پل‌های میان‌زنجیره‌ای (Cross chain Bridges) یا بریج‌ها سیستم‌هایی هستند که انتقال ارزهای دیجیتال را از یک بلاکچین به بلاکچین دیگر فراهم می‌کنند. یک بریج میان‌زنجیره‌ای دو بلاک چین مختلف را به همدیگر متصل می‌کند تا قابلیت همکاری و امکان جابه‌جایی داراییهای دیجیتال و حتی انتقال توکن‌های بی‌همتا بین زنجیره‌های مختلف فراهم شود. اگر علاقه‌مند هستید با تعدادی از پل های میان زنجیره ای و شبکه‌ها و ارزهای دیجیتالی که پشتیبانی می‌کنند، آشنا شوید، با میهن بلاکچین همراه باشید. همچنین برای آشنایی بیشتر با فناوری میان زنجیره‌ای می‌توانید این مقاله را مطالعه کنید.
۱. مولتی چین (Multichain)
پل مولتی چین (Multichain Bridge) که قبلا Fantom Anyswap نام داشت، یک پروتکل روتر میان‌زنجیره‌ای است که امکان انتقال داده و دارایی‌ها را در شبکه‌های بلاکچین مختلف فراهم می‌کند. این پل از شبکه‌های بلاکچینی زیر پشتیبانی می‌کند.
| آربیتروم (Arbitrum) | زنجیره بی‌ان‌بی (BNB Chain) | بوبا نتورک (Boba Network) | ColossusXT | REI | تلوس (Telos) |
| استار نتورک (Astar Network) | بیت کوین (Bitcoin) | شبکه سلو (Celo) | آپتیمیزم (Optimism) | شیدن نتورک (Shiden Network) | ترا (Terra) |
| آوالانچ (Avalanche) | بلاک نت (Blocknet) | کلاور (Clover) | پالیگان (Polygon) | (yscoin NEVM) | ولاس (Velas) |
۲. آربیتروم (Arbitrum)
راهکار لایه ۲ آربیتروم (Arbitrum) برای ارائه گس‌های پایین‌تر و افزایش امنیت از رول‌آپ‌های آپتیمیستیک (optimistic rollups) استفاده می‌کند. این رول‌آپ‌ها قراردادهای هوشمندی هستند که تراکنش‌های آفچین را در دسته‌های مختلف جمع‌آوری (رول آپ) می‌کنند؛ در نتیجه به خاطر توزیع هزینه در دسته‌های تراکنش، علاوه بر حفظ استاندارهای امنیتی در سطح بالا، هزینه گس و تراکم شبکه کاهش می‌یابد.
| YFI | رپداتر (WETH) | سوشی (SUSHI) | کامپ (COMP) |
| یو‌اس‌دی‌تی (USDT) | اتریوم استس (Ethereum Assets) | کرو (CRV) | دای (Dai) |
| اتر (ETH) | یونی (UNI) | یو‌اس‌دی‌سی (USDC) | رپد بیت کوین (WBTC) |
۳. پالیگان (Polygon)
پل پالیگان (Polygon Bridge) امکان انتقال توکن‌های ERC و توکن‌های بی‌همتا (NFT) را به سایدچین (SideChain) پالیگان فراهم کرده است. دو پل مهم گواه اثبات سهام (PoS) و پل پلاسما (Plasma) روی شبکه پالیگان وجود دارد. هر دو پل قابلیت انتقال دارایی‌ها را از شبکه اتریوم به پالیگان و بالعکس دارند، اما هر کدام از روش‌های امنیتی متفاوتی استفاده می‌کنند.
پل پلاسما برای توسعه‌دهندگانی است که به امنیت بیشتری نیاز دارند. این پل با استفاده از راه‌حل مقیاس‌پذیری اتریوم پلاسما از انتقال توکن‌های متیک (MATIC)، اتر (ETH)، توکن‌های ERC-20 و ERC-721 پشتیبانی می‌کند.
۴. سلر سی بریج (Celer cBridge)
سلر سی بریج برای انتقال نقدینگی در بلاکچین‌های مختلف از شبکه نگهبان وضعیت سلر (Celer State Guardian Network) استفاده می‌کند. سلر سی بریج از شبکه‌های زیر پشتیبانی می‌کند.
| اتریوم (Ethereum) | پالیگان (Polygon) | (Oasis Emerald) | مون‌بیم (Moonbeam) | اوکی‌ایکس چین (OKExChain) | میلکومدا (Milkomeda) |
| استار نتورک (Astar Network) | آربیتروم (Arbitrum) | سلو (Celo) | مون‌ریور (Moonriver) | هکو (Heco) | کاردانو (Cardano) |
| زنجیره بی‌ان‌بی (BNB Chain) | فانتوم (Fantom) | اورورا (Aurora) | آپتیمیزم (Optimism) | کلاور (Clover) | شیدن (Shiden) |
| آوالانچ (Avalanche) | متیس مین‌نت (Metis Mainnet) | هارمونی (Harmony) | بوبا نتورک (Boba Network) | جنوسیس چین (Gnosis Chain) |
توکن‌های پشتیبانی شده در Celer cBridge نیز عبارتند از:
| تتر | BUSD | لیرا | Wootrade | PolkaEx | استاندارد پروتکل |
| USDC | دامی کوین | JPEGvault | پرپچوال پروتکل | CEC Energy Chain | |
| اتر | تالس | Immutable X | Mask Network | PerlinX | |
| MetisDAO | دودو | dForce | Izumi Finance | Reef Chain | |
| کروماتیکا | یونیفاید سوسایتی | xToken | MCDex | بوبا نتورک |
۵. بریج Umbria Narni
پل Umbria Narni با استفاده از استخرهای نقدینگی که شامل داراییهای مجموعه‌ای از زنجیره‌ها هستند، انتقال دارایی‌ها را امکان‌پذیر می‌کند. بریج نارنی از شبکه‌های بلاکچین زیر پشتیبانی می‌کند.
- پالیگان
- اتریوم
- بی‌ان‌بی چین
- آوالانچ (Avalanche)
این پل بلاکچینی قصد دارد شبکه‌های دیگری از جمله فانتوم (Fantom)، رونین (Ronin)، سولانا (Solana)، کاردانو (Cardano)، ایمیوتبل ایکس (Immutable X)، (Worldwide Asset Exchange)، ناسیس (Gnosis)، کوکوین (KuCoin)، کامیونیتی چین (Community Chain) و هیوبی اکو چین (Huobi Eco Chain) را به شبکه‌های تحت حمایت خود اضافه کند.
ارزهای دیجیتال پشتیبانی شده در Umbria Narni Bridge عبارتند از: اتریوم (Ethereum)، پالیگان (Polygon)، تتر یو‌اس دی (Tether USD)، توکن حاکمیتی Umbria، یو‌اس‌دی کوین (USD Coin) و رپد بیت کوین (Wrapped Bitcoin).
۶. پل توکن پرتال (Portal Token Bridge)
بریج Portal Token مبتنی بر پروتکل ورم‌هول (Wormhole) است و انتقال توکن‌ها و NFTها را در زنجیره‌های مختف فراهم می‌کند. شبکه‌های تحت پشتیبانی این پل عبارتند از:
| آکالا (Acala) | اورورا (Aurora) | اتریوم (Ethereum) | کلایتن (Klaytn) | پالیگان (Polygon) |
| آلگوراند (Algorand) | آوالانچ (Avalanche) | فانتوم (Fantom) | مون بیم (Moonbeam) | ترا (Terra) |
| آپتوس (Aptos) | بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain) | اینجکتیو (Injective) | نیر (Near) | ترا کلاسیک (Terra Classic) |
| آربیتروم (Arbitrum) | سلو (Celo) | کارورا (Karura) | اوسیس (Oasis) |
ارزهای دیجیتال پشتیبانی شده در این پل عبارتند از:
| USDC | سرم (Serum) | Huobi Global | Synthetix | دیسنترالند |
| تتر | میکر دائو (MakerDAO) | OKEx | Shiba Inu | سندباکس |
| FTX Toke | TerraUSD | Frax Protocol Token | اکسی اینفینیتی | یونی سواپ |
| اتر | BUSD | هیوبی بی‌تی‌سی | SushiSwap |
سخن پایانی
اطلاعات مربوط به پل‌های میان زنجیره‌ای (Cross chain Bridges) حاکی از آن است که می‌توان با استفاده از ابزارهای مناسب به قابلیت همکاری بلاکچین‌ها دست پیدا کرد. هر پل میان‌زنجیره‌ای مزایای مختلفی را برای قابلیت همکاری میان شبکه‌های بلاکچین مختلف ارائه می‌دهد. جالب این جا است که با استفاده از این پل‌ها می‌توان NFTها را نیز میان بلاکچین‌ها مختلف جابه‌جا کرد. به‌علاوه اثر بریج‌های کریپتویی در ارتقاء قابلیت همکاری بلاکچین، نقش عمده‌ای در ظهور و افزایش عملکرد وب ۳ دارد. نظر شما در مورد این فناوری بلاکچینی چیست؟ آیا عملکرد پل‌های بلاکچینی در کاهش هزینه گس موفق بوده است؟
