متوسط مقالات عمومی

همه‌چیز در مورد کارمزد شبکه های بلاکچینی؛ چطور کارمزد کمتری پرداخت کنیم؟

کارمزد در شبکه های بلاک چینی چیست؟ اصلا چرا باید کارمزد تراکنش پرداخت کرد؟ این هزینه‌ای که کاربران باید پرداخت کنند کجا مصرف می‌شود؟ در شبکه‌های مختلف کارمزد به چه صورت محاسبه شده و چه عواملی بر آن تاثیر می‌گذارد؟ برای این که هزینه تراکنش کمتری پرداخت کنیم چه راه‌حل‌هایی وجود دارد؟ این‌ها سوالاتی است که برای تعداد زیادی از ما پیش می‌آید و بحث کارمزد،‌ مخصوصا در شبکه‌هایی که مقیاس‌پذیری پایینی دارند و در زمان‌های اوج شلوغی شبکه‌ها، به یکی از دغدغه‌های اصلی کاربران تبدیل می‌شود. در این مقاله جامع قصد داریم به همه سوالات شما در مورد کارمزد شبکه بلاکچینی پاسخ دهیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارز پلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، همه ارزهای دیجیتال رو معامله کنی!

همین الان شروع کن

شبکه بلاکچینی چیست و چه رابطه‌ای با کریپتو دارد؟

کارمزد شبکه بلاکچینی چیست

به نظر می‌رسد جامعه کریپتو مترادف‌ها را دوست دارد. احتمالا اصطلاحاتی نظیر بلاک چین بیت کوین، شبکه بیت کوین و پروتکل بیتکوین را شنیده‌اید. این اصطلاحات اساسا به یک مفهوم اشاره می‌کنند: شبکه بلاک چین که پروتکل بیت کوین بر بستر آن اجرا می‌شود.

این موضوع برای سایر شبکه‌ها، پروتکل‌ها و بلاک چین‌هایی نظیر اتریوم، بایننس اسمارت چین، کاردانو، آوالانچ، آلگوراند، سولانا و غیره نیز صادق است. بنابراین ده‌ها شبکه مختلف وجود دارد و ده‌ها هزار توکن متفاوت بر بستر این شبکه‌ها در حال اجرا هستند.

اگر فقط به نگهداری و معامله رمزارز در صرافی‌های متمرکز نظیر بایننس یا FTX می‌پرداختید، مفهوم کریپتو بسیار ساده به نظر می‌رسید. اما در واقع پروتکل‌های لایه اصلی، پروتکل‌های پرداخت، کوین‌های حریم خصوصی، شبکه‌های قراردادهای هوشمند، شبکه‌های مقیاس‌پذیر، اوراکل‌ها، پروژه‌های تعامل‌پذیر، DAG (گراف جهت‌دار غیرمدور)، DAO (سازمان مستقل غیرمتمرکز)، استیبل کوین‌ها، توکن‌های وام‌دهی، توکن‌هایی برای کسب درآمد از محتوا، پروژه‌های انرژی، پروژه‌های پخش ویدئو و پروتکل‌ها و پروژه‌های پرشمار دیگری وجود دارند که اغلب اوقات کاملا متفاوت از یکدیگر بوده و برای سردرگمی افراد کافی هستند.

توکن ها و شبکه های مربوطه به آن‌ها - کارمزد شبکه کریپتو
توکن ها و شبکه های مربوطه به آن‌ها، منبع: Shutterstock

کاربران می‌توانند در صرافی‌های متمرکز، بدون مشکل به تبادل و معامله دارایی‌های کاملا متفاوت از پروتکل یا شبکه‌های مختلف نظیر بیت کوین و اتریوم بپردازند. این شرایط بسیار آسان و راحت است؛ زیرا کاربران می‌توانند به تعامل با رمزارزهای مختلف بپردازند و به اتفاقاتی که در شبکه‌های مذکور رخ می‌دهد فکر نکنند.

هنگام تبادل رمزارز در صرافی، بیت کوین شما به طور معجزه‌آسا به اتریوم تبدیل نمی‌شود؛ زیرا این موضوع غیرممکن است. اتفاقی که پشت صحنه رخ می‌دهد این است که بیت کوین فروخته می‌شود و سرمایه حاصل از فروش بیتکوین برای خرید اتریوم استفاده می‌شود.

تبادل رمزارز در صرافی - کارمزد شبکه بلاکچینی چیست
تبادل رمزارز در صرافی، منبع: Binance

خرید و فروش این دارایی‌ها، کارمزد شبکه را به همراه دارد که صرافی مذکور در پشت صحنه به این موضوع رسیدگی می‌کند. کاربران صرفا باید کارمزد تراکنش که توسط صرافی تعیین می‌شود را پرداخت کنند. کارمزد تراکنش‌ها و کارمزد شبکه دو مفهوم متفاوت هستند. اگرچه این اصطلاحات بر اساس صرافی یا پلتفرم اندکی تغییر می‌کنند و گاهی اوقات به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما معمولا کارمزد تراکنش‌ها به صرافی یا پلتفرم تعلق می‌گیرد. کارمزد شبکه به بلاکچین مذکور تعلق می‌گیرد و به ماینرها و تاییدکنندگان شبکه پرداخت می‌شود. در ادامه به بررسی کامل‌تر این موضوع می‌پردازیم.

کاربران ممکن است همواره شاهد کارمزد شبکه کریپتو در صرافی‌های متمرکز نباشند، اما این نوع کارمزد هنگام برداشت رمزارز از صرافی، حضور و تعامل با صرافی‌های غیرمتمرکز نظیر یونی‌سواپ یا سایر پلتفرم‌های دیفای، صدور توکن‌های NFT و سایر موارد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌شوند. در ادامه توضیح می‌دهیم که منظور از غیرممکن بودن تبادل و تبدیل بیت کوین به اتریوم چیست.

هر رمزارز بومی فقط می‌تواند بر بستر شبکه خود اجرا شود و یا وجود داشته باشد و پروتکل‌های رمزارز با یکدیگر متفاوت هستند. رمزارز بیت کوین بر بستر شبکه بیت کوین اجرا می‌شود، رمزارز اتریوم بر بستر شبکه اتریوم اجرا می‌شود، رمزارز سولانا بر بستر شبکه سولانا اجرا می‌شود و الی آخر. هم‌چنین مفاهیمی نظیر پل‌های بین زنجیره‌ای، توکن‌های رپد (Wrapped Token)، ورم‌هول و پروژه‌هایی نظیر تورچین (ThorChain)، کازمس (Cosmos) و پولکادات وجود دارند که قابلیت‌های بین زنجیره‌ای فراهم می‌سازند، اما برای اجتناب از پیچیدگی، در این مقاله به مفاهیم پایه می‌پردازیم. در این مقاله از بیت کوین و اتریوم برای ذکر مثال‌ها استفاده می‌کنیم، اما اصولی که گفته می‌شود برای تمام رمزارزهایی که بر بستر شبکه‌های مختلف اجرا می‌شوند صادق است.

شبکه‌های رمزارز عملکرد و تعامل مناسبی با یکدیگر ندارند. رمزارزهایی نظیر بیت کوین و اتریوم همانند قطارهایی هستند که بر روی ریل خود حرکت می‌کنند. دقیقا همانند قطاری که نمی‌تواند از ریل خود بر روی ریل دیگر قرار بگیرد، رمزارزها نیز نمی‌توانند بر بستر شبکه‌های دیگر اجرا شوند. هر شبکه کریپتو اساسا دارای ریل خود است و با ریل شبکه‌های دیگر برخورد نمی‌کند. بنابراین رمزارز بیت کوین هرگز از شبکه بیت کوین خارج نمی‌شود، رمزارز اتریوم هرگز از شبکه اتریوم خارج نمی‌شود و بیت کوین و اتریوم هیچکدام نمی‌توانند در شبکه یکدیگر اجرا شوند، مگر آنکه نسخه «رپد» (Wrapped) از رمزارز مدنظر وجود داشته باشد. شاید با ارائه تصویر بهتر بتوان این موضوع را بیان کرد. همانند تصویر زیر، شبکه بیت کوین فقط میزبان رمزارز بیت کوین است.

شبکه بیت کوین - کارمزد شبکه بلاکچینی چیست
شبکه بیت کوین ، منبع: Shutterstock

همانند تصویر زیر، شبکه اتریوم فقط میزبان رمزارز اتریوم و توکن‌های مبتنی بر استاندارد ERC-20 شبکه اتریوم هستند.

شبکه اتریوم - کارمزد شبکه بلاکچینی چیست
شبکه اتریوم ، منبع: Shutterstock

عملکرد شبکه‌های رمزارز همانند تصویر زیر نیست:

عملکرد شبکه‌های رمزارز - کارمزد شبکه بلاکچینی چیست
عملکرد شبکه‌های رمزارز ، منبع: Shutterstock

در تصویر فوق به نظر می‌رسد که رمزارزها تبادل و تعامل‌پذیر هستند و تمام آنها بر بستر یک شبکه جریان دارند اما اینگونه نیست. هرچند، هدف نهایی پروژه‌هایی نظیر پولکادات و کازمس این است که در صدد دستیابی به تعامل‌پذیرسازی رمزارزها هستند و اگر روزی تمام شبکه‌های کریپتو به یکدیگر متصل باشند نکته بسیار درخشانی به دست خواهد آمد، اما تا آن روز فاصله زیادی باقی مانده است.

توسعه هدف کازمس - کارمزد شبکه بلاکچینی چیست
توسعه هدف کازمس، منبع: blog.bitnovo

اگر نمی‌خواهید رمزارز خود را به خارج از صرافی که از آن خرید کرده‌اید انتقال دهید، نباید نگران این موضوع باشید. اما اگر تصمیم گرفته‌اید که می‌خواهید خودتان تصدی و کنترل رمزارز خود را در اختیار داشته باشید یا رمزارز مذکور را به صرافی‌ها، کیف پول‌ها و پلتفرم‌های دیگر ارسال کنید یا در عرصه شگفت‌انگیز دیفای شرکت کنید، بهتر است بسیار مراقب باشید و اطمینان حاصل کنید که رمزارز خود را به شبکه اشتباهی ارسال نکنید، زیرا این کار باعث می‌شود که سرمایه خود را برای همیشه از دست بدهید.

کارمزد شبکه کریپتو

کارمزد شبکه کریپتو در متامسک و اکسدوس
منبع: coinbureau.com

همانطور که اشاره شد، گاهی اوقات صرافی یا پلتفرم کارمزد شبکه را پرداخت می‌کند، اما هر بار که از کیف پول یا پروتکل دیفای به ارسال رمزارز می‌پردازید و یا هر زمانی که نهاد متمرکزی در ارسال رمزارز حضور نداشته باشد، با کارمزد شبکه مواجه می‌شوید. گاهی اوقات به کارمزد شبکه، کارمزد تراکنش نیز گفته می‌شود که این موضوع باعث سردرگم شدن کاربران می‌شود. دو کیف پول معروف خودمتصدیانه عبارتند از کیف پول متامسک (Metamask) و کیف پول اکسوداس (Exodus). همانطور که در تصویر فوق می‌بینید کیف پول اگزودوس به کارمزد تراکنش روی شبکه اتریوم، کارمزد شبکه اتریوم و کیف پول متامسک به این مورد، کارمزد تراکنش می‌گویند. جامعه کریپتو اغلب اوقات به کارمزد اتریوم، کارمزد گس می‌گوید. در ادامه به توضیح کارمزد گس نیز می‌پردازیم. 

کارمزدهای شبکه که باید پرداخت کنید بر اساس شبکه مدنظر، متفاوت است. برای مثال، هنگامی که فردی قصد ارسال بیت کوین دارد، کارمزد به صورت رمزارز بیت کوین پرداخت می‌شود. هنگامی که فردی می‌خواهد اتریوم ارسال کند، کارمزد شبکه به صورت رمزارز اتریوم پرداخت می‌شود. کارمزد شبکه سولانا به صورت رمزارز SOL و کارمزد شبکه کاردانو به صورت رمزارز ADA پرداخت می‌شوند که این موارد، نکته‌ای منطقی است. می‌توان رمزارز بومی بلاک چین را همانند سوخت در نظر گرفت که برای شبکه اتریوم، گس (در زبان انگلیسی به معنای بنزین است) گفته می‌شود. برای انجام تراکنش با تمام توکن‌هایی که بر بستر شبکه مدنظر اجرا می‌شوند به سوخت یا گس نیاز است.

نکته سردرگم‌کننده این است که ده‌ها هزار توکن بر بستر بعضی از شبکه‌ها اجرا می‌شوند که به طور استعاری همانند قطارهایی هستند که از یک ریل مشترک استفاده می‌کنند. اتریوم بزرگترین و پیچیده‌ترین اکوسیستمی است که می‌توان مثال زد. توکن‌هایی نظیر چین‌لینک (LINK)، دیسنترالند (MANA)، سندباکس (SAND)، یونی‌سواپ (UNI)، استیبل کوین‌هایی نظیر USDT و USDC و هزاران توکن دیگر بر بستر شبکه اتریوم اجرا می‌شوند. بنابراین، توکن‌های مبتنی بر ERC-20 (یا همان توکن‌هایی که بر بستر شبکه اتریوم هستند) شبکه مختص به خود را ندارند و بر بستر شبکه اتریوم اجرا می‌شوند. به همین دلیل، کاربران باید کارمزد شبکه را به صورت رمزارز اتریوم پرداخت کنند؛ زیرا رمزارز اتریوم همان سوخت یا گس مورد نیاز برای ارسال هر کدام از هزاران توکن حاضر بر بستر شبکه اتریوم است.

اکوسیستم اتریوم
اکوسیستم اتریوم، منبع: bitcoinnewspost

اگر بخواهید رمزارز چین‌لینک را به کیف پول خود ارسال کنید باید به حد کافی رمزارز اتریوم در اختیار داشته باشید، در غیر این صورت با پیغام زیر مواجه می‌شوید.

ارور کیف پول اکسوداس
پیام خطایی در کیف پول Exodus که به کاربر می گوید برای تراکنش توکن مبتنی بر اتریوم اتریوم کافی در اختیار ندارد. منبع: Exodus Support

در بحبوحه روند صعودی بازار در سال ۲۰۲۱، بسیاری از کاربران که در صنعت کریپتو تازه‌وارد به شمار می‌آمدند و با کارمزد گس اتریوم آشنایی نداشتند، با مشاهده پیغام خطای فوق بسیار عصبانی می‌شدند. کاربران در شبکه‌های اجتماعی نقدهای به شدت منفی درباره شرکت‌های ارائه‌دهنده کیف پول‌های رمزارز می‌نوشتند زیرا کارمزد گس اتریوم به صدها دلار افزایش یافته بود و کاربران به اشتباه فکر می‌کردند که شرکت‌های مذکور این کارمزدها را به کاربران تحمیل می‌کردند. حتی تهدید به ارائه شکایت از جانب کاربران بیان شد و شرایط آن زمان دست کمی از آشوب نداشت. مردم متوجه نمی‌شدند که این کارمزدها با شرکت‌های کیف پول یا پلتفرم‌های غیرمتمرکز ارتباطی ندارد. این کارمزدها مستقیما به ماینرهای شبکه اتریوم ارسال می‌شد.

کارمزد شبکه کریپتو اتریوم
کارمزد شبکه کریپتو اتریوم، منبع: Businessinsider

البته در حال حاضر کاربران می‌دانند که باید مقداری اتریوم نگه دارند تا کارمزد شبکه مرتبط با تراکنش توکن‌های ERC20 را پرداخت کنند.

این شرایط برای شبکه‌های سولانا، BNB Chain، کاردانو و غیره نیز صادق است. هرگاه که شبکه‌‌ای دارای توکن یا رمزارز بومی باشد، باید مقداری از این رمزارز بومی به عنوان سوخت در اختیار داشته باشیم تا کارمزد شبکه را پرداخت کنیم. بنابراین هرگاه خواستید رمزارزی نظیر پنکیک‌سواپ (CAKE) ارسال کنید، می‌دانید که کارمزد شبکه باید به صورت کوین BNB پرداخت شود و یا برای انجام تراکنش توکن‌های پالیگان باید کوین MATIC در اختیار داشته باشید. این کارمزدهای شبکه به صورت خودکار پرداخت می‌شوند، بنابراین باید مطمئن شوید که مقداری از رمزارز بومی آن شبکه را در کیف پول خود دارید تا بتوانید به انجام تراکنش توکن‌های آن شبکه بپردازید.

استثناهایی درباره این قانون وجود دارد. بعضی از اکوسیستم‌های کریپتو بر اساس سیستم دو توکنی اجرا می‌شوند که یک توکن برای پرداخت کارمزد شبکه استفاده می‌شود. مثال بارز این نوع سیستم، وی‌چین (VeChain) است که کارمزد شبکه باید به صورت توکن وی‌تور (VeThor) پرداخت شود. در شبکه تتا (Theta) کارمزدها باید با توکن تتا فیول (Theta Fuel)، در شبکه نئو (Neo) کارمزدها باید با Gas و در شبکه آنتولوژی (Ontology) کارمزدها باید با توکن آنتولوژی گس (Ontology Gas) پرداخت شوند.

دلیل وجود کارمزد شبکه بلاکچینی چیست؟

کارمزدها موارد ناراحت‌کننده‌ای هستند و هیچکس تمایلی به پرداخت آنها ندارد، اما هیچکس هم به طور رایگان کار نمی‌کند. کارمزدها در واقع هزینه‌هایی هستند که برای دریافت خدمات و سرویس‌های مناسب پرداخت می‌کنیم. ما کارمزد پرداخت می‌کنیم تا از مشاهده برنامه‌های نتفلیکس و اسپاتیفای لذت ببریم. کارمزد پرداخت می‌کنیم تا غذا و مسکن برای ما فراهم شود و هم‌چنین کارمزد پرداخت می‌کنیم تا بتوانیم از رمزارزها استفاده کنیم. 

تقریبا تمام تراکنش‌هایی که در بلاک چین ثبت می‌شوند شامل کارمزد شبکه هستند و فرقی نمی‌کند که از شبکه اتریوم، بیت کوین، ریپل، کاردانو، سولانا، پولکادات یا سایر شبکه‌ها استفاده کنید.

مقایسه کارمزدهای بلاکچین
مقایسه کارمزدهای بلاکچین، منبع: Twitter/Coinmarketcap

چند مورد از شبکه‌های بلاک چین، تراکنش‌های بدون کارمزد را امکان‌پذیر می‌سازند که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم. اما در اکثر شبکه‌ها باید انتظار داشته باشیم که کارمزد گس یا کارمزد شبکه بخشی از دنیای کریپتو است.

کارمزد کریپتو همواره نکته بدی نیست، زیرا باید هزینه کاری که توسط ماینرها و تاییدکنندگان شبکه انجام می‌شود را پرداخت کرد. ماینرها و تاییدکنندگان در واقع دستگاه‌ها و تجهیزات، نودها و پروتکل‌هایی را در اختیار دارند که با استفاده از آنها، تراکنش‌ها را تایید می‌کنند و امنیت شبکه را فراهم می‌سازند.

مزرعه ماینرها
منبع: Shutterstock

ماینرها و تاییدکنندگان (Validator) قهرمانان ناشناخته‌ای هستند که به حمایت و پشتیبانی از زیرساخت بلاک چین می‌پردازند و اگر وجود نداشته باشند نمی‌توانیم از رمزارزها و عرصه کریپتو استفاده کنیم.

کارمزدها به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

هنگامی که رمزارزی را به کیف پول یا صرافی ارسال می‌کنید، در رمزارزهای مبتنی بر گواه اثبات کار نظیر بیت کوین، تراکنش‌ها باید به تایید ماینرهای شبکه برسد.

ماینرها اساسا رایانه‌هایی هستند که توان پردازشی خود را به شبکه اختصاص داده‌اند تا الگوریتم‌های پیچیده را حل کرده و تمام تراکنش‌ها را تایید کنند و از وقوع حمله‌های دوبار خرج کردن (Double-Spend Attack) یا تراکنش‌های کلاهبردارانه جلوگیری شود.

هنگامی که فردی بیت کوین ارسال می‌کند در واقع تراکنشی از طریق اینترنت در شبکه بیت کوین منتشر می‌کند. این تراکنش که امنیت آن به صورت رمزنگاری فراهم شده است، توسط ماینرهای بیت کوین انتخاب می‌شوند. ماینرها تا جایی که یک بلاک گنجایش دارد، تراکنش‌ها را جمع‌آوری می‌کنند. سپس رایانه ماینرها به پردازش‌های محاسباتی و ریاضیاتی می‌پردازد تا بلاک مدنظر بررسی و تایید شود و سپس به زنجیره بلاک‌های قبلی اضافه شود و بلاک چین را ایجاد می‌کند. این فرایند در تصویر زیر نشان داده شده است:

فرایند  تراکنش
فرایند تراکنش، منبع: Shutterstock

در ازای مشارکت ماینرها و ارائه منابع پردازشی خود به شبکه، توکن‌هایی که تازه صادر یا به اصطلاح استخراج شده‌اند به آنها پاداش داده می‌شود. منابع پردازشی که ماینرها در اختیار شبکه قرار می‌دهند بسیار گران هستند، بنابراین کارمزد شبکه برای تراکنش‌های رمزارز به افرادی تعلق می‌گیرد که توان پردازشی رایانه خود را به شبکه ارائه می‌دهند تا بتوانیم رمزارزهای مبتنی بر گواه اثبات کار را ارسال کنیم.

بر اساس اینکه توکن مدنظر از مکانیزم اجماع گواه اثبات کار، گواه اثبات سهام یا مکانیزم‌های اجماع دیگر استفاده کند، فرایند فوق نیز متفاوت خواهد بود. متاسفانه، در این مقاله نمی‌توان تمام این مکانیزم‌ها را بررسی کرد، اما از آنجایی که گواه اثبات سهام بسیار محبوب است و شبکه اتریوم به زودی به این مکانیزم انتقال می‌یابد، این مکانیزم را نیز بررسی می‌کنیم. بعضی از رمزارزهایی که از گواه اثبات سهام استفاده می‌کنند عبارتند از کاردانو، سولانا، تزوس، آوالانچ، آلگوراند و غیره.

گواه اثبات سهام - گواه اثبات کار
منبع: coinbureau.com

رمزارزهای مبتنی بر گواه اثبات سهام به دارندگان خود امکان می‌دهند تا به سپرده‌گذاری (Stake) کوین‌ها بپردازند و نودهای تاییدکننده خود را ایجاد کنند. سهام‌گذاری فرایندی است که طی آن، کوین‌های خود را ارائه می‌دهید تا برای تایید تراکنش‌ها استفاده شوند. هنگامی که فردی رمزارز خود را سهام‌گذاری می‌کند، سرمایه او طی فرایند سهام‌گذاری قفل می‌شود. مدت قفل شدن سرمایه نیز بر اساس رمزارز مدنظر متفاوت است.

هنگامی که بلاک شامل تراکنش‌ها آماده پردازش است، پروتکل گواه اثبات سهام یکی از نودهای تاییدکننده را انتخاب می‌کند تا بلاک مذکور را بررسی کند. سپس تاییدکننده بررسی می‌کند که آیا تراکنش صحیح و دقیق است یا خیر. در صورت صحیح‌بودن تراکنش‌ها، بلاک مدنظر به بلاک چین افزوده می‌شود و نود تاییدکننده که تراکنش را تایید و پردازش کرده است به ازای مشارکت خود، پاداش دریافت می‌کند. این پاداش‌ها متشکل از کارمزد شبکه موجود در تراکنش است. تراکنش‌های مبتنی بر گواه اثبات سهام نسبت به گواه اثبات کار به توان پردازشی بسیار کمتری نیاز دارند، بنابراین کارمزد این تراکنش‌ها معمولا کمتر است. در تصویر زیر، بعضی از مکانیزم‌های اجماع مقایسه شده‌اند:

جدول مقایسه تفاوت بین مصرف انرژی و کارمزد تراکنش ها
جدول مقایسه تفاوت بین مصرف انرژی و کارمزد تراکنش ها، منبع:Hupax.medium

هنگامی که فعالیت کمتری در شبکه وجود دارد، تراکنش‌های ساده سولانا، آلگوراند و آوالانچ را می‌توان با کارمزد چند سِنتی ارسال کرد. بدین ترتیب، تراکنش شبکه‌های فوق جزو ارزانترین شبکه‌های مبتنی بر گواه اثبات سهام محسوب می‌شوند. هرچند، تراکنش‌های پیچیده در آوالانچ دارای کارمزدهای بیشتر از ۱۰ دلار هستند.

چه عواملی بر کارمزد تراکنش‌ها تاثیرگذار هستند؟

همانطور که بلاک چین‌ها یکسان ایجاد نشده‌اند، کارمزد شبکه‌ها نیز با یکدیگر متفاوت هستند. کارمزدها عمدتا به ازدحام شبکه، مکانیزم اجماع، حجم بلاک و سایر موارد بستگی دارند.

کارمزد رمزارزهایی نظیر بیت کوین و اتریوم ممکن است تفاوت چشمگیری با یکدیگر داشته باشد، مخصوصا اینکه کارمزد شبکه اتریوم می‌تواند تا صدها دلار افزایش یابد. کارمزد تراکنش‌ها ممکن است از چند سِنت تا ۳۰۰ دلار و حتی بیشتر متغیر باشد.

عامل اصلی که به افزایش چشمگیر کارمزد بیت کوین و اتریوم می‌انجامد، ازدحام شبکه در زمانی است که می‌خواهید تراکنشی در شبکه مدنظر ارسال کنید. هرچه افراد بیشتری در صدد استفاده همزمان از شبکه باشند، کارمزد شبکه نیز بیشتر خواهد بود. در تصویر زیر مشاهده می‌کنید که کارمزد شبکه اتریوم طی روند صعودی قبلی تا چه میزان افزایش یافته بود و کاربران اتریوم مجبور بودند هزینه زیادی پرداخت کنند تا در شبکه اتریوم حضور داشته باشند.

کارمزد شبکه اتریوم
کارمزد شبکه اتریوم، منبع: Coinmetrics

کارمزد گس اتریوم نکته منفی و مانع بزرگی برای ورود کاربران بوده است و طی بازار صعودی، صنعت کریپتو را چندین ماه تحت تاثیر خود قرار داده بود، به طوری که اغلب اوقات کارمزدها بیشتر از ارزش خود تراکنش‌ها بود.

به همین دلیل، بسیاری از کاربران از حضور در شبکه اتریوم اجتناب می‌کردند. این موضوع یکی از دلایل رشد انفجاری و چشمگیر محبوبیت شبکه‌های دیگر نظیر کاردانو، سولانا، آوالانچ، آلگوراند و سایر شبکه‌های لایه اول است. مساله مقیاس‌پذیری نیز یکی دیگر از مشکلات رایجی است که تقریبا تمام بلاک چین‌ها با آن مواجه هستند. ما شاهد این موضوع بوده‌ایم که کاردانو و سولانا نشانه‌های اولیه مشکلات مرتبط با ازدحام شبکه را نشان داده‌اند، به طوری که پس از عرضه ساندی‌سواپ (SundaeSwap) با کاهش چشمگیر سرعت شبکه کاردانو مواجه شدیم و شبکه سولانا نیز چندین بار از دسترس خارج شده است. هم‌چنین شاهد افزایش قابل توجه کارمزد شبکه آوالانچ در زمان اوج مصرف از این شبکه بوده‌ایم.

با این حال، هیچکدام از این شبکه‌ها به شرایطی که کاربران شبکه اتریوم در خصوص افزایش کارمزد شبکه پشت‌سر گذاشتند نزدیک هم نشدند. این نکته نیز حائز اهمیت است که شبکه اتریوم تعداد کاربران بسیار بیشتری نسبت به سایر شبکه‌ها دارد. سایر شبکه‌های لایه اول بخش کوچکی از ترافیک اتریوم را دارند. مشخص نیست اگر تعداد کاربران سایر شبکه‌های لایه اول به اندازه شبکه اتریوم باشد چه اتفاقی برای آنها رخ می‌دهد و آیا می‌توانند این موضوع را مدیریت کنند یا خیر. در تصویر زیر، سرمایه قفل‌شده در شبکه‌های رقیب اتریوم نشان داده شده است. این تصویر بیانگر آن است که شبکه اتریوم از لحاظ سرمایه قفل‌شده، با اختلاف زیاد هم‌چنان پادشاه شبکه‌های بلاک چینی است.

شبکه اتریوم از لحاظ سرمایه قفل‌شده
شبکه اتریوم از لحاظ سرمایه قفل‌شده، منبع: Delphi Digital

توسعه‌دهندگان این شبکه‌ها از این مشکلات آگاه و باخبر هستند و بر روی راهکارهای مقیاس‌پذیری مختلف کار می‌کنند. اتریوم هم‌اکنون راهکارهای مقیاس‌پذیری لایه دوم بسیار زیادی نظیر پالیگان دارد که هدف آنها کمک به مقیاس‌پذیری بیشتر شبکه اتریوم است، اما هیچکدام از شبکه‌ها از این لحاظ بی‌نقص نیستند، هرچند همواره در حال بهبود هستند. در این خصوص به طور ویژه می‌توان کاردانو را مثال زد که به نظر می‌رسد راهکارهای مقیاس‌پذیری منسجم و پیشرفته‌ای در دستور کار خود دارد.

عامل دیگری که بر کارمزد بلاک چین‌های مبتنی بر گواه اثبات کار تاثیرگذار است، حجم بلاک، الگوریتم‌های هشینگ (Hashing Algorithms) و مقدار اطلاعاتی است که در هر تراکنش جای می‌گیرد. این اطلاعات بر حسب مگابایت محاسبه می‌شود. به همین دلیل است که رمزارزهایی نظیر لایت کوین و دوج کوین نسبت به بیت کوین دارای کارمزد شبکه کمتری هستند، البته افراد بیشتری نیز از شبکه بیت کوین استفاده می‌کنند.

مقایسه کارمزد شبکه بیت کوین و لایت کوین
مقایسه کارمزد شبکه بیت کوین و لایت کوین، منبع: Shutterstock

این نکته نیز قابل ذکر است که مقدار رمزارزی که در صدد ارسال آن هستید بر کارمزد شبکه تاثیرگذار نیست و فرقی ندارد که یک دلار رمزارز ارسال می‌کنید یا هزار دلار. کارمزد شبکه در هر دو حالت یکسان است.

تاکنون متوجه شدیم که کارمزد کریپتو معمولا متغیر است، اما بر اساس پروتکل و پلتفرمی که قصد ارسال رمزارز از آن دارید، ممکن است با پلتفرم‌ها و پروتکل‌هایی مواجه شوید که دارای ساختار کارمزد ثابت یا بدون کارمزد باشند. در ادامه مقاله این موضوع را بررسی خواهیم کرد.

شبکه‌هایی با کمترین کارمزد یا بدون کارمزد

تاکنون درباره موارد و نکاتی که بر کارمزد رمزارزهای مبتنی بر گواه اثبات کار و گواه اثبات سهام تاثیرگذار هستند صحبت کردیم و شبکه‌های جایگزین بیت کوین و اتریوم که کارمزد کمتری دارند را معرفی کردیم، اما برای کسانی که مطلقا علاقه‌ای به پرداخت کارمزد ندارند نیز شبکه‌های ارزانتری وجود دارد که به کاربران امکان می‌دهند تا به طور رایگان یا با کارمزدهای بسیار کم که عملا قابل چشم‌پوشی هستند به ارسال رمزارز بپردازند.

این رمزارزها بسیار مهم هستند زیرا همانند ارز واقعی، کاربرد بیشتری دارند. برای مثال، اگر قصد دارید که فقط یکبار بیت کوین ارسال کنید و یکسال آن را نگه دارید، پرداخت کارمزد ۳ دلاری برای شما مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما پرداخت ۳ دلار کارمزد برای خریدهای روزانه منطقی به نظر نمی‌رسد.

اکنون ریپل (XRP) و استلار (XLM) را به شما معرفی می‌کنیم. اگرچه ریپل و استلار هر دو بر بستر شبکه‌های خود اجرا می‌شوند، اما این شبکه‌ها نه مبتنی بر گواه اثبات کار هستند و نه مبتنی بر گواه اثبات سهام. این دو رمزارز از روش‌های متفاوتی برای بررسی و تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. این رمزارزها به طور ویژه برای استفاده به عنوان شبکه‌های پرداخت‌های روزانه و پرداخت‌های بین‌المللی توسعه یافته‌اند و توانسته‌اند به خوبی به اهداف خود دست یابند.

مقایسه کارمزد شبکه ریپل و استلار
مقایسه کارمزد شبکه ریپل و استلار، منبع: Shutterstock

ریپل از الگوریتم‌های اجماع پروتکل ریپل (RPCA) استفاده می‌کند، در حالی که استلار از پروتکل اجماع استلار (SCP) بهره می‌برد. این شبکه‌ها بسیار مشابه یکدیگر هستند و جزییات مرتبط با نحوه عملکرد آنها را بیان نمی‌کنیم. کاربران این شبکه‌ها می‌توانند ریپل، استلار یا هر رمزارز دیگری که از این نوع الگوریتم اجماع استفاده می‌کنند را با کارمزدهای چند سِنتی ارسال کنند. این کارکردها به حدی کم هستند که می‌توان ارسال این رمزارزها را رایگان به شمار آورد. به همین دلیل است که XRP طرفداران بسیار زیادی دارد. در واقع چه کسی تراکنش‌های رایگان را دوست ندارد؟

الگوریتم‌های اجماع تراکنش پروتکل ریپل
الگوریتم‌های اجماع تراکنش پروتکل ریپل، منبع: XRPL.ORG

چند مورد شبکه منحصربه‌فرد نیز وجود دارد که کاربران آنها می‌توانند به طور کاملا رایگان رمزارز ارسال کنند. دو مورد از محبوب‌ترین این نوع شبکه‌ها عبارتند از شبکه EOS با رمزارز بومی EOS و شبکه ترون با رمزارز بومی ترون (TRX).

این شبکه‌ها نه از گواه اثبات کار استفاده می‌کنند و نه از گواه اثبات سهام. این شبکه‌ها از مکانیزم اجماعی به اسم گواه اثبات سهام نیابتی (Delegated Proof-of-Stake) استفاده می‌کنند. بدین صورت کاربران می‌توانند توکن‌های ترون یا EOS خود را به طور کاملا رایگان ارسال کنند، اما به شرطی که این رمزارزها را از کیف پول یا پلتفرم غیرمتمرکزی ارسال کنند که از عملکرد منحصربه‌فرد این شبکه‌ها پشتیبانی کنند. به این نکته دقت کنید که اکثر صرافی‌ها هم‌چنان ممکن است کارمزد تراکنش به کاربران تحمیل کنند، چون صرافی‌ها همواره در صدد کسب سود خود هستند. تصویر زیر به خوبی نحوه عملکرد الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام نیابتی را نشان می‌دهد:

نحوه عملکرد الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام وکالتی
نحوه عملکرد الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام نیابتی، منبع: Twitter/blockchainzoo

هزینه تراکنش‌های این شبکه‌ها نه به صورت کارمزد، بلکه به صورت توان پردازشی بر حسب پهنای باند یا توان CPU پرداخت می‌شود. این شبکه‌ها به اندازه شبکه‌های استاندارد مبتنی بر گواه اثبات سهام محبوبیت ندارند و رایج نیستند. هرچند، در سال‌های گذشته ترون و EOS جزو ده پروژه برتر رمزارز بودند.

هر دوی این شبکه‌ها هم‌چنان بزرگ هستند و از آنها استفاده می‌شود، اما به دلیل عدم بازاریابی مناسب و عدم جذابیت برای توسعه‌دهندگان جدید با کاهش محبوبیت مواجه شده‌اند. این شبکه‌ها مدت زیادی است که به فعالیت خود ادامه می‌دهند و پروژه‌های خوب و خوش‌بینانه‌ای بر بستر آنها در حال توسعه است. از بین این پروژه‌ها می‌توان به صرافی بر بستر EOS اشاره کرد که تحت پشتیبانی پیتر تیل (Peter Thiel) و block.one قرار دارد.

صرافی بر بستر EOS
منبع: financefeeds

روشی که کاربران می‌توانند به طور رایگان تراکنش انجام دهند بدین صورت است که توکن‌های خود را مسدود می‌کنند یا به شبکه وام می‌دهند و در ازای آن، توان پردازشی مورد نیاز برای ارسال تراکنش‌های رایگان را دریافت می‌کنند. بنابراین به جای گواه اثبات سهام که در آن، تاییدکنندگان رمزارز یا توکن دریافت می‌کنند، شبکه‌های ترون و EOS در ازای سهام‌گذاری، به کاربران توان پردازشی پاداش می‌دهد تا بتوانند تراکنش‌های رایگان انجام دهند.

این روش، شمای کلی و بسیار ساده‌ای از نحوه عملکرد این شبکه‌ها است که نبوغ و مهارت اصلی خالقان این شبکه‌ها را نشان نمی‌دهد، بلکه خلاصه‌ای از نحوه عملکرد چنین شبکه‌هایی را برای افراد عادی بیان می‌کند. از آنجایی که این شبکه‌ها اندکی برای مبتدیان و تازه‌واردها نامناسب و دشوار است، اکیدا توصیه می‌شود که قبل از ورود به شبکه‌های مبتنی بر DPoS، کاملا آنها را بشناسید و از نحوه عملکرد آنها مطلع شوید.

نحوه صرفه‌جویی در پرداخت کارمزد

اکنون به این موضوع می‌پردازیم که چگونه در مصرف پول دیجیتالی خود صرفه‌جویی کنید. هنگامی که خرید با رمزارزها را بررسی می‌کنیم، به سمت استفاده از بیت کوین یا اتریوم نمی‌رویم، زیرا کارمزد این شبکه‌ها بسیار زیاد است و این رمزارزها بسیار ارزشمندتر از آن هستند که برای خریدهای روزانه یا خریدهای معمولی هدر بدهیم. برای استفاده از کریپتو به عنوان پول رایج، بررسی کنید که خرید مدنظر شما پرداخت با ارزانترین رمزارزها نظیر ریپل یا استلار را می‌پذیرند یا خیر. اگر می‌خواهید از بیت کوین استفاده کنید، بررسی کنید که آیا از شبکه لایتنینگ بیت کوین پشتیبانی می‌شود یا خیر، زیرا شبکه لایتنینگ برگ برنده‌ای است که باعث می‌شود کارمزد شبکه بیت کوین به طور چشمگیری کاهش یابد. دش (Dash) و لایت کوین نیز گزینه‌های شگفت‌انگیزی هستند و لایت کوین تقریبا به اندازه بیت کوین پذیرفته شده است. دوج کوین نیز به پذیرش گسترده دست یافته است و نسبت به بیت کوین دارای تراکنش‌های ارزانتری است. در آخر می‌توانید تراکنش‌های کوین‌های ADA در شبکه کاردانو، کوین SOL در سولانا، کوین AVAX در آوالانچ و کوین ALGO در آلگوراند را مدنظر قرار دهید؛ زیرا هزینه تراکنش این رمزارزها اغلب اوقات فقط چند سِنت است.

مراقب کارمزد تراکنش‌های بیت کوین نیز باشید. در زمان ازدحام کم شبکه، هر تراکنش بیت کوین ممکن است فقط چند سِنت هزینه داشته باشد، اما طی روند صعودی گذشته، کارمزد بیت کوین تا بیشتر از ۵۰ دلار نیز افزایش یافت. هم‌چنین مطمئن شوید که درک درستی از ساتوشی (کوچک‌ترین واحد هر بیت کوین) دارید و نگذارید صفرهای موجود شما را فریب دهد و فکر کنید که تراکنش ارزان است. برای مثال، هزینه برداشت در بسیاری از صرافی‌های متمرکز فقط ۰.۰۰۰۶ بیت کوین است، اما این مقدار با احتساب قیمت کنونی بیت کوین بیشتر از ۲۵ دلار می‌شود.

این فروشگاه از BNB و لایت کوین پشتیبانی می‌کند
این فروشگاه از BNB و لایت کوین پشتیبانی می‌کند

اگرچه EOS و ترون تراکنش‌های رایگان را امکان‌پذیر می‌سازند، اما فروشگاه‌های اندکی این رمزارزها را می‌پذیرند. فروشگاه‌های اینترنتی در حال بهبود حضور خود در عرصه کریپتو هستند، به طوری که فروشندگان پلتفرم شاپیفای (Shopify) می‌توانند بیش از ۳۰۰ رمزارز را برای پذیرش انتخاب کنند.

اگرچه بیت کوین همانند ذخیره ارزش و محافظت از سرمایه در مقابل تورم عمل می‌کند و از اتریوم نیز به عنوان ذخیره ارزش و روشی برای حضور در عرصه دیفای استفاده می‌شود، اما نمی‌توان از هیچکدام از این دو رمزارز به عنوان ارز و پول رایج استفاده کرد. گاهی اوقات باید پرداخت کارمزدها را بپذیرید تا از مزایای این رمزارزها بهره‌مند شوید، اما نگران نباشید. همیشه راهی برای کاهش کارمزد وجود دارد.

روش‌های کاهش کارمزد شبکه بیت کوین

۱- در صورت امکان از شبکه لایتنینگ (Lightning Network) استفاده کنید.

۲- سعی کنید تعداد تراکنش‌های بیت کوین را کاهش دهید. برای مثال، اگر از استراتژی میانگین هزینه دلار (DCA) استفاده می‌کنید و دائما به خرید بیت کوین از صرافی می‌پردازید، تعداد برداشت‌ و انتقال به کیف پول را به چند ماه یکبار یا هر مقداری که راحت هستید کاهش دهید. اگر هر دو هفته یکبار ۰.۰۰۰۶ بیت کوین می‌خرید و کارمزد برداشت ۰.۰۰۰۳ بیت کوین است، هربار که برداشت می‌کنید نیمی از خرید خود را از دست می‌دهید. در این صورت بهتر است چند خرید انجام دهید و سرمایه انباشت‌شده را با مقدار زیاد انتقال دهید، زیرا کارمزد شبکه با مقدار تراکنش مرتبط نیست. کارمزد برداشت پلتفرمی که رمزارز از آن می‌خرید را بررسی کنید.

کارمزد برداشت
کارمزد برداشت، منبع: Binance

۳- منتظر کاهش ازدحام شبکه باشید. این زمان‌ها معمولا مصادف با آخر هفته، اواخر شب یا اوایل صبح به وقت UTC است که ۴:۳۰ نسبت به زمان ایران عقب‌تر است. از سایت‌هایی نظیر Blockchain.com استفاده کنید تا متوجه شوید که چه تعداد تراکنش در صف انتظار تایید قرار دارند. هرچه تعداد تراکنش‌ها بیشتر باشد، کارمزد تراکنش نیز بیشتر خواهد بود.

نمودار mempool
نمودار Mempool، منبع: blockchain.com

۴- مقدار پرداخت کارمزد را تعیین کنید. اکثر کیف پول‌های بیت کوین به شما امکان می‌دهد تا خودتان کارمزد شبکه را تعیین کنید. هرچند اگر مقدار کارمزدی که مشخص می‌کنید بسیار کم باشد، این احتمال وجود دارد که توسط ماینرها انتخاب نشود یا زمان انتظار برای پردازش تراکنش بسیار افزایش پیدا کند. می‌توانید از سایت‌هایی نظیر bitcoinfees.net استفاده کنید تا مقدار کارمزد پیشنهادی بر اساس ازدحام فعلی شبکه را به شما اعلام کند.

میانگین کارمزد تراکنش ها
میانگین کارمزد تراکنش ها منبع: Bitcoinfees

۵- از کیف پول یا پلتفرمی استفاده کنید که از تراکنش‌های سگویت (SegWit) پشتیبانی کند. استفاده از سگویت می‌تواند کارمزد بیت کوین را تا ۳۰٪ کاهش دهد.

۶- از فرمت آدرس کیف پول بیت کوین خود مطلع باشید. از استفاده از آدرس‌های قدیمی بیت کوین (P2PKH) که با عدد ۱ شروع می‌شوند اجتناب کنید. آدرس‌های بیت کوین و بسیاری از کیف پول‌های کریپتو تکامل یافته‌اند. از آدرس‌ها و کیف پول‌هایی استفاده کنید که با عدد ۳ شروع می‌شوند و در واقع آدرس‌های P2SH هستند. حتی بهتر است از آدرسی استفاده کنید که با bc1 شروع می‌شود. این نوع آدرس، آدرس P2WPKH محسوب می‌شود و می‌تواند کارمزد بیت کوین را تا ۳۸٪ دیگر کاهش دهد.

۷- مراقب ورودی‌ها (Input) و خروجی‌ها (Output) باشید. اگر مقدار تراکنش متشکل از ورودی‌های کوچک‌تر باشد، ممکن است تراکنش‌های بیت کوین گران‌تر شوند. کارمزد شبکه بیت کوین با حجم تراکنش در ارتباط است. بیت کوین از مدل خروجی خرج‌نشده تراکنش (UTXO) بهره می‌برد. این موضوع بدان معنا است که باقی‌مانده تراکنش بیت کوین را دریافت می‌کنید. بنابراین اگر ۵ بیت کوین داشته باشید و بخواهید ۲ بیت کوین ارسال کنید، کیف پول شما کل ۵ بیت کوین را ارسال می‌کند و سپس ۳ بیت کوین (منهای کارمزد شبکه) به کیف پول و به آدرس مقدار باقی‌مانده برمی‌گردد.

در یک تراکنش بیت کوین چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
در یک تراکنش بیت کوین چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ منبع: coinbureau.com

مقدار UTXO که به آدرس مقدار باقی‌مانده برمی‌گردد را می‌توان در کیف پول مشاهده کرد. در صورتی که تمایل داشته باشید می‌توانید آدرس مقدار باقی‌مانده را اکسپورت کنید و مقادیر اندک بیت کوین که در آدرس‌های باقی‌مانده قرار دارد را مشاهده کنید. تمام این فرایندها پشت صحنه رخ می‌دهد و از دید کاربران پنهان است. تنها چیزی که باید بدانید این است که موجودی کیف پول شما بیانگر کل موجودی هر آدرس باقی‌مانده و آدرس بیت کوین شما است.

دلیل دیگر مهم بودن این موضوع آن است که اگر چندین تراکنش کوچک بیت کوین دریافت کنید و سپس نیاز پیدا کنید که یک تراکنش بزرگ ارسال کنید، شبکه به ترکیب تمام مقادیر ورودی‌های کوچک‌تر دریافتی می‌پردازد تا مقدار خروجی بزرگتری را همانند عکس پایین ایجاد کند:

مقادیر ورودی‌های کوچک‌تر -مقدار خروجی بزرگتر
مقادیر ورودی‌های کوچک‌تر -مقدار خروجی بزرگ‌تر منبع: coinbureau.com

بنابراین تمام این موارد به معنای آن است که اگر در یک تراکنش، یک بیت کوین کامل به خودتان ارسال کنید، یک بیت کوین کامل در یک تراکنش ارسال می‌شود. این تراکنشی آسان و راحت است؛ زیرا فقط یک ورودی و یک خروجی وجود دارد و حجم اطلاعات نیز کمتر است. هنگامی کارمزد بیت کوین بیشتر می‌شود که باید یک بیت کوین کامل ارسال کنید، اما این یک بیت کوین کامل متشکل از ورودی‌های کوچک‌تر است. در این مورد، کیف پول باید اقدامات بیشتری انجام دهد تا باقی‌مانده تراکنش‌های کوچک‌تر را کنار یکدیگر جمع‌آوری کند و یک بیت کوین کامل بسازد، در نتیجه کارمزد تراکنش افزایش می‌یابد.

این موضوع مشابه با این است که بگوییم می‌خواهید چیزی به قیمت یک دلار بخرید و یک دلار به صندوق‌دار بدهید. اکنون فرض کنید می‌خواهید چیزی به قیمت یک دلار بخرید، اما ۱۰۰ سکه یک سِنتی به صندوق‌دار می‌دهید که سکه‌ها را از جیب‌های مختلف بیرون می‌آورید. بعضی از سکه‌ها در کیف پول و بعضی دیگر از آنها نیز در کفش شما قرار دارند. این نحوه پرداخت بسیار اذیت‌کننده است. عملکرد بیت کوین نیز به این صورت است. به منظور کاهش کارمزد می‌توانید کاهش تعداد تراکنش‌های بیت کوین و ارسال یک تراکنش بزرگ را مدنظر قرار دهید.

روش‌های کاهش کارمزد شبکه اتریوم

۱- همانند بیت کوین، زمان‌بندی اولین و مهم‌ترین نکته است، با این تفاوت که ازدحام زیاد شبکه تاثیر بیشتری بر اتریوم می‌گذارد. سایت‌هایی نظیر ethgasstation.info را برای اعداد Gwei بررسی کنید. Gwei مخفف گیگا-وی (Giga-Wei) بوده و همانند ساتوشی برای بیت کوین و سِنت برای دلار، مقدار اعشاری اتریوم است. هنگامی که این سایت مقادیر زیادی را نشان دهد، به معنای آن است که شبکه اتریوم با ازدحام بسیار زیادی مواجه است. این سایت ۳ عدد به شما ارائه می‌دهد تا به شما کمک کند که مقدار کارمزد گس اتریوم را بر روی چه مقداری تعیین کنید. عدد سمت چپ که با عنوان سریع (Fast) مشخص شده است، بیشترین حد کارمزد است، اما با تعیین این عدد به عنوان کارمزد، تراکنش شما در سریع‌ترین حالت ممکن انجام می‌شود. عدد وسط با عنوان استاندارد (Standard) مشخص شده است. عدد سمت راست نیز با عنوان Safe Low مشخص شده و برای کسانی است که می‌خواهند کمترین کارمزد را پرداخت کنند. با تعیین این عدد به عنوان کارمزد، کمترین مقدار کارمزد را پرداخت می‌کنید اما بیشترین زمان انتظار انجام تراکنش را به دنبال دارد.

روش‌های کاهش کارمزد اتریوم
روش‌های کاهش کارمزد اتریوم منبع: ethgasstation

اگر می‌خواهید نگران کارمزد نباشید، اکثر کیف پول‌های خودمتصدیانه نظیر اکسدوس، متامسک و تراست والت به صورت خودکار کارمزد گس را تعیین می‌کنند؛ اما کارمزد گس که به طور خودکار تعیین می‌شود، ارزان‌ترین گزینه موجود نیست. اکثر کیف پول‌ها به شما امکان می‌دهند تا به عنوان گزینه‌های تنظیمات پیشرفته، خودتان کارمزد گس را تعیین کنید. همانطور که در تصویر فوق مشخص است، از تعیین کارمزد بر روی مقادیر بسیار کم اجتناب کنید و کارمزد را کمتر از عدد سمت راست تعیین نکنید؛ زیرا این موضوع باعث می‌شود تراکنش شما آسیب جدی ببیند. در این صورت ممکن است با تراکنش‌های شکست‌خورده یا تراکنش‌های دیگری مواجه شویم که ممکن است تایید آنها چندین روز طول بکشد.

سعی کنید تراکنش‌های اتریوم را که شامل هر کدام از ده‌ها هزار توکن ERC-20 است را در زمان خارج از اوج مصرف شبکه ارسال کنید. سایت‌هایی نظیر ethereumprice.org/gas را بررسی کنید تا مطمئن شوید که در زمان اوج مصرف شبکه تراکنش ارسال نمی‌کنید.

نمودار گس اتریوم
نمودار گس اتریوم، منبع: ethereumprice.org

سایت Ethereumprice.org نیز می‌تواند ارزان‌ترین زمان در طول روز برای انجام تراکنش‌های اتریوم را به شما نشان دهد. این سایت همانند تصویر زیر است:

نمودار روزانه گس اتریوم
نمودار روزانه گس اتریوم، منبع: Ethereumprice.org

۲- انواع مختلف تراکنش‌ها را ساماندهی کنید. همانند بیت کوین سعی کنید تا حد امکان کمترین تعداد تراکنش را انجام دهید و تراکنش‌ها را با یکدیگر ترکیب کنید، زیرا کارمزد شبکه با مقدار تراکنش مرتبط نیست. کارمزد گس بر اساس نوع تراکنش‌ها نیز متغیر است. برای مثال، اغلب اوقات تعامل با قراردادهای هوشمند گران‌تر است. بنابراین در صورت امکان از تعامل با قراردادهای هوشمند اجتناب کنید.

۳- برنامه‌های غیرمتمرکزی پیدا کنید که تخفیف ارائه داده و کارمزد گس را کاهش می‌دهند. بعضی از پروژه‌های اتریوم تخفیف یا حداقل کارمزدهای گس را ارائه می‌دهند. از مثال‌های برجسته این پروژه‌ها می‌توان به بالانسر (Balancer)، KeeperDAO و صندوق‌های نسخه دوم Yearn اشاره کرد. این پروژه‌ها با ترکیب تراکنش‌های کاربران با یکدیگر می‌توانند کارمزد گس را کاهش دهند. آوه (Aave) نیز با به‌روزرسانی به نسخه دوم، پیشرفت‌های خوبی در این زمینه داشته است.

بازپرداخت گس اتریوم
بازپرداخت گس اتریوم منبع: twitter.com/balancer

۴- از توکن‌های گس (Gas Token) استفاده کنید. کاربران می‌توانند متغیرهای ذخیره‌سازی خود را حذف کنند و با این کار، رمزارز اتریوم به عنوان بازگشت هزینه دریافت کنند. هنگامی که کارمزد گس در سطح کم قرار دارد، توکن‌های گس صادر کنید و آنها را با رمزارز اتریوم بازخرید کنید. از سایت gastoken.io می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره این فرایند به دست آورید.

۵- راهکارهای لایه دوم را بررسی کنید. راهکارهای لایه دوم به دلیل ضرورت مقابله با کارمزد گس زیاد اتریوم ایجاد شده‌اند. اکثر این راهکارها شامل انتقال تراکنش‌ها به زنجیره‌های فرعی است. پروژه‌هایی نظیر پالیگان (Polygon)، لوپرینگ (Loopring)، OMG Network، اسکیل (Skale)، ZK Swap، آپتیمیزم (Optimism)، Cartesi و آربیتروم (Arbitrum) از راهکارهای مقیاس‌پذیری اصلی اتریوم محسوب می‌شوند.

راهکارهای لایه دوم اتریوم
منبع: Coin98 Analytics

به دنبال پلتفرم‌هایی باشید که از این راهکارهای مقیاس‌پذیری به عنوان جایگزین‌های ارزان‌تر اتریوم استفاده می‌کنند.

۶- منتظر عرضه اتریوم ۲.۰ با تمام راهکارهای مقیاس‌پذیری تکمیل‌شده و بی‌نقص باشید. عرضه اتریوم ۲ در سال جاری برنامه‌ریزی شده است، اما برداشت‌های اشتباهی وجود دارد که اتریوم ۲.۰ کارمزد گس را کاهش خواهد داد. در واقع، اتریوم ۲.۰ صرفا گام اول در مسیر انتقال شبکه اتریوم به گواه اثبات سهام است. توسعه‌دهندگان هم‌چنان باید راهکارهای مقیاس‌پذیری بیشتری اجرا کنند، اما پس از عرضه اتریوم ۲.۰، شرایط برای اتریوم بسیار مساعد خواهد شد. هرچند یک یا دو سال تا دستیابی به این موضوع فاصله داریم.

۷- می‌توانید تا زمانی که توسعه‌دهندگان راه‌حلی برای این مساله پیدا کنند، این شبکه را ترک کنید و بدین ترتیب دیگر کارمزد‌های زیاد پرداخت نمی‌کنید. بسیاری از کاربران کریپتو کاملا از اتریوم صرف‌نظر کرده‌اند و اکنون از سایر شبکه‌ها نظیر BNB Chain، کاردانو، سولانا یا آوالانچ استفاده می‌کنند. هرچند هر کدام از این شبکه‌ها دارای مزایا و معایب مختص به خود هستند. BNB Chain به شدت ارزان و کارآمد است، اما نکته منفی BNB Chain این است که تا حد امکان متمرکز است. این موضوع برخلاف ایده اصلی عرصه کریپتو است.

روش‌های کاهش کارمزد در سایر شبکه‌ها

اگر از ریپل، استلار، EOS یا ترون استفاده می‌کنید پس نباید نگران باشید. هرگاه که خواستید می‌توانید بدون مشکل به ارسال XRP یا XLM بپردازید. هر زمان که منابع CPU کافی در اختیار داشتید، ترون و EOS ارسال کنید. در پروتکل‌های ارزان‌تر مبتنی بر گواه اثبات سهام نظیر سولانا، کاردانو، آوالانچ و غیره و شبکه‌های ارزانتر مبتنی بر گواه اثبات کار نظیر لایت کوین و دوج کوین، بهترین کاری که برای کاهش کارمزد می‌توانید انجام دهید این است که در زمان خارج از اوج مصرف شبکه، از آنها استفاده کنید. هرچند کاهش کارمزد در سایر شبکه‌ها به اندازه شبکه اتریوم مهم نیست، زیرا نوسان قیمت این رمزارزها آنچنان زیاد و چشمگیر نیست.

جمع‌بندی

این مقاله گزارش کاملی بود از هر آن‌چه نیاز است تا در مورد کارمزد تراکنش در شبکه‌های بلاکچینی بدانید و در آن به سوالات متعدد و پرتکرار کاربران در مورد هزینه تراکنش پاسخ داده شده است. سوالاتی نظیر این که کارمزد تراکنش چیست؟ چه تفاوتی بین کارمزد تراکنش و کارمزد شبکه وجود دارد؟ چرا باید کارمزد پرداخت کرد و این مبالغ به چه کسی می‌رسد؟ چه عواملی روی هزینه تراکنش‌ها اثر می‌گذارد؟ در پایان نیز راهکارهایی برداخت کارمزد کمتر روی دو شبکه محبوب و بزرگ بیت کوین و اتریوم ارائه شد. شما چه پیشنهادی برای پرداخت کارمزد کمتر دارید؟ آیا با کارمزدهای زیاد مواجه شده‌اید؟

منبع
coinbureau

نوشته های مشابه

اشتراک
اطلاع از
3 دیدگاه
جدید ترین
قدیمی ترین محبوب ترین
Inline Feedbacks
View all comments
دکمه بازگشت به بالا