پیش‌بینی ۱۰ ترند دیفای در سال ۲۰۲۴ که باید آن‌ها را دنبال کنید

یکی از بخش‌های پرطرفدار صنعت کریپتو، امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است؛ جایی که کاربر با هیچ نهاد متمرکزی سروکار ندارد و به همین دلیل با استقبال کاربران مواجه بوده است. سایت تحلیلی مساری (Messari) اخیرا گزارش جامعی از ترندهای حوزه کریپتو برای سال ۲۰۲۴ را منتشر کرده است. در این مقاله از میهن بلاکچین ۱۰ ترند دیفای در سال ۲۰۲۴ را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید تا ببینیم در هر بخش چه پروژه‌هایی را باید دنبال کرد.

نکات کلیدی دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز یکی از بخش‌های جذاب بازار کریپتو است که در بحران‌های بازار پابرجا مانده است و هنوز پتانسیل رشد بسیاری دارد. دکس‌ها، اگریگیتورها (تجمیع‌کننده‌ها)، پروتکل‌های پرداخت، پلتفرم‌های قراردادهای دائمی، پروتکل‌های وام‌دهی، LSTها، بریج‌ها، اوراکل‌ها، RWAها و توکن‌های BRC-20 جز ترندهای دیفای در سال ۲۰۲۴ هستند. در بخش دکس‌ها بعد از یونی سواپ می‌توانیم به پنکیک سواپ، کرو، اوزموسیس، اورکا، تریدر جو و بلنسر اشاره کنیم. از بین اگریگیتورها زیرو اکس، وان اینچ و ژوپیتر قابل توجه هستند. شبکه لایتنینگ، Sphere، Decent، سولانا پی و پروتکل لنز هم در بخش پروتکل‌های پرداخت باید زیر نظر گرفته شوند. صرافی dYdx ،Drift، ژوپیتر و سنتتیکس در حوزه قراردادهای دائمی قابل‌توجه هستند. به‌غیر از میکر و آوه در بخش پروتکل‌های وام‌دهی می‌توانیم به کامپوند، ونوس و لیکوییدتی هم اشاره کنیم. توکن‌های لیکویید استیکینگ هم محبوبیت فراوانی در بخش دیفای به‌دست آورده‌اند و می‌توانیم در این بخش به لیدو، الوویال، اترفای، آیگن لیر، پندل، اتنا، پریسما و جیتو اشاره کنیم. تورچین و چین لینک در بخش بریج‌ و شبکه Pyth در بخش اوراکل‌ها قابل توجه هستند.

معرفی ۱۰ ترند دیفای در سال ۲۰۲۴

اگر بگویم که ارزش تقریبی دارایی‌های مالی جهانی حدود ۵۱۰ تریلیون دلار برآورد می‌شود و امور مالی غیرمتمرکز کمتر از ٪۰.۰۱ آن را در اختیار دارد، شما به چه نتیجه‌ای می‌رسید؟ یا اگر بگویم که دیفای هنگام بحران‌های بازار کریپتو، مانند سقوط ارز دیجیتال لونا، فروپاشی صرافی FTX و حتی در زمان فریزشدن سیستم بانکداری ایالات متحده، جان سالم به‌در برد و پابرجا ماند، برداشت شما چیست؟ بله، احتمالا با من موافق هستید که این یعنی دیفای پتانسیل و فرصت رشد بسیار زیادی دارد. با توجه به این موضوع، در ادامه به ۱۰ ترند دیفای در سال ۲۰۲۴ اشاره می‌کنیم:

۱. صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)

صرافی‌ غیرمتمرکز‌ بستری برای معامله رمزارزها بدون نیاز به یک نهاد متمرکز است. در بین دکس‌های موجود در فضای کریپتو یونی سواپ همچنان پیشتازی می‌کند و توانسته است حداقل در شبکه اتریوم، سلطه خودش را حفظ کند. عملکرد خوب این صرافی تا جایی بود که حتی همزمان با بحران بانک سیلیکون ولی و سقوط ارز دیجیتال پپه (PEPE) در ماه‌های مارس و می نسبت به صرافی کوین بیس (Coinbase) برتری داشت.

همچنین یونی سواپ با معرفی افزونه سفارشی‌سازی استخرهای نقدینگی به نام “Hook Contracts” در نسخه چهارم، به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد ویژگی‌های جدیدی مانند سفارش‌های لیمیت آنچین و استراتژی‌های معاملاتی سفارشی را روی لایبرری‌های اصلی پیاده‌سازی کنند. این یعنی گام یونی سواپ برای تبدیل پروتکل‌ها به پلتفرم. پروتکل‌های میکر (Maker)، سینتتیکس (Synthetix) و مورفو (Morpho) ازجمله پروتکل‌هایی هستند که از این روند پیروی می‌کنند.

هش فلو (Hashflow) یکی از دکس‌هایی است که به چندین دلیل می‌تواند با یونی سواپ رقابت کند؛ این بازارساز از مدل Request-For Quote استفاده می‌کند، حامیان قدرتمندی دارد و قصد دارد نسخه دوم هش فلو را با استفاده از مسیریاب هوشمند سفارش (Smart Order Routing) روی شبکه سولانا راه‌اندازی کند. سایر دکس‌های برتر زنجیره‌های مختلف برای سال ۲۰۲۴ در جدول زیر آمده‌اند:

زنجیره	سولانا	هاب کازموس	آوالانچ	بی‌ان‌بی چین
دکس برتر	اورکا	اوزموسیس	تریدر جو	پنکیک سواپ

همچنین به شرطی که ۳ اتفاق زیر بیفتد، دکس‌های تصویر زیر هم می‌توانند گزینه‌های خوبی برای سال ۲۰۲۴ باشند:

• حذف دارایی‌های تحت نظارت رگولاتورها از صرافی‌های متمرکز
• شروع افزایش قیمت توکن‌ها بعد از تایید ETF بیت کوین
• رونق‌‌گرفتن مجدد دیفای در شبکه‌هایی غیر از اتریوم، کازموس و سولانا 

۲. اگریگیتورها (Aggregator)

دکس اگریگیتور (DEX Aggregator) به صرافی‌های غیرمتمرکز تجمیع‌کننده نقدینگی گفته می‌شود که بهترین قیمت معاملاتی و بیشترین نقدینگی را برای کاربر می‌یابند. افرادی که نگران مواجهه دکس‌ها با مقررات نظارتی و مسائل حقوقی هستند، استفاده از دکس اگریگیتورها ایمن‌تر است و حریم خصوصی بیشتری را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. یکی از اگریگیتورهای برتر، زیرواکس (0X) است که پس از حل دعاوی حقوقی خود با کمیسیون معاملات آتی کالای ایالات متحده، موفق شد از وان اینچ (1Inch) پیشی بگیرد.

ژوپیتر (Jupiter) هم یک اگریگیتور روی شبکه سولانا است که طبق آمارهای دون آنالیتیکس، درصد حجم معاملات آن به خاطر یافتن بهترین مسیرهای معاملاتی از دکس برتر سولانا یعنی اورکا (Orca) بیشتر است. 

این نکته نشان می‌دهد که استفاده از ابزار‌های مسیریابی مانند ابزار میانگین هزینه دلاری (DCA) در یونی سواپ ایکس (UniswapX) یا ژوپیتر (Jupiter) باعث جذب مشتری و استقبال بیشتر کاربران می‌شود.

۳. پروتکل‌های پرداخت (Payments)

پروتکل‌های پرداخت با ایجاد کانال‌های پرداخت خارج از شبکه (آفچین) امکان پرداخت امن دوطرفه میان دو یا چند نفر را فراهم می‌کنند. شبکه لایتنینگ (Lighting Network) نمونه‌ای از این راهکار لایه ۲ برای شبکه بیت کوین است. علاوه بر لایتنینگ، پروتکل‌ها پرداخت دیگری نیز وجود دارند که سیستم پرداخت رمزارزها را نسبت به سیستم‌های بانکداری سنتی چندین برابر ارتقا می‌دهند. ویژگی این پروتکل‌ها را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:

• پرداخت‌های آنلاین: پرداخت‌های خرد آنی برای دریافت محتوا، ثبت‌نام اشتراک و آزادسازی توکن (Vesting)
• پرداخت‌های توزیع‌شده: پرداخت بین گروهی از کاربران بر اساس یک منطق از‌پیش‌ تعیین‌شده
• پرداخت‌های هوشمند: پرداخت با استفاده از لایه‌های انتزاعی که منطق پرداخت پیچیده‌ای را به نفع کاربر مدیریت می‌کنند

 پروتکل‌های اسفر (Sphere)، دیسنت (Decent) و سولانا پی (Solana Pay) نمونه‌هایی از راه‌حل‌های پرداخت هستند. مطمئنا در عصر جدید، عوامل هوش مصنوعی و شبکه‌های زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز ( DePIN) برای پرداخت‌های مالی تمایلی به استفاده از بانکداری سنتی ندارند؛ بلکه ترجیح می‌دهند برای ایجاد شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز (DeSoc) از راه‌حل‌های پرداخت بلاکچینی استفاده کنند. پروتکل لنز (Lens V2) یکی از این موارد است که در قالب یک گراف اجتماعی غیرمتمرکز، کسب درآمد در ازای فعالیت در رسانه‌های اجتماعی را امکان‌پذیر کرده است.

 ۴. قراردادهای دائمی (On Chain Perps)

در سال جاری معاملات اسپات دکس‌ها توانست ٪۱۵ از حجم معاملات صرافی‌های غیرمتمرکز را به خود اختصاص دهد و باز هم یونی سواپ در این بخش پیشتاز بود. اما در مورد قراردادهای آتی (Futures) و دائمی (Perpetuals) که شاهرگ حیاتی صرافی‌های متمرکز هستند؛ مسئله متفاوت است و دکس‌ها سهم کوچکتری حدود ۱.۵ تا ٪۲ را به خود اختصاص می‌دهند. در این بخش صرافی dYdX با در اختیار داشتن بیش از ٪۷۰ سهم بازار، جلوتر از یونی سواپ قرار دارد و به‌نظر می‌رسد با ارائه نسخه چهارم در سال ۲۰۲۴ آینده روشنی را پیش‌رو دارد.

دی‌وای‌دی‌ایکس یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های دیفای شبکه اتریوم است و از زیرساخت لایه ۲ استارک‌ور (StarkWare) برای پلتفرم خود استفاده می‌کند. استارک‌ور در حال‌حاضر از نظر مقدار TVL پنجمین شبکه بزرگ رول‌آپ‌ها است. با ارتقا dYdX به نسخه چهارم و راه‌اندازی آن روی زنجیره کازموس به‌طور مستقل و سفارشی، ظرفیت‌های این صرافی هم افزایش پیدا می‌کند. به‌علاوه با توجه به اینکه dYdX از مدل دفتر سفارش لیمیت مرکزی استفاده می‌کند، احتمال دارد بتواند بخشی از بازار صرافی‌های متمرکز را که با سخت‌گیری‌های نظارتی مواجه هستند، به‌دست بیاورد. ارزش بازار dYdX بیش از ۱۰۰ میلیون دلار است و از این نظر بعد از دکس‌های زیروایکس (0X) و اورکا (Orca) در رتبه سوم قرار دارد.

در این بخش، علاوه بر دکس‌هایی که روی شبکه سولانا قرار دارند، به‌ویژه صرافی‌های دریفت (Drift) و ژوپیتر (Jupiter) باید به پروتکل با سابقه سینتتیکس هم اشاره کنیم. قرار است این پروتکل روی شبکه آندرومدا (Andromeda) راه‌اندازی شود و بعد از آن می‌تواند علاوه بر معاملات مارجین میان‌زنجیره‌ای از چندین نوع وثیقه‌گذاری جدید پشتیبانی کند. در تصویر زیر می‌توانید فهرستی از دکس‌ها با بیشترین ارزش بازار در بخش قراردادهای دائمی را مشاهده کنید.

۵. پروتکل‌های وام‌دهی (Lending Protocol)

اتفاقاتی که در سال ۲۰۲۲ برای بازارهای وام‌دهی متمرکز افتاد و همچنین افزایش نرخ بهره، باعث استقبال سرمایه‌گذاران از پروتکل‌های وام‌دهی غیرمتمرکز شد. در تصویر زیر نرخ بازگشت سرمایه (ROI) سالانه تعدادی از پروتکل‌های وام‌دهی را مشاهده می‌کنید.

بخش وام‌دهی به ۳ دلیل یکی از بهترین گزینه‌های دیفای است:

• ترند شدن دارایی‌های دنیای واقعی و قابل‌استفاده بودن آن‌ها در بخش وام‌دهی: با توجه به اینکه RWAها خودشان بخشی از ترند دیفای هستند و می‌توان از آن‌ها در بخش وام‌دهی هم استفاده کرد، این یعنی یک معامله دو سر برد. پروتکل‌ وام‌دهی میکر (Maker) نمونه بارزی است که ارزش ترکیب ذخایر خزانه خود را از ۴۰ میلیون دلار در اواسط ۲۰۲۲ به ۳ میلیارد دلار در حال حاضر افزایش داده است.

• امنیت و شفافیت بیشتر نسبت به سرویس‌های وام‌دهی متمرکز: پروتکل‌های متمرکز در زمان بحران‌هایی مانند سقوط لونا، فروپاشی صرافی FTX و بحران بانک سیلیکون ولی عملکرد بهتری نسبت به سرویس‌های متمرکز داشتند.
• محبوبیت توکن‌های لیکوئید استیکینگ (LST) به عنوان وثیقه: به‌طور مثال استفاده از LSTهای دارای بهره (مانند stETH لیدو) به عنوان وثیقه توکن MKR، ٪۲۶ از سپرده‌های صندوق میکر را تشکیل می‌دهد.

اگرچه در مورد برنامه‌های دیفای، نگرانی‌های امنیتی مانند راگ‌پول‌ها، حمله به اوراکل‌ها و هک بریج‌ها هنوز وجود دارد، اما به مرور زمان ایمن‌تر شده‌اند و امید به بقای (Lindy effect) پروتکل‌های قدیمی بیشتر است. به‌نظر می‌رسد پروتکل میکر یکی از این گزینه‌ها است و توکن آن با نسبت PE حدودا ۱۳ معامله می‌شود.

پروتکل آوه (Aave) هم یکی دیگر از پروتکل‌هایی است که در بخش وام‌دهی دیفای عملکرد خوبی داشته است. ارزش کل قفل‌شده آوه از ابتدای سال تاکنون ٪۸۰ افزایش یافته است که می‌توان آن را ناشی از راه‌اندازی نسخه سوم آوه و پذیرش LSTها به عنوان وثیقه دانست. استیبل کوین آوه نیز با نام GHO بعد از مدت‌ها انتظار عرضه شد.

۶. توکن‌های لیکویید استیکینگ (LST)

توکن‌های لیکویید استیکینگ (LST) دارایی‌هایی هستند که به عنوان وثیقه سپرده استفاده می‌شوند و کاربر علاوه بر دریافت پاداش استیک، می‌تواند از مشتقات در سرویس‌های مختلف دیفای (DeFi) استفاده کند. LSTها توسط پروتکل‌های لیکویید استیکینگ صادر می‌شوند و در حال حاضر از نظر TVL بزرگ‌ترین بخش دیفای هستند. در تصویر زیر تعدادی از پروتکل‌های برتر لیکویید استیکنگ را مشاهده می‌کنید.

 پلتفرم لیدو (Lido) یکی از پروتکل‌های مطرح برای استفاده از بازار مشتقات لیکویید استیکینگ روی شبکه اتریوم است. الوویال (Alluvial) و اترفای (Ether.Fi) نیز قصد دارند با استفاده از فناوری اعتبارسنجی توزیع‌شده (DVT) سرویس منحصربه‌فردی را برای استیکنیگ و توکن‌های LST ارائه دهند. 

LSTها یک صنعت چند میلیارد دلاری هستند که از امنیت شبکه‌های اتریوم، سولانا و سایر شبکه‌های لایه ۱ پشتیبانی می‌کنند. اگر ETF اسپات بیت کوین تایید شود، اتریوم هم از این اتفاق عقب نمی‌ماند و در این‌صورت سال ۲۰۲۴ سال پر رونقی برای سرمایه‌گذاری روی پروتکل‌های لیکویید استیکینگ خواهد بود.

یک نکته‌ منفی در مورد لیکویید استیکینگ این است که تاخیر در اعتبارسنجی باعث آسیب‌ به شبکه اصلی می‌شود؛ اما پروتکل‌های جدیدی مانند آیگن لیر (EigenLayer) به کاربران اجازه می‌دهند با استیک مجدد اترهای خود به امنیت شبکه کمک کنند.

پروتکل‌های ییلدفارمینگ و دارایی‌های مولد بازده نیز در سال جاری ۱ میلیارد دلار TVL بخش دیفای را به‌خود اختصاص دادند. پندل فایننس (Pendle Finance) یک پروتکل معاملات بازده است که توکن بومی آن به نام PENDLE با بیش از ٪۲۰۰۰ رشد، در فهرست دارایی‌های برتر قرار گرفت. دو پروژه‌ اتنا (Ethena) و پریسما (Prisma) نیز در مراحل اولیه راه‌اندازی استیبل‌کوین‌های خود هستند و با توجه به احتمال ارائه راه‌حل‌های جدید برای LSTFi می‌توانیم آن‌ها را زیرنظر بگیریم. یکی دیگر از پروژه‌های مطرح این بخش، پلتفرم جیتو (Jito) است که روی شبکه سولانا قرار دارد. جیتو خودش را زیرساختی برای کاهش اثرات ناشی از ارزش قابل استخراج ماینر (MEV) و لیکویید استیکینگ معرفی می‌کند. ایردراپ اخیر جیتو هم سرو‌صدای زیادی به‌راه انداخت.

۷. بریج‌ها و پیام‌رسان‌ها (Bridges & Messengers)

پل‌ بلاکچینی (Bridge) و پیام‌رسان‌های میان‌زنجیره‌ای در چند سال گذشته با اتفاقات ناگوار متعددی مواجه بوده‌اند. هک‌های پل رونین (Ronin)، پلی نتورک (Poly Network)، شبکه ورم‌هل (Wormhole) و پل نومد (Nomad) که عموما توسط گروه هکری لازاروس (Lazarus) انجام شده است، تقریبا نیمی از هک‌های ۵.۷ میلیارد دلاری شش سال گذشته بخش دیفای را تشکیل می‌دهند.

بی‌تردید کاربران قربانیان اصلی آسیب‌پذیری قراردادهای هوشمند هستند؛ اما آنچه که مسلم است آینده به سمت چند‌زنجیره‌ای شدن حرکت می‌کند و اینترنت باز بلاکچین بدون پروتکل‌های قابلیت همکاری (Interoperability Protocols) و پل‌های بدون نیاز به اعتماد امکان‌پذیر نخواهد بود. صرافی غیرمتمرکز تورچین (Thorchain) که بیشترین معاملات اسپات بیت کوین را شامل می‌شود، در سال جاری پیشرفت قابل‌توجهی در فضای بریج داشته است. این پلتفرم با استفاده از استاندارد Omnichain Fungible Token در قرارداد هوشمند Endpoint لیرزیرو (LayerZero) امکان مینت و توکن‌سوزی در زنجیره‌های مختلف را برای همه برنامه‌ها فراهم می‌کند.

چین لینک (Chainlink) هم با ارائه پروتکل قابلیت همکاری میان‌زنجیره‌ای (CCIP) یکی از رقبای اصلی در این بخش است. همچنین پروتکل اکراس (Across) شبکه UMA توانسته با طراحی اوراکل‌ آپتیمیستیک و ارزان خود سهمی از این بازار را به‌دست بیاورد.

۸. اوراکل‌ها (Oracles)

اوراکل‌ها (Oracles) پلی میان قراردادهای هوشمند داخل بلاکچین و داده‌های خارج از اکوسیستم هستند. احتمالا «چین لینک» نخستین اوراکلی است که به ذهن‌تان می‌رسد، اما اوراکل داده غیرمتمرکز Pyth نیز به چند دلیل قابل توجه است؛ Pyth پروژه بومی سولانا محسوب می‌شود، روی RWAها تمرکز دارد، از LINK ارزان‌تر و دارای پشتوانه نهادی است. همچنین شبکه Pyth برای جمع‌آوری داده‌های بازار ارزهای دیجیتال از مدل پلتفرم Airbnb الگو می‌گیرد؛ به عبارت دیگر به‌جای جمع‌آوری داده‌های سفارش از صرافی‌ها، داده‌های معاملاتی را از بازارسازان می‌خرد. بنابراین از یک طرف با حجم تقلبی صرافی‌ها، تجارت شستشو (Wash Trading) یا دستکاری داده‌های دفتر سفارش جلوگیری می‌کند و از طرف دیگر مشکل تاخیر تراکنش (Latency) ناشی از انتقال بین API چندین صرافی را حل می‌کند.

اما در مورد چین لینک هم باید گفت که با انتشار چندین خبر توسعه‌ای، اکنون موقعیت بسیار خوبی را در طول حیات خود سپری می‌کند. چین لینک در حال حاضر روی راه‌حل اوراکلی کاهش تاخیر متمرکز است و قصد دارد زمان انتقال داده‌های قیمتی به دکس‌های ارائه‌دهنده سرویس معاملات مشتقه را به حداقل برساند. لازم است به این نکته هم اشاره کنیم که صرافی سینتتیکس از هر دو اوراکل Pyth و ChainLink برای پلتفرم قراردادهای پرپچوال خود استفاده می‌کند.

۹. دارایی‌های دنیای واقعی (RWA)

دارایی‌های دنیای واقعی (Real Word Asset) شکل توکنیزه دارایی‌های سنتی در بلاکچین هستند و ارزش آن‌ها به همان کالاهای فیزیکی وابسته است. برنامه رابین هود (Robinhood) نسل جدیدی از یک پلتفرم معاملاتی را به بازار سهام پیوند زده است و انجام معاملات آپشن، ETFها و طلا را در کنار ارزهای دیجیتال امکان‌پذیر کرده است.

با توجه به اینکه بنگاه‌های مالی و اقتصادی وال استریت هنوز تمایلی به کسب سود از توکنیزه کردن دارایی‌های فیزیکی ندارند، احتمالا به این زودی‌ها شاهد موج توکنیزه شدن املاک و مستغلات نخواهیم بود. اما زمانی که دوره شکوفایی RWAها شروع شود، احتمالا به یک پلتفرم بومی در دیفای نیاز دارد و آن زمان پلتفرم‌های باسابقه رونق می‌گیرند.

۱۰. شبکه استکس (Stacks) و توکن‌های BRC-20

در سال جاری اتفاقات قابل‌توجهی در بلاکچین بیت کوین افتاد که بارزترین نمونه آن رونق گرفتن اینسکریپشن‌ها و پروتکل اوردینالز بود. اما مشکل اینجا بود که هجوم علاقه‌مندان برای تجربه فناوری‌های جدید مانند توکن‌های BRC-20، استمپس (Stamps)، رانز (Runes) و اینسکریپشن‌های بازگشتی، باعث شلوغی ممپول و افزایش کارمزدهای بیت کوین شد. به‌علاوه شبکه بیت کوین در سال جاری با افزایش ۷۰ درصدی خروجی‌های خرج‌نشده (UTXO) و ایجاد تراکنش‌های دائمی جدید توسط توکن‌های BRC20 مواجه بود که احتمال آسیب به تمرکززدایی شبکه را به‌وجود می‌آورد. 

شبکه استکس (Stacks) که پلتفرمی برای تسهیل استفاده از قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز روی بیت کوین است، راه‌حل قابل‌توجهی را برای حل این مشکلات ارائه کرده است. این راهکار لایه ۲ (زنجیره جانبی) می‌تواند تراکنش‌های بیت کوین را در استکس اجرا و در بلاکچین بیت کوین تایید کند. همچنین استکس با ارتقا ناکاموتو (Nakamoto) در سه ماهه اول ۲۰۲۴ و ارائه رپد توکن‌های sBTC دسترسی به نقدینگی بیت کوین را فراهم می‌کند. بنابراین در کنار توکن‌های BRC-20، استکس هم می‌تواند گزینه قابل‌توجهی برای سال ۲۰۲۴ باشد.

معرفی پروژه‌های با پتانسیل در ترند بعدی دیفای 

با توجه به گزارش مساری از ترندهای سال ۲۰۲۴، به بررسی ۱۰ ترند بخش دیفای پرداختیم و در هر مورد پروژه‌ها یا پروتکل‌های مستعد رشد را از نگاه مساری بررسی کردیم. خلاصه‌ای از مطالب مذکور را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید: 

دکس	اگریگیتور	پروتکل پرداخت	قراردادهای دائمی	پروتکل‌های وام‌دهی	LSTها	بریج‌ها و پیام‌رسان‌ها	اوراکل‌ها	RWA	توکن‌های BRC-20
یونی سواپ	زیرواکس	لایتنینگ	dYdX	میکر	لیدو	تورچین	شبکه Pyth	رابین هود	شبکه استکس
هش فلو	وان اینچ	دیسنت	دریفت	آوه	الوویال	چین لینک	لایتنینگ
کرو	ژوپیتر	اسفر	ژوپیتر	کامپوند	اترفای
اورکا		سولانا پی	سینتیکس	ونوس	آیگن لیر
تریدرجو		لنز		لیکوییدیتی	جیتو

جمع‌بندی

امور مالی غیرمتمرکز بخش پرطرفدار بازار ارزهای دیجیتال است؛ زیرا کاربران می‌توانند فارغ از موانع بازارهای مالی سنتی به طیف گسترده‌ای از سرویس‌های مالی به‌ صورت غیرمتمرکز دسترسی داشته باشد. با وجود استقبال کاربران، دیفای هنوز سهم اندکی از دارایی‌های مالی جهان را به خودش اختصاص داده است و این یعنی در آینده فرصت رشد زیادی دارد. در این مطلب ما به ۱۰ ترند دیفای برای سال ۲۰۲۴ اشاره کردیم. دکس‌ها، اگریگیتورها، پروتکل‌های پرداخت، پلتفرم‌های قراردادهای دائمی، پروتکل‌های وام‌دهی، LSTها، بریج‌ها، اوراکل‌ها، RWAها و توکن‌های BRC-20 در این لیست قرار داشتند. به نظر شما جای چه گزینه دیگری در بین ترندهای دیفای سال ۲۰۲۴ خالی است؟ نظر شما در هر بخش چیست؟ چه پروژه‌ها یا پلتفرم‌های دیگری را معرفی می‌کنید؟    

سوالات متداول (FAQ)