دیفای (Decentralized Finance) اکوسیستمی از پلتفرمها و برنامههای غیرمتمرکز (Dapps) مختلف است که بر بستر بلاک چین شکل گرفتهاند. با رشد و توسعه ارزهای دیجیتال، فضای دیفای نیز به سرعت در حال تکامل است و دائما پروژههای غیرمتمرکز جدیدی در این حوزه راهاندازی میشوند که هر کدام کاربردهای منحصربهفردی دارند. اما چگونه میتوان پروژه برتر این حوزه را تشخیص داد؟ برترین و قویترین پلتفرمهای دیفای کداماند؟ در این مقاله از میهن بلاکچین شما را با ۴۰ مورد از بهترین پلتفرم های دیفای آشنا خواهیم کرد.
آشنایی با بهترین پلتفرمهای Defi
فهرست زیر از توییت کاربری به نام Defi Investor که ۵۸ هزار نفر دنبالکننده دارد، نوشته شده است. این لیست پس از بررسی رودمپ (Roadmap) صدها پروژه غیرمتمرکز به معرفی ۴۲ پلتفرم برتر دیفای منتهی شده و ویژگیهای هر کدام بهطور خلاصه بیان شده است.
۱. لیدو فایننس (Lido Finance)
لیدو فایننس بزرگترین پروتکل لیکوئید استیکینگ است که ۲ ماه پیش نسخه دوم خود (Lido V2) را منتشر کرد. هدف از انتشار این نسخه، افزایش تمرکززدایی لیدو فایننس است. این پروژه تقریبا نیمی از مسیر رودمپ خود را طی کرده است.
ویژگیهای پلتفرم:
- روتر استیکینگ: با این قابلیت هر کسی میتواند به یک اپراتور نود تبدیل شود.
- امکان برداشت اتریوم را برای هولدرهای stETH فراهم میکند.
۲. ولا اکسچنج (Vela exchange)
ولا اکسچنج یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) مشتقه است که بر بستر شبکه آربیتروم راهاندازی خواهد شد. نسخه رسمی این صرافی در ماه می راهاندازی خواهد شد. رویداد بعدی در نقشه راه ولا، راهاندازی نسخه رسمی پلتفرم است که شامل ویژگیهای زیر است:
- قابلیت معامله با یک کلیک (One-click trading) و رابط کاربری آسان مثل صرافیهای متمرکز
- ایردراپ برای تستکنندههای نسخه بتا
- پشتیبانی از چند نوع استیبل کوین
- Vela OTC: این قابلیت امکان معامله همتابههمتای توکنها را فراهم میکند.
- نمودارهای نسل جدید که در آنها میتوان معاملات را بهصورت زنده مدیریت کرد.
۳. ریج ترید (Rage Trade)
پلتفرم Rage Trade یک سواپ پرپچوال اتریوم بر بستر امنیچین (Omnichain) خواهد بود و از فناوری LayerZero استفاده خواهد کرد.
رودمپ پلتفرم:
- GLP v2: با این قابلیت میتوانید در شبکه GMX Synthetics (بعد از راهاندازی کامل) سبدهای سرمایهگذاری به سبک GLP بسازید.
- Rage Perps V2: جزئیات دقیقی از آن ارائه نشده است.
- گسترش مولتیچینها
۴. شبکه کایبر (Kyber Network)
کایبر نتورک یک صرافی غیرمتمرکز مولتیچین (چند زنجیرهای) و یک اگریگیتور است.
رودمپ پلتفرم:
- سواپهای کراسچین
- ادغام با نسخه سوم Quickswap
- ویژگی سرمایهگذاری خودکار برای استراتژی DCA
۵. سینتتیکس (Synthetix)
سینتتیکس پروتکلی است که امکان ساخت داراییهای مصنوعی را برای کاربران فراهم میکند.
رودمپ:
- راهاندازی نسخه سوم (Synthetix V3)
- افزایش تعداد داراییهایی که میتوان بهعنوان وثیقه برای قرض گرفتن sUSD استفاده کرد.
- راهاندازی یک بازار دائمی چندوثیقهای
۶. اسپین (Spin)
اسپین یک پلتفرم معاملاتی بر بستر شبکه نییر (Near) است.
رودمپ:
- فروش عمومی توکن SPIN
- راهاندازی توکن SPIN در سهماهه دوم ۲۰۲۳ (طبق گفته تیم پروژه)
- ایردراپ برای کاربران اولیه (هنوز اسنپشات گرفته نشده است)
- استراتژیهای جدید (محصولات ساختاری، معاملات پایه)
۷. فانتوم (Fantom)
فانتوم یک پلتفرم لایه اول پرسرعت و مقیاسپذیر است.
رود مپ:
- ماشین مجازی فانتوم (FVM) که یکی از مهمترین بهروزرسانیهای این شبکه است. ماشین مجازی فانتوم جایگزین ماشین مجازی اتریوم خواهد شد و سرعت اجرایی فانتوم را تا ۸ برابر افزایش خواهد داد.
- قابلیت انتزاع حسابها: ویژگیهای وب ۲ را به کیف پولهای وب ۳ میآورد.
- یارانه گس: به کاربران امکان میدهد که از برنامههای غیرمتمرکز استفاده کنند و کارمزد آنها توسط قراردادهای هوشمند پرداخت شود.
- طرح اقتصادی برای گسها: امکان پرداخت کارمزد با توکنهای دیگر مثل FTM را فراهم میکند.
۸. پروتکل MUX
پروتکل MUX یک اگریگیتور معاملات لوریجدار است. تیم MUX بر توسعه و بهبود این پلتفرم متمرکز شده و رویداد بعدی رودمپ آن راهاندازی قابلیت تجمیع بهصورت کراس چین یا بینزنجیرهای است. پروتکل MUX فعلا در ۵ بلاک چین مختلف پیادهسازی شده است، اما تیم پروژه در نظر دارند که بلاک چینهای بیشتری را به این مجموعه اضافه کنند.
۹. رف فایننس (Ref Finance)
رف فایننس یک بازارساز خودکار بر بستر شبکه نییر است.
رودمپ پروژه:
- ویجتهای رف (Ref Widgets): پیادهسازی ویژگیهای رف فایننس در وبسایتهای دیگر را آسانتر خواهد کرد.
- راهاندازی یک بازار پول
- سواپهای مکرر (Recurring Swaps): سواپهای خودکار که در فواصل زمانی منظم رخ میدهند.
۱۰. زی کی سینک (zksync)
زی کی سینک اولین راهکار zkEVM لایه دوم است.
رودمپ:
- راهاندازی یک راهکار لایه سوم اتریوم بهعنوان اثبات مفهوم (Proof of concept)
- افزایش تمرکززدایی پروتکل
۱۱. مولتیورس ایکس (MultiversX)
مولتیورس ایکس یک بلاک چین لایه ۱ با مقیاسپذیری بسیار بالا است که از فناوری شاردینگ استفاده میکند.
رودمپ:
- xFabric: برنامهای شبیه وردپرس که برای ساخت Dappها استفاده میشود.
- راهاندازی کارتهای اعتباری xPortal
- xWorlds: شبکهای از متاورسهای تعاملپذیر که در سهماهه چهارم ۲۰۲۳ راهاندازی خواهد شد.
- xLaunchpad: نسخه بهبود یافته لانچ پد MultiversX
۱۲. پنکیک سواپ (PancakeSwap)
پنکیک سواپ یکی از بزرگترین صرافیهای غیرمتمرکز بر بستر BNB چین است.
رودمپ:
- راهاندازی لیکوئید استیکینگ
- گسترش فعالیت مولتیچین
- ویرایش و تغییر وبسایت
- نسخه سوم Position Manager: پوزیشنهای تامین نقدینگی (LP) نسخه سوم پنکیک سواپ را (که دارای نقدینگی متمرکز است) بهصورت خودکار مدیریت میکند.
۱۳. کیملات (Camelot)
کیملات محبوبترین صرافی غیرمتمرکز شبکه آربیتروم است. نسخه دوم این صرافی غیرمتمرکز چند روز پیش راهاندازی شد و بهزودی بهبودیهای زیر در آن انجام خواهد گرفت:
- بهبود رابط کاربری (UI)
- پشتیبانی از سفارشهای لیمیت
- فارمهای کارآمدتر که نقدینگی متمرکز دارند و کار با آنها آسانتر است.
۱۴. پندل (Pendle)
پندل یکی از محبوبترین پروتکلهای معامله ییلد (Yield) است.
رودمپ:
- بروزرسانیهای جدید تجربه کاربری (UX)
- ادغام و همکاری با پروتکلهای دیگر
- گسترش بخش مولتیچین
- تمرکز بیشتر بر روی آموزش کاربران (ویدیوهای آموزشی)
۱۵. تریدر جو (Trader joe)
تریدر جو یکی از محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز بر بستر شبکههای آربیتروم و آوالانچ است.
رودمپ پلتفرم:
- پشتیبانی از سفارشهای لیمیت
- راهاندازی استیکینگ توکن JOE در شبکه آربیتروم
- استخرهای خودکار (Autopools): استخرهای خودکار پوزیشنهای تامین نقدینگی را بهصورت خودکار مدیریت خواهند کرد (بازارساز خودکار تریدر جو دارای نقدینگی متمرکز است).
۱۶. پریمیا (Premia)
پریمیا یک صرافی غیرمتمرکز مولتیچین برای معاملات آپشن (Option) است. مرحله بعدی رودمپ پریمیا انتشار نسخه سوم این پلتفرم است که برای اولین بار امکان ساخت بدون مجوز استخرهای آپشن را فراهم خواهد کرد. تیم پروژه در حال ویرایش و بهبود توکنومیکس آن هستند.
۱۷. کوِنتا (Kwenta)
کونتا یک صرافی مشتقه غیرمتمرکز بر بستر شبکه آپتیمیزم است.
رودمپ پلتفرم:
- اضافه کردن کدهای رفرال
- تشکیل زیرساخت دائو (DAO)
- نسخه دوم استیکینگ: اضافه شدن ماژولهای جدید مثل تقسیم درآمد بین هولدرهای توکن KWENTA و رایدهی خودکار آنچین
۱۸. ولودرام (Velodrome)
ولودرام بزرگترین صرافی غیرمتمرکز شبکه آپتیمیزم است. بهروزرسانی بزرگ بعدی ولودرام راهاندازی نسخه دوم این صرافی است که شامل ویژگیهای زیر خواهد بود:
- پشتیبانی از جفتارزهای سفارشی (مثل پیادهسازی جفتارزهای UniV3)
- پشتیبانی از تراکنشهای بدون گس
- پشتیبانی از زپینگ (Zapping) بومی
۱۹. رِیدیانت کپیتال (Radiant Capital)
پروژه ریدیانت کپیتال در حال ساخت اولین بازار پولی آمنیچین بر بستر پروتکل Layerzero است.
رودمپ پروژه:
- تسهیل فرایند وامدهی و وامگیری بینزنجیرهای
- پیادهسازی کامل فناوری Layerzero برای ادغام با بلاکچینهای بیشتر
۲۰. لول فایننس (LEVEL Finance)
لول فایننس محبوبترین صرافی غیرمتمرکز قراردادهای دائمی در BNB چین است.
رودمپ صرافی:
- بهبود رابط کاربری
- گسترش بخش کراسچین
- مسابقات ترید
۲۱. یونی دکس (UniDex)
یونی دکس یک متا اگریگیتور مولتیچین است.
رودمپ:
- انتشار رسمی Unidex App-chain
- تست نت App-chain: یونی دکس که بر بستر OP Stack ساخته شده است، چند روز پیش راهاندازی شد.
- مسابقههای ترید
- راهاندازی اگریگیتور قراردادهای دائمی یونی دکس
این محصول احتمالا در اواخر ماه میلادی جاری راهاندازی خواهد شد. بهطور خلاصه، این قابلیت به تریدرها امکان میدهد که تنها با استفاده از یک رابط به نقدینگی جفتارز موردنظر خود در چندین DEX دسترسی داشته باشند. سفارشها هم بهصورت مولتیچین و هم بهصورت کراسچین جمعآوری میشوند.
۲۲. تنا (Thena)
تنا بزرگترین صرافی غیرمتمرکز مبتنیبر مدل سالیدلی (Solidly) نوعی از AMM بستر BNB چین است.
رودمپ پلتفرم:
- رمپهای کنترل ارز فیات
- یکپارچهسازی کراسچین
- قراردادهای دائمی
۲۳. جیامایکس (GMX)
پلتفرم GMX بزرگترین صرافی قراردادهای دائمی در شبکه آربیتروم است.
رودمپ پلتفرم:
- راهاندازی نسخه دوم GMX: نسخه جدید امکان ساخت بدون مجوز بازارهای جدید را فراهم خواهد کرد. در نسخه جدید کارمزد معاملات و سواپها نیز بسیار کمتر خواهد شد (۰.۰۵ درصد به جای ۰.۱۰ درصد).
۲۴. ثور چین (THOR Chain)
ثور چین یک پروتکل غیرمتمرکز کراسچین و متنباز است.
رودمپ:
- پشتیبانی از بلاکچینهای جدید
- راهاندازی وامدهی ثور چین: امکان دریافت وام با بیت کوین را فراهم خواهد کرد.
- قابلیت Swaps & Savers
۲۵. بند دائو (BendDAO)
بند دائو یک پروتکل نقدینگی NFT (توکن بیهمتا) است که به کاربران وامهایی با پشتوانه NFT ارائه میدهد.
رودمپ:
- پروپوزالهای وام NFT همتابههمتا
- پروپوزالهای مزایدههای NFT جدید
- پروپوزالهای استخر وامدهی خصوصی
- پروپوزالهای حاکمیت آنچین
۲۶. کازموس (Cosmos)
کازموس پس از انتشار برنامهاش برای ارائه اتم ۲، نظر خیلی از کارشناسان را به خود جلب کرد. شبکه در نظر دارد با برنامههای زیر در سال جاری فعالیتهای قابل توجهی داشته باشد.
رودمپ:
- راهاندازی زنجیرههای جدیدی به نام زنجیرههای مصرفکننده که توسط Cosmos Hub و با قابلیت Interchain Security ایمن میشوند.
- انتشار نسخههای مقیاسپذیرتر از Interchain Security
- ماژول لیکوئید استیکینگ برای توکن ATOM
۲۷. استیک وایز (StakeWise)
پلتفرم StakeWise یک پروتکل لیکوئید استیکینگ در شبکههای اتریوم و Gnosis Chain است.
رودمپ:
- راهاندازی نسخه سوم StakeWise: این نسخه به کاربران امکان میدهد که بدون نیاز به ۳۲ اتریوم، یک نود برای دیگران راهاندازی کنند.
- تغییر توکنومیکس SWISE
۲۸. ریدکتد کارتل (Redacted Cartel)
اکوسیستم Redacted Cartel مجموعهای از قراردادهای هوشمند است که برای هولدرهای توکن BTRFLY درآمدزایی میکنند.
رودمپ:
- راهاندازی DINER :DINERO یک استیبل کوین غیرمتمرکز با وثیقه بیش از حد است که کاملا با اترهای استیکشده پشتیبانی میشود.
۲۹. آناستاپبل (Unstoppable)
پلتفرم Unstoppable یک صرافی غیرمتمرکز جدید است که تجربه صرافیهای متمرکز را به بلاک چین میآورد.
رودمپ:
- سفارشهای اسپات پیشرفته
- کمپینهای بازاریابی جدید
- توسعه بخش معاملات مارجین
۳۰. فرکس فایننس (Frax Finance)
پروتکل فرکس استیبل کوینهای غیرمتمرکز (FRAX و FPI) و محصولات پشتیبانی این استیبل کوینها را توسعه میدهد.
رودمپ:
- V3 FRAX: در حال حاضر، پشتوانه استیبل کوین FRAX عمدتا USDC است. نسخه سوم فرکس این وابستگی را از بین میبرد و استیبل کوین FRAX را غیرمتمرکزتر و منعطفتر میکند.
۳۱. سوشی سواپ (SushiSwap)
سوشی سواپ یکی از بهترین صرافیهای غیرمتمرکز مولتیچین است.
رودمپ سوشی سواپ:
- راهاندازی پروتکل Vortex بر بستر شبکه Sei در فصل دوم ۲۰۲۳: Vortex یک صرافی مشتقه غیرمتمرکز است.
- اگریگیتور DEX سوشی سواپ
- بازار NFT
۳۲. شبکه گینز (Gains Network)
شبکه Gains در حال توسعه یک DEX قراردادهای دائمی به نام gTrade در شبکههای آربیتروم و پالیگان است.
رودمپ پروژه:
- قابلیت lookback – به پلتفرم gTrade امکان میدهد که تمام سفارشها را با قیمت صحیح انجام دهد.
- یک بهروزرسانی برای بهبود ساختار کارمزدها
- گسترش فعالیتهای مولتیچین
۳۳. فچ (Fetch.ai)
پروژه Fetch.ai یکی از محبوبترین پروژههای ارز دیجیتال هوش مصنوعی است که زیرساخت متنباز برای خدمات هوشمند و خودکار توسعه داده است.
رودمپ پروژه:
- رونمایی از برنامه Microagent
- ادغام قابلیتهای هوش مصنوعی با کیف پول
رویدادهای مهم دیگر این پروژه را در عکس زیر مشاهده میکنید:
۳۴. استادر لبز (Stader Labs)
استادر لبز یک پروتکل لیکوئید استیکینگ مولتیچین است. مرحله بعدی نقشه راه Stader Labs راهاندازی پلتفرم لیکوئید استیکینگ ETHx خواهد بود. در حال حاضر نسخه بتای ETHx راهاندازی شده و در دسترس است. هر کسی میتواند در پروتکل Stader تنها با ۴ اتر یک نود راهاندازی کند.
۳۵. پروتکل گییر باکس (Gearbox Protocol)
پلتفرم Gearbox یک پروتکل ترکیبپذیر معاملات اهرمی در شبکه اتریوم است.
رودمپ پروژه:
- راهاندازی GearBox V3 که قابلیتهای زیر را به همراه خواهد داشت:
- استخرهای متعدد بر اساس ریسکپذیری سرمایهگذاران
- امکان افزودن داراییهای پرریسک با نقدینگی کم
- گسترش پروژه به راهکارهای لایه دوم
۳۶. اینجکتیو (Injective)
پروتکل Injective یک راهکار لایه اول است که مخصوصا برای دیفای طراحی شده است. تصویر زیر، رودمپ این پلتفرم را نشان میدهد. رودمپ اینجکتیو عمومی است، اما جزئیات زیادی درباره رویدادها اعلام نشده است. مورد Orbital Chains به احتمال زیاد مربوط به قابلیت توسعه App-Chainها بر بستر پروتکل Injective است.
۳۷. متیس (Metis)
متیس یا متیس دائو (Metisdao) یک راهکار لایه ۲ اتریوم است.
رودمپ پروژه:
- غیرمتمرکز کردن ترتیبدهندهها برای قویتر کردن شبکه
- ساخت نوع جدیدی از رولآپها به نام رولآپ هیبرید (Hybrid Rollup): رولآپهای هیبرید مقیاسپذیری رولآپهای آپتیمیستیک و امنیت رولآپهای ZK را باهم دارند.
۳۸. کوجیرا (Kujira)
پروژه کوجیرا یک اکوسیستم غیرمتمرکز بر اساس توکن KUJI است که از پروتکلهای مختلف تشکیل شده است.
رودمپ پروژه:
- انتشار سونار ولت (Sonar Wallet): یک سوپراپلیکیشن کاربرپسند که تمام قابلیتهای دیفای را در خود دارد.
- راهاندازی معاملات مارجین در صرافی FIN
۳۹. ازموسیس (Osmosis)
پلتفرم ازموسیس هاب نقدینگی اکوسیستم کازموس است.
رودمپ:
- راهاندازی استخرهای نقدینگی متمرکز
- راهاندازی اولین Osmosis Outpost
- پیادهسازی پروتکل جدید در زنجیره ازموسیس
۴۰. آربیتروم (Arbitrum)
شبکه آربیتروم از هر لحاظ محبوبترین راهکار لایه دوم اتریوم است. بهروزرسانی بعد آربیتروم Stylus نام دارد و به توسعهدهندگان امکان میدهد که برنامههای نوشتهشده با زبانهای برنامهنویسی محبوب (Rust، C و ++C) را در این شبکه پیادهسازی کنند. این بهروزرسانی در سال ۲۰۲۳ انجام خواهد شد.
۴۱. پروتکل GMD
پروتکل GMD یک اگریگیتور Yield است و چندین ولت (Vault) بر بستر آن ساخته شده است.
رودمپ پروتکل:
- ولتهای جدید Delta Neutral
- توسعه یک بازار پول با مکانیسم اهرمی چرخهای که سود بیشتری را برای سپردهگذاران ولتها فراهم میکند.
- NFTهای Club
۴۲. وستا فایننس (Vesta finance)
وستا فایننس یک پروتکل استیبل کوین بر بستر شبکه آربیتروم است.
رودمپ پروژه:
- راهاندازی Vesta Leverage: محصول جدیدی که تنها با یک کلیک امکان استفاده از اهرم را برای کاربران فراهم میکند.
- راهاندازی VestaLev: پلتفرمی که به تمام نیازهای معاملات اهرمی آنچین پاسخ میدهد (پس از فصل سوم ۲۰۲۳ راهاندازی خواهد شد).
جمعبندی
دنیای دیفای یک فضای بسیار وسیع و گسترده است که هر روز پروژههای جدید در آن معرفی میشوند. طبیعتا دنبال کردن تمام این پروژه و شناسایی Dappهایی که پتانسیل رشد دارند برای تمام کاربران آسان نیست. در مطلب فوق، پس از بررسی صدها پروژه مختلف ۴۲ مورد از بهترین پلتفرم های دیفای و رویدادهای مهم پیش روی آنها را به شما معرفی کردیم. لطفا شما هم نظرات و دیدگاههای خود را درباره این مطلب و پلتفرمهای معرفیشده با ما به اشتراک بگذارید.