گزارش The Blocks از راهکارهای لایه دوم؛ بخش آخر: چالش‌های پذیرش راه‌حل‌های لایه ۲
مقاله پیش رو بخش پایانی از گزارش The Blocks در مورد راهکارهای لایه دوم اتریوم است و به سفارش پالیگان گردآوری شده است. راهکارهای لایه دو به منظور رفع مشکل مقیاسپذیری اتریوم و مشکلات دیگر این بلاک چین ارائه شده‌اند. در این گزارش تلاش بر این بوده است تا چالش‌های پیش روی پذیرش عمومی راه‌حل‌های لایه ۲ را مورد بررسی قرار دهیم و دورنگاهی به آینده آنها داشته باشیم. ما در میهن بلاکچین تصمیم گرفته‌ایم تا گزارش The Blocks را به صورت بخش‌بخش و در سری مقالاتی با عنوان گزارش The Blocks از راهکارهای لایه دوم پوشش دهیم. با ما همراه باشید تا در قسمت هشتم و پایانی از گزارش The Blocks، مشکلات حیطه پذیرش عمومی این راهکارهای مقیاسپذیری اتریوم را فرا گرفته و شیوه رفع آنها را پیش‌بینی کنیم.
چالش‌های پیش روی راهکارهای لایه دوم
با وجود این‌که راهکارهای لایه دوم ظرف مدت زمان اندکی به موفقیت دست یافتند و توانستند تا مشکل مقیاسپذیری را رفع کنند، اما با چالش‌های متعددی در زمینه پذیرش عمومی بلندمدت مواجه هستند. از جمله بزرگ‌ترین این چالش‌ها به ۱) تجربه کاربری سطح پایین‌تر، ۲) عدم وجود قابلیت ترکیب‌پذیری و ۳) رقابت با آنها از بستر لایه اول و زنجیره‌های جانبی می‌توان اشاره کرد.
تجربه کاربری سطح پایین‌تر لایه دوم
در حال حاضر، راهکارهای مقیاسپذیری لایه ۲ میزان بار وظایف بیشتری را در مقایسه با اکثر پلتفرم‌های جایگزین لایه ۱ بر روی دوش کاربران قرار می‌دهند. با وجود این‌که پروتکل‌های شخص ثالث زیادی ظهور کرده‌اند و میزان زمان برداشت دارایی کاربران را کاهش داده‌اند، اما هنوز هم مشکل طولانی بودن مدت زمان مورد نیاز برای برداشت دارایی‌ها در بطن تکنولوژی رول‌آپ‌های آپتیمیستیک و رول‌آپ‌های ZK به قوت خود باقیست. میزان زمان مورد نیاز برای برداشت در این بستر‌ها نسبت به پلتفرم‌های لایه ۱ بیشتر بوده و در بسیاری از موارد، لازم است تا کاربران تراکنش‌های متعددی را به انجام برسانند (به عنوان مثال، تراکنشی برای آغاز فرایند برداشت از لایه ۲ و سپس تراکنش دیگری برای دریافت منابع مالی مورد نظر از لایه اول، پس از این‌که بازه زمانی مورد نیاز برای برداشت منقضی شد).
علاوه بر این، تجربه کاربری بسیاری از لایه دو‌ها با لزوم بریج کردن دارایی‌های مورد نظر آغاز می‌شود. بریج کردن یا ایجاد پل بلاکچینی و انتقال دارایی‌ها، فرآیندی زمانبر بوده و نیازمند هزینه اولیه از سوی کاربر است تا بتوان دارایی‌های مورد نظر را به بستر لایه دوم منتقل کرد. صرافی‌های رمزارز از قبیل بایننس و FTX به تازگی خدماتی را در زمینه برداشت مستقیم از لایه ۲ در پلتفرم خود عرضه کرده‌اند (یعنی نیازی به بریج کردن دارایی‌ها نیست) و برخی از مشکلات و موانع این مسیر را کاهش داده‌اند. با وجود تمام این تفاسیر، انتظار می‌رود که با معرفی یک لایه جدید، حداقل تا کوتاه‌مدت و میان‌مدت، تلاش بیشتری از سوی کاربران برای انتقال دارایی‌ها در سراسر شبکه نیاز باشد.
عدم وجود قابلیت ترکیب‌پذیری
قابلیت ترکیب‌پذیری به تمامی افراد فعال در شبکه اجازه می‌دهد تا بتوانند به صورت مبتنی بر آن شبکه و پیرامون محصولات و خدمات موجود، دست به ساخت برنامه‌ها و پلتفرم‌های مختلف بزنند. در صورت وجود قابلیت ترکیب‌پذیری، کاربران می‌توانند تراکنش‌های پیچیده‌ای را در میان برنامه‌های مختلف و تحت پوشش چارچوب امنیتی واحد، زنجیره واحد و زمان‌های متنوع در یک بلاک به انجام برسانند.
با توجه به نوظهور بودن راهکارهای همکاری میان‌زنجیره‌ای لایه دوم، اجرای تراکنش‌ها در میان برنامه‌هایی که در بستر پلتفرم‌های مختلف لایه ۲ و لایه ۱ قرار دارند، در کوتاه‌مدت و میان‌مدت به موضوع چالش‌برانگیزی برای کاربران تبدیل خواهد شد. حتی در صورتی که پلتفرم مورد نظر با ماشین مجازی اتریوم (EVM) نیز سازگار باشد، ساخت بنیان و اساس برنامه‌های جامع، ترکیب‌پذیر و مجموعه ابزار‌ها امری زمانبر محسوب می‌شود. با وجود این‌که رول‌آپ‌های ZK سازگار با EVM به خوبی در دست توسعه هستند، دیپلوی کردن یا همان استقرار این تکنولوژی‌ها در محیط‌های تولید فعلی و انتقال برنامه‌های تولید شده توسط توسعه‌دهندگان به این بستر، به زمان قابل توجهی نیاز دارد.
وجود همگرایی میان یک یا چندین پروتکل لایه دو (که در حال ساخت اکوسیستم‌های گسترده و ترکیب‌پذیر هستند) به موضوع جامع و مهمی در عرصه توسعه آینده مبدل می‌شود. به عنوان مثال، یونی سواپ (Uniswap)، صرافی غیرمتمرکز پیشگام از نقطه نظر حجم معاملات، به تازگی بر روی چهار زنجیره جداگانه پیاده‌سازی شده است: لایه اول اتریوم، زنجیره PoS پالیگان، آربیتروم و اتریوم آپتیمیستیک. اگرچه پیاده‌سازی چندگانه چنین پلتفرم‌هایی مزایای زیادی از قبیل دسترسی داشتن به گزینه‌های مناسب‌تر از نظر کارمزد تراکنش در سایر شبکه‌ها را برای کاربران به همراه دارد، اما از طرف دیگر به خرد شدن و تفکیک نقدینگی موجود منجر می‌شوند. ممکن است این امر برای برخی از کاربران به منزله منفی شدن میزان دریافتی و سرمایه در گردش محسوب شود.
رقابت با شبکه‌های لایه ۱ و سایدچین‌ها
کارمزد تراکنش‌های لایه ۱ اتریوم در طول کل سال ۲۰۲۱ در حال افزایش یافتن بود، اما باید توجه داشته باشید که کارمزد تراکنش در این پروتکل ماهیت چرخه‌ای دارد. در بازه‌های زمانی که با پرایس اکشن یا رفتار قیمت منفی مواجه هستیم، ممکن است میزان فعالیت موجود در این شبکه تا حد زیادی کاهش بیابد و این امر به کاهش قابل توجه میزان فی تراکنش‌ها منتهی می‌شود. با وجود این‌که ممکن است دوره‌های افول و صعود میزان فی تراکنش ماهیت موقت داشته باشد، اما به کاهش سرعت روند انتقال کاربران از شبکه لایه ۱ اتریوم به راهکارهای لایه ۲ مرتبط با این شبکه منجر می‌شود.
به صورت عمده، شبکه‌های لایه ۲ از نظر صرفه‌جویی در هزینه تراکنش‌ها در مقایسه با Ethereum مورد توجه قرار می‌گیرند. این در حالیست که با توجه به ظهور پلتفرم‌های جایگزین لایه ۱، در حال حاضر شاهد رقابت بسیاری شدیدی در بازار محاسبات اهداف عمومی هستیم.
کاتالیزور‌ها و محرک‌های پذیرش عمومی لایه ۲
جدا از تمامی چالش‌های موجود بر سر راه پذیرش عمومی، عوامل متعددی وجود دارند که پذیرش کوتاه‌مدت تا میان‌مدت راهکارهای لایه ۲ را به امری محتمل مبدل می‌کنند. از جمله برجسته‌ترین این عوامل به ۱) برنامه‌های انگیزشی نوین و راه‌اندازی توکن‌ها و ۲) روند ادامه‌دار سرمایه‌گذاری و پیشرفت تکنولوژی‌های مبتنی بر لایه دو مورد استفاده توسط سازمان‌های توسعه‌دهنده این پروژه‌ها می‌توان اشاره کرد.
برنامه‌های انگیزشی و راه‌اندازی توکن
کارمزد بالای تراکنش‌های اتریوم یکی از محرک‌های افزایش میزان پذیرش لایه ۲ محسوب می‌شود. با این حال و طی ظهور توکن‌های لایه دوم انتظار می‌رود تا سازمان‌های توسعه، رویکرد‌های انگیزشی صریحی را برای جذب توسعه‌دهندگان و کاربران معرفی کنند.
بسیاری از شبکه‌های لایه اولی که در حال رقابت کردن با یکدیگر هستند (مثل آوالانچ، نیر (Near)، سولانا و غیره) رویداد‌های جذب سرمایه عظیمی را برای حمایت از فرایند توسعه برنامه و آغاز روند رشد این اکوسیستم برگزار کرده‌اند. بودجه مورد نیاز برخی از این برنامه‌ها توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری بیرونی تامین شده است، اما سرمایه مورد نیاز بسیاری از آنها نیز به واسطه تخصیص یافتن بخشی از توکن‌های بومی به پروژه‌ها تامین شده است.
با از راه رسیدن توکن‌های بومی لایه ۲، تمامی اتفاقات حاکی از این هستند که یک فرآیند پویا در حال شکل‌گرفتن است. انتظار می‌رود تا پروژه‌های لایه دوم طی ماه‌ها و سال‌های پیش رو، برنامه مشخصی برای جذب سرمایه و جلب توجه توسعه‌دهندگان و کاربران داشته باشند.
افزایش میزان سرمایه‌گذاری در زمینه تکنولوژی لایه ۲
سازمان‌های توسعه لایه دوم در طول سال ۲۰۲۱ موفق شدند تا طی رویداد‌های سرمایه گذاری خطرپذیر، بیش از ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه جذب کنند و از آغاز سال ۲۰۲۲ تا زمان نگارش گزارش نیز به میزان تقریبی ۸۵۰ میلیون دلار بودجه به خود اختصاص داده‌اند. به احتمال زیاد، بسیاری از این پروژه‌ها تعداد کارمندان خود را نیز افزایش داده‌اند و بر روی اهداف بنیادین تکنولوژی مورد استفاده در پروتکل خود سرمایه‌گذاری می‌کنند تا روند رشد اکوسیستم پروژه را تسریع کنند.
واضح است که این سازمان‌های توسعه در کوتاه مدت به اهداف خود دست پیدا نمی‌کنند. حتی در صورت عدم پذیرش سریع تکنولوژی پروتکل مورد انتظار این پروژه‌ها، همچنان بودجه قابل توجهی برای اصلاح در اختیار دارند و طی ماه‌ها و سال‌های آتی به سرمایه‌گذاری بر روی اکوسیستم خود ادامه می‌دهند.
طبق نمودار پیش رو، می‌توانید روند عملکرد توکن‌های راه‌اندازی شده در عرصه پروتکل‌ها و راهکارهای مقیاس پذیری لایه ۲ را مشاهده کنید.
سخن پایانی
در قست پایانی سری مقالات گزارش The Blocks از راهکارهای لایه دوم به بررسی مشکلات مربوط به پذیرش عمومی راه‌حل‌های لایه ۲ پرداختیم. با توجه به این‌که رول‌آپ‌های لایه دوم‌ها مقیاسپذیری و امنیت را تا حد زیادی برای کاربران تضمین می‌کنند، انتظار می‌رود تا در آینده نزدیک و طی ماه‌ها و سال‌های آتی مورد پذیرش عمومی بیشتری قرار بگیرند. رقابت برای جذب و حفظ توسعه‌دهندگان و کاربران به خوبی جریان دارد و حتی در حال افزایش پیدا کردن است. با وجود این‌که رول‌آپ‌های آپتیمیستیک و ZK اغلب با یکدیگر در تضاد هستند، تمامی رویداد‌های این عرصه حاکی از اصلاح شبکه‌ها در طول زمان توسط توسعه‌دهندگان آنها است. تمامی شواهد نشان می‌دهند که در آینده، هر دوی این رول‌آپ‌ها مورد پذیرش عمومی بیشتری قرار می‌گیرند. نظر شما در رابطه با این مجموعه گزارش و راهکاهای مقیاسپذیری چیست؟ تجربه استفاده از کدام راهکار لایه ۲ را تاکنون داشته‌اید؟
