آنها، تحقیق و توسعه، انرژی، صنعت و دیگر زمینه‌ها تاکید دارند.
سازمان‌های جهانی مانند تلکام، بوش، مایکروسافت، PricewaterhouseCoopers، ایرباس، سامسونگ، Orange S.A، فوجیتسو و گروه هوآوی چین در این ارز و تکنولوژی پایه آن مشارکت دارند و تعدادشان روز به روز بیشتر می‌شود.آ
این بازار به کاربران خود اجازه می‌دهد تا به طور ایمن خرید و فروش داشته باشند و انتقال اطلاعات دقیق و متنوع در سراسر جهان به هر خریدار به راحتی امکان پذیر باشد. طبق پروتکل آیوتا، تمام تراکنش‌ها بدون کارمزد صورت می‌گیرد.
آخرین به روز رسانی: ۹۹/۰۶/۰۵
