امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) عبارتی است که پوشش‌دهنده طیف گسترده‌ای از برنامه‌های مالی مبتنی بر بلاک چین‌های مختلف در زمینه دموکراسی‌سازی قابلیت دسترسی به محصولات مالی و از میان برداشتن واسطه‌های این فضا بوده است. دیفای موجب گسترش یافتن کاربرد بلاکچین و رمزارز‌ها از انتقال ساده میزان ارزش گرفته تا کاربردهای مالی پیچیده می‌شود. با میهن بلاکچین همراه باشید تا محصولات مهم این عرصه و عملکرد دیفای در سال ۲۰۲۲ را با توجه به دستاورد‌های آن در سال ۲۰۲۱ بررسی کنیم.
محصولات ارائه شده دیفای در ۲۰۲۱
این مقاله برگرفته از گزارش «2022 Digital Asset Outlook» منتشر شده توسط The Block است.
DeFi می‌تواند جایگزین مناسبی برای سیستم‌های مالی سنتی که به واسطه زیرساخت و فرایند‌های قدیمی هویت فعلی خود را کسب کرده‌اند، محسوب شود. کاربران نیز بهره‌مند شدن از قابلیت دسترسی به ابزار مالی بدون مرز و بدون نیاز به مجوز را، در غیاب واسطه‌هایی از قبیل بانک‌ها و کارگزاری‌های (بروکرها) کنترل‌کننده این دارایی‌ها بسیار دوست دارند. در ادامه به بررسی دسته‌بندی‌هایی می‌پردازیم که مفهوم امور مالی غیرمتمرکز در سال ۲۰۲۱ را تشریح می‌کردند:
پلتفرم‌های وام‌دهی
وام‌دهی یکی از ستون‌های اصلی حوزه دیفای است. در سال ۲۰۲۱، ارزش کل قفل شده (TVL) در پروتکل‌های وام‌دهی از ۷.۱ میلیارد دلار تا ۴۶.۸ میلیارد دلار رشد داشت و این افزایش سرمایه نشان‌دهنده یک رشد ۵۵۹.۲ درصدی بود. میکر (Maker)، کامپوند (Compound) و آوه (Aave) از نظر ارزش کل قفل شده و با TVL به ترتیب ۱۸.۳، ۱۲.۸ و ۱۰.۸ میلیارد دلاری در صدر جدول رتبه‌بندی پروتکل‌های وام‌دهی قرار داشتند. میزان ارزش قابل توجه بدهی به این پروتکل‌ها نیز به ترتیب ۹.۱، ۷.۷ و ۶.۵ میلیارد دلار بود.
دای (DAI) بزرگ‌ترین استیبل کوین غیرمتمرکز، به واسطه میکر پشتیبانی می‌شود. از سوی دیگر، آوه و کامپوند بازارهای مالی هستند که نرخ بهره خود را به صورت الگوریتمی و بر اساس نرخ کاردبرد استخر‌های وام‌دهی تنظیم کرده‌اند.
این پروتکل‌های وام‌دهی، وام‌هایی را ارائه می‌کنند که مبتنی بر دریافت وثیقه افزوده هستند. در حال حاضر، بستر وام‌دهی به واسطه معرفی پروتکل‌های جدید که به شیوه‌های گوناگون عرضه شده و رویکرد‌های نوین خاصی را هدف قرار می‌دهند، از تنوع بیشتری برخوردار شده‌اند. به عنوان مثال، می‌توان به Cream اشاره کرد که یکی از پروتکل‌هایی است که تلاش کرد تا دارایی‌های با پشتوانه‌ای را وارد بازار پولی خود کند. محصول Fuse از Rari و Kashi که محصول سوشی‌سواپ (SushiSwap) است نیز، نمونه‌های دیگری هستند که وام‌دهی ایزوله یا مجزای جفت ارزها را به ارمغان آوردند؛ اما متاسفانه در زمینه بازده سرمایه ناکارآمد بودند.
Abracadabra و Alchemix نیز پروتکل‌هایی بودند که موقعیت‌های تولید ییلد یا بازده را تحت عنوان وثیقه مورد آزمایش قرار دادند. با وجود این‌که بهره‌گیری از این رویکرد، تا حدی موجب پایین آمدن سطح خطر‌های احتمالی می‌شود؛ اما ریسک‌هایی در زمینه ترکیب‌پذیری را به همراه دارد.
با وجود تلاش‌های مکرر، وام‌دهی با نرخ و مدت‌زمان ثابت هیچ جذابیتی برای کاربران حوزه امور مالی غیرمتمرکز نداشت و این امر را به نقدینگی پراکنده می‌توان نسبت داد. می‌توان گفت ممکن است استخراج نقدینگی به صورت موقت موجب تقویت روند تامین نقدینگی شود. با این حال، این امر در زمان عدم وجود تقاضای واقعی موجب ایجاد اختلال در قیمت اوراق قرضه می‌شود.
صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)
ماه می سال ۲۰۲۱ (اواسط اردیبهشت تا اواسط خرداد ماه ۱۴۰۰) بهترین ماه برای صرافی‌های غیرمتمرکز محسوب می‌شد؛ زیرا میزان حجم نقدینگی معاملات در این ماه تا ۱۶۲.۸ میلیارد دلار رشد کرد. در طول این زمان، کرو (Curve) با میزان حجم معاملات ۶.۸ درصدی و ارزش قفل شده ۱۶.۸ میلیارد دلاری در جایگاه برجسته‌ترین صرافی غیرمتمرکز قرار داشت.
هنگامی که میزان نقدینگی بسیار پراکنده است و در یک بستر متمرکز نیست، ممکن است کاربران قصد داشته باشند تا معاملات خود را با بهره‌گیری از تجمیع‌کنندگان DEXها یا Dex Aggregatorها به انجام برسانند. با این حال، تنها ۱۳.۹ درصد از حجم معاملات صرافی‌های غیرمتمرکز در سال ۲۰۲۱ شامل این تجمیع‌کننده‌ها می‌شد.
اوراق مشتقه
حجم قراردادهای آتی دائمی در ایجاد بزرگ‌ترین بازار رمزارز از نظر حجم نقدینگی معاملات کمک بزرگی می‌کند. پروتکل Perpetual یکی از پرکاربرد‌ترین پروتکل‌های مورد استفاده در اوراق مشتقه در طول نیمه اول سال ۲۰۲۱ بود. قراردادهای آتی دائمی عملکرد مجزایی از سایر پروتکل‌های امور مالی غیرمتمرکز دارند. این قراردادها معمولا قابلیت ترکیب‌پذیری را فدای بازده و کارآمد بودن سرمایه حاصل از اهرم یا لوریج‌بندی می‌کنند.
محصولات ساختاربندی شده
در طول چند سال گذشته، فضای امور مالی غیرمتمرکز پیچیدگی خاصی را در زمینه مدیریت پورتفولیو یا سبد سرمایه‌گذاری از خود نشان داده است و هم‌اکنون می‌توانیم محصولات ساختابندی شده‌ای که پیکر‌بندی آنها از پیش انجام شده است را مشاهده کنیم. بهینه‌سازهای بازدهی (Yield Optimizers) که وظیفه منبع‌یابی و بهینه‌سازی سود سرمایه‌گذاران صندوق‌ها را بر عهده داشتند، اولین شکل محصولات ساختاریافته بودند.
برای مثال، پروتکل Convex که در ماه می سال ۲۰۲۱ (تیر ماه ۱۴۰۰) راه‌اندازی شده، بزرگ‌ترین بهینه‌ساز بازدهی است، که TVL آن حدود ۱۶.۹ میلیارد دلار است. همچنین محصولات ساختاربندی شده دیگری از جمله BarnBridge را نیز می‌بینیم، که یک پروتکل مدیریت ریسک است.
استیکینگ شناور
بیکن چین (Beacon Chain) در ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ (اواسط آذر تا اواسط دی ماه ۱۳۹۹) راه‌اندازی شد و روند انتقال تدریجی اتریوم به الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام (PoS) را آغاز کرد. اتریوم ۲.۰ به کاربران این امکان را می‌دهد تا اتر سپرده‌گذاری (Staking) کنند و پس از بلوغ این شبکه نیز میزان اتر بیشتری را کسب کنند. پلتفرم لیدو (Lido) با ارزش کل قفل شده ۱.۵ میلیون اتری و سهم بازار ۸۶.۶ درصدی در طول یک سال، در جایگاه برترین پلتفرم استیکینگ اتریوم ۲ قرار گرفت. لیدو در سایر پلتفرم‌هایی که از الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام بهره می‌برند نیز ارائه می‌شود و از جمله این پلتفرم‌ها به سولانا با کل ارزش مسدود شده ۱ میلیون سول (SOL) و ترا (Terra) با میزان ارزش کل قفل شده ۶۸.۱ میلیون لونا (LUNA) می‌توان اشاره کرد.
استیبل کوین‌های غیرمتمرکز
دای که تحت پشتیبانی میکر است لقب بزرگ‌ترین استیبل کوین غیرمتمرکز را به خود اختصاص داده است. تا به امروز، چهار استیبل کوین وثیقه‌دار با میزان ارزش بازار بیش از ۳۰۰ میلیارد دلاری وجود داشته‌اند. لازم به ذکر است که ۲۰۲۱ سال سقوط استیبل کوین‌های بدون وثیقه‌ای مثل Empty Set Dollar نیز بود. از سوی دیگر، Stablecoinهای وثیقه‌دار الگوریتمی شکوفا شدند. UST که استیبل کوین متکی به ترا و مورد حمایت لونا است، بزرگ‌ترین استیبل کوین وثیقه‌دار الگوریتمی با میزان ارزش بازار ۷.۶ میلیارد دلار است.
توکن‌هایی با میزان نوسان پایین و استیبل کوین‌های Peg نشده
این توکن‌های در حقیقت توکن‌های الگوریتمی با نوسان پایین هستند. OHM متعلق به Olympus DAO یکی از بزرگ‌ترین ارزها در این دسته‌بندی است و ارزش بازار ۴.۱ میلیارد دلاری را به خود اختصاص داده است. با وجود این‌که این توکن‌ها با حق ویژه‌ای در قالب بیمه معامله می‌شوند، به واسطه وثیقه مورد پشتیبانی قرار می‌گیرند. معمولا تقضای مصنوعی در راستای جذب افراد برای به اشتراک‌گذاری توکن‌های OHM ایجاد می‌شود تا توکن‌های OHM بیشتری کسب کنند.
بیت کوین در امور مالی غیرمتمرکز
هنگامی که بحث از امور مالی غیرمتمرکز به میان می‌آید، شبکه بیت کوین بهترین در نوع خود نیست. با این حال، جدا از این‌که پادشاه رمزارز‌ها به میزان ۳۹.۱ درصد از دامیننس یا سلطه بر بازار را به خود اختصاص داده است، کاربردهای فوق‌العاده زیادی نیز در سایر بلاک چین‌ها دارد. میزان بیت کوین رپد شده WBTC موجود در اتریوم به شدت در حال افزایش بوده است، به این صورت که در ابتدای ۲۰۲۱ این میزان ۱۴۰,۰۰۰ بوده و در پایان این سال به ۳۱۶,۶۰۰ رسیده است.
حداکثر میزان قابل استخراج (MEV)
واژه Maximal که جایگزین کلمه Miner در عبارت Maximal Extractable Value (MEV) شده است، به میزان حداکثر ارزش قابل استخراج تولید بلاک از مازاد پاداش استاندارد بلاک و گس فی با در نظر گرفتن، حذف کردن و تغییر ترتیب تراکنش‌ها در یک بلاک اشاره دارد. در طول دو سال گذشته، برآورد تقریبی MEV به میزان ۷۶۲.۸ میلیارد دلار بوده است که ۷۸.۴ درصد آن در سال ۲۰۲۱ استخراج شده است.
کیف پول‌های هوشمند
اتریوم دو نوع حساب کاربری اصلی دارد. این دو نوع شامل کیف پول‌هایی که دستور‌العمل خود را به واسطه قراردادهای اختصاص داده شده به آنها انجام می‌دهند و حساب‌های خارجی که به واسطه کلید‌های خصوصی کنترل می‌شوند. این قراردادها به خلق «قراردادهای هوشمند» که همراه سازگاری و انعطاف‌پذیری بیشتری هستند، کمک می‌کنند. کیف پول‌های هوشمند خصوصیت‌های کاربرمحوری نیز برای مدیریت کیف پول ارز دیجیتال مورد نظر را به ارمغان می‌آورند. Dharma و Argent نمونه‌های کاملی از کیف پول‌هایی هستند که به «نگهبانان» منتخب کاربر اجازه می‌دهند تا دسترسی به کیف پول‌های هوشمند خود را محدود و یا بازیابی کنند. در سال ۲۰۲۱، تعداد کاربران کیف پول‌های دارما و آرجنت به ترتیب از ۱۰,۴۰۰ و ۳۸,۴۰۰ به ۱۶,۴۰۰ و ۵۹,۴۰۰ رسید.
حریم خصوصی
در سال ۲۰۲۱ نیز هنوز نقش تلفیق‌کننده حریم خصوصی در بستر اتریوم را Tornado Cash بازی می‌کرد. این پلتفرم با تحمل بار برداشت‌های ۸۶.۴ میلیون دلاری و واریزی‌های هفتگی ۸۷.۴ میلیون دلاری، ارز کل قفل شده خود را از ۵۵.۱ میلیون دلار به ۶۹۵.۹ میلیون دلار رساند.
پوشش بیمه
با وجود این‌که اکثر بخش‌های مرتبط با امور مالی غیرمتمرکز در سال ۲۰۲۱ رشد کردند، فعالیت حوزه بیمه DeFi کاهش پیدا کرد. Nexus Mutual بزرگ‌ترین راهکار پوشش‌دهی بیمه دیفای بود. سال ۲۰۲۱ بزرگ‌ترین سال برای این عرصه بود و در طول این مدت پوشش فعال این پلتفرم به ۲.۳ میلیارد دلار در ماه فوریه (اواسط بهمن تا اواسط اسفند ۱۳۹۹) رسید اما بعد‌ها به میزان ۷۰ درصد کاهش پیدا کرد.
عرضه توکن
فرایند‌های عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO) یکی از محبوب‌ترین شکل‌های عرضه توکن در سال ۲۰۲۱ بودند. پروژه‌های بستر سولانا عرضه اولیه منحنی پیوند (IBCO) را برای ارائه ترجیح می‌دهند، که به صورت عمده بر اساس پروتکل هجیک (Hegic) راه‌اندازی می‌شوند. با در نظر داشتن این موضوع، سرمایه‌گذاران می‌توانند توکن‌های خود را در طول روند فروش واریز و یا برداشت کنند.
نگاهی به پتانسیل عملکرد دیفای در سال ۲۰۲۲
با توجه به مطالبی که تا به اینجا مطرح کردیم، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۲ نیز سال پرباری برای ادامه روند حیات امور مالی غیرمتمرکز باشد و عملکرد دیفای در سال ۲۰۲۲ می‌تواند در زمینه‌های پیش رو گسترش چشمگیری داشته باشد.
بازارهای پیش‌بینی
بازارهای پیش‌بینی مکانی مختص دلال‌ها هستند تا بر روی اتفاق افتادن رویداد‌های گوناگون دنیای حقیقی شرط‌بندی کنند. بازارهای پیش‌بینی از قبیل Augur در دسته اولین برنامه‌های دیفای در بلاک چین‌ها بودند. این بازار‌ها در زمینه جذب حجم سرمایه قابل توجه در مقایسه با سایر محصولات امور مالی غیرمتمرکز شکست خوردند.
پولی مارکت (Polymarket) در بستر بلاک چین پولکادات پیشگام بازارهای پیش‌بینی در سال ۲۰۲۱ بود. برخی از محبوب‌ترین رویداد‌های این بستر عبارتند از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، کووید ۱۹ و روند‌های مختلف رمزارز مثل آپگرید‌های اتریوم و نوسان قیمت بیت کوین.
با این حال و با توجه میزان نقدینگی موجود در بستر شرط‌بندی‌های سنتی، رویداد‌های ورزشی این عرصه چندان مورد توجه شرط‌بندی‌کنندگان قرار نگرفتند. بستر امور مالی غیرمتمرکز در حال پیشروی به سوی کاربر محور‌تر شدن است و این احتمال وجود دارد که در آینده، جلب توجه شرط‌بندی‌کنندگان بیشتر در سطح جهانی و جذب سرمایه بیشتری با نرخ‌های رقابتی‌تر به این عرصه را شاهد باشیم. شرط‌بندان خرده‌پا معمولا به دنبال بهبود تجربه کاربری هستند و اهمیت زیادی برای غیرمتمرکز‌سازی قائل نیستند. در نتیجه، این احتمال وجود دارد که پروتکل‌هایی که ارز فیات موجود در عرصه ورود و خروج به این زمینه را ارائه می‌کنند، سهم بازار بزرگی را به خود اختصاص دهند.
اوراکل‌های متمرکز رویداد محور چیزی هستند که پولی مارکت برای پیاده‌سازی اهداف خود به آنها متکی است. با این حال، انتظار داریم تا بازارهای پیش‌بینی به Oracleهای غیرمتمرکز رویداد، که در مقابل اختلال ایمن بوده و از نظر اقتصادی نیز در رشد بازار پیشرفت می‌کنند، روی بیاورند.
اصلاح حاکمیت
عدم تطابق زیادی بین سود دریافتی کاربران پروتکل و هولدر‌های توکن وجود دارد. یکی از مطالعات اخیر نشان می‌دهد، که تنها ۷ درصد کاربران در هر دوی این عرصه‌ها حضور دارند. کاربران پروتکل به دنبال خنثی بودن و عدم جهت‌گیری در کنار بلندمدت بودن پروتکل مورد نظر هستند. کاربران عرصه توکن از سوی دیگر به دنبال استخراج و کسب ارزش کوتاه‌مدت پروتکل مورد نظر هستند؛ حتی اگر به معنای به خطر انداختن پایداری طولانی‌مدت آن باشد.
میکر نمونه کاملی از بحران موجود در زمینه حاکمیت است. هولدر‌های توکن پروتکل میکر (MKR) با افزایش نرخ سود دای از مزیت بالایی برخوردار می‌شوند. از سوی دیگر، استقراض‌کنندگان خواهان پایین ماندن نرخ سود هستند.
کرو (Curve) این معضل را از طریق مکانیزم قفل کردن خود حل می‌کند. مهم‌تر از همه این است که هولدر‌های CRV نمی‌توانند رای دهند اما می‌توانند آن را قفل کرده و در ازای این کار veCRV کسب کنند که حق رای دادن را به ارمغان دارد. مدت زمان قفل کردن CRV نشان‌دهنده میزان veCRV دریافتی است. چنین رویکردی تضمین می‌کند که رای‌دهندگان دارای منافع مشخصی هستند و قصد دارند تا شکوفایی صرافی غیرمتمرکز را ببینند. این احتمال وجود دارد تا تغییرات بیشتری در زمینه قفل شدن توکن آرا را برای تنظم مجدد روند حاکمیت نظاره‌گر باشیم.
استیبل کوین‌های غیردلاری
استیبل کوین‌ها در اکثر مواقع برای معامله کردن رمزارز‌ها در جفت ارز‌های گوناگون مبتنی بر USD یا دلار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این امر نشان‌دهنده دلیل اصلی وابسته بودن این دسته از کوین‌ها به دلار است. لازم به ذکر است که استیبل کوین‌های بسیاری وجود دارند که به ارز‌های فیات گوناگونی پیوند خورده‌اند. با این حال، میزان تقاضا و نقدینگی برای خیلی از آنها وجود ندارد.
استیبل‌های مبتنی بر یورو بسیار نویدبخش به نظر می‌رسند و دومین گروه بزرگ این بستر را تا به امروز تشکیل داده‌اند. فضای امور مالی غیرمتمرکز دارای دو استیبل کوین وابسته به یورو است که عبارتند از STATIS EURO (EURS) که از STATIS و sEUR متعلق به پروتکل Sythentix تشکیل شده است. ارزش بازار این دو توکن به ترتیب ۱۰۲.۲ و ۱۱۸.۷ میلیون دلار هستند. استخر sEUR-EURS که ارزش کل قفل شده در آن ۱۰۹.۸ میلیون دلار بوده و توسط Curve پشتیبانی می‌شود و منبع اصلی تقاضا برای این استیبل کوین‌ها است.
اتحادیه اروپا در زمینه پیدا کردن مشکلات قانونی حول محور دارایی‌های رمزارز و استیبل کوین‌ها بسیار فعال بوده است و این احتمال وجود دارد که میزان تقاضای Stablecoinهای وابسته به یورو نیز به همین واسطه افزایش پیدا کنند. این اتحادیه درخواستنامه مقرراتی را تحت عنوان Markets in Crypto-Assets ارائه کرده است که در راستای بنیانگذاری چهارچوب سطح اتحادیه برای شفاف‌سازی مقررات فضای رمزارز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
توکنیزه کردن دارایی‌های دنیای واقعی
رمزارز به عنوان دسته‌ای از دارایی‌ها، دارای یک بازار دو تریلیون دلاری است. با این حال، این دسته دارایی به نوعی از سایر بستر‌های اقتصادی جدا است. اقتصاد مبتنی بر توکن، در حال رشد کردن است و این احتمال وجود دارد که در آینده هر چیزی که دارای ارزش است را فارغ از فرهنگی و یا مالی بودنش، به صورت توکنیزه شده مشاهده کنیم. اگر فضای میان دیفای و دارایی‌های دنیای واقعی (RWA) را بریج‌سازی کنیم، انتظار داریم که اقتصاد دیجیتال نوین را برای دریافت میزان زیادی از «ثروت قدیمی» را به دست بیاوریم. بنابراین، توکنیزه کردن دارایی‌های دنیای حقیقی یکی دیگر از بستر‌های محتمل مورد انتظار در عرصه عملکرد دیفای در سال ۲۰۲۲ محسوب می‌شود.
دارایی‌های توکنایز شده دنیای واقعی به میزان زیادی از زیرساخت موجود در عرصه دیفای و بلاک چین بهره می‌برند. این دارایی‌های Tokenize شده، قابل تبدیل به امور مالی از طریق عملکرد دیفای در سال ۲۰۲۲ خواهند بود. Tinlake، پورتال سرمایه‌گذاری دارایی‌های دنیای واقعی در Centrifuge، بیش از ۱۰ استخر RWA با میزان TVL بیش از ۴۴.۴ میلیون دلار ارزش دارد.
نوآوری در اوراق مشتقه
تجربیات زیادی در طول چندین سال در فضای DeFi کسب شده است. دیفای در مسیر تحول بستر اوراق مشتقه نوین و طراحی‌های خلاقانه آنهاست و می‌توان این موضوع را نمونه دیگری از عملکرد دیفای در سال ۲۰۲۲ دانست. بازار آپشن رمزارز نیز به واسطه نقدینگی پراکنده و هزینه جابه‌جایی بالا در سراسر قراردادهای دارای انقضا شناخته می‌شود. این بازار می‌تواند چهارچوب همسانی با قراردادهای آتی دائمی را مورد استفاده قرار دهد؛ زیرا هرگز منقضی نمی‌شود و نیاز به تحول نیز ندارد. چنین رویکردی کارایی بالاتری از سرمایه را برای ارائه‌کنندگان نقدینگی به ارمغان می‌آورد، زیرا نقدینگی موجود را از جانب بسیاری از تاریخ‌های انقضا در یک بازار تامین می‌کند.
راه‌اندازی خودکار نقدینگی
تا به امروز شاهد شکست خوردن بسیاری از پروژه‌های دیفای در مسیر عملکرد پتانسیل کامل خود بوده‌ایم؛ زیرا قادر به جذب نقدینگی کوتاه‌مدت و حفظ نقدینگی بلندمدت نبوده‌اند. در دسترس بودن ماینرهای نقدینگی، ممکن است راهکار کوتاه‌مدتی را در اختیار ما قرار دهد؛ اما پایداری و کارایی آنها موضوعی بحث‌برانگیز است.
استخراج‌کنندگان نقدینگی عادی، نقدینگی را در محدوده قیمت کاملی از صفر تا بی‌نهایت تامین می‌کنند. این در حقیقت بهره‌مند شدن از منابع به صورت ناکارآمد و در جای نادرستی است؛ زیرا بخش زیادی از نقدینگی تامین شده هیچ‌وقت مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. این احتمال نیز وجود دارد که گونه‌ای از ماینرهای نقدینگی را ببینیم که به تامین‌کنندگان نقدینگی معنادار (نقدینگی مورد استفاده) پاداش می‌دهند. مجموعه‌ای از پارامتر‌های مبتنی بر نقدینگی مثل نزدیکی به قیمت بازار، تمرکز و وفاداری برای تعیین میزان پاداش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ماینینگ و یا استخراج نقدینگی به دلیل کاهش میزان کاربردهای حاشیه‌ای شناخته می‌شود، که بسیار ناپایدار نیز هست. هنگامی که ارائه‌دهندگان نقدینگی، تمام پاداش‌های خود را تخلیه می‌کنند و فشار فروش را افزایش می‌دهند، ارزش توکن پاداش داده شده، کاهش می‌یابد. در نتیجه این امر، ییلد‌ها و یا بازده نیز در طول زمان کاهش می‌یابد و ارائه‌دهندگان نقدینگی نیز نقدینگی خود را پس می‌گیرند. استخراج نقدینگی در حقیقت یک هزینه تکرارشونده برای بسیاری از پروتکل‌ها محسوب می‌شود.
امروزه می‌توانیم با مفهومی تحت عنوان نقدینگی مختص پروتکل (Protocol-Owned Liquidity یا به اختصار POL) آشنا شویم که Olympus DAO آن را به ما معرفی می‌کند. پروتکل‌های عادی غیرمتمرکز هرگز تغییراتی مثل پس گرفتن نقدینگی را، بدون طی کردن یک روند مجوزدهی کامل به انجام نمی‌رسانند و این به معنای دائمی بودن نقدینگی مختص پروتکل است. لازم است تا صبر کنیم و ببینیم که POL چگونه سوال تامین نقدینگی مستقل را حل می‌کند و منتظر معرفی سایر فرایند‌های نوآورانه باشیم.
سخن پایانی
امور مالی غیرمتمرکز سال خوبی را در طول ۲۰۲۱ پشت سر گذاشتند و شاهد رشد محصولات مختلفی در این عرصه و به اوج رسیدن آنها بودیم. توسعه‌دهندگان و سیاست‌گذاران نیز مجبور به بازنگری کردن برخی از مسائل برای بهبود دیفای شدند. پیش‌بینی ما از عملکرد دیفای در سال ۲۰۲۲ این است که با توجه روندی که عرصه‌های گوناگون مثل پلتفرم‌های وام‌دهی، استیکینگ و صرافی غیرمتمرکز در سال گذشته پایه‌ریزی کردند، ۲۰۲۲ نیز سال قابل توجهی برای DeFi خواهد بود. تنها می‌توانیم صبر کنیم و دستاورد‌های نوین این عرصه برای فعالان بازار کریپتو را نظاره‌گر باشیم. نوآوری‌های به کار رفته در اوراق مشتقه و توکنیزه کردن دارایی‌های دنیای واقعی نیز گواهی از کارایی‌های عرصه دیفای و گسترش آن در سال پیش رو خواهد بود.
آیا تا به امروز از محصولات این عرصه استفاده کرده‌اید؟ به چه میزان با عرصه امور مالی غیرمتمرکز آشنا هستید؟ شما چه دستاورد‌هایی را برای این زمینه در سال ۲۰۲۲ پیش‌بینی می‌کنید؟
